Математика 1 страница

Сабақ тың тақ ырыбы: 8-бен 9-ғ а кө бейту жә не бө лу.

Сабақ тың мақ саты: білімділік: 8-бен 9-ғ а сандарын кө бейту жә не бө лу

амалдары туралы білімдерін қ алыптастыру;

дамытушылық кестені қ ұ растыруда кө бейтудің

ауыстырымдылық қ асиетін қ олдана білу;

арифметикалық амалдардың компоненттерінің ө зара

байланысы негізінде тең деулерді шешу.

Тә рбиелік: оқ ушыларды ұ қ ыптылық қ а баулу

Сабақ тың кө рнекілігі: кесте

Сабақ тың барысы

1. Ұ йымдастыру кезең

Оқ ушылардың назарын сабақ қ а аудару

Ү й тапсырмасы ауызша тексеріледі

Кө ркем жазу: 19 20

20 19

«Сендердің алдарың да сандар қ атары тұ р. Сендер осы сандарғ а мұ қ ият қ арап, берілген тә ртіппен есте сақ тауғ а тырысың дар, содан кейін бірқ атар сұ рақ тарғ а жауап берің дер». Сандарды қ арауғ а 30 секундтай уақ ыт беріледі, содан кейін бетін жауып қ ояды.

5 2 3 10 14 4 6

• Қ ай сандардың қ осындысы 5-ті береді?

• Неше жұ п сан бар?

• Қ андай сандар кө п — бір таң балы ма, ә лде екі таң балы ма?

• Неше сан 3-ке бө лінеді?

• Неше сан 2-ге бө лінеді?

Жаң а сабақ ты тү сіндіру.

Кестемен жұ мыс

Оқ улық пен жұ мыс

№ 1 Ауызша

№ 2

А)

Апельсин – 8кг – 5ж Ш: 9*9-8*5=41

Лимон – 9кг – 9ж? кг артық Ж: 41кг арт

Ә)

Жиналды – 9кг – 8ш Ш: 9*8-50=22

Сатылды – 50кг Ж: 22кг калды

Калды -? кг

№ 3

11+22+33+44+66+77+88+99=440

(450+20+50)+(450-20-50)=140

(45+12+95)-(91+42+19)=0

(350+105+250)-(111+28+459)=107

№ 4 Ауызша

№ 5 Ө здігінен жұ мыс

№ 6

8/2; 9/3; 4/1; 6/2

№ 7

659-167=492 481+369=850 601-45=556

501-328=173 491+276=767 27+156=183

1000-459=541 98+685=783 405-165=240

Бекіту.

Сандардың орналасу заң дылығ ын анық тап, шең бердің ішіне тө менгі қ атардың сандары шығ у ү шін жоғ арғ ы сандар қ атарын неше есе арттыру керек екенін жазады, ал екінші шең бердің ішіне бірінші қ атардың сандары шығ у ү шін қ андай амал керек жә не қ андай сан жазу керектігін анық тайды жә не кестені толтырады:

№ 9

Пайымдау мынадай ү лгіде қ ұ рылады: мен Мә лікті кеше де, бү гін де кө рдім, яғ ни сол ғ ана 9 жаста болады, егер Мә лік 9 жаста болса, онда ол 8 жаста да, 10 жаста да бола алмайды. Лаураны мен бү гін кө рдім, яғ ни ол 10 жаста, сонда Қ арлығ аш 8 жаста болады.

Қ осымша материал:

9 санын саусақ пен кө бейту кестесі. Екі алақ андарың ды тө мен қ аратып ү стел ү стіне қ ойың дар. Сол қ олдағ ы ең кіші саусақ - кішкентай бө бек бірінші, шылдыр шү мек - екінші, ортан терек - ү шінші, т.с.с. оң қ олдың бас бармағ ы - алтыншы, осылайша кете береді де, оң қ олдағ ы кішкентай бө бек - оныншы болады. Бұ л саусақ тар мү дірмес санағ ыштар болады.

Мысалы:

1) 9 • 5 = 45. Мұ ны саусақ пен есептеу ү шін бесінші саусақ тан сол жақ қ а

қ арай нешеу жә не оң жақ қ а қ арай нешеу екенін қ арау керек: сол жақ қ а 4 саусақ - бұ л 4 ондық, ал оң жақ қ а 5 - бұ л 5 бірлік, яғ ни жауап 45 болады.

2) 9 • 9 = 81. 9-шы саусақ тан сол жаң ң а 8, оң жақ қ а 1, яғ ни 81.

3) 9 • 1 = 9. 1-ші саусақ тан сол жақ қ а бірде-бір саусақ жоқ, яғ ни жауапта

ондық болмайды, оң жақ қ а 9 саусақ - 9 бірлік.

9-ғ а кө бейту кестесінде не қ ызық бар?

1 • 9 = 9

2 • 9 = 18

3 • 9 = 27 жә не т.б.

Ә р кө бейтіндінің цифрларының қ осындысы 9-ғ а тең

2 • 9 = 18 (1 + 8 = 9)

3 • 9 = 27 (2 + 7 = 9)

Бағ алау:

Ү йге тапсырма: №6 (152-бет)

Математика

Сабақ тың тақ ырыбы: Ө ткенді пысық тау

Сабақ тың мақ саты: білімділік: 8 бен 9 сандарын кө бейту жә не бө лу кестесі

туралы білімдерін бекіту;

Дамытушылық: есептеу дағ дыларын жетілдіру; тең деу

қ ұ растыру жә не шешуге ү йрету.

Тә рбиелік: ұ қ ыптылық қ а баулу

Сабақ тың кө рнекілігі: кесте

Сабақ тың барысы:

Ұ йымдастыру кезең і.

Оқ ушылардың назарын сабақ қ а аудару

Ү й тапсырмасы ауызша таксеріледі

Кө ркем жазу: 22 23

23 22

Ар.д:

2*7; 8*9; 4*6; 3*5; 9*5; 7*6; 4*8; 9*7; 7*7; 8*8; 9*9; 8*7; 9*6; 7*8

Жаң а сабақ

Оқ улық пен жұ мыс

№ 1 Ауызша

№ 2

8*6-9=39 72: 8+25=34

8*8+36=100 64: 8-8=0

8*9+28=100 48+48: 8=54

16: 2*8=64 100-56: 8=93

№ 3

6*8> 6*? 3*8=8* 3

7*5< 5*? 8*6=8*5+ 8

24: 3> 24:? 5*4+5=5* 5

9кв< 9+? 8кв+6кв< 9кв+ 19

№ 4

6п – 5ж Ш: 6*5+9*9=111

9п – 9ж? к Ж: 111 кагаз

Жумсады – 5п Ш: 2*3+5=11

Калды – 2 к; к; ж Ж: 11 кагаз

Болды -?

№ 5

S=9*6=54кв/дм S=8*6=48кв/дм

S=3*4=12кв/дм S=2*4=8кв/дм

54кв/дм - 12кв/дм=42кв/дм 48кв/дм-8кв/дм=40кв/дм

№ 7

7*5=35(мм)

15: 3=5(м)

Жулдыз г-9 Ш: 9*5=45

Бакыт г-? 5есе арт Ж: 45 б

Алмурт – 35 Ш: 35: 7=5

Алма – 7? есе кем Ж: 5 есе кем

Бекіту

№ 8

а) Бізде 3 тиын бар. Тиынның ү шеуін таразығ а тартамыз, нә тижесінде екі жауап шығ уы мү мкін. 1) тиындар тең тү седі, яғ ни олар - тү пнұ сқ а, ал ү шінші тиын - жасанды. 2) бір тиын жең ілдеу, яғ ни сол тиын - жалғ ан.

ә) Егер тиынның саны 4 болса, 2 рет таразығ а тарту керек. Кез келген екі тиынды таразығ а тартудан жалғ ан ақ ша анық талмаса, жалғ ан ақ ша екінші жұ пта қ алғ ан, онда қ алғ ан тиындар ө лшенеді. Қ айсысы жең іл - сол жалғ ан ақ ша.

Ш.т:

Есеп ауызша шығ арылады.

• Сенде 100 тең ге болды. Сен 25 тең геге балмұ здақ сатып алдың. Сенде қ анша ақ ша қ алды?

• Болат 80 тең геге кока-кола жә не 50 тең геге қ ытырлақ картоп сатып алды. Ол қ анша ақ ша тө леді?

• Айсә уле 9 тең геден 3 қ арындаш сатып алды. Айсауле неше тең ге тө леді?

•Арман 5 дә птерге 45 тең ге тө леді. Бір дә птердің бағ асы қ анша?

Альбом - 45 тең ге.

Қ арындаш -? тг, 9 тең геден 3 дана.)? тең ге

Бағ алау:

Ү йге тапсырма: № 6 (155-бет)

Математика

Сабақ тың тақ ырыбы: Есептер шығ ару. Бағ асы. Саны. Қ ұ ны

Сабақ тың мақ саты: білімділік: 8-бен 9-ғ а кө бейту жә не бө лу кестесі

туралы білімдерін бекіту;

дамытушылық есептеу дағ дыларын жетілдіру; заттың

бағ асы, саны, қ ұ нын табуғ а арналғ ан есептер шығ ару

дағ дыларын бекіту.

Тә рбиелік: ұ қ ыптылық қ а баулу

Сабақ тың кө рнекілігі: кесте

Сабақ тың барысы

Ұ йымдастыру кезең і.

Сабақ тың мақ саты: білімділік; 10 • 9, 90: 9, 100 • 7, 700: 7 тү ріндегі кө бейту

жә не бө лу жағ дайлары;

дамытушылық; санның ү лесін, ү лес бойынша санды табу

дағ дыларын жетілдіру.

тә рбиелік; оқ ушыларды ұ қ ыптылық қ а баулу

Сабақ тың кө рнекілігі: кесте

Сабақ тың барысы

Ұ йымдастыру кезең і.

Оқ ушылардың назарын сабақ қ а аудару

Ү й тапсырмасы ауызша тексеріледі

Кө ркем жазу: 24 25

25 2

математикалық диктант алынады

10 • 8, 600: 6, 32: 8, 500: 100, 4 • 10, 40 + 480, 54: 6, 100 • 7, 650: 10, 800: 8, 420: 1, 81: 9.

Жаң а сабақ

№ 1 ауызша

№ 2

9*10=90 7*100=700 24*10=240 6*100=600

10*9=900 100*7=700 10*24=240 100*6=600

90: 9=10 700: 7=100 240: 24=10 600: 6=100

90: 10=9 700: 100=7 240: 10=24 600: 100=6

30*2=60 200*3=600 50*2=100 500*2=1000

2*30=60 3*200=600 2*50=100 2*500=1000

60: 2=30 600: 3=200 100: 2=50 1000: 2=500

60: 30=2 600: 200=3 100: 50=2 1000: 500=2

№ 4

1жолак – 3м Ш: 3*5=15(м)

2жолак -? 5есе арт Ж: 15м

1жолак –? 5есе кем Ш: 15: 5=3(м)

2жолак – 15м Ж: 3м

1жолак – 3м? есе арт Ш: 15: 3=5

2жолак – 15м кем Ж: 5 есе арт; кем

№ 5

S=10*50=500(кв/м) S=10*70=700(кв/м)

Р=(10+50)*2=120(м) Р=(10+70)*2=160(м)

№ 6

(10*10+10*10): 2=100 5*5+9*9+8*8=170 9*9-(3*3+7*7)=23

(7*7+9*9)+290=420 500-(10*10+8*8)=336 (19+9*9)*7=700

6*6+(8*8-64)= 36 1*1+10*10: 20=6 10*(10*10-5*5)=750

№ 7

10*(77+23): 10=100 10*(32+68): 10=100 100*(2+6): 100=8

10*(888-880): 10=8 10*(45-40): 10=5 100*(4+5): 100=9

Бекіту:

№8

Қ азақ тілі жасыл

Математика қ ызыл

Дү ниетану кө гілдір

Бағ алау

Ү йге № 3 (166-бет)

Математика

Сабақ тың тақ ырыбы: Толық ондық тар мен жү здіктерді кө бейту жә не

бө лу

Сабақ тың мақ саты: білімділік: кестеден тыс кө бейту амалдарымен

таныстыру;

дамытушылық: есептеу дағ дыларын жетілдіру.

Тә рбиелік: ұ қ ыптылық қ а баулу

Сабақ тың кө рнекілігі: кесте

Сабақ тың барысы

Ұ йымдастыру кезең і.

Оқ ушылардың назарын сабақ қ а аудару

Ү й тапсырмасы ауызша тексеріледі

Кө ркем жазу: 26 27

27 26

математикалық диктант алынады

7 • 10 - 9, 6 • 3 + 7, 90: 9 • 7, 54: 6 + 9, 900: 100 • 7, 24: 4 • 10, 81: 9 • 100, 35: 7 • 10, 63: 7 • 4, 28: 4 • 5, 42: 6 • 7, 700: 100 • 4, 540: 10: 9, 380: 10 + 4.

Жаң а сабақ

20*4 80: 4 200*4 800: 4

4*20 80: 20 4*200 800: 200

Оқ улық пен жұ мыс:

№ 1 ауызша

№ 2 аузша

№ 3

20*4=20+20+20+20=80 немесе 2онд. *4=8онд.=80

4*20=80 80: 4=20 80: 20=4

200*4=200+200+200+200=800 немесе

2 жузд. *4=8жузд.=800

4*200=800 800: 4=200 800: 200=4

№ 4

5*20=100 80: 2=40 100: 20=5 500*2=1000

4*200=800 800: 2=400 3*30=90 1000: 200=5

300*3=900 900: 300=3 200*3=600 30*2=60

500*2=1000 400: 2=200 600: 2=300 60: 3=200

№ 5

Ә) бар – 1000тг Ш: 1000 – 300*3=100(тг)

300тг-3корап Ж: 100тг калды

Калды -?

Б) бар – 3-200тг Ш: 200*3=600(тг) 400*2=800(тг)

400тг – 2корап 800-600=200(тг)

Жетпейд -? Ж: 200тг жетпейд

№ 6 ө здігінен жұ мыс

Бекіту

№ 7

Сурет бойынша ө рнек қ ұ ру

№ 8

Пайымдау мынадай ү лгіде жү ргізіледі: «Жазулардың дұ рыс емес екендігін ескеріп, 1-жә шікте ақ шар емес, 2-жә шікте жасыл да, ақ та емес, 3-жә шікте қ ызыл да, жасыл да емес, 4-жә шікте кө к те, жасыл да, қ ызыл да емес, демек, 4-жә шікте — ақ шар. Бұ дан бір де бір шар ақ бола алмайтынын біле отырып, 3-жә шікте қ ызыл да, жасыл да, ақ та емес деген қ орытынды жасаймыз, 3-жә шікте - кө к шар. 2-жә шікте жасыл да, ақ та, кө к те емес, демек, 2-жә шікте жасыл да, ақ та, кө к те емес, яғ ни, 2-жә шікте - қ ызыл шар, ал 1-жә шікте - жасыл шар.

Сабақ ты қ орытындылау.

- Бү гінгі сабақ тағ ы негізгі мә селе не болды?

- Сабақ та не қ ызық ты болды?

Ү йге тапсырма: №5 (а) (169-бет)

Математика.

Сабақ тың тақ ырыбы: 1000 кө лемінде кө бейту бө лу

Сабақ тың мақ саты: білімділік: 40 • 7, 280: 7 тү ріндегі кестеден тыс кө бейту

жә не бө лу тә сілдерін мең герту;

дағ дыландыру: екі-ү ш амалды ө рнектерді шешу

дағ дыларын жетілдіру.

Тә рбиелік: оқ ушыларды ұ қ ыптылық қ а баулу

Ұ йымдастыру кезең і.

Оқ ушылардың назарын сабақ қ а аудару

Ү й тапсырмасы ауызша тексеріледі

Кө лкем жазу: 26 27

27 26

Сабақ ты қ орытындылау.

Ү йге тапсырма беру.

Ү йге №5 тапсырма (2, З-бағ ан) беріледі.

Математика.

Сабақ тың тақ ырыбы: Ө тілген материалдарды пысық тау

Сабақ тың мақ саты: білімділік: кестеден тыс кө бейту жә не бө лу тә сілдерін

бекіту;

дамытушылық: фигураның периметрі мен ауданын

анық тау дағ дыларын жетілдіру.

Тә рбиелік: ұ қ ыптылық қ а баулу.

Сабақ тың кө рнекілігі: кесте

Сабақ тың барысы

Ұ йымдастыру кезең і.

Оқ ушылыардың назарын сабақ қ а аудару

Кө ркем жазу: 27 28

28 27

Ар.д:

- 15 секунд сандар қ атарын мұ қ ият қ араң дар, берілген тә ртіп бойынша есте сақ тауғ а тырысың дар, содан кейін сұ рақ тар қ ойылады:

5 2 3 10 15 4 6

• Берілген қ ай сандардың қ осындысынан 5 саны шығ ады?

• Неше жұ п сан бар?

• Қ ай сандар кө п - бір таң балы ма, ә лде екі таң балы ма?

• Соң ғ ы санның алдындағ ы сан 5 санының сол жағ ындағ ы кө ршісі ме?

• Бірінші жә не екінші сандардың кө бейтіндісі қ анша?

• Неше сан ө зіне-ө зі бө лінеді?

• Бесінші тұ рғ ан саннан тө ртінші санды азайт.

Жаң а сабақ:

Оқ улық пен жұ мыс

№ 1. Ауызша

№ 2. Ауызша

№ 3.

12: 3*2=8 40: 8*5=30

30: 6*8=40 54: 6+74=83

120: (10*5)=12 (24+6): 3=10

6*(24-4)=120 (600+30): 9=70

№ 4.

30*2+40=100 1000-(30*2+40)=900 1000-(30*2+40)=900 900: 100=9

№ 6

А) 36мм; 20мм; 14мм; 30мм; 14мм; 35мм; 25мм.

Ә) 2*7=14(м) 2*10=20(м) 10 есе

3*4=12(м) 3*10=30(м) 10 есе

4*3=12(м) 4*10=40(м) 10 есе

Б) 32: 4=8(см) Р=(4+8)*2=24(см)

12: 4=3(см) Р=(3+4)*2=14(см)

№ 7. Ө здігінен жұ мыс

Сабақ ты бекіту

№ 8

Санжарда 50 тенге боғ ан.

Бағ алау

Ү йге тапсырма: № 5 (174-бет)

Математика

Сабақ тың тақ ырыбы: Есептер шығ ару

Сабақ тың мақ саты: білімділік: тү рлі есептер шығ аруды ү йрету

дамытушылық: есептеу дағ дыларын жетілдіру.

Тә рбиелік: ұ қ ыптылық қ а баулу

Сабақ тың кө рнекілігі: кесте

Сабақ тың ә дісі: сұ рақ -жауап, тү сіндіру

Сабақ тың барысы

Ұ йымдастыру кезең і

Оқ ушылардың назарын сабақ қ а аудару

Ү й тапсырмасы ауызша тексеріледі

Кө ркем жазу: 28 29

29 28

Ар.д:

40 •8, 240: 6, 320: 8, 500: 100, 4 • 10, 40 + 480, 540: 6, 40 • 7,

650: 10, 400: 8, 420: 6, 720: 9

Жаң а сабақ

Оқ улық пен жұ мыс

№ 1Ауызша

№ 2

А) Жумсалды – 3кг-6к Ш: 3*6+124=142(кг)

Калды -124кг Ж: болды 142кг

Болды -? кг

Болды – 142кг Ш: 142-3*6=124(кг)

Жумсалды – 3кг-6к Ж: калды 124кг

Калды -? кг

Ә) Бә ліш – 36 Ш: 36: 4=9

Торт -? 4есе кем Ж: 9 торт

Торт – 9 Ш: 9*4=36

Бә ліш -? 4есе арт Ж: 36 бә ліш

№ 3

500: 10+500=550

№ 5

Х: 40=6 а: 30=9