💸 Как сделать бизнес проще, а карман толще?

Тот, кто работает в сфере услуг, знает — без ведения записи клиентов никуда. Мало того, что нужно видеть свое раписание, но и напоминать клиентам о визитах тоже. Проблема в том, что средняя цена по рынку за такой сервис — 800 руб/мес или почти 15 000 руб за год. И это минимальный функционал. Нашли самый бюджетный и оптимальный вариант: сервис VisitTime.
⚡️ Для новых пользователей первый месяц бесплатно. А далее 290 руб/мес, это в 3 раза дешевле аналогов. За эту цену доступен весь функционал: напоминание о визитах, чаевые, предоплаты, общение с клиентами, переносы записей и так далее.
✅ Уйма гибких настроек, которые помогут вам зарабатывать больше и забыть про чувство «что-то мне нужно было сделать».
Сомневаетесь? нажмите на текст, запустите чат-бота и убедитесь во всем сами!

Пәннің оқу-әдістемелік картасымен қамтамасыз етілуі

6. Лекциялық кешен (лекция тезисі)

№1 дә ріс. Қ азақ диалектологиясы туралы жалпы тү сінік

1. Диалектология ғ ылымының мақ саты мен міндеттері.

2. Диалектология пә нінің негізгі зерттеу нысандары.

Дә ріс тезисі: Диалектология пә нінің негізгі мақ сат-міндеті – жергілікті тіл ерекшеліктерін зерттеу. Ол диалектілер мен говорларды (сө йленістерді) зерттеп айқ ындауды мақ сат тұ тады. Ал диалект, сө йленіс (говор) деп халық тық немесе ұ лттық тілдің ө зіндік ерекшеліктері бар тармақ тарын, бө ліктерін айтады. Ол – жалпыхалық тық тілден ө згеше белгілі бір аймақ ты, территорияны қ амтитын тілдік ерекшеліктер.

Зерттеуші ғ алымдар диалектілерге байланысты тү рлі атау ұ сынды. Мә селен, С.Омарбеков осы сө здерді айтылым деп атауды ұ сынды. Ал зерттеуші Ғ.Бегалиев диалекті сө здерді сө здік диалекті жә не дыбыстық диалекті деп екіге бө ліп қ арастырды. Ғ алымдар арасында бұ л қ олдау тапқ ан жоқ. Тек тілдік жергілікті ерекшеліктер деген атау ғ ана қ олдау тапты.

Сө з диалектизм болу ү шін екі тү рлі шарт болу керек:

1. Ә деби тілде қ олданылмайтын, тек белгілі бір говорғ а, диалектіге тә н сө з болу керек. Ә деби тілде баламасы болу керек.

2. Диалектизмнің ө зінің таралу шегі, аймағ ы (тілдік изоглоссасы) болу керек.

Диалектілердің пайда болу, қ алыптасу тарихы халық, ұ лт тарихымен, оның этнографиясымен (ә дет-ғ ұ рпы, салт-дә стү рі т.б.) тығ ыз байланысты болады. Ө йткені жергілікті ерекшеліктер этнографиялық белгілермен ұ штасып жатады.

Қ азақ тілін зерттеуші диалектологтер диалектілердің шығ у жолдарын ү ш тү рлі жағ даймен байланыстырады:

1. Тарихи жағ дайларғ а байланысты

2. Белгілі бір кә сіптік сө здерге байланысты, яғ ни белгілі бір кә сіптің, шаруашылық тың тү рімен байланысты

3. Кө ршілес тілдердің ә серімен байланысты

Диалектология зерттеу нысанына жә не сипатына қ арай:

1. Сипаттамалы (описательная) диалектология

2. Тарихи (диахрониялық) диалектология болып екіге бө лінеді.

Сипаттамалы диалектологияның міндеті – жергілікті тіл ерекшеліктерін фонетикалық, лексикалық, грамматикалық тұ рғ ыдан жан-жақ ты зерттеп, жү йелі тү рде тү сінік беру. Яғ ни сипаттамалы диалектологияны терең зерттеп алмайынша тарихи диалектологияғ а жол ашылмайды. Ал тарихи диалектология жергілікті тіл ерекшеліктерінің пайда болуын, шығ у тарихын зерттеуді мақ сат етеді.

Жергілікті тіл ерекшеліктерін танып-білу тіл тарихын (дыбыс, сө з, сө з тіркесі т.б.) зерттеумен тығ ыз байланысты. Оларды танып-білудің халық тілінің сө з байлығ ын мең геруде теориялық жағ ынан болсын, практикалық жағ ынан болсын маң ызы ө те зор.

Диалектілердің келешегі, болашағ ы бар ма? Қ азіргі диалектологияның алдында мынадай 2 міндет тұ р: 1. Сө йленістердің (говор) тіл жү йесін барлық жағ ынан сипаттай отырып, арнайы зерттеу. 2. Тілдегі сө йленістердің (говор) ө зара қ арым-қ атынасын, байланысын, территориясын анық тай отырып, толық жіктемесін (классификация) жасау. Тілдегі говорларды бұ лайша зерттеу арқ ылы тіл дамуының жалпы бағ ытын анық таймыз жә не де диалектологиялық карта, атлас жасауғ а да қ ажетті материалдар жинақ таймыз.

Негізгі ә дебиет: 1. [1.7: 1], 2. [1.7: 11].

Қ осымша ә дебиет: 1. [1.7: 12], 2. [1.7: 13], 3. [1.7: 16].