Сабақ. Өткенді пысықтау

Сабақ тың мақ саты: кө п таң балы сандармен есептеу, транспортирдің кө мегімен бұ рыштарды ө лшеу жә не сызу дағ дыларын нығ айту, арифметикалық амалдардың қ асиеттерін есептеу барысында қ олдана алу.

Ө ткен материалмен жұ мыс.

Ауызша жұ мысқ а кө п таң балы сандарды оқ у, жазу жә не салыстыру қ абілетін ұ штауғ а; ә р разряд пен кластағ ы бірліктер санын анық тауғ а, ә р сандағ ы бірліктер, ондық тар, жү здіктер жә не т.б. жалпы санын анық тауғ а арналғ ан жаттығ улар енгізіледі.

Бұ л математикалық диктант немесе тест материалы тү рінде болуы мү мкін. Мысалы:

1. Қ ырық сегіз мың жетпіс санын цифрмен былай жазады:

1) 48 700; 2) 408 700; 3) 48 070

2. Қ ай қ атардағ ы сандар ө су реті бойынша жазылғ ан?

1) 67 490, 67 940, 67 094, 67 049.

2) 64 079, 67 094, 67 049, 64 094.

3) 69 074, 69 407, 69 047, 69 704.

4) 69 047, 69 407, 69 704, 69 740.

3. 75 394 санындағ ы 5 саны ненің санын білдіреді:

1) жү здік;

2) ондық мың;

3) ондық;

4) бірлік мың.

4. Қ ай санда бірінші класқ а жататын 400 бірлік бар?

1)400; 2)400 000; 3)40; 4)40 000.

5. Қ ай санғ а 1-ді қ оссақ, 160 000 шығ ады?

1)159 999; 2)159; 3)15 999; 4)159 000.

6. 342 580 санында неше жү здік бар?

1)425; 2)342жү здік; 3) 5 жү здік; 4)34 258.

7. Егер 14 390 санын 3 жү здікке азайтсақ неше қ алады?

1)14 090; 2)1390; 3) 1 090; 4) 14 690.

8. 84 026 санында екінші разрядтың неше бірлігі бар?

1)26; 2)2; 3)84; 4)8.

9. 1 000 мен 546 сандарының қ осындысы шығ у ү шін 1 346 санын қ аншағ а арттыру қ ажет?

1)300-ге; 2) 100-ге; 3)200-ге; 4) 20-ғ а.

10. Қ ай сан разрядтық қ осылғ ыштар қ осындысы ретінде жазылғ ан:

70 000 + 9 000 + 300 + 40?

1) 7 934; 2) 70 934; 3) 79 340.

Кө п таң балы сандарғ а бө лген кезде қ ате кө п кетеді. Бұ л баланың бө ліндідегі цифр санын анық тай алмауына байланысты. Осыны тү зету ү шін осы сабақ пен алдағ ы сабақ тарда мынадай қ осымша тапсырмалар беруге болады:
Бө ліндідегі цифрлар санын анық та:
38 164: 58 2 990 404: 302 110 496: 48

804 804: 201 104 312: 52 173 052: 68

Оқ улық тағ ы №1 жаттығ уды мұ ғ алімнің қ алауы бойынша толық тырып, жалғ астыруғ а болады. Алынғ ан сандарды да ө згертуге болады (тапсырмаларды балалардың ө здері де қ ұ рап, оны сыныптастарына орындауғ а бере алады, оның қ алай орындалғ аны міндетті тү рде тексеріледі).

№8 тапсырма бойынша кө п таң балы сандарды кө бейту кезінде оқ ушының ө з бетінше жұ мыс істеу ү лесін арттыру керек.

Геометриялық материалдарғ а арналғ ан тапсырмалар ү лестірмелі материалдар тү рінде ө зіндік жұ мыс ретінде орындалады. Балалар ү шбұ рыштардың барлық тү рлерін атап, ө з жауаптарын негіздеуі шарт (мысалы, бұ л - қ абырғ алары ә ртү рлі тік бұ рышты ү шбұ рыш, ө йткені оның тік бұ рышы бар жә не қ абырғ аларының ұ зындығ ы ә ртү рлі). Мұ ндай тапсырмалар ө ткен материалды кешенді тү рде, жан-жақ ты қ айталауғ а мү мкіндік береді (бұ рыштардың тү рлері, бұ рыштарды ө лшеу қ абілеті, фигуралардың атын атау жә не т.б.)

Оқ улық материалымен жұ мыс.

Балалар №2 тапсырманы ө з бетінше орындайды. Сызбадағ ы ең кіші бұ рыштан 15 градус ү лкен бұ рыш сызу туралы тапсырма беріп, жаттығ уды қ иындатуғ а болады.

№7(а) есеп. Фермер базарғ а алма мен алмұ рт салынғ ан жә шіктер ә келді. Алма мен алмұ рт салынғ ан жә шік саны бірдей. Алмұ рт салынғ ан ә р жә шіктің салмағ ы 50 кг, ал алма жә шіктерінің салмағ ы 40 кг. Жемістердің жалпы массасы 810 кг. Фермер қ анша килограмм алма, қ анша килограмм алмұ рт ә келген?

Қ ысқ аша жазғ анда кесте ү лгісін пайдалануғ а болады.

Есептің шартын талқ ылау барысында кесте былайша толтырылады:

Кестедегі екінші фигуралы жақ ша неліктен пайда болды? (Барлық жә шіктің жалпы массасы белгілі болғ андық тан, жә шіктердің 1 жұ бы - 1 жә шік алма мен 1 жә шік алмұ рттың салмағ ы қ анша екенін табу қ ажет). Бұ л есептің шешу жолын табуғ а мү мкіндік береді.

1) 40 + 50 = 90 (кг); 2) 810: 90 = 9 (жұ п);

3) 40 • 9 = 360 (кг); 4) 50 • 9 = 450 (кг)

Шешуді жазғ аннан кейін балаларғ а мынадай сұ рақ қ оямыз:
- Есептің шешуінің дұ рыстығ ын қ алай тексереміз?
(360 + 450 = 810 кг).
ә) бө лімін ү й жұ мысына беруге болады.
№9 тапсырма 133-сабақ тың №8 есебі сияқ ты орындалады.
а) 3 х = 12 ә) 4 х = 20

х = 4 х = 5

142-сабақ. Ө лшемдер кестесі. Шамаларды тү рлендіру.

Шамалармен орындалатын амалдар

Сабақ тың мақ саты: шама ө лшемдері кестесіне қ атысты білімін тиянақ тау жә не жү йелеу; шаманы тү рлендіру дағ дысы мен шамамен жә не деректі сандармен берілген амалдарды орындау дағ дысын шың дау.

Тірек білімін, білік дағ дыларын жетілдіру.

Бұ л сабақ та шама ө лшем бірліктерінің жиынтық кестесін белсенді тү рде қ олданамыз.

Ауызша есептеу:

12 км² = □ м² 160 т = □ кг 60 000 м² = □ дм²

150 м² = □ см² 23 005 ц = □ т □ кг 506 000 кг = □ ц

26 м⁸ = □ см³ 14 000 т = □ кг 47 дм³ = □ см³

96 000 см³ = □ м³ 26 км = □ дм 93 см³ = □ мм³

Оқ улық тағ ы материалмен орындалатын жұ мыс сабақ тың мақ сатын жү зеге асыруғ а бағ ытталғ ан. Есептерді талдағ ан кезде есептің шартында қ андай геометриялық фигуралар туралы айтылып тұ рғ анына балалардың назарын аударамыз.

№2(а). – Қ азан шұ ң қ ырдың пішіні қ андай?

- Кө лемді қ андай бірліктермен ө лшейміз? Оны табуғ а бола ма?

- Неше машина керектігін қ алай анық таймыз? (12 • 7 • 2): 4

Есептің ә) бө лімінде шамалардың ә ркелкі болып келетініне назар

аударамыз. Ә ркелкі шамалармен амалдар орындауғ а бола ма? Оларды қ алай ө згертеміз?

Есептің б) бө лімін ү йде орындауғ а болады.

№3 есеп «абайла» белгісімен берілген, балалардың ө здері б) бө ліміндегі шаманың ә ркелкілігін байқ ап, оны ө згерту қ ажеттігін айтуы тиіс.

Ізденуге берілген тапсырмалардан тұ ратын №6 есеп ерекше назар аударуды қ ажет етеді. Бұ л есептер бірлікке келтіру жә не сә йкестендіру арқ ылы шығ арылады.

а) Балалар бұ л есепті бірлікке келтіру арқ ылы шешуге болатынын тү сінгені абзал 450: 3 • 6 (1 г алманың бағ асын анық тап, содан соң 6 кг алма қ анша тұ ратынын білу қ ажет). Оны сә йкестендіру арқ ылы шығ аруғ а да болады (егер 3 кг алма 450 тең ге тұ ратын болса, 6 кг алма одан 2 есе қ ымбат).

ә) жә не б) бө лімдері де осылай шығ арылады.

143-сабақ. Есептер шығ ару

Сабақ тың мақ саты: балалардың ө німділікке, бірлесе жұ мыс істеуге жә не бір бағ ыттағ ы қ озғ алысқ а берілген есептерді шығ ару дағ дысын тиянақ тау.