Психологиялық қызметтің теориялық негіздері.

Психологиялық қ ызмет ә леуметтік ортаның барлық салаларында кең інен тарап келе жатыр. Білім беру жү йесінде, оның ішінде орта мектепте, осы қ ызметті ұ йымдастырудың ө зіне тә н қ ыйындық тары мен шешілмеген проблемалары ө те кө п. Мектеп психологтары жұ мыс мазмұ нын анық тау ү шін басқ а мемлекеттерде қ алыптасқ ан тә жірибені зерттеу қ ажет болды.Кө пшілікке психологиялық қ ызмет кө рсету ХVIII ғ асырда кезінде Батыс Еуропа елдерінде аяқ ала бастады. ХIХ ғ асырда психологиялық зерттеулерге қ ызығ ушылық кең інен тарағ андық тан АҚ Ш, Германия, Франция т.б. елдерде ә леуметтік-психологиялық зертханалар ашылып, талапкердің психофизиологиялық ерекшеліктерін бағ алап беруге мү мкіндік туды. Осы елдер тә жірибесін зерттеп жү йеге келтірген ғ алымдар З.А.Малькова, В.М.Вульфсон, К.Р.Рональдо, Г.Б.Радионов, И.А.Соколова, А.С.Овчинников.Ө ткен ғ асырда жасалғ ан кө птеген психодиагностикалық ә дістемелерді жә не оларды пайдалану ережелерін қ азіргі кездегі психологиялық қ ызметте, бұ рынғ ы кең ес мектептер тә жірибесінде қ олдану жолдарын анық тағ андар М.Р.Битянова, И.В.Дубровина, Л.И.Прихожан, Р.С.Немов, В.Г.Гильбух, Е.И.Рогов, Р.Римский, С.Рмисая т.б. ғ алымдар жасады.Олардың ең бектерінде психолог қ ызметінің мақ саты мен міндеттері, психологиялық қ ызмет моделі, мектептегі психологиялық қ ызметтің мазмұ ны мен зерттеу жү ргізу ә дістемелері анық талғ ан. Бұ л ұ сыныстардың негізгі қ ағ идалары мектеп психологиялық қ ызметінде кең інен қ олданылып жұ р. Психолог ө з жұ мысын бірнеше бағ ыттарда ұ йымдастыруды қ ажет етеді. Олардың ү лгі моделін жасағ анда М.Р.Битянованың психодиагоностикалық минимумдар негізінде барлық жұ мысты ұ йымдастыру ың ғ айлы болып табылады. Сонымен қ атар И.В.дубровина мен Л.И.Прихожан жасағ ан «Положение о школьной психологической службе» деген ең бекке сү йене отырып кө птеген мә слелердің мә н-мағ ынасын ашып алуғ а мү мкіндік туады. Осы ә дістемелік қ ұ ралдар орыс тілінде ғ ана жарық кө ріп жү р, ә лі қ азақ тіліне аударылмағ ан. Сондық тан мектеп психологтары тү п нұ сқ адан бастап барлық ә дістемелерді толық ө здері анық тап шығ уғ а тура келіп тұ р.Тек соң ғ ы кезде С.Х.Бектенғ алиева, Н.Қ.Ядгарова «Бала бақ шадағ ы психологиялық қ ызметті ұ йымдастыру», жақ ында жарық кө рген ә дістемелік қ ұ ралдар Л.К.Кө мекбаеваның «Психологиялық қ ызметті ұ йымдастыру», Т.Р.Нұ рмұ хамбетова «Тә жірибелік психология», Сұ лтанова Ғ.Т. «Мектеп психологының жұ мыс кітабы» ә дістемелік кө мекші қ ұ рал ретінде кітабы осы оқ улық ты толық тыруғ а мү мкіндік жасап жатыр. Қ азіргі таң да практикалық психология белсенді даму ү стінде: психологиялық қ ызметтің небір салалары бар. Психология кү нделікті ө мірде болып жатқ ан қ ұ былыстардың мә нін ұ ғ ынуды, бала тә рбиесі, психикалық тұ рғ ыдан денсаулық туралы, тұ лғ алық даму туралы ойланатын, тү сінгісі келетін ә р адамның ең жақ ын қ олдаушысына айналуы тиіс.Ұ лдардың, қ ыздардың жү ріс-тұ рысы, киім киінуі, қ ұ рбы-қ ұ рдастарымен, айналысымен қ арым-қ атынасы, бә рі де арнайы білім алумен бірге тә рбиеге тығ ыз байланысты. Біз, ата-ана, мұ ғ алімдер жә не психологтар – оларғ а кө рсеқ ызарлық, жең іл мінезділік, жат қ ылық тардан гө рі татулық, адамгершілік қ асиеттерді кө бірек айтып, бойларына сің іре отырып, тә рбие ө зегіне айналдырамыз.