💸 Как сделать бизнес проще, а карман толще?

Тот, кто работает в сфере услуг, знает — без ведения записи клиентов никуда. Мало того, что нужно видеть свое раписание, но и напоминать клиентам о визитах тоже. Проблема в том, что средняя цена по рынку за такой сервис — 800 руб/мес или почти 15 000 руб за год. И это минимальный функционал. Нашли самый бюджетный и оптимальный вариант: сервис VisitTime.
⚡️ Для новых пользователей первый месяц бесплатно. А далее 290 руб/мес, это в 3 раза дешевле аналогов. За эту цену доступен весь функционал: напоминание о визитах, чаевые, предоплаты, общение с клиентами, переносы записей и так далее.
✅ Уйма гибких настроек, которые помогут вам зарабатывать больше и забыть про чувство «что-то мне нужно было сделать».
Сомневаетесь? нажмите на текст, запустите чат-бота и убедитесь во всем сами!

Onların orada əbədi qalması Allahın haqq vədinə uyğun­dur və O – Fövqəlqüdrətlidir, Müdrikdir”.

Allah Ö z və dini heç vaxt pozmur və də yiş mir, ç ü nki Fö vqə lqü drə tli və Mü drik adı Onun gö zə l adları arası ndadı r. O (Pak və Mü qə ddə s Olan) bə zilə rini doğ ru yola yö nə ldir, digə rlə rini isə Ö z ilahi hidayə tində n mə h­rum edir, lakin hə miş ə Ö z mü drikliyinə uyğ un olaraq fə aliyyə t gö stə rir və bu onu bildirir ki, Onun fö vqə lqü drə ti kamildir, İ lahi mü drikliyi isə - qü sursuzdur.

ﮪ ﮫ ﮬ ﮭ ﮮ ﮯ ﮰ ﮱ ﯓ ﯔ ﯕ ﯖ ﯗ ﯘ ﯙ ﯚ ﯛ ﯜ ﯝ ﯞ ﯟ ﯠ ﯡ ﯢ ﯣ ﯤ ﯥ ﯦ ﯧ ﯨ

O, gö ylə ri, gö rə bilə cə yiniz, dayaqlarsı z yaratdı və Yerdə sarsı l­maz dağ lar ucaltdı ki, o, sizinlə birlikdə yı rğ alanması n və onun ü zə rində hə r nö v heyvanlar yerlə ş dirdi və Biz gö ydə n su nazil etdik və orada hə r nö v faydalı və xoş agə lə n cü tlə r yetiş dirdik”.

Fö vqə luca qulları na Ö zü nü n hü dudsuz qü drə tinin, hikmə tinin və mə rhə ­mə ­tinin də lillə ri olan mə xluqları nı xatı rladı r. Bu mə xluqlar yeddi nə hə ng, ə zə ­mə tli, qü drə tli və yü ksə k sə madan ibarə tdir ki, hə r hansı bir dayaqsı z ucaldı l­mı ş lar. Ə gə r sə malar dayaqlara sö ykə ndirilsə ydi, insanlar onları hö kmə n gö rə r­dilə r. Lakin bu dirə klə r mö vcud deyil, ç ü nki Fö vqə luca Allah gö ylə ri Ö z fö vqə l­qü drə ti sayə sində saxlayı r. Allah onlarla yanaş ı ü stü ndə dağ ları ucaltdı ğ ı yer kü rə sini yaratmı ş dı r. Bu qü drə tli istehkamlar yer ü zü nü n hə r bir guş ə sində ucal­dı lmı ş dı r və yerin titrə mə sinə və yı rğ a­lanması na imkan vermir. Ə gə r onlar olmasaydı, canlı mə xluqlar yer ü zü ndə yaş aya bilmə zdilə r. Allah hə mç inin yerin geniş ə razilə rinə mü xtə lif heyvan nö vlə ri yerlə ş dirmiş dir. Onlar Adə min (ə) nə ­sillə rinə tabe etdiril­miş və insanlara saysı z-hesabsı z fayda gə tirirlə r. Lakin Fö vqə luca Rə bb bilirdi ki, mə xluqlar yer ü zü ndə ruzisiz yaş aya bilmə zlə r və buna gö rə O, sə madan bə rə kə tli su nazil etmiş dir ki, onun sayə sində də yerdə hə r nö v faydalı və xoş agə lə n bitkilə r yetiş dirilmiş dir. Bu bitkilə r canlı mə xluqları n istifa­də si ü ç ü n qidadı r və onlara ç ox bö yü k fayda verir.

ﯩ ﯪ ﯫ ﯬ ﯭ ﯮ ﯯ ﯰ ﯱ ﯲ ﯳ ﯴ ﯵ ﯶ ﯷ ﯸ

Bu, Allahı n yaratdı qları dı r! Siz də Mə nə bü tü n qalanları n yarat­dı qları nı gö stə rin! Yox! Zalı mlar aç ı q-aş kar zə lalə tdə dirlə r”.

Yer və sə ma alə mlə ri, canlı və cansı z mə xluqlar və hə mç inin gö y­lə rdə n nazil edilə n ruzi – Ş ə rikiolmayan Vahid Allahı n yaratdı qları dı r. Ey mü ş riklə r! Bu haqqı bü tü n mə xluqlar və hə tta siz də etiraf edirsiniz. Gö stə rin gö rə k, sizin Allahla yanaş ı, uydurub, sonra ibadə t etdiyiniz “ilah­lar” nə yaradı blar? Siz onlara dua ilə yalvarı r və ibadə t edirsiniz, bu isə o demə kdir ki, onlar xə lq edə n və ruziverə n olmalı dı rlar. Ə gə r onlar doğ ru­dan da belə dirlə rsə, onda ö z də lil­lə rini tə qdim etsinlə r və sü buta yetirsinlə r ki, onları n “allahları ” doğ rudan da ibadə tə layiq­dirlə r.

Heç ş ü bhə yoxdur ki, mü ş riklə r ö z uydurduqları “ilahları n” yarat­dı qları nı gö stə rə bilmə yə cə klə r, ç ü nki bü tü n mə xluqlar onları n Kainatı n Vahid Xaliqi – Allah tə rə fində n yaradı ldı qları na də lalə t edirlə r. Bü tü n deyilə nlə rdə n belə ç ı xı r ki, mü ş riklə r elə sifə tlə r tanı mı rlar ki, onları n sayə sində “ilahları ” ibadə tə və ilahlaş dı rı lmağ a layiq olsunlar. Onlar ö z “ilahları na”, heç bir aydı n biliyə və sağ lam tə fə kkü rə ə saslanmadan ibadə t edirlə r. Bundan baş qa, onlar ö z cahil­liklə ri və azğ ı n baxı ş ları na istinad edirlə r və buna gö rə Fö vqə luca Allah xə bə r verir ki, bu fasiqlə r aç ı q-aş kar azğ ı nlı q iç ində dirlə r. Onları n doğ ru yoldan azmı ş olması ş ü bhə doğ urmur, ç ü nki onlar fayda vermə yə və zə rə r vurmağ a qabil olmayan mə xluqlara ibadə t edirlə r ki, onlar nə hə yata, nə ö lü mə və nə də dirilmə yə sə rə ncam ç ə kə bilmirlə r. Mü ş riklə r bu davranı ş ları ilə mə xluqları yaradan, onlara ruzi ə ta edə n və Kainatı n bü tü n iş lə rini idarə si altı nda saxlayan Allaha sə mimi ibadə tdə n boyun qaç ı rı rlar.

ﭑ ﭒ ﭓ ﭔ ﭕ ﭖ ﭗ ﭘ ﭙ ﭚ ﭛ ﭜ ﭝ ﭞ ﭟ ﭠ ﭡ ﭢ ﭣ ﭤ ﭥ

And olsun ki, Biz Loğ mana hikmə t verib buyurduq: “Allaha ş ü ­kü r et! Ş ü kü r edə n bunu yalnı z ö z xeyri ü ç ü n etmiş olur. Kim naş ü kü rlü k edə rsə, bilsin ki, Allah – Zə ngindir, Hə mdə layiqdir”.

Fö vqə luca ayə də ə mə lisaleh qulu Loğ mana gö stə rdiyi Ö z mə rhə mə ti haq­qı nda xə bə r verir. O (Pak və Mü qə ddə s Olan), ona hikmə t, yə ni, ə ş ya­lar, Allahı n qanunları və hə mç inin onlardakı sirlə r və hikmə tlə r haqqı nda dü zgü n tə sə vvü rlə r bə xş edir. Ç ox vaxt insanlar bilikli olsalar da, hikmə t­də n mə hrum olurlar. Lakin mü drik olmaqdan ö trü hə m biliklə rə nail ol­maq, hə m də onları ə mə ldə istifadə etmə yi bacarmaq lazı mdı r. Mə hz buna gö rə, mü driklik dedikdə, ç ox vaxt, faydalı bilik və saleh ə mə llə r nə zə rdə tutulur.

Fö vqə luca Allah Ö z iltifatı nı Loğ mana gö stə rib, ona bu bö yü k ne­mə tini ə ta etdikdə, ona ə mr olunmuş du ki, bol mü kafata gö rə Allaha ş ü kü r etsin və və d edil­miş di ki, belə etsə, Allah onun mü kafatı nı daha da artı ra­caq və onu daha geniş mə rhə mə ti ilə ə hatə edə cə kdir. Allah xə bə r verir ki, tə ş ə kkü r və minnə tdarlı q insan­lara fayda verdiyi halda, imansı zlı q və naş ü kü rlü k ağ ı r yü k kimi onları n ü s­tü nə dü ş ü r. Allah Ö zü nü n naş ü kü r qulları na mö htac deyil və itaə tsizlik gö stə rə n­lə rə belə bir tale qismə t etdiyinə gö rə hə r cü r tə rifə layiqdir. Zə nginlik və ö zü nü tə minatı nı n kamil­liyi Allahı n varlı ğ ı na mə xsus sifə tlə rin ə n ayrı lmaz tə rkib hissə sidir. O (Pak və Mü qə ddə s Olan) Ö z kami sifə tlə ri və gö zə l ə mə llə rinə gö rə tə rifə layiq­dir və bu da Allahı n varlı ğ ı nı n ayrı lmaz sifə tlə rin­də ndir. Bu sifə tlə rin hə r biri kamillik sifə tidir və onlar birlikdə xatı rlandı qda, bir kamillik digə rinə ə lavə olunur[197].

ﭦ ﭧ ﭨ ﭩ ﭪ ﭫ ﭬ ﭭ ﭮ ﭯ ﭰ ﭱ ﭲ ﭳ ﭴ ﭵ

Bir də fə Loğ man oğ luna nə sihə tlə dedi: “Ey oğ lum! Allaha ş ə rik qoş ma! Hə qiqə tə n, mü ş riklik – bö yü k zalı mlı qdı r”.

Quran ş ə rhç ilə ri Loğ manı n peyğ ə mbə r və ya ə mə lisaleh qul olması mə sə lə ­sində mü xtə lif rə ylə r sö ylə miş lə r. Fö vqə luca Allah ona yalnı z hikmə t ə ta etdiyini və onun ö z oğ luna nə sihə t verdiyini bizə bildirmiş dir. Nə sihə t – hö km və qada­ğ alardan ibarə t olan sö vq etmə və ç ə kin­dirmə demə kdir. Mü drik Loğ manı n nə si­hə tlə rində mü drikliyin ə sas mü ddə aları və baş lı ca prinsiplə ri ö z ə ksini tapmı ş dı r. O, ö z oğ luna tapş ı rı r ki, sə mimiyyə tlə yalnı z Allaha ibadə t etsin və onu mü ş rik­likdə n ç ə kindirir, sonra isə, bunun sə bə blə rini ona izah edir və mü ş rikliyi ə n bö ­yü k zalı mlı q adlandı rı r. Bü tpə rə stlik və mü ş riklik, hə qiqə tə n də, ə n bö yü k zalı m­lı qdı r, ç ü nki bu dü nyada bundan da daha də hş ə tli və yaramaz ə mə l yoxdur. Necə ola bilə r ki, torpaqdan ə mə lə gə lmiş bir mə xluqu bü tü n varlı qları n Padiş ahı na bə nzə də sə n? Necə ola bilə r ki, hakimiyyə tdə n bü sbü tü n mə hrum olan qul­ları, Kainatı n bü tü n iş lə rini idarə edə n Hö kmdara bə nzə də sə n? Necə ola bilə r ki, hə r an kö mə yə və yardı ma mö htac olan qeyri-kamil mə xluqları, qü sursuz və heç nə yə ehtiyacı olmayan Rə bbə bə nzə də sə n? Necə ola bilə r ki, mə rhə mə ti sayə sində insan­ları n can və bə də n ə ldə etdiklə ri, dinə etiqad bə slə diklə ri, ö z maddi yaş a­yı ş ları nı sahmana saldı qları, Axirə t naminə ç alı ş dı qları və ş ə rdə n ç ə kindiklə ri Fö vqə luca Rə bbi, azacı q da olsa xeyir vermə yə qadir olmayana bə rabə r tutasan?! Mə gə r bundan da bö yü k zalı m­lı q olarmı?!! Allahı n yalnı z Ö zü nə sə mimi ibadə t et­mə k ü ç ü n yaratdı ğ ı insanı n ö z nə cib ruhunu mə hvə mə hkum etmə kdə n və də yə rsiz mə xluq­lara ibadə t və ö zü nə pislik etmə yə qə də r alç almaqdan da bö yü k bir bə la ola bilə rmi?!

Rə bbin qarş ı sı nda mü ş riklikdə n ə l ç ə kmə yin insanı n ə n vacib və zifə ­lə rin­də n biri olduğ unu və bunun yerinə yetirilmə si ü ç ü n insanları n tö vhidə qə ti etiqad etmə li olmaları nı xatı rlatdı qdan sonra, Fö vqə luca Ö z qulları n­dan valideynlə ri qarş ı sı nda ö z və zifə lə rini yerinə yetirmə k tə lə bini qoyaraq belə buyurur:

ﭶ ﭷ ﭸ ﭹ ﭺ ﭻ ﭼ ﭽ ﭾ ﭿ ﮀ ﮁ ﮂ ﮃ ﮄ ﮅ ﮆ ﮇ

Biz insana ata-anası na baxmağ ı tapş ı rdı q. Anası onu zə if­lə yə -zə iflə yə daş ı mı ş dı r. O, sü dü ndə n iki ilə kə silir. Mə nə ş ü kü r et, vali­deynlə rinə də, ç ü nki qayı dı ş ı n Mə nə dir”.

Allah insana ö z valideynlə rinə yaxş ı mü nasibə t bə slə mə yi tapş ı r­mı ş ­dı r və onun bu tapş ı rı ğ ı necə yerinə yetirdiyini ondan mü tlə q soruş acaqdı r. İ nsan Allaha minnə tdarlı ğ ı nı bildirmə li, Ona ibadə t etmə li, Onun qarş ı sı n­da və zifə ­lə rini yerinə yetirmə li və Allahı n nemə tlə rini gü nah tö rə tmə k ü ç ü n istifadə etmə ­mə lidir. Bu­nunla yanaş ı ona valideynlə rinə ehtiramla ya­naş ması, onlarla mü layim və ə də blə danı ş ması, onlara xeyirxahlı q et­mə si, qarş ı ları nda ö zü nü itaə tkarlı qla aparması, onlara hö rmə t bə slə mə si, yardı m gö stə rmə si və onları narahat edə bilə n hə r hansı hə rə kə t və sö z­lə rdə n hə r vasitə ilə ç ə kinmə si ə mr edilmiş dir.

Allah insana mə hz belə davranmaq hö kmü nü vermiş və bildirmiş dir ki, insan bu hö kmü ona Naziledə n və ona bu və zifə ni Hə valə edə n Allahı n də rgahı na mü tlə q qayı dacaqdı r. Onda Allah Ö z qulundan soruş acaq: “Sə n bu tapş ı rı ğ ı ma riayə t etdinmi? Ə gə r sə n ona riayə t etmisə nsə, mü tlə q bol mü kafat alacaqsan. Ə gə r sə n onu pozmusansa, onda ə zab-ə ziyyə tli cə zaya mə ruz qoyulacaqsan”.

İ nsana valideynlə rinə ehtiramla yanaş ması nı n vacibliyinin sə bə blə ­rin­də n bə hs edə rə k, Fö vqə luca Allah xatı rladı r ki, ana uş ağ ı nı ö z bə tnində daş ı yaraq, zə if­lik ardı nca zə iflik hiss edir. Hamilə olduğ u andan qadı n tə ­lə b­kar, nasaz, zə if olur və ağ ı rlaş ı r. Sonra qadı na ç ox gü clü ağ rı lar verə n doğ uş sancı ları baş layı r. Uş aq doğ ulduqdan sonra ana onun qayğ ı sı nı ç ə ­kir, onu tə rbiyə edir və hə lə iki il ə rzin­də də ə mizdirir. Mə gə r insan, ö z kö rpə sinin xatirinə bu qə də r ç ə tinliklə rə qat­laş an və hə m də eyni vaxtda ona qarş ı ə n gü clü mə hə bbə t bə slə yə n anası na yaxş ı mü ­nasibə t bə slə mə ­mə lidirmi?

ﮈ ﮉ ﮊ ﮋ ﮌ ﮍ ﮎ ﮏ ﮐ ﮑ ﮒ ﮓ ﮔ ﮕ ﮖ ﮗ ﮘ ﮙ ﮚ ﮛ ﮜ ﮝ ﮞ ﮟ ﮠ ﮡ ﮢ ﮣ ﮤ ﮥ ﮦ ﮧ ﮨ

Gə r onlar sə ni Mə nə, barə lə rində biliyin olmayan ş ə rik­lə r qoş ­mağ a mə cbur etsə lə r, onda onlara tabe olma, amma onlarla dü nya­da yaxş ı dolan və Mə nə ü z tutanları n yoluna tabe ol. Sonra siz Mə nə qay­tarı lacaqsı nı z və sizə nə etdiklə rinizi xə bə r verə cə yə m”.

Valideynlə rinə hö rmə t et, onlara, yalnı z insanı Allaha ş ə rik qoş mağ a ç a­ğ ı r­dı qları halda itaə t etmə k olmaz. Bu mə sə lə də valideynlə rə itaə tsizlik gö stə rmə k onlara hö rmə tsizlik etmə k deyildir, ç ü nki insanı n Allah qarş ı sı n­dakı və zifə lə ri, onun istə nilə n mə xluqlar qarş ı sı ndakı və zifə lə rində n daha vacibdir. Xaliqə itaə t­sizlik etmə klə mə xluqa itaə t olunmaz!

Fö vqə luca, ö vladları nı bü tpə rə stliyə və mü ş rikliyə ç ağ ı rmayan vali­deyn­lə rə hö rmə tsizlik gö stə rmə yi ə mr etmə miş dir. O (Pak və Mü qə ddə s Olan), yalnı z ö v­lad­ları nı gü nah iş lə tmə yə yö nə ldə n valideynlə rə bu mə sə ­lə də itaə t etmə mə yi bu­yurmuş dur. Lakin hə tta bu halda da ö vlad validey­ninə qarş ı xoş rə ftar olmalı ­dı r, amma onlar onu kafirliyə və ya Allaha itaə tsizliyə yö nə ltmə yə cə hd gö stə rdikdə, onlara tabe olmamalı dı r. İ nsan tə kcə Allaha, Onun mə lə klə rinə, Onun Kitabları na, Onun elç ilə rinə iman gə tirə nlə rin, Rə bbinə mü ti olanları n və Ona tə rə f dö nə nlə rin yolu ilə getmə ­lidir. Bu yolla getmə k və Allaha tə rə f dö nmə k ü ç ü n insan qə lbə n Rə bbinə can atmalı və onu Allaha yaxı nlaş mağ a kö mə k edə n iş lə r gö rmə li və Onun mə rhə mə tini qazanmalı dı r.

Hə r bir insan onun itaə tkar mü sə lman və ya gü nahkar olması ndan ası lı olmayaraq, mü tlə q Allaha qayı dacaqdı r və onda onun bü tü n etdiklə ri ə mə llə r haqqı nda ona xə bə r verilə cə kdir. O, imanı na gö rə və ya kafirliyinə gö rə ə və z alacaqdı r, hə mç inin etdiyi xeyirxahlı qlara və gü nah ə mə llə rə gö rə də ə və z ala­caqdı r və insanı n heç bir ə mə li Allahdan gizli qalmaya­caqdı r.

Daha sonra Fö vqə luca Allah mü drik Loğ manı n dediklə ri barə də xə bə r verir:

ﮩ ﮪ ﮫ ﮬ ﮭ ﮮ ﮯ ﮰ ﮱ ﯓ ﯔ ﯕ ﯖ ﯗ ﯘ ﯙ ﯚ ﯛ ﯜ ﯝ ﯞ ﯟ ﯠ ﯡ ﯢ ﯣ

Ey oğ lum! Ə gə r bir ş ey xardal toxumu ağ ı rlı ğ ı nda qaya­ları n iç ində və ya gö ylə rdə, ya da yerdə olsa da, Allah onu aş kar edə r. Hə qiqə tə n, Allah – İ ncə liklə ribilə ndir, Xə bə rdarolandı r”.

Xardal toxumu ə n kiç ik və də yə rsiz mə xluqlardandı r. Amma hə tta belə bir mə xluq da Allahdan gizlə nə bilmə z, ç ü nki Allahı n elmi hü dud­suzdur, Onun fö v­qə l­qü drə ti isə mü kə mmə ldir. Xeyirxah, İ ncə liklə ribilə n və Xə bə rdarolan adları – Onun gö zə l adları ndandı r. Onun elmi o də rə cə də kamil və qü sursuzdur ki, onlar mə xluqları n, okeanları n və sə hraları n bü tü n qeybə aid sirrlə rini ə hatə edir. Bu isə o demə kdir ki, insan Allahı n onu mü ş ahidə etdiyini yadda saxlamalı, ö z Rə bbinə itaə t etmə li və bü tü n bö yü k və kiç ik gü nahlardan ç ə kinmə lidir.

ﯤ ﯥ ﯦ ﯧ ﯨ ﯩ ﯪ ﯫ ﯬ ﯭ ﯮ ﯯ ﯰ ﯱ ﯲ ﯳ ﯴ ﯵ ﯶ

Ey oğ lum! Namaz qı l, yaxş ı iş lə r gö rmə yi ə mr et, qı nanı ­lanları qadağ an et və qarş ı na ç ı xan ç ə tinliklə rə sə birlə yanaş. Hə qiqə tə n, qə tiyyə t – bu iş lə rdə dir”.

Loğ man oğ lunu namaz qı lmağ a ç ağ ı rı r və bunu qalan xeyirxah ə mə l­lə rin ara­sı nda xü susilə fə rqlə ndirir, ç ü nki namaz ibadə tin ə n bö yü k ayinidir ki, mü sə l­man­lar onu bə də n hə rə kə tlə ri ilə yerinə yetirirlə r. O, oğ luna hə m­ç i­nin insanları bə yə nilə n iş lə r gö rmə yə də və t etmə yi və onları qı nanı lan ə mə llə rdə n ç ə kindirmə yi tapş ı rı r. Bunun ü ç ü n mü sə lman bə yə nilə n və qı ­na­­nı lan ə mə llə r haqqı nda biliyə malik olmalı dı r, ç ü nki yalnı z bu halda o, insanları xeyir iş lə rə ç ağ ı ra və onları ş ə rdə n uzaqlaş dı rmağ a nail ola bilə r. Tə bliğ atç ı biliklə rlə yanaş ı xeyirxah xasiyyə ­tə, sə birə malik olmalı dı r və buna gö rə Loğ man oğ luna tapş ı rı r ki, istə nilə n ç ə tin­liklə rə və xoş agə lmə z hallara sə birlə dö zsü n. Belə sə birlilik də və tç i­də n tə lə b edir ki, o, ə trafı nda­kı ları də və t etdiyi ş eyi ə vvə lcə ö zü yerinə yetirsin və insanları ç ə ­kindirdiyi ş eylə rdə n ö zü uzaq dursun. Bu hö kmlə ri yerinə yetirə rə k, insan nə inki ö zü doğ ru yola gə lir, ç ü nki yaxş ı iş lə r gö rü r və bə d iş lə rdə n ç ə kinir, habelə baş ­qa­ları na bu yola gə lmə yə kö mə k edir, ç ü nki onları yaxş ı lı q etmə yə və ş ə rdə n ç ə kin­mə yə ç ağ ı rı r.

Loğ man ç ox yaxş ı bilirdi ki, haqqa və xeyirə də və t edə ni ç ə tinliklə r və sı ­naqlar gö zlə yir. Ə trafdakı ları bə yə nilə nə də və t etmə k və onları qı nanı ­landan ç ə ­kindirmə k ç ox ağ ı r iş dir. Mə hz buna gö rə o, ö z oğ luna tapş ı rı r ki, layiqincə sə bir­lilik gö stə rsin və onun tapş ı rı qları nı zə ruri qə tiyyə tlə icra etsin. Doğ rudan da, bu nə sihə tlə r onlara diqqə tlə yanaş ı lması nı tə lə b edir və onları yalnı z qə tiyyə tə malik olan ş ə xslə r layiqincə yerinə yetirmə yə nail olurlar.

ﯷ ﯸ ﯹ ﯺ ﯻ ﯼ ﯽ ﯾ ﯿ ﰀ ﰁ ﰂ ﰃ ﰄ ﰅ ﰆ ﰇ ﰈ

Tə kə bbü rlü k edə rə k insanlardan ü zü nü ç evirmə və yer ü z­ü ndə tə ş ə xxü slə gə zmə. Hə qiqə tə n, Allah istə nilə n lovğ anı və ö zü nü ­ö ­yə ni sevmir”.

Tə kə bbü rlə və ə trafı ndakı lara nifrə tlə qaş qabağ ı nı sallayı b, insanlardan ü z dö n­də rmə. Yer ü zü ndə tə ş ə xxü slə gə zib-dolaş ı b, ö z zə nginliyinlə lovğ a­la­naraq, Xeyirxahı nı unutma! Ö zü ndə nrazı və ö zü nü ö yə n olma, ç ü nki Allah ü rə klə rində insanlara kibirlə yanaş an və ö z tə kə bbü rü nü insanlara zahiri siması ilə bü ruzə verə n və tə kə bbü rü nü sö zlə ifadə edə n lovğ aları və ö zü nü tə riflə yə nlə ri sevmir.

ﰉ ﰊ ﰋ ﰌ ﰍ ﰎ ﰏ ﰐ ﰑ ﰒ ﰓ ﰔ ﰕ

Sabit yeriş lə yeri və sə sini alç alt, ç ü nki ə n xoş agə lmə z sə s, hə qi­qə tə n, eş ş ə yin sə sidir”.

Tə vazö kar və sakit addı mlarla yü rü. Lovğ a tə kə bbü rlü lə r və ya qay­ğ ı sı z sa­də lö vhlə r kimi yerimə. Sə sini qaldı rma, insanlara hö rmə t gö stə r və Allaha ehti­ram bə slə. Hə qiqə tə n, ə n xoş agə lmə z və ç irkin sə s – eş ş ə yin anqı rtı sı dı r. Ə gə r uca sə s faydalı olsaydı, o, axmaqlı ğ ı və rə zilliyi ilə tanı ­nan uzunqulağ ı sə ciyyə lə ndirə n ə lamə t sayı lmazdı.

Mü drik Loğ manı n oğ luna verdiyi nə sihə tlə r ö zü ndə ə n mü hü m dini hö km­lə ri ehtiva edir ki, bunlardan da bir ç ox digə r nə ticə lə r ç ı xı r. İ stə nilə n dini nə si­hə t­lə r Loğ manı n oğ luna verdiyi tapş ı rı qları ilə bağ lı dı r, ç ü nki on­lar mü sə lmanlara yaxş ı lı q etmə yi və ş ə rdə n ç ə kinmə yi ö yrə dir. Bü tü n bunlar bizim bundan ö ncə bə ­yan etdiklə rimizi tə sdiq etmə klə gö stə rir ki, mü driklik – dini hö kmlə rdə n və onla­rı n faydası haqqı nda biliklə rdə n ibarə tdir. Mə hz buna gö rə, mü drik Lö ğ man dinin ə sası nı tə ş kil edə n tovhid ə qidə sinə etiqad gö stə ril­mə ­sini və Allaha ş ə rik qoş ulma­sı nı n haram olduğ unu ə mr edir və aç ı qlama verir ki, insanları bü tpə rə stlikdə n və mü ş riklik­də n nə lə r ç ə kindirə bilə r. O, hə mç inin valideynlə rə yaxş ı lı q gö stə rmə yi ə mr edir və insanı n valideynlə ri ilə hö rmə tlə davranmalı olması nı n sə bə bini də izah edir. O, hə mç inin Allaha ş ü kü r etmə yi və valideynlə rə minnə tdarlı q bildir­mə ­yi ə mr edir, lakin xü susilə vurğ ulayı r ki, ancaq valideynlə r ö vlad­ları nı Allaha ş ə rik qoş mağ a ç ağ ı rmadı qları halda onlara itaə t edilmə lidir. Ə gə r onlar insanı Allaha ş ə rik qomağ a mə cbur edirlə rsə, onda o, onlara tabe olmamalı, lakin buna baxmayaraq, onlara hö rmə t və yaxş ı lı q gö stə rmə kdə davam etmə ­lidir. Loğ man hə m­ç inin ə mr edir ki, Allahı n ö z qulları nı mü ş ahidə etdiyini və insanları n ö z Rə bbi qarş ı sı nda dayanacağ ı nı və etdiklə ri ə n kiç ik və ə n bö yü k yaxş ı və pis ə mə l­lə rə gö rə ə və z alacaqları nı unutması nlar. O, lov­ğ alı q və tə ­kə b­bü r gö stə rmə yi də qadağ an etmiş və tə vazö karlı ğ a riayə t etmə yi buyurmuş dur. O, hə m yeriyə rkə n, hə m də danı ş arkə n asta davranmağ ı və tə vazö karlı ğ a riayə t etmə yi buyurmuş və bu gö zə l nə sihə ti pozmağ ı qada­ğ an etmiş dir. O, insanları bə yə nilə ni yerinə yetir­mə yə də və t etmə yi və qı nanı landan ç ə kindirmə yi, namaz qı lmağ ı və hə tta ə n ağ ı r hö kmlə rin icrası nı insan ü ç ü n asanlaş dı ran sə birliliyi nə sihə t etmiş dir. Mə hz buna gö rə Fö vqə luca buyurur: “Sə bir və namaz ilə yardı m dilə yin...” (Bə qə rə, 2/45). Loğ manı n nə sihə tlə rinə gə ldikdə isə, onlar onun, doğ rudan da, mü d­rik adlandı rı l­mağ a layiq olduğ unu tə sdiq edir. Fö vqə luca Allah Ö z mə rhə ­mə ti sayə ­sində qul­ları na onun mü drikliyi haqqı nda ona gö rə xə bə r ver­miş dir ki, insanlar Loğ manı n gö zə l nü munə sinin davamç ı ları olsunlar.

ﭑ ﭒ ﭓ ﭔ ﭕ ﭖ ﭗ ﭘ ﭙ ﭚ ﭛ ﭜ ﭝ ﭞ ﭟ ﭠ ﭡ ﭢ ﭣ ﭤ ﭥ ﭦ ﭧ ﭨ ﭩ ﭪ ﭫ ﭬ ﭭ ﭮ ﭯ ﭰ

Mə gə r siz gö rmü rsü nü z ki, Allah gö ylə rdə olanları da, yer­də olan­ları da sizə tabe etmiş və sizə Ö zü nü n bü tü n aş kar və gö zə gö ­rü n­mə z ne­mə tlə rini bağ ı ş lamı ş dı r? Lakin insanlar arası nda elə si də var ki, heç bir biliyi, gerç ə k Tə limatı, nurlandı rı cı Kitabı olmadan Allah barə də mü bahisə edir”.

Fö vqə luca insanlara Ö zü nü n onlara olan mə rhə mə tini xatı rladı r və onları ö z Rə bbinə Onun xeyirxahlı ğ ı na gö rə minnə tdarlı q etmə yə, Onun bol nemə tlə ri ü zə ­rində dü ş ü nmə yə və onları unutmamağ a də və t edir. İ n­san­lar gö rü r və bilirlə r ki, gü nə ş, ay və ulduzlar, eyni ilə heyvanlar, ağ aclar, taxı l, ç aylar, mə də nlə r və bir ç ox baş qa ş eylə r də onlara hə dsiz fayda verir. Fö vqə luca buyurur: “O – yer ü zü ndə olan hə r ş eyi sizin ü ç ü n Yaradan­dı r...” (Bə qə rə, 2/29). O (Pak və Mü qə d­də s Olan), insanları Ö zü nü n aş kar və gö zlə gö rü nmə yə n nemə tlə ri ilə himayə edir, onlardan bə zilə ri insanlara mə lumdur, bə zilə ri isə mə lum deyildir. O (Pak və Mü qə ddə s Olan), onlara maddi nemə tlə r və haqq din ə ta etmiş dir, onlara uğ ur qazan­mağ a və uğ ursuzluqlardan qurtulmağ a kö mə k edir. Bu isə, insanları n Allaha, Onun xeyir­xah­lı ğ ı na gö rə, ş ü kü r etmə lə rini, Onu sə mimiy­ə tlə sevmə lə rini, Onun qarş ı sı nda mü ti olmaları nı və Allahı n bə xş etdiyi nemə t­lə ri Ona yaxı nlaş ­maq mə qsə dilə və Ona itaə tsizlik gö stə rmə mə lə ri ü ç ü n istifadə etmə lə rini ehtiva edir.

Lakin Allahı n ç oxsaylı nemə tlə rinə baxmayaraq, insanlar arası nda elə lə ri olur ki, onlar Ona ş ü kü r etmə kdə n boyun qaç ı rı r və kü frə etiqad et­mə yi ü stü n tuturlar. Onlar Allahı n nazil etdiyi Kitabları və elç ilə ri ilə gö n­də rdiyi haqqı da­nı rlar. Onlar Allah barə də mü bahisə edir, ö z yalanç ı baxı ş ­ları nı mü dafiə etmə yə və Elç inin (ona Allahı n salavatı və salamı olsun!) bir olan Allaha ç ağ ı rı ş ları nı inkar etmə yə cə hd gö stə rirlə r. Lakin onlar bu barə də heç bir biliyə malik deyillə r və ö z baxı ş ları nı aydı n biliklə r ə sası nda qurmağ a ç alı ş mı rlar. Onlar haqq Tə limatdan da mə hrumdurlar, halbuki onun ə sası nda mö minlə rin yolu ilə gedə bilə rdilə r. Onla­rı n haqqı izah edə n və onu ö z nuru ilə iş ı qlandı ran bir Kitabı da yoxdur. Buna gö rə onlar Allah haqqı nda mü bahisə edə rə k, kor-koranə doğ ru yolla getmə yə n və azğ ı nlı q zü lmə tində dolaş an və baş qa adamları da azdı ran ata-babaları nı n yoluna istinad edirlə r.

ﭱ ﭲ ﭳ ﭴ ﭵ ﭶ ﭷ ﭸ ﭹ ﭺ ﭻ ﭼ ﭽ ﭾ ﭿ ﮀ ﮁ ﮂ ﮃ ﮄ ﮅ ﮆ ﮇ

(31. 21) “Onlara deyilə ndə ki: “Allahı n nazil etdiyinə itaə t edin! ” – belə de­yirlə r: “Heç vaxt! Biz ataları mı zı n tabe olduqları na itaə t edə cə ­yik”. Bə s onda ş eytan onları Od iç ində ə zab-ə ziyyə tə ç ağ ı rsa necə? ”

Onları elç ilə rin də və t etdiklə ri və tə kzibolunmaz də lillə rlə tə sdiq olu­nan haq­qa tabe olmağ a ç ağ ı rdı qda, onlar ondan ü z dö ndə rir və deyirlə r: “Bizi atala­rı ­mı zı n yolundan ə l ç ə kmə yə kim ç ağ ı rı rsa ç ağ ı rsı n, biz bunu etmə rik”. Bu gü nah­karları n baxı ş ları nı tə kzib edə rə k, Fö vqə luca Allah bildirir ki, ş eytan onları n ata-babaları nı od iç ində cə zaya ç ağ ı rmı ş dı və on­lar da onun ç ağ ı rı ş ı na cavab vermiş, onun ardı nca getmiş və ş eytanı n ş agirdlə rinə ç evrilmiş dilə r. İ nsanlar yolunu az­mı ş ataları nı n ardı nca getmə ­li­dirlə rmi? Ya da onlar bu yoldan ç ə kinmə li və onla­rı n azmı ş lı ğ ı nı, onları n ardı cı lları nı n azmı ş lı ğ ı nı ifş a etmə lidirlə r?

Ş eytan, onları n yolunu azmı ş ataları nı və babaları nı ö z yoluna, onları sev­diyinə və onlara yaxş ı lı q arzuladı ğ ı na gö rə də və t etmirdi. Ə ksinə, ş eytan onlara qarş ı ə n bö yü k dü ş mə nç ilik və nifrə t bə slə yirdi. Hə qiqə tə n də, ş eytanı n ardı cı lları onun onları n ü zə rində qə lə bə ç almağ a nail olduğ u barı ş maz dü ş mə n­lə ridir. Onlar ş eytanı n ç ağ ı rı ş ı na cavab verirlə r və o, tə rə fdarları nı n ö zlə rini Cə hə nnə mdə cə za­landı rı lmaya necə mə hkum etdik­lə ­rində n hə zz alı r.

ﮈ ﮉ ﮊ ﮋ ﮌ ﮍ ﮎ ﮏ ﮐ ﮑ ﮒ ﮓ ﮔ ﮕ ﮖ ﮗ ﮘ ﮙ

Kim ki, yaxş ı lı q etmə klə ü zü nü Allaha tə slim edir, o, eti­barlı bir də stə kdə n yapı ş mı ş dı r, iş lə rin hə lli isə Allaha mə xsusdur”.

İ nsan ü zü nü Allaha tutaraq, Onun qarş ı sı nda tə slim olur, Onun dini­nin hö kmlə rini yerinə yetirir, sə mimiyyə tlə ə mə lisaleh baxı ş lara etiqad edir, Elç inin (ona Allahı n salavatı və salamı olsun!) hö kmlə rinə tam uyğ un ola­raq xeyirxah iş lə r gö rü r. İ nsan ü zü nü Allaha tutaraq, Ona, sanki Onu gö rü rmü ş kimi, ibadə t edir və hə tta o, Onu gö rmü rsə də, axı Allah onu gö rü r! Ü zü nü Allaha tutaraq o, Onun qarş ı sı nda ö z və zifə lə rini yerinə yetirir, ə trafdakı lara yaxş ı lı qlar edir və onları n qarş ı sı nda da ö z və zifə lə rini icra edir.

Bu ş ə rhlə r doğ rudur və ə gə r bir sı ra leksik fə rqlə r nə zə rə alı nmaz­sa, onda, demə k olar ki, onları n arası nda ə hə miyyə tli ixtilah yox­dur, ç ü nki onları n hə r biri dinin bü tü n tə lə blə rinin layiqincə yerinə yetiril­mə sini nə zə rdə tutur ki, binları n hə r biri Allah tə rə fində n qə bul olunsun. Hə r bir kə s belə davranmı ş olarsa, o, etibarlı bir də stə kdə n yapı ş mı ş dı r, xilas olmağ ı, hə lak olmaqdan qaç ı nmağ ı və tam uğ ura nail olmağ ı bacara­caqdı r. Kim ki, ü zü nü Allaha ç evirmir və yaxş ı lı q etmir, o, etibarlı bir də stə kdə n yapı ş a bilmə yə cə kdir. Bu isə o demə kdir ki, belə bir insan mə hvə və ə zab-ə ziyyə tə mə hkumdur. Bü tü n ə mə llə r Allaha qayı dacaq və O (Pak və Mü qə ddə s Olan), hə r bir quluna hö km ç ı xaracaqdı r. İ nsanlar ö z ə mə l­lə rinə gö rə mü tlə q ə və z alacaqlar və ə mə llə rinin nə ticə lə rini bilə cə klə r və buna gö rə onlar Hesablaş ma və Ə və zalma Gü nü nə hazı rlaş malı dı rlar.

ﮚ ﮛ ﮜ ﮝ ﮞ ﮟ ﮠ ﮡ ﮢ ﮣ ﮤ ﮥ ﮦ ﮧ ﮨ ﮩ ﮪ ﮫ

Qoy iman gə tirmə yə nin kü frü sə ni kə də rlə ndirmə sin. On­lar Bizə qaytarı lacaqlar və Biz onlara tö rə tdiklə ri ə mə llə ri xə bə r verə cə ­yik. Hə qiqə tə n, Allah kö kslə rdə olanı Bilə ndir”.

Bə zi insanları n iman gə tirmə kdə n imtina etmə lə rində n kə də rlə nmə, ç ü nki sə nə yalnı z İ slamı tə bliğ etmə k və haqqı insanlara ç atdı rmaq və zifə si hə valə edil­miş ­dir. Sə n ö z və zifə nin ö hdə sində n gə lmisə n və hə tta insan­lardan bə zilə ri doğ ru yola gə lmə kdə n boyun qaç ı rsalar da belə, sə n Allah­dan mü kafatı nı alacaqsan. On­ları n kafir qalması kə də rlə nmə yin ü ç ü n sə bə b ola bilmə z, ç ü nki ə gə r onlarda xeyir­xahlı q olsaydı, Allah onları mü tlə q dü zgü n yola gə tirə rdi [198]. Onları n sə ninlə dü ş ­mə n­ç ilik və mü bahisə etmə yə cə sarə t gö stə rmə sinə və kü fr və azğ ı nlı q zü lmə tində dolaş maqda davam etmə klə ­rinə gö rə də kə də rlə nmə. Onlardan indiyə qə də r ə da­lə tli intiqam alı nmadı ­ğ ı na gö rə, ö zü n qisas almaq istə yi ilə alovlanma! Onları n hə r biri mü tlə q Allaha qaytarı lacaqdı r və onda Fö vqə luca Rə bb onlara kafirliklə ri, haqqa dü ş mə n mü nasibə tlə ri, Allahı n nurunu sö ndü rmə k arzuları və onları n Allahı n elç ilə rinə verdiklə ri ə ziyyə t haqqı nda xə bə r verə cə kdir. Hə qiqə tə n, Allah insanları n kö ksü ndə gizlə dilə nlə ri və onları n dillə rinə gə tirmə dik­lə rini Bilə ndir. Belə olduqda, onda insanları n aç ı q danı ş dı qları və tö rə t­diklə ri ə mə llə ri haqqı nda sö z sö ylə mə yə belə ehtiyac qalmı r.

ﮬ ﮭ ﮮ ﮯ ﮰ ﮱ ﯓ ﯔ