Тақырып. Қазақстандағы сталиндік-голщекиндік геноцид

💸 Как сделать бизнес проще, а карман толще?

Тот, кто работает в сфере услуг, знает — без ведения записи клиентов никуда. Мало того, что нужно видеть свое раписание, но и напоминать клиентам о визитах тоже. Проблема в том, что средняя цена по рынку за такой сервис — 800 руб/мес или почти 15 000 руб за год. И это минимальный функционал. Нашли самый бюджетный и оптимальный вариант: сервис VisitTime.
⚡️ Для новых пользователей первый месяц бесплатно. А далее 290 руб/мес, это в 3 раза дешевле аналогов. За эту цену доступен весь функционал: напоминание о визитах, чаевые, предоплаты, общение с клиентами, переносы записей и так далее.
✅ Уйма гибких настроек, которые помогут вам зарабатывать больше и забыть про чувство «что-то мне нужно было сделать».
Сомневаетесь? нажмите на текст, запустите чат-бота и убедитесь во всем сами!

2. Аштық қ а қ арсы кү рес жә не Қ азақ стандағ ы жаппай босқ ыншылық ты тоқ татуғ а тағ ытталғ ан шаралар.

1920-жылдардың ІІ жартысында да қ азақ халқ ының негізгі шаруашылығ ы мал шаруашылығ ы болып қ ала берді. Аталғ ан шаруашылық пен республика халқ ының 66, 6 пайызы айналысты, оның тауарлы ө німінің 70, 5 пайызын беретін болды. Қ азақ станның мал шаруашылығ ы ө німдерін Мә скеу, Ленинград қ алалары, Орта Азияның мақ та ө сіруші аудандары тұ тынды жә не ө німнің бір бө лігі Қ иыр Шығ ысқ а жө нелтілді. Қ азақ стан ү шін мал шаруашылығ ының аса маң ызды екендігін тү сінген ғ алымдар оның болашағ ы қ андай болу керек осы мә селені зерттеуге кү ш салды. Партия ұ станып отырғ ан ауыл шаруашылық саясатын қ олдаушылар елдегі аграрлық реформаларды жеделдете, шапшаң дата жү ргізуді ұ сынса, С.Сә дуақ асов, С.Швецов, Ж.Сұ лтанбеков, М.Сириус, Е.Тимофеев жә не басқ алар дамудың капиталистік сатысынан ө тпеген аймақ тар мен халық тардың социализмге жедел ө ту мә селесіне балама пікірлер ұ сынды. Қ алыптасып келе жатқ ан ә кімшіл -ә міршіл жү йе партия бағ ытынан ө згеше ойлауғ а тү бегейлі қ арсы болғ андық тан, олар «ұ лтшыл», «жікшіл», «оппортунист», «зиянкес», «кондратьевшіл» т.б. басқ а ағ ымдарғ а айыпталды.

Жалпы есептеулер бойынша, 1941 жылы мал басының барлық тү рінде айтарлық тай ө су байқ алуы тиіс еді. Мә селен, шошқ а 200 пайызғ а жуық мү йізді қ ара 120 пайыз, қ ой мен ешкі 100 пайыз жә не жылқ ы 15 пайыз кө бейеді деп болжанды. Партияның бірінші бесжылдық қ а арнағ ан жоспарында да 1927-1928 жә не 1928-1929 жылдарындағ ы мал басының 14, 4 пайызғ а ө суі болжанды. Тә жірибе жү зінде мал басының 1929 жылғ а қ арай тежеле бастағ аны байқ алды.

Ÿ 1927-1928 жылдардағ ы қ ұ рғ ақ шылық жә не жұ т;

Ÿ Кулакқ а жә не байғ а шабуыл жасауғ а байланысты шаруалардың барысында белең алғ ан қ азақ тар шаруашылық тарының ұ сақ талып кету процесі;

Ÿ 1928-1929 жылдардағ ы «Сібір ә дісімен» жү ргізілген астық жә не ет дайындау науқ андары.

Ал 1930 жылдың басынан шұ ғ ыл тү рде басталғ ан кө шпелі жә не жартылай кө шпелі қ азақ тар қ ожалық тарын жоспарлы тү рде жаппай отырық шыландыру жә не бай-кулактарды тап ретінде жою науқ андары мал басының ө су процесін тоқ татып қ ана қ ойғ ан жоқ, оның кү рт қ ұ лдырауына ә келді. Архив қ ұ жаттарына сү йенсек, Қ азақ станда 1933 жылы малдың саны 1929 жылғ ымен салыстырғ анда 16 есе кеміп кеткен, яғ ни қ олда бар 39 млн. 294 мың малдан 2 млн. 428 мың ы қ алғ ан. Тө рт жылдың ішінде 37 млн-дай мал жоқ болғ ан. Мемлекеттің жоспарлау комитетінің мә ліметі бойынша: 1930 жылы -121000 адам, 1931 жылы 1млн. 74 мың адам ө з мекендерінен ауып кетті. 1931-1932 жылдарда оба мен аштық тан 1 млн 700 мың адам қ азақ қ ұ рбандық қ а ұ шырады. Ашаршылық жылдары Қ азақ стан шекарасынан шығ ып, босқ ыншылық қ а ұ шырағ ан шаруалар саны – 1 млн. 31 мың. Олардың 165 мың ы бұ рынғ ы Кең естер Одағ ының шекарасынан ә рі ө тіп, Қ ытайғ а, Монғ олоияғ а, Ауғ анстанғ а, Иранғ а, Тү ркияғ а ө тіп кеткен. Ресейге қ оныс аударып кеткендері – 450 мың дай.

Ашаршылық салдарынан қ азақ шаруаларының жаппай босқ ыншылық қ а ұ шырауы Қ азақ стандық партия басшыларын жай қ алдырмады. 1932 жылы 31 наурызда Ө лкелік партия комитетінің бюросы «Қ оныстарынан ауа кө шкен кедейлер, орташалар қ ожалық тарын орналастыруды ұ йымдастыру туралы» арнайы қ аулы қ абылдады. Аштық қ а қ арсы кү рес жә не босқ ыншылық ты тоқ тату мақ сатында Мемлекеттік комиссия қ ұ рылды. Олар облыстарда жұ мыс атқ арды Олардың негізгі мақ саты Қ азақ станнан кө рші аймақ тарғ а босып кеткен кедейлер мен орташаларды ерекше уә кілдер арқ ылы сә уір-мамыр айларының ішінде елге қ айтару, орналастыру болды.

1932 жылы 9 қ ыркү йекте Ф.Голощекин БК(б)П Орталық Комитетіне арнайы хат жолдап кө мек сұ рады. Ол Қ азақ станның 25-30 ауданында 150 мың дай босқ ын қ азақ шаруаларының қ ожалығ ы бар екенін, бұ лардың 50 мың дайы кезінде басқ а жақ қ а ауа кө шіп, кейіннен қ айта оралғ андар екендігін, ә сіресе осы қ ожалық тардың жағ дайы ауырлығ ын ашық айтты. Бұ л хаттан кейін БК(б)П Орталық Комитеті 1932 жылдың 17 қ ыркү йегінде, КСРО Халкомы осы жылдың 5 қ азанында Қ азақ станның ауыл шаруашылығ ы мен мал шаруашылығ ы туралы арнайы қ аулы қ абылдады. 1933 жылдың қ аң тар айында Ф.Голощекин қ ызметінен босатылып, оның орнына Л.Мирзоян келді.

Л.Мирзоян келсімен Ө лкелік партия комитеті мен Халық Комиссарлар Кең есін босқ ындарды орналастыру мә селесімен нақ ты айналысуғ а жұ мылдырды. 1934 жылы Қ азақ станда босқ ындарды орналастыру ісі негізінен аяқ талды.

1931-1933 жылдардағ ы шығ ын халқ ымыз ү шін мұ ның алдында болғ ан 1916-1921 жылдардағ ы кү йзеліс кезіндегі шығ ындардан ү ш есеге дерлік, ал 1945 1945 жылдардағ ы Ұ лы Отан соғ ысының тура жә не жанама шығ ынынан алты еседен астам кө п болды. Адамдар тағ дарына мұ ндай немкетті қ араушылық – тоталитарлық жү йенің бюрократиялық -деспоттық басқ ару ә дісінен туындағ ан еді. Егер 1932 жылғ ы ойран болмағ анда бү гінгі таң да қ азақ халқ ының ө сімі 32 млн. асып тү суі кү мансыз еді.