Жер қабаттарын оқыту әдістемесі

💸 Как сделать бизнес проще, а карман толще?

Тот, кто работает в сфере услуг, знает — без ведения записи клиентов никуда. Мало того, что нужно видеть свое раписание, но и напоминать клиентам о визитах тоже. Проблема в том, что средняя цена по рынку за такой сервис — 800 руб/мес или почти 15 000 руб за год. И это минимальный функционал. Нашли самый бюджетный и оптимальный вариант: сервис VisitTime.
⚡️ Для новых пользователей первый месяц бесплатно. А далее 290 руб/мес, это в 3 раза дешевле аналогов. За эту цену доступен весь функционал: напоминание о визитах, чаевые, предоплаты, общение с клиентами, переносы записей и так далее.
✅ Уйма гибких настроек, которые помогут вам зарабатывать больше и забыть про чувство «что-то мне нужно было сделать».
Сомневаетесь? нажмите на текст, запустите чат-бота и убедитесь во всем сами!

Литосфера тарауы жердің ішкі қ ұ рлысы жә не оның заттық қ ұ рамы тау жыныстарының тү зілу заң дылық тарын оқ ытудан басталады. Жер қ ойнауында литосферада, гидросфера жә не атмосферада жү ретін қ ұ былыстармен ү рдістерді қ арастырғ анда оның уақ ыт ішіндегі дамуы, басқ а қ ұ былыстармен байланысының туу себебіне талдау жасап отыру керек. 6-шы сыныпқ а жеткіліксіз физикалық, химиялық білімдері болмағ андық тан тақ ырыптарды кө рнекіліктің кө мегімен қ арапайым тілде тусіндіру қ ажет. Жер қ ыртысының баяу тербелуі жер бетінің шағ ын бө лігі жер сілкіну, вулкан атқ ылау ыстық бұ лақ тар тақ ырыптарынан менгерілген білімдер мен іскерлік дағ дылар жер бедерінің ірі пішіндерінің ү рдісін тү сіну ү шін қ ажет.

Эндогендік ү рдістерді оқ ып ү йрену арқ ылы оқ ушылардың жер қ ыртысындағ ы ү рдістер ү здіксіз ө згеріп отыратыны жө ніндегі дү ниетанымдары қ алыптасады. Одан ары эндогендік ү рдістерден тү зілген таулардың сыртқ ы кү штердің ә серінен бұ зылу ү рдісінің нә тижесіне жазық тардың, жыра сай салалардың, сусымалы қ ұ м шағ ылдардың тү зілетіні жө нінде тү сініктер беріліп, литосфераны қ орғ ау мә селелерні қ арастырылады.

Гидросфера оқ ушылардың литосфера тарауын ө ткен кезде оқ ушылардың жаратылыстану курсынан алғ ан білімі мен ө лкетану бағ ытындағ ы бақ ылаулары тірек білімі ретінде басшылық қ а алынады. Кө птеген тү сініктер танмжорық тар кезіндегі бақ ылаулар негізделеді. Вулкан гейзерлер, арқ ылы таулар, опырмалы ойыстар, мұ хиттың беткей мұ хитасты жотасы сияқ ты жалпы тү сініктердің қ алыптастыруғ а қ ажетті нысандардың жергілікті жерде болмауна байланысты бейнелерін кө з алдына ескерту арқ ылы есте сақ тауғ а мү мкіндік беретін сызба нұ сқ а, оқ у бейнефильмдерін пайдалану қ ажет. Оқ ушылардың кө руіне мү мкіндік жоқ жалпы тү сініктерді қ алыптастыруғ а мұ ғ алімнің мағ ыналы ә ң гімесінде жақ сы кө мектеседі.

Суреттер мен сызба нұ сқ аларды, оқ у бейне фильмдерін кө рсету арқ ылы қ арастырғ ан қ ұ былыстармен нысандардың ерекше белгілерін анық тауғ а мү мкіндік береді. Литосфера гидросфера тарауларын ө ткенде картадан тауларды, ө зен кө л, шығ анақ бұ ғ аздарды кө рсете білу дағ дыларын қ алыптастыру қ ажет.

Гидросфера тарауын ө ткенде судың кү йі таралуы мен таралу заң дылық тары табиғ аттағ ы су айналымына жер қ абаттарының ө зара байланыстарының ә сері, маң ызы жө нінен тү сінік беріледі.

Мұ хит жә не оның бө ліктері, химиялық физикалық қ асиеттері, мұ хит ағ ыстарының туу себептері мен маң ызы жө нінде тү сінік беріледі. Сонымен қ атар мұ здық тар, кө лдер, ө зендер, батпақ тар мен жер асты суының тү зілу заң дылық тары қ оректену режимі мен динамикасы ө зеннің бө ліктері қ оректену режимінің климаттық типтері жө нінде белгі беріліп іскерлік – дағ дылары қ алыптастырылады.

Гидросфера тарауларын ө ткенде білімді менгертумен қ атар сарамандық жұ мыстар жү ргізу арқ ылы кртографиялық топографиялық іскерлік – дағ дыларды қ алыптастырудың ө збетімен білім алуғ а кө п кө ң ілбө лінуі қ ажет. Жергілікті жерде жү ргізілетін ө лкетану жұ мыстары жалпы тү сініктерді қ алыптастыратын ө з беттерімен жұ мыс істеуге кө мектеседі.

Мысалы: ө зен, ө зендер жү йесі, ө зен алабы су айрық сияқ ты жалпы тү сініктерді қ алыптастыру ү шін жергілікті ө зенді алу керек.

Соны мен қ атар оқ ушылардың танымдық қ арқ ынын арттыру ү шін тірек білім ретінде жаратылыстану курсынан алғ ан білімдерін де қ олдану керек.

Атмосфера тарауда жердің ауа қ абатында жү ретін ү рдістер мен қ ұ былыстар оқ ытылады. Атмосфералық қ ұ былыстар тө мендегі логикалық байланыста оқ ытылады. Алдымен атмосфераның қ ұ рлысы, негізгі қ асиеттері жө нінде жалпы тү сініктер беріледі. Соң ынан ауаның физикалық қ асиеттері мен ауа райының жеке элементтері, атмосфералық қ ұ былыстар, ауа массалары жылу мен жарық тың жылмаусымдарында таралуы, климат, климат белдеулері қ арастырылады.

Арнаулы оқ ытуда білімді қ алыптастырудың ө зіндік бірнеше қ иындық тары бар.

Біріншіден атмосферада жү ретін ү рдістер кө зге кө рінбейді.

Екіншіден Ауа массалары, ауа райы, климат сияқ қ ты жалпы тү сініктерді қ алыптастыру абстрактылы сипатта жү реді.

Ү шіншіден кейбір тү сініктерді менгеру ү шін алдын ала танысу, алдынала физикалық заң дылық тармен танысуды қ ажет етеді.

Тө ртіншіден бұ л тарауда тү сініктерде ғ ана емес заң дылық тарда қ алыптастырады.

Жоғ арыда кө рсетілген қ иындық тарды жең у ү шін жеке метерологиялық элементтерге бақ ылау жү ргізуді жыл басынан ұ йымдастыру керек.

Ол ү шін ауа райын бақ ылайтын қ ұ ралдардың қ ұ рлысымен ө лшеу жұ мыстарын жү ргізу ә дістерін менгертіп бақ ылау нә тижелерін ө ң деу графиктік сызбалары диаграммаларын қ ұ руды ү йрету қ ажет. Атмосферада тарауын бастағ анда оқ ушылар ауа райын бақ ылау жү ргізп метеорологиялық қ ұ ралдарды қ олдана білу дағ дыларын қ алыптастыру, ауа райын бақ ылаудың кү нтізбесі болуы тиіс. Жергілікті жерде жү ргізіген бақ ылаулар абстрактылы тү сініктерді қ алаыптастыруғ а мү мкіндік береді.

Ауа массалары климат, ауа райы бұ лт жауын шашын тағ ы басқ а су қ оймаларының маң ызында тү зілетін бриз желінің суретінен пайда болып ауаның қ озғ алысы бетіне қ ағ аз қ ойып тө нкерген суы бар стаканды кө рсету арқ ылы атмосфералық қ ысымның тү зілу заң дылық тарын анық тауғ а болады. Температура мен қ ысымның биіктеген сайын кему заң дылық тарын сызба-нұ сқ алардың, кестелердің кө мегімен тү сіндіру тиімді.

Сабақ ты бекітү мақ сатында есептеу сипатындағ ы тапсырмаларды орындау қ ажет. Ол ү шін ауа райын бақ ылауларының қ орытындыларын қ олдану қ ажет. 1. мысалы ауа райын бақ ылаудың қ орытындыларын пайдаланып орташа айлық температураны есептеп шығ ару

3. Тең із денгейінде атмосфералық қ ысым 760 мм с б.болса бйіктіктегі Талдық орғ ан қ аласының атмосфералық қ анша мм с б болады. Ауа температурасы, атмосфераның қ ысым, жел бұ лт жауын шашын, ауа райының элементі болғ андық тан оларды жү йелі тү рде бақ ылау жү ргізу арқ ылы оқ ыту ауа райын атмосферада жү ретін кемиді ү рдістерді тү сіндіруге мү мкіндік береді.

Климаттың географияның орнына тә уелділігін анық тау ү шін жердің кү нді айнала қ озғ алысы тү сіндіру қ ажет атмосфера таруы жергілікті жердің климатының ерекшелігін оқ ытып ү йрету мен қ орытындылайды.