Кіріспе. Жылға дейінгі тұжырымдамасын бекіту туралы

Жылғ а дейінгі тұ жырымдамасын бекіту туралы

2014 жылғ ы 29 тамыз №954 Қ азақ стан Республикасы Ү кіметінің Қ аулысы

Қ азақ стан Республикасының Ү кіметі Қ АУЛЫ ЕТЕДІ:

1. Қ оса беріліп отырғ ан Қ азақ стан Республикасының қ аржы секторын дамытудың 2030 жылғ а дейінгі тұ жырымдамасы бекітілсін.

2. Осы қ аулы 2014 жылғ ы 1 кыркү йектен бастап қ олданысқ а енгізіледі.

Қ азақ стан Республикасының

Премьер-Министрі К. Мә сімов

Қ азақ стан Республикасы

Ү кіметінің

2014 жылғ ы «29» тамыз

№ 954 қ аулысымен

бекітілген

Қ азақ стан Республикасының қ аржы секторын дамытудың

Жылғ а дейінгі

Тұ жырымдамасы

Кіріспе

Елдің қ аржы секторын дамыту қ оғ ам мен мемлекеттің қ ажеттіліктерін ескере отырып, ел экономикасындағ ы оның орны мен рө лін айқ ындауғ а байланысты. Бұ л ретте тү рлі пікірлердің болуына орай ә рбір жеке экономикалық агенттің қ аржы секторы алдындағ ы мақ сатты бағ ыттары басқ алардан ү стем болмауы тиіс. Ә йтпесе, жү йе тиімсіздігінің ө суі мен жү йелік тә уекелдердің ұ лғ аюы ү шін жағ дайлар туындайды.

Мемлекет қ аржы секторы экономикалық даму бағ дарламаларының шең берінде экономиканың басым салаларын қ аржыландыру ү шін тиімді бағ амен жеткілікті ресурстар кө лемін беруге қ абілетті болады деп кү теді.

Экономикалық циклдің сатыларына қ арамастан, қ аржы жү йесі
кө рсетіп отырғ ан қ ызметтер сапасына, кө леміне, қ ұ нына жә не тізбесіне қ анағ аттану тұ тынушылар (заң ды жә не жеке тұ лғ алар) ү шін маң ызды болып табылады.

Қ аржы ұ йымдарының ө здерінің алдында бизнестің ағ ымдағ ы қ ұ нын ұ лғ айту, басқ арылатын тә уекелдер мен шығ ындар қ ұ рылымы жағ дайында оның негізгі қ ызметтен тү сетін кірістілігін барынша, ең алдымен, кө рсетілетін қ ызметтер кө лемін ө сіру есебінен ұ лғ айту мақ саты тұ р.

Қ аржы делдалы функциясын барынша тиімді жү зеге асыратын қ аржы секторын қ алыптастыру қ оғ ам мен мемлекет ү шін де, сол сияқ ты қ аржы ұ йымдары ү шін де ортақ мақ сат болып табылады.

Қ аржы секторын дамытудың бағ ыттары ауқ ымды кө лемде болып жатқ ан ө згерістерді де ескеруі тиіс. Ық палдасу процестерінің кү шеюі аясында ұ лттық қ аржы нарық тарын реттеудің келісілген біріздендіру тә сілдері (Базель III, Solvency II стандарттары) ә зірленуде. Қ азақ стан Республикасы жә не оның қ аржы нарығ ы ә лемдік ү рдістерден тыс қ алмайды. Ең ү здік халық аралық практика жә не реттеу стандарттары белсенді тү рде енгізілуде.

Дү ниежү зілік сауда ұ йымына (бұ дан ә рі – ДСҰ) жә не Бірың ғ ай экономикалық кең істікке (бұ дан ә рі – БЭК) ық палдасу, ө з кезегінде, қ аржылық қ ызметтер нарығ ын одан ә рі ырық тандыру ү шін алғ ышарттар қ ұ рады. Қ аржы нарығ ындағ ы бә секелестіктің кейіннен кү шеюі, бір жағ ынан, кө рсетілетін қ ызметтер аясының сапасын арттыруғ а жә не кең ейтуге апаруы тиіс. Екінші жағ ынан, Қ азақ стан Республикасы қ аржы секторының сыртқ ы кү йзелістерге осалдық дә режесі кө теріледі, «жұ қ тыру» тә уекелдері ө седі, ал бұ л, қ олайсыз даму сценарийі іске асырылғ ан жағ дайда, банк жү йесінен капиталдың жә не кредиторлар мен салымшылар қ аражатының ә кетілуіне, кредиттік тарылуғ а ә кеп соқ тыруы мү мкін.

Мұ ндай жағ дайда қ аржы жү йесі жаң а тә уекелдерді жасамауы немесе экономикада орын алғ ан тә уекелдер ауқ ымын ұ лғ айтпауы тиіс. Бұ л тә уекелдерді іске асырудың ық тимал салдарлары барынша азайтылғ ан
кезде реттеудің оң тайлы тетігін ә зірлеуді талап етеді, бұ л ретте талаптар
артық болып табылмайды жә не қ аржы секторының белсенділігін басып тастамайды.

Қ азақ стан Республикасының қ аржы секторын дамытудың 2030 жылғ а дейінгі тұ жырымдамасы қ аржы ұ йымдарының, Ұ лттық кә сіпкерлер палатасының жә не «Қ азақ стан қ аржыгерлерінің қ ауымдастығ ы» заң ды
тұ лғ алар бірлестігінің қ атысуымен талқ ыланды, соның нә тижесінде қ аржы секторының жұ мыс істеуінің жақ саруына бағ ытталғ ан тү рлі пікірлер, ұ сыныстар, идеялар қ амтылды. Сонымен қ атар, қ ұ жат Халық аралық валюта қ орының 2013 жылдың 4-тоқ санында – 2014 жылдың бірінші жартысында іске асырылғ ан «Қ аржы секторын бағ алау бағ дарламасы: орнық тылық модулі» (Financial Sector Assessment Program) жобасының щең беріндегі қ орытындылары мен ұ сынымдарын да ескереді.