Тарау. Мемлекеттік қызметшілердің қызмет этикасы

20-1-бап. Мемлекеттік қ ызметшілерге қ ызмет этикасын сақ тау жө нінде қ ойылатын талаптар

1. Мемлекеттік қ ызметшілер:

1) мемлекеттік қ ызметке, мемлекетке жә не оның институттарына қ оғ амның сенімін сақ тауғ а жә не нығ айтуғ а;

2) жалпы жұ рт танығ ан моральдық -этикалық нормаларды сақ тауғ а;

3) азаматтармен қ арым-қ атынаста сыпайылық жә не ә дептілік танытуғ а;

4) мемлекет мү ддесіне нұ қ сан келтіретін, мемлекеттік органдардың тиімді жұ мыс істеуіне кедергі жасайтын іс-ә рекеттерге қ арсы тұ руғ а;

5) Қ азақ стан Республикасының мемлекеттік рә міздеріне қ ұ рметпен қ араудың ү лгісі болуғ а;

6) заң дарда белгіленген шектеулер мен тыйымдарды сақ тауғ а;

7) мемлекеттік органдардың тиімді жұ мыс істеуін қ амтамасыз ету мақ сатында лауазымдық міндеттерін адал жә не кә сіби дең гейде атқ аруғ а;

8) лауазымдық міндеттерін атқ ару кезінде жеке жә не заң ды тұ лғ аларғ а ерекше ық ылас кө рсетпеуге, олардың ық палынан тә уелсіз болуғ а;

9) жеке сипаттағ ы мә селелерді шешу кезінде мемлекеттік органдардың, ұ йымдардың, мемлекеттік қ ызметшілер мен ө зге де адамдардың қ ызметіне ық пал ету ү шін ө зінің қ ызметтік жағ дайын пайдаланбауғ а;

10) кадрларды туыстық, жерлестік жә не жеке басына берілгендік белгілері бойынша іріктеу мен орналастыру жағ дайларына жол бермеуге;

11) қ арамағ ындағ ы мемлекеттік қ ызметшілерден олардың қ ызметтік міндеттерінің шең берінен тыс тапсырмалар орындауды талап етпеуге;

12) басқ а адамдарды қ ұ қ ық қ а қ айшы теріс қ ылық тар немесе жалпы жұ рт танығ ан моральдық -этикалық нормалармен сыйыспайтын іс-ә рекеттер жасауғ а мә жбү рлемеуге;

13) басқ а мемлекеттік қ ызметшілер тарапынан қ ызмет этикасы нормаларын бұ зу фактілеріне жол бермеуге жә не олардың жолын кесуге міндетті.

2. Мемлекеттік қ ызметшілер лауазымдық міндеттерін атқ ару кезең інде ресми мінез-қ ұ лық нормаларын сақ тауғ а тиіс.

3. Мемлекеттік қ ызметшілер қ ызметтік жағ дайын жә не онымен байланысты мү мкіндіктерді коммерциялық жә не коммерциялық емес ұ йымдардың мү ддесіне орай, оның ішінде оларғ а ө зінің кө зқ арасын насихаттау ү шін пайдаланбауғ а тиіс.

20-2-бап. Мемлекеттік қ ызметшілердің сыбайлас жемқ орлық қ а қ арсы ә рекеттері

1. Мемлекеттік қ ызметшілер сыбайлас жемқ орлық кө ріністеріне қ арсы тұ руғ а, сыбайлас жемқ орлық қ ұ қ ық бұ зушылық тарғ а не сыбайлас жемқ орлық пен ұ штасатын немесе сыбайлас жемқ орлық қ а жағ дайлар туғ ызатын ә рекеттерге жол бермеуге тиіс.

2. Мемлекеттік қ ызметшілер басқ а мемлекеттік қ ызметшілер тарапынан болатын сыбайлас жемқ орлық қ ұ қ ық бұ зушылық фактілерінің жолын кесуге тиіс.

3. Мемлекеттік қ ызметші, егер сыбайлас жемқ орлық қ ұ қ ық бұ зушылық туралы анық ақ параты болса, мұ ндай қ ұ қ ық бұ зушылық ты болғ ызбау жә не тоқ тату жө нінде қ ажетті шаралар қ олдануғ а, оның ішінде жоғ ары тұ рғ ан басшығ а, ө зі жұ мыс істейтін мемлекеттік органның басшылығ ына, уә кілетті мемлекеттік органдарғ а жазбаша нысанда дереу хабарлауғ а тиіс. Мемлекеттік қ ызметші ө зін басқ а адамдардың сыбайлас жемқ орлық қ ұ қ ық бұ зушылық тар жасауғ а кө ндіру жағ дайлары туралы да аталғ ан адамдар мен органдарғ а жазбаша нысанда дереу хабарлауғ а міндетті.

Мемлекеттік органның басшылығ ы ақ паратты алғ ан кү ннен бастап бір ай мерзімде мемлекеттік қ ызметшінің сыбайлас жемқ орлық қ ұ қ ық бұ зушылық тар, ө зін осы бұ зушылық тарды жасауғ а кө ндіру жағ дайлары туралы мә лімдеулері бойынша шаралар қ олдануғ а, оның ішінде тексерулер ұ йымдастыру жә не уә кілетті органдарғ а ө тініштер жолдау арқ ылы шаралар қ олдануғ а міндетті.

4. Мемлекеттік органның басшылығ ы сыбайлас жемқ орлық қ ұ қ ық бұ зушылық тардың, ө зін осы бұ зушылық тарды жасауғ а кө ндірудің анық жағ дайлары туралы хабарлағ ан мемлекеттік қ ызметшіні оның қ ұ қ ық тарын, заң ды мү дделерін кемсітетін қ удалаудан қ орғ ау жө нінде шаралар қ олдануғ а міндетті.

5. Мемлекеттік қ ызметшілер жеке жә не заң ды тұ лғ алардың ө з қ ұ қ ық тары мен заң ды мү дделерін іске асыруын қ иындататын іс-ә рекеттерге (ә рекетсіздікке) жол бермеуге тиіс.

6. Мемлекеттік қ ызметшіге сыбайлас жемқ орлық жасағ ан деп кө пшілік алдында негізсіз айып тағ ылғ ан жағ дайда, ол осындай айыптауды анық тағ ан кү ннен бастап бір ай мерзімде оны теріске шығ ару жө нінде шаралар қ олдануғ а тиіс.

20-3-бап. Кө пшілік алдында сө йлеу

1. Мемлекеттік орган қ ызметінің мә селелері бойынша кө пшілік алдында сө йлеуді оның басшысы немесе мемлекеттік органның уә кілеттік берілген лауазымды адамдары жү зеге асырады.

Мемлекеттік қ ызметшілер пікірталастарды ә депті тү рде жү ргізуге тиіс.

2. Мемлекеттік қ ызметшілердің мемлекеттік саясатты жү ргізуге жә не мемлекеттік органның қ ызметіне қ атысы жоқ мә селелер бойынша мемлекеттік органның атынан жарияланымдарына жол берілмейді.

Педагогтік, ғ ылыми жә не ө зге де шығ армашылық қ ызмет жө нінде материалдар жариялауды мемлекеттік қ ызметші жеке тұ лғ а ретінде ө з атынан жү зеге асырады.