Тақырып: Католик діні және оның ерекшеліктері.

1. Католик шіркеуі жә не оның дін ілімінің ерекшеліктері.

2. Католик шіркеуіндегі монах ордендері.

3. Католик шіркеуінің орта ғ асырларда жү ргізген саясаты. Инквизиция.

4. Қ азіргі заманғ ы католик шіркеуі жә не оның қ ұ рылымы.

Католик діні уағ ыздарының ерешеліктері. Православие мен католиктердің алғ ашқ ы уағ ыздық айырмашылық тары филиокве мә селесінде. Католик шіркеуінің уағ ыздауынша «қ асиетті рух» («святой дух») тек қ ұ дай ә кеден ғ ана емес, сондай-ақ қ ұ дай баладан - Иисус Христостан да шығ ады (латынша tiliogue – баладан да) Бұ л наным символына қ осымша католик дін ілімінде Рим папасын Иисус Христостың жердегі басқ арушысы ретінде беделін бекітуге бағ ытталғ ан догмат та бар. Католик дін басылары Иисус Христостың, қ ұ дай анасының жә не ә улиелердің ерекше ең бектерін кө рсетіп «жоғ ары міндетті істер» (сверхдолжные дела»), ә улиелер қ азынасы (сокровище святых) деген ілімді дайындады. Папа Иисус Христостың жердегі басқ арушысы ретінде, оның осынау ең бектеріне иелік етеді. Католицизмде «қ ұ дайды туғ ан» Мария қ ыздың беделі ерекше. Папа Пий Х11 1950 жылы Мария қ ыздың кө кке кө терілгені туралы қ ағ иданы енгізді. 1954 жылы «Кө к патшасы» Мария қ ызғ а арналғ ан шіркеу мейрамы тағ айындалды. Сонымен котолицизмде қ ұ дай-анағ а табыну православиемен салыстырғ анда кү штірек. Котолицизм Папаны Иисус Христостың жердегі басқ арушысы деп жариялайды. 1870 жылы 1 Ватикан соборында Папа ең басты, бірінші священник ретінде кү нә сіз деп табылып, оның шешімі епископаттың мақ ылдауынсыз-ақ кү нә сіз деп жарияланды. Папаның кү нә сіздігі туралы қ ағ ида католицизмде авторитарлық принципті одан ә рі нығ айтты.

Рим - католик шіркеуінің ұ йымдастырушысы. Католик діні христиандық бағ ыттардың ішіндегі ең кө п таралғ аны. Батыс баспасө здерінің мә ліметтері бойынша (ә детте ұ лғ айтылғ ан) 80-жылдардың ортасында католиктердің саны 800 млн. адам болғ ан, ол шамамен планета халқ ының 18 % қ ұ райды. Католик шіркеуі бір орталық қ а бағ ындырылғ ан. Оның орталығ ы жә не Рим папасының резиденциясы Ватикан. Ол Рим қ аласының ортасына орналасқ ан қ ала-мемлекет (ауданы – 44 гектар, шекарасының ұ зындығ ы 2600 метр, халқ ы 1 мың адам), ө з гербі, гимні, жалауы, почтасы, радиосы, телеграфы, баспасө зі т.б. сондай-ақ азғ антай гвардиясы мен жандармериясы бар.

Католиктік ілім мен Католик шір кеуі ерте христиандық аясында біртіндеп қ алыптасты. «Католикос» ү ғ ымы грек тілінен «ә лемдік», «жалпы» деп аударылады. Алғ аш рет ангиохиялық епископ Игнатий Богоносец II ғ асырдың ортасында қ олданғ ан бү л ү ғ ым Батыс христиандығ ының атауы ретінде сақ талып қ алды.

Шіркеулердің батыстық жә не шығ ыстық (1054 ж.) болып бө лінгеніне дейін-ақ Католик шіркеуінің ә рекеті ашық саяси сипат алды. Византия имиераторларына толық тө уелді болғ ан шығ ыс шіркеуінен айырмашылығ ы Католик шіркеуінің озі саяси биліктің қ уатты субъектісіне айналды. IV-V ғ асырларда Рим империясы варварлар соқ қ ысынан қ ү лағ аннан кейін Католик шіркеуі тек діни- рухани ғ ана емес, феодалдық Батыс Еуропаныц барлық қ оғ амдык- саяси ө мірін айкындап отырды. Қ ү рлық тың бү л болігінің окімшілік быгыраң қ ылығ ы, біртү тас мемлекетгік билікгің болмауы, бастыс шіркеудің нақ ты кү ш-қ уаты — осының бә рі Рим епискогітарына ез саясатын жү ргізіп, бір князь-феодалдарды тақ тан алып, басқ асын такқ а отыргызуғ а мү мкіндік берді