Психологиялық түзету, теңестіру және дамыту бағыты.

Психотү зету (психокоррекция) жә не дамыту - тү зету, ө ң деу мақ сатында нормадағ ы балаларды қ арастырады, ауытқ уы бар балаларды тү зету іс – шараларын қ арастырады. Психологиялық тү зетудің мақ саты: балаларды жеке тұ лғ алық дамуындағ ы психологиялық ауытқ уларынан арылту, тү рлі жағ ымды іскерлік пен дағ дыларды қ алыптастыру жалпы оқ у дағ дысымен біліктілікті дамыту. Психолог жұ мысындағ ы тү зету-дамыту бағ ыты, қ ызметтің ең қ иын тұ сы. Сондық тан да бұ л бағ ыт практик психологтан шеберлікті қ ажет етеді.

Жетілдіру жә не психологиялық тү зету жұ мыстары

Бұ л бағ ыт баланың жеке тұ лғ алық жә не даралық қ алыптасу процесіне психологтың белсенді ә сер етуін білдіреді. Оның міндеті ә р баланың жас ерекшелік нормативтерінің сә йкестігін қ амтамасыз ететін, балаларды жеке оқ ытып, тә рбиелеуде, олардың қ абілетін, бейімділігін дамытуда педагогикалық ұ жымғ а кө мек беретін психологиялық қ ызмет бағ ыты болып табылады. Бұ л бағ ытта балалардың мінез-қ ұ лқ ындағ ы жә не оқ уындағ ы ө згерістер мен бұ зылуларды, дамуындағ ы ауытқ уларды тү зету жұ мыстары ерекше орын алады.

Психодиагностика барысында анық талғ ан жә не қ атаң индивидуальды, нақ ты ө згешелігі бар баланың жас ерекшелік жә не дара ерекшеліктері бойынша жетілдіру жә не психологиялық зерттеу жұ мыстарының бағ дарламалары мен жоспарлары қ ұ рылады.

1.Баланың ә р жас ерекшелік кезең інің дамуын есепке алғ анда, пси-хикалық дамудың бө лек жақ тарын жә не жеке тұ лғ аның толық тай дамуына бағ ытталғ ан бағ дарламаларды ө ң деп жү зеге асырады.

2.Психолог баланың психикалық дамуында ауытқ уларды болдырмау бағ ытында тү зету бағ дарламасын ө ң деп жү зеге асырады.

3.Жетілдіру жә не психологиялық тү зету жұ мыстарының бағ -дарламасына психологиялық жә не педагогикалық бө лімдер кірістіріледі. Психолог психологиялық бө лімді жоспарлап, жү зеге асырады. Педа-гогикалық бө лімді мұ ғ алімдермен, тә рбиешілермен, ата-аналармен бірігіп ө ң дейді жә не оны психолог кө мегімен жоғ арыда аталғ ан адамдар орындайды. Жұ мыстың бө лек формаларына ересек балаларды, қ оғ амдық ө кілді жә не т.б. адамдарды кірістіруге болады.

4.Жетілдіру жә не психологиялық тү зету жұ мыстарын тө мендегі бағ ыттар бойынша ө ткізуге болады:

-жеке балалармен арнайы жұ мыс жү ргізу процесінде;

-балалар тобымен арнайы жұ мыс жү ргізу процесінде;

-тә рбиелік іс-шаралар бағ ытында;

-баланың ата-анасының жә не басқ а туыстарының қ атысуын қ ажет ететін формада ө ткізуге болады.

Ауытқ улар мен бұ зылулар орталық жү йке жү йесінің немесе психологиялық аурулардың ағ залық зақ ымдануы болып табылмайтын жағ дайда ғ ана психологиялық -педагогикалық тү зету жұ мыстары жү зеге асады жә не саралау (дифференциальдық) диагностикасының барысында белгілі болатын ә кімшілік-тә рбиелік сипаттағ ы қ атаң шараларды қ олдануды талап етпейді.

Дамыту жә не психокоррекциялық бағ дарламалар екі бө лікті қ амтиды. Біріншісі психологиялық, екіншісі педагогикалық. Психологиялық бө лік психолог арқ ылы жү зеге асырылады, ә рі жоспарланады. Ал педагогикалық бө лік ұ стаздармен, ата-аналармен психолог біріге отырып жү зеге асырады.

Дамыту жә не психокоррекциялық жұ мыстар психологтың арнайы жұ мыстарында, ата-ананың қ атынасымен ә р баламен жекеленіп немесе топпен жү зеге асырылады.

Дамыту жә не психокоррекциялық жұ мыстар жү зеге асырылады, егер ол жү йке-жү йенің немесе психикалық ауытқ улардың нә тижесінде пайда болмағ ан болса.

Психокоррекциялық жә не дамытушылық жұ мыстар:

1. Баланың психикалық дамуындағ ы кемшіліктерді жоюғ а бағ ытталғ ан коррекциялық бағ дарламаны жасау жә не жү зеге асыру;

2. Дамыту жә не психокоррекциялық бағ дарлама психологиялық жә не педагогикалық бө лімдерден тұ рады: а) жеке баламен арнайы жұ мыс; ә) топ баламен жұ мыс.

3. Бала психикасының жә не жеке басының дамуына бағ ыттлағ ан бағ дарлама жасау.

Кең естер беру жұ мысы-бала тә рбиесі мен оқ ыту мә селелері бойынша мектеп ә кімшілігін, ұ стаздар мен ата-аналарғ а кең естер беру;

Кең ес беру жұ мыстары:

1.Баланың мектепке келуі, бейімделуі, бір сыныптан екінші сыныпқ а

кө шуі туралы ата-аналарғ а, ұ стаздарғ а кең естер беру.

2.Балалардың ә леуметтік-психологиялық реабелитациясы туралы сұ рақ тарды қ амту (ата-анасынан айырылғ ан жетім балалар), осы аталмыш жұ мыс орнында істейтін адамдар ү шін берілетін кең естер.