Зіндік бақылау үшін тест тапсырмалары

1. Диалектологияның зерттеу нысаны:

А) сө з қ ұ рамы

В) орфография, орфоэпия

С) говор мен диалекті, наречиелер

D) сө з тіркестері, сө йлем

Е) дыбыстық жү йе

2. Сө йленіс (говор) термині:

А) диалектілердің кең аймақ ты қ амтитын бө лігі.

В) диалектілердің шағ ын аймақ ты қ амтитын бө лігі.

С) ә деби тілдің диалектіге ә сері.

D) ауыспалы мағ ына.

Е) келтірінді мағ ына.

3. Диалектология зерттеу нысанының саралануына жә не сипатына қ арай салаларғ а бө лінуі:

А) сипаттама жә не тарихи.

В) салыстырмалы жә не салғ астырмалы.

С) жергілікті жә не экспериментті.

D) ауыспалы жә не салыстырмалы.

Е) жергілікті жә не ауыспалы.

4. Диалектология пә нінің зерттеу нысаны:

А) сө з мағ ынасы.

В) жергілікті тіл ерекшеліктері.

С) жер-су аттары.

D) сө здік қ ор мен сө здік қ ұ рам.

Е) тұ рақ ты сө з тіркестері.

5. С.Аманжолов оң тү стік диалектісіне... тайпа одақ тарының тілін жатқ ызады:

А) жалайыр, қ оң ырат.

В) ү йсін, қ аң лы, дулат, жалайыр.

С) байұ лы, ә лімұ лы, жетіру.

D) албан, дулат, суан.

Е) алшын, қ ыпшақ, жетіру.

6. Ә леуметтік диалектілер дегеніміз:

А) белгілі бір қ оғ амдық топтағ ы адамдардың тіліндегі ерекшеліктер.

В) басқ а тілден енген сө здер.

С) қ оғ амдық -экономикалық кезең.

D) мағ ыналары қ арама-қ арсы сө здер.

Е) тү ркі тілдеріне ортақ сө здер.

7. Қ азақ тілі тү ркі тілдер семьясының... тобына жатады:

А) қ арлұ қ.

В) қ ыпшақ.

С) тү ркі.

D) бұ лғ ар.

Е) оғ ыз.

8. С.Аманжолов қ азақ тіліндегі диалектілерді... топқ а бө лді:

А) 2

В) 4

С) 3

D) 6

Е) 5

9. С.Аманжолов қ азақ тіліндегі диалектілерді... деп бө лген:

А) оң тү стік жә не батыс диалектісі.

В) оң тү стік-шығ ыс жә не солтү стік-батыс диалектісі.

С) оң тү стік, батыс жә не солтү стік-шығ ыс диалектілері.

D) аймақ тық жә не жергілікті диалектілер.

Е) ауыспалы диалектілер.

10. Ж.Досқ араев қ азақ тіліндегі говорларды... деп жіктейді:

А) оң тү стік-батыс говоры, шығ ыс-батыс говоры.

В) оң тү стік-шығ ыс говоры, солтү стік-батыс говоры.

С) ауыспалы жә не жергілікті говорлар.

D) батыс жә не орталық говоры.

Е) солтү стік жә не шығ ыс говоры.

11. Кә сіби сө здердің топтарғ а бө лінуі:

А) ауызекі сипаттағ ы, ғ ылыми сипаттағ ы.

В) ауыспалы, жергілікті.

С) кә сіби сө здер бө лінбейді.

D) жалпыхалық тық сипаттағ ы жә не диалектілік сипаттағ ы.

Е) оралымды жә не оралымсыз кә сіби сө здер.

12. Ғ.Мұ сабаев говорларды... деп бө лген:

А) жергілікті, сә йкес говорлар.

В) ауыспалы, жергілікті говорлар.

С) сә йкес, сә йкес емес говорлар.

D) оң тү стік-шығ ыс, солтү стік-батыс говорлары.

Е) тө л жә не кірме говорлар.

13. Диалектілік архаизм:

А) тө ре, ауылнай.

В) базар, делдал.

С) соқ а, жер ағ аш.

D) жарғ ақ, нашар бала.

Е) кү кірт, шырпы.

14. Омоним бола алатын диалекті:

А) бал.

В) долы.

С) ши.

D) кеуірт.

Е) бекіре.

15. О мен ө, ұ мен ү -нің алмасуы тә н аймақ:

А) шығ ыс.

В) оң тү стік.

С) орталық.

D) солтү стік.

Е) батыс.

16. Омоним бола алатын сө з:

А) пияла.

В) атауыз.

С) бә дірен.

D) қ ұ лақ.

Е) шот.

17. Говорлардағ ы лексикалық ө згешеліктердің қ алыптасуы:

А) екі немесе ү ш облыстың бірігуіне байланысты.

В) тү ркі халық тарының бө лінуіне байланысты.

С) жергілікті жерлердегі шаруашылық, кә сіп тү рлеріне байланысты.

D) кө рші мемлекеттермен болатын сауда-саттық қ а байланысты.

Е) бір аймақ тағ ы жекеленген ірі қ оғ амдық ортағ а байланысты.

18. Кә сіби сө здер сипаты:

А) кө нерген сө здер.

В) мағ ынасы мү лдем ұ мытылғ ан сө здер.

С) неологизмдер.

D) тү рлі кә сіп, шаруашылық қ а қ атысты сө здер.

Е) кө п мағ ыналы сө здер.

19. Шағ ын ғ ана топтардың ұ натуына сай келетін сө здер:

А) наречие.

В) подговор.

С) айтылым.

D) сө йленіс.

Е) жаргон, арго.

20. Жаргон мен арго ә деби тілге енуі:

А) ә деби тілді байытады.

В) жартылай енеді.

С) ене алмайды.

D) ә деби тілді кө ркейтеді.

Е) ә деби тілге тә н емес.