БӘни исраил (ягъкуб балалары) сҮрӘсе – 111 аять

Бисмил-лә һ ир-рахмә нир-рахим.
1. Ү зенең колы Мухә ммә д г-мне бер кичтә Мә ккә шә һ ә рендә ге мә сҗ ид Хә рамнан Коддус шә һ ә рендә ге мә сҗ ид Ә късага йө ретеп кайтаручы Аллаһ у тә галә не һ ә р кимчелектә н пакь дип белегез! Ул Коддус шә һ ә ренең тирә сен бә рә кә тле кыйлдык, Мухә ммә д г-мне шулай кодрә тебез белә н йө реттек ґә җ ә б галә мә тлә ребезне кү рсә тмә к ө чен, ә лбә ттә, Аллаһ һ ә р сү зне ишетү че вә һ ә рнә рсә не кү рү чедер.
2. Муса пә йгамбә ргә Тә ү ратны бирдек вә ул Тә ү ратны Ягъкуб балаларына һ идә ят кыйлдык, Миннә н башка Илаһ ә дип ә йтмә скә боердык ул Тә ү рат белә н.
3. Нух г-м белә н бергә кө ймә дә Без кү тә ргә н кешелә рнең балаларын (Гыйса вә Гозә ерлә рне) Аллаһ угълы дип ә йтмә гез, дидек. Тә хкыйк Нух, шө кер итеп, Аллаһ уга гына гыйбадә т кыйлучы булды.
4. Тә ү ратта Ягькуб балаларына хә бә р бирдек: " Ә лбә ттә сез җ ир ө стендә ике мә ртә бә фә сә д кыйлырсыз һ ә м халыкка каты золым кыйлу белә н золым кыйлырсыз".
5. Ике фә сә д вакытының ә ү вә лге фә сә днең вакыты җ итеп, сез фә сә д вә явызлык кыйлганда, гайрә тле баһ адир бә ндә лә ребезне ө стегезгә ирекле кыйлырбыз, алар сезнең йорт араларыгызда йө реп сезгә бө тен явызлыкны кыйлырлар. Бу эшлә р булачак вә гъдә дер ки, ә лбә ттә, ул хә л башыгызга килер.
6. Соң ра янә куә т вә гайрә тегезне ү зегезгә кайтарып бирдек, сезне җ иң еп изгә н кешелә ргә, ү зегез ө стен булдыгыз һ ә м малларыгызны, балаларыгызны кү бә йтеп сезгә ярдә м бирдек вә сезне кү п гаскә р кыйлдык. " Бу вакыйга Җ алут вакыйгасыдыр ки, Җ алут, золым белә н Ягъкуб балаларын йө дә теп бетергә ч, Талут гаскә ре Җ алут гаскә рен җ иң де һ ә м Җ алут ү терелде. Моннан соң Ягъкуб балалары тагын иркенлектә яши башладылар".
7. Ә гә р яхшылыклар кыйлсагыз, ү зегез ө чен яхшылык кыйлган буласыз, вә ә гә р явызлыклар кыйлсагыз, янә ү зегез ө чен явызлык кыйлган буласыз. Ә гә р сезгә икенче фә сә д вакыты җ итеп, фә сә д вә явызлыклар кыйлсагыз, янә ө стегезгә бер залимне җ ибә рербез, йө злә регезне кара кыйлмак ө чен һ ә м беренче мә ртә бә дә мә сҗ ид Ә късаны җ имергә н кебек икенче мә ртә бә дә дә шул мә сҗ идне җ имерсеннә р ө чен вә сез эшлә гә н эшлә рне һ ә лак итсеннә р ө чен. (Мә сҗ идлә рендә Аллаһ хө кемнә рен йө ретмә делә р, ислам динен боздылар, шуның ө чен Аллаһ беренче мә ртә бә дә Җ алутны аларга ирекле кыйлды. Җ алут мә сҗ идне һ ә м шә һ ә рне җ имерде, ү злә рен каты ґә заблады. Икенче мә ртә бә дә икенче бер залимне җ ибә рде. Ул залим дә мә сҗ идне һ ә м шә һ ә рне җ имерде, ү злә рен ґә заблады. Хә зер бездә Руссия мә сҗ идлә рендә дә Аллаһ хө кемнә ре йө реми. Аллаһ ү зе белер нишлә тергә).
8. Ө метледер ки, бу фетнә лә рдә н соң Аллаһ уның сезгә рә хмә т кыйлмаклыгы, рә хмә т йө зеннә н пә йгамбә рлә р җ ибә рде, ә гә р ө ченче мә ртә бә фә сә д, золым кыйлсагыз, Без дә сезгә бер залимне җ ибә реп золым иттерербез. Җ ә һ ә ннә мне, кә ферлә рне чорнап алырлык тө рмә кыйлдык.
9. Бу Коръә н Кә рим аның белә н гамә л кыйлучыны, ә лбә ттә, бик таза вә куә тле вә иң туры юлга кү ндерер, вә Ул Коръә н аның белә н гамә л итеп, изге эшлә рне эшлә ү че мө эминнә рне сезгә ахирә ттә бө ек дә рә җ ә лә р вә җ ә ннә тлә р булыр, дип шатландырадыр.
10. Ә мма ахирә т кө ненә ышанмаган кә ферлә ргә рә нҗ еткү че ґә заблар хә зерлә п куйдык.
11. Адә м баласы, ү зенә файданы сорап дога кыйлган кеби, җ аһ иллеге белә н, ү зенә зарарны сорап та дога кыйлып җ ибә рә дер, чө нки адә м баласы ашыгучан булып халык ителде.
12. Тө нне вә кө ндезне ике галә мә т кыйлдык. Ай, йолдызлар – тө н галә мә те, кояш кө н галә мә тедер, яки караң гылык -тө н галә мә те, яктылык – кө н галә мә тедер, тө н галә мә те булган караң гылыкны җ ибә рә без дә, кө н галә мә те булган яктылыкны китерә без, Раббыгызның юмартлыгыннан дө нья кирә клә рен кә сеп итмә клегегез ө чен, дә хи ай, еллар хисабын белмә клегегез ө чендер, вә һ ә р нә рсә не ачык бә ян кыйлдык игътибарлагыз!
13. Вә һ ә р кешенең эшлә гә н эшлә рен ү з муенына чорнап куйдык, вә кыямә т кө нне һ ә р кешегә ү зенең гамә ллә ре язылган китабын бирербез, китабы ачык хә лендә аң а юлыгыр.
14. Гамә ллә рең язылган китабың ны укыгыл! Менә бү ген ү з-ү зең не хисап итә ргә шул гамә л дә фтә рең җ итә дер. " Гамә л дә фтә рең ә карагач, ү зең не танырсың һ ә м кайда барачагың ны да белерсең! "
15. Бер кеше һ идә ятле булса, һ идә яте фә кать ү зе ө чен генә дер, вә бер кеше адашса, ү зе ө чен генә адашты, дә хи Аллаһ алдына ү з гө наһ ын йө клә п баручы кеше башка һ ичбер кешенең гө наһ ын йө клә п бармас. Пә йгамбә р җ ибә реп шә ригать хө кемнә рен ө йрә тмичә, һ ичбер каумне ґә заб кылыр булмадык. Шә ригать хө кемнә рен ишеткә ннә н соң аны ү тә мә ү челә рне Аллаһ ґә заб кыйладыр.
16. Ә гә р бер шә һ ә рне һ ә лак итә ргә телә сә к, ул шә һ ә рнең хуҗ аларына бозыклык кыйлырга кушарбыз, алар золым вә бозыклык кыйлырлар, ул шә һ ә рдә шуннан соң аларга ґә заб сү зе тиешле буладыр, ул шә һ ә рне тә мам һ ә лак итеп бетерә без.
17. Нух г-мнә н соң да кү пме шә һ ә р кешелә рен һ ә лак иттек. Аллаһ у тә галә бә ндә лә ренең гө наһ ларын белеп кү реп торырга ү зе җ итә дер.
18. Ә гә р бер кеше дө ньяны гына телә п, дө нья кирә ген ашыктырса, Без дә ашыктырырбыз дө нья кирә ген алардан ү зебез телә гә н кешегә ү зебез телә гә н хә тле, соң ра аны җ ә һ ә ннә млек кыйлырбыз, ул кеше керер анда һ ә лак булганы вә ү з-ү зенә лә гънә т ә йтеп хур булганы хә лдә.
19. Вә бер кеше ахирә тне телә п, ахирә т ө чен тырышса, аларның ахирә т ө чен тырышулары җ ә ннә т нигъмә тлә ре белә н тү лә нер, иманнары һ ә м диннә ре дә дө рес булып тырышулары да камил булганы ө чен.
20. Ахирә т ө чен тырышучыга да һ ә м дө ньяны гына кә сеп итү чегә дә дө ньяда ризыкны бирә без, дө ньяда вакытта Раббың ның ризык бирү е һ ичкемнә н туктатылмады.
21. Карагыл, ничек Без кешелә рне кайберлә рен байлыкта артык кыйлдык, ә мма ахирә т дә рә җ ә лә ре дө нья дә рә җ ә лә реннә н олугъ вә байлыгы да артыкдыр.
22. Ахирә т дә рә җ ә лә ренә ирешергә телә сә ң, Аллаһ уның тиң дә ше бар, дип, игътикат итмә! Ә гә р мө шрик булсаң, җ ә ннә т нигъмә тлә реннә н мә хрү м булып җ ә һ ә ннә мдә рисвай булып утырырсың.
23. Аллаһ хө кем итте вә ә мер бирде, фә кать Аллаһ уга гына гыйбадә т кыйлырга һ ә м ата-анага изгелек итә ргә. Ә гә р син исә н чакта аларның берсе яки икесе дә картлыкка ирешсә лә р, син аларга " уф" та димә гел, вә каһ ә рлә мә кә ефлә рен җ ибә рмә, бә лки аларга һ ә рвакыт йомшак вә мө лаем сү злә р сө йлә гел!
24. Вә аларга шә фкать итеп, рә хим канатларың ны җ ә йгел! Вә ә йт: " Ий Раббым, алар мине кечкенә чагымда мә рхә мә т белә н ү стергә ннә ре кебек, Син дә аларга дө ньяда һ ә м ахирә ттә шә фкать кыйл! "
25. Кү ң еллә регездә нинди ниятлә р вә телә клә р барын Аллаһ белә, ә гә р кү ң еллә регез яхшы булса, Аллаһ, ә лбә ттә, тә ү бә итеп тө зә лгә н кешелә рне гафу итә дер.
26. Дә хи якын кардә шлә рнең вә мескеннә рнең вә мосафирларның хакларын бир! Ә мма малың ны тиешсез җ ирлә ргә исраф итмә!
27. Тиешсез урынга малны исраф итү челә р, ә лбә ттә, шайтан кардә шлә редер, шайтан Раббысына кә фер булды.
28. Мохтаҗ кешелә р килеп синнә н ярдә м сораганда синең бирергә һ ичнә рсә ң булмаса, Раббым рә хмә т итеп нигъмә т бирсә сезгә дә бирер идем, дип, алардан йө з дү ндерсә ң, ул вакытта йомшак сү злә р ә йтеп кү ң еллә рен табарга тырыш!
29. Мохтаҗ ларга садака бирү дә кулың ны муеның а баглап куйма, сараннар кыяфә тең дә шулай ук кулың ны бө тенлә й ачып җ ибә рмә, ягъни ү зең ә калдырмыйча биреп бетермә, ә гә р киемең ә хә тле биреп бетерсә ң, ул вакытта ялангач хә лендә ү зең не шелтә лә п, хә срә тлә неп утырырсың.
30. Тә хкыйк Раббың телә гә н -кешесенә киң ризык биреп бай кыйлыр вә телә гә н кешесен фә кыйрь кыйлыр, ә лбә ттә, Ул бә ндә лә рен кү рә вә хә ллә рен белә дер. Шуның ө чен фә кыйрь кеше хә срә тлә нмә сен, сабыр итсен!
31. Фә кыйрь булудан куркып, балаларыгызны ү термә гез! Балаларыгызны да ү зегезне дә Без ризыкландырабыз, ә лбә ттә, ү з балаларын ү терү лә ре гафу ителми торган хатадыр, зур гө наһ дыр.
32. Зинага якын да бармагыз, аның сә бә плә реннә н дә ерак булыгыз, чө нки ул пычрак эш вә бик яман кабахә т юлдыр.
33. Аллаһ ү терү не хә рам иткә н кешене ү термә гез! Мә гә р ү терү тиеш булса гына ү терегез. Ягъни ире була торып зина кыйлган хатынга, диннә н чыгып мө ртә т булган кешегә һ ә м кеше ү терү чегә җ ә за тиеш буладыр. Берә ү хаксыз золым белә н ү терелсә, ү терелгә н кешенең вә лисенә (якынына) ихтыяр бирдек, телә сә ү терү чене ү терсен, телә сә ү термичә мал алсын, телә сә гафу итсен! Лә кин бу эшлә рдә чиктә н ү тмә сен, бер кеше урнына ике кешене ү термә сен, яки мал алса, тиешлесеннә н артык алмасын! Тә хкыйк ул варис Аллаһ удан ярдә м бирелмеш булды.
34. Ятимнә р малына да якын бармагыз, ягъни аларның малыннан аз гына да файдаланмагыз, мә гә р ятимгә файда итү юлы белә н аның малына катнашыгыз, яки ятим тә мам ү сеп гакылга утырганчы аның малына якын бармагыз! Вә ґә һ едлә регезне һ ә м вә гъдә лә регезне ү тә гез, бозмагыз! Чө нки ґә һ едлә рен бозган кешелә р кыямә т кө нне соралачаклардыр.
35. Дә хи ү лчә гә ндә ү лчә ү лә регез дө рес булсын, тигез ү лчә гез вә дерес ү лчи торган гадел мизаннар белә н ү лчә гез! Гадел ү лчә сә гез, ү зегезгә хә ерледер вә ахыры да кү ркә м булыр.
36. Вә дә лилең, белемең булмаган нә рсә гә иярмә, ягъни дә лилсез гамә л дә кыйлма, хө кем дә итмә, фә тва дә бирмә! Аллаһ биргә н колак, кү з, кү ң ел – боларның һ ә рберсеннә н кыямә т кө нне сорау булыр, аларны саваблы урыннарга гына кулланыгыз!
37. Җ ир ө стендә зураеп кү крә к киереп йө рмә! Чө нки син никадә р зурайсаң да җ ирне ертырга хә лең нә н килмә с һ ә м никадә р зурайсаң да таулар хә тле зурая алмассың!
38. Югарыда Аллаһ тыйган эшлә рне эшлә ү че кеше явызлыгы белә н Аллаһ хозурында яман кеше саналды.
39. Ошбу хө кемнә р Аллаң уның хикмә теннә н сиң а вә хий ителгә н хө кемнә рдер, хикмә т Аллаһ иң дергә н Коръә ндә дер. Аллаһ янына тагын бер нә рсә не Аллаһ итеп алма! Ә гә р ул эшне эшлә сә ң, Аллаһ уның рә хмә теннә н киселгә н булырсың һ ә м шелтә лә нгә н хә лдә җ ә һ ә ннә мгә ташланырсың.
40. Ий сез мө шриклә р! Раббыгыз сезгә ир балаларны хаслаб, ү зенә фә рештә лә рне кызлар итеп алдымы? Сез Аллаһ ө стенә бик олугъ яман сү злә р ә йтә сез.
41. Тә хкыйк бу Коръә ндә барча хө кемнә рне бә ян иттек кешелә р укып вә газьлә нсеннә р ө чен, лә кин Коръә н мө шриклә ргә нә фрә ттә н башканы арттырмады.
42. Ә йт: " Алар ә йткә нчә Аллаһ белә н янә башка Аллалар булса иде, ә лбә ттә, ул Аллалар, бер генә булган Аллаһ у тә галә дә н ө стен булырга юл эзлә р иделә р.
43. Мө шриклә р ә йткә н сү здә н Аллаһ у тә галә бик тә пакь вә алар тиң лә гә н дә рә җ ә дә н бик олугъ дә рә җ ә бө ектер.
44. Җ иде кат кү к вә җ ир һ ә м кү клә рдә вә җ ирдә булган һ ә р мә хлук Аллаһ уны мактап тә сбих ә йтә лә р, вө җ ү дтә Аллаһ уны мактап тә сбих ә йтмә гә н нә рсә юк, кү згә кү ренгә не вә кү ренмә гә не Аллаһ уны зекер итә дер, лә кин сез аларның тә сбихлә рен аң ламыйсыз. Ә лбә ттә, Аллаһ миһ ербанлы вә ярлыкаучы булды.
45. Ий Мухә ммә д г-м, ә гә р син Коръә н укырга тотынсаң, синең белә н ахирә ткә ышанмый торган кешелә р арасына, кешелә р кү зенә кү ренми торган пә рдә кыйлабыз.
46. Ү злә ре шуны ихтыяр иткә ннә ре ө чен Коръә нне аң ламасыннар ө чен кү ң еллә рен пә рдә лә дек вә колакларын саң гырау кыйлдык, ә гә р син Раббың ны Ул – ялгыз гына дип, Коръә ндә зекер итсә ң, ул мө шриклә р, нә фрә тлә неп, артка ә йлә нә лә р.
47. Без, аларның Коръә нне ни ө чен тың лаганнарын бик яхшы белә без, алар Коръә нне тың лыйлар, аннары синең хакта бозык ният белә н сө йлә шә лә р һ ә м ул залимнә р мө селманнарга ә йтә лә р: " Ий сез мө селманнар, сихерлә нгә н Мухә ммә дкә иярә сез", – дип.
48. Кара инде Мухә ммә д! Сиң а нинди мисаллар китерә лә р, сихерче, ялганчы, шагыйрь дилә р, алар азганнар, хак юлны табарга, ә лбә ттә, алар кадир тү геллә р.
49. Кә ферлә р ә йтә лә р: " Ә йә без череп сө як, туфрак булсак та яң адан терелеп кубарылырбызмы? Бу эш мө мкин тү гел".
50. Син аларга ә йт: " Кирә к – сез череп таш булыгыз, кирә к – тимер булыгыз, ә лбә ттә, терелә сез!
51. Яки кү ң елегезгә нинди зур мә хлукны китерә аласыз, шундый зур булыгыз, ә лбә ттә, кубарылмыйча калмыйсыз. Алар безне кем тергезеп кубарыр, дилә р. Ә йт: " Сезне ә ү вә лдә кем бар кыйлган иде, шул зат кубарыр", – дип. Алар гаҗ ә псенеп, сиң а таба башларын селкерлә р, вә ә йтерлә р: " Кайчан була ул кө н", – дип. Ә йт: аларга, ихтимал, ул кө н бик якындыр.
52. Ул кө ндә Исрафилнең сур ө рү ен Аллаһ уга хә мед ә йтеп кабул итә рсез, кубарылу юк, дип, карышып тора алмассыз, вә кубарылганнан соң " кабердә аз гына тордык", дип белерсез.
53. Ий Мухә ммә д г-м, колларыма ә йт, бер-берсе белә н яхшы сү злә р илә сө йлә шсеннә р! Чө нки шайтан аларның арасына ихтилаф вә низагъны салырга йө ри. Ә лбә ттә, шайтан кешелә ргә ачык дошман булды.
54. Раббыгыз сезнең хә легезне белү черә ктер, ә гә р телә сә сезгә рә хмә т кыйлыр, яки гө наһ ларыгыз ө чен сезне газап кыйлыр, Без сине аларга ирекле итеп җ ибә рмә дек, телә мә гә н кешелә рне дингә кө члә п кертә лмә ссең.
55. Раббыгыз белү черә ктер кү клә рдә вә җ ирдә булган мә хлуклә рне. Тә хкыйк пә йгамбә рлә рнең кайберлә рен кайберлә реннә н артык кыйлдык, вә Дауд пә йгамбә ргә – Зә бур исемле китап бирдек.
56. Ий Мухә ммә д г-м, мө шриклә ргә ә йт: " Аллаһ удан башка сынымнарны Аллаһ дип гыйбадә т кыйласыз, ул сынымнарыгыз сездә н зарарны җ ибә рергә кадир тү геллә р, ул зарарны сездә н алып башка кешегә бирергә дә кө члә ре җ итми.
57. Мө шриклә р Аллаһ дип белеп гыйбадә т кыйлган затлар, ягъни Гыйса вә Гозә ерлә р ү злә ре Аллаһ уга гыйбадә т кыйлып һ ә м итагать итеп Аң а ярарга, якын булырга тырышалар вә рә хә тен ө мет итеп, ґә забыннан куркалар иде. Ә лбә ттә, Раббың ның ґә забы бик каты булу сә бә пле саклану тиеш булган ґә забдыр.
58. Дө ньяда нинди генә шә һ ә р вә авыл булмасын, һ ә ммә сен кыямә ттә н элек һ ә лак итә рбез, яки кешелә рен каты газап белә н газап кыйлырбыз, ошбу хө кем Лә ү хү л Мә хфуздә язылмыштыр.
59. Пә йгамбә рлә ргә тө рле могҗ изалар иң дерү дә н Безне һ ичнә рсә тыймады, мә гә р ә ү вә лге кавемнә рнең могҗ изаларны инкяр итү лә ре тыйды, ягъни һ ә р кавем могҗ изаларны сихер диделә р. Сә муд кавеменә ачык могҗ иза итеп таштан тере дө я чыгардык, ул дө яне алар золым итеп ү терделә р. Шундый кавемнә ргә могҗ изалар җ ибә рмибез, мә гә р аларны куркытмак һ ә м газап кыйлмак ө чен җ ибә рә без.
60. Тә хкыйк синең Раббың кешелә рне барчасын чолгап алды, дип, сиң а ә йткә небезне хә терлә! Мигьраҗ кичә сендә сиң а кү рсә ткә н нә рсә лә ребез кешелә ргә фетнә вә имтихан булды, вә җ ә һ ә ннә мдә ү сеп тора торган лә гънә т кыйлынган агачның Коръә ндә ә йтелү е ышанучыларга имтихан, ышанмаучыларга фетнә булды. Вә Коръә н белә н гамә л кыйлмаучыларны куркытабыз, лә кин куркытуыбыз аларга олугъ азгынлыктан башканы арттырмыйдыр. Ягъни имансыз кешелә р җ ә һ ә ннә м ґә забы белә н куркыткан саен Аллаһ уга каршылыкларын арттырып, аза гына баралар.
61. Фә рештә лә ргә, адә мгә сә җ дә кыйлыгыз дидек, фә рештә лә р барчасы сә җ дә кыйлдылар, мә гә р Иблис сә җ дә кыйлмады, вә ә йтте: " Балчыктан халык кыйлынган адә мгә сә җ дә кыйламмы соң? " – дип.
62. Янә Иблис ә йтте: " Йә Рабби, ни ө чен бу Адә мне миннә н артык кыйлдың? Ә гә р миң а кыямә ткә чаклы яшә ргә ирек бирсә ң, ә лбә ттә, Адә мнең балаларын йө гә нлә п яман юлга, бозык эшлә ргә тартырмын, мә гә р бик азлары калыр.
63. Аллаһ ә йтте: " Кит алдымнан! Кем сиң а иярсә, аларның һ ә м синең ґә забыгыз камил җ ә һ ә ннә м ґә забы булыр.
64. Ий Иблис, тавышың белә н ө ндә п кешелә рдә н кө чең җ иткә ннә рене аздыр вә аларны аздыру ө чен атлы вә җ ә яү ле гаскә рең нә н ярдә м сорагыл һ ә м аларның малларында вә балаларында уртак бул, дә хи ялган вә гъдә ң не ә йт! Шайтанның вә гъдә се алдаудан башка нә рсә тү гелдер.
65. Ә мма минем ихлас колларыма синең ихтыярың булмас, ягъни кө чең җ итмә с. Ү зе телә гә н кешелә рне синең зарарың нан сакларга Раббың ү зе җ итә дер.
66. Аның фазлы рә хмә теннә н дө нья малын кә сеп итү егез ө чен дә рьяларда сезгә кө ймә йө ртү че зат Раббыгыздыр, Ул сезгә бик рә химледер.
67. Ә гә р сез диң гезлә рдә йө ргә ндә бер куркыныч ирешсә, сынымнарыгызны ташлап, бер Аллаһ уга ялварасыз, ә гә р сезне ул куркынычтан коткарып корыга чыгарса, янә Аллаһ удан башкага табына башлыйсыз, яки башка бозык эшлә рне эшли башлыйсыз! Кеше Аллаһ у тә галә нең нигъмә тлә ренә кө фран нигъмә т кыйла торган булды.
68. Коры җ иргә чыккач җ ирнең сезне йотывыннан имин буласызмы? Ә гә р җ ир сезне йота калса, бит сезгә ярдә мче булмас.
69. Яки сезне икенче мә ртә бә диң гезгә кайтаруыннан имин буласызмы? Икенче мә ртә бә диң гездә булганыгызда ө стегезгә каты җ ил җ ибә реп, ү зегезне суга батырыр кә фер булганыгыз ө чен, батырганыбыздан соң Безне шелтә итү чене тапмассыз.
70. Адә м балаларын ничә җ ә һ ә ттә н башка хайваннарга караганда ө стен вә хө рмә тле кыйлдык, вә аларны корыда, суда, һ авада тө рле нә рсә лә ргә утыртып йө ртә без, вә аларга яхшы ризыклар ашатабыз, һ ә м Ү зебез халык кыйлган мә хлукларның кү брә геннә н кешелә рне артык кыйлдык.
71. Хисаб кө нендә кешелә рне ү злә ренең пә йгамбә рлә ре, имамнары вә башка хуҗ алары белә н хө кемгә чакырырбыз, берә ү гә гамә л дә фтә ре уң яктан бирелсә, андый кешелә р дә фтә рлә рен шатланып укырлар, алар җ еп очы хә тле дә золым итмә слә р.
72. Ә гә р бер кеше дө ньяда вакытта сукыр булса, ахирә ттә дә сукыр булыр, ягъни Коръә н хө кемнә рен белмә сә, яки белеп тә Коръә н кү рсә ткә н юлдан бармаса, ахирә ттә җ ә ннә т нигъмә тлә реннә н мә хрү м булып җ ә һ ә ннә м ґә забыннан котылырга юл тапмас, вә ул кеше дө ньяда вакытта Коръә н кү рсә ткә н юлдан бармаганы ө чен ераграк ныграк адашучыдыр.
73. Без сиң а иң дергә н Коръә ннә н сине адаштырмаклары, тә хкыйк, якын булды, Коръә н хө кемнә реннә н башка хө кемнә рне Миң а ифтира кыйлмаклыгың ө чен ә гә р шулай кыйлсаң, ягъни Коръә н хө кемнә рен куеп, мө шриклә р сү зенә иярсә ң, алар сине дус тотар иделә р. Кә фергә дус булган кешенең иманы каламы? Ә лбә ттә, юк! Кә фергә дус булган кеше ү зе дә кә фер буладыр.
74. Ә гә р Без сине Коръә н юлына таза сабит кыйлмаган булсак иде, ә лбә ттә, син мө шриклә р сү зенә алданып, аз гына булса да алар ягына авышкан булыр идең.
75. Ә гә р син алар ягына авышкан булсаң, ә лбә ттә, Без сине дө ньяда һ ә м ахирә ттә каты газап кыйлыр идек, соң ра Безнең ґә забыбыздан сине коткарырга ярдә мче табылмас иде.
76. Мә ккә кә ферлә ре сине Мә ккә җ иреннә н чыгармак ө чен тө рле хә йлә лә р ясыйлар, ә гә р син Мә ккә дә н чыксаң, ү злә ре дә Мә ккә дә кү п тормаслар. Вакыйгә н бә дер сугышында Мухә ммә д г-мнең иң зур дошманнары ү терелде.
77. Ий Мухә ммә д г-м! Синнә н элек җ ибә релгә н рә сү ллә ребездә дә гадә тебез шул иде ки, расү лгә карышсалар һ ә лак итә дер идем. Безнең гадә тебезнең ү згә рү ен тапмассың.
78. Ий мө эмин бә ндә лә рем! Тө ш авышкач – ө йлә, икенде, кичен – ахшам, йә стү намазларын укыгыз! Һ ә м таң аткач -иртә намазын укыгыз! Чө нки иртә намазында фә рештә лә р хазер буладыр һ ә м Коръә нне иртә белә н кү п укырга кирә к!
79. Вә тө нлә торып Коръә н һ ә м намаз укыгыл! Бу намаз сиң а кү п сә ваблы нә фел намазы булыр, шаять сине Раббың, мактаулы вә олугъ дә рә җ ә ле урында кубарыр.
80. Ә йт: " Йә Рабби! Мине кабергә куйганда һ ә м кабердә н чыгарганда ихлас бә ндә лә рең нә н санап куй вә чыгар! Йә Рабби! Дин эшлә рендә ярдә м итә чә к дә лиллә р бир, һ ә р эшемдә ярдә м бир! "
81. Кешелә ргә ә йт: " Хаклык – Коръә н килде, батыл-ялган китте, чө нки хаклык янында батыл бетә торган булды".
82. Без мө эминнә рнең кү ң еллә ренә шифалы аятьлә рне вә Коръә ннә н рә хмә тле хө кемнә рне иң дерә без, ә мма Коръә н белә н гамә л кыйлмаган залимнә ргә Коръә н аятьлә ре хә срә тне вә һ ә лакә тне генә арттырыр.
83. Ә гә р адә м баласына киң лек, рә хә тлек бирсә к, аның, Шө кереннә н баш тартып, яны белә н ә йлә неп, шә ригатебездә н ерак йө ридер, вә ә гә р аны каза авырлык тотса, Аллаһ уның рә хмә теннә н ө метсез буладыр.
84. Ә йт: " Һ ә ркем нә фесенә ияреп ү зе телә гә нчә эш кыйладыр, ә мма Раббыгыз белә дер туры юлга кем ныгырак кү нелү че икә нне. Ү з белдеге белә н йө ргә н кеше туры юлны таба алмас.
85. Синнә н рух турында сорашалар, син аларга ә йт: " Рух Аллаһ уның бер мә хлукы ки, аны Аллаһ удан башка һ ичкем белмидер, сезгә, ий кешелә р, белемнә н ө леш бик аз бирелде".
86. Ий Мухә ммә д г-м, ә гә р телә сә к сиң а иң дергә н Коръә нне кә газьдә н һ ә м кү ң елең нә н алыр идек, соң ра бу эштә н Безне тыярга ярдә мче тапмас идең.
87. Мә гә р Раббың нан рә хмә т йө зеннә н Коръә н Кә рим сакланадыр, чө нки Аллаһ уның фазълы рә хмә те сиң а олугъдыр.
88. Гакыллы кешелә ргә ә йт: " Ә гә р кешелә р һ ә м җ еннә р барчасы бер урынга җ ыелып, Коръә н кебек бер китап иҗ ат итә ргә телә сә лә р бер-берсенә ярдә млә шеп Коръә нгә охшатып бер китап иҗ ат итә ргә тырышсалар да, һ ич тә иҗ ат итә алмаслар".
89. Тә хкыйк Без бу Коръә ндә кешелә р ө чен һ ә ртө рле мисалларны вә ґә җ ә еп гыйбрә тлә рне кү рсә ттек, хө кемнә рен ачык аң латтык, шулай булса да кешелә рнең кү брә ге Коръә н белә н гамә л кыйлудан баш тарталар, мә гә р кә фер булудан баш тартмыйлар.
90. Кә ферлә р ә йттелә р: " Син безгә җ ирдә н чишмә чыгарып бирмичә торып, сиң а, ягъни пә йгамбә рлегең ә, ышанмыйбыз.
91. Яки йө зем, хө рмә бакчаң булып араларыннан чишмә лә рне агызганың ча.
92. Яки ү зең ә йткә нчә, кү кне кисә к-кисә к итеп ө стебезгә тө шергә нең ә чә, яки Аллаһ уны вә фә рештә лә рне алдыбызга килтереп бастырганың ача.
93. Яки синең алтыннан ө ең булгангача, яки кү ккә менгә нең ә чә, кү ккә менсә ң дә ышанмабыз, аннан китап алып килеп безгә укытмасаң, шушы нә рсә лә рне эшлә мә сә ң сиң а иман китермибез", – диделә р. Син аларга ә йт: " Минем Раббым һ ә р кимчелектә н пакьтер, мин ү зем дә ә ү вә лге рә сү ллә р кебек кешедә н булган бер расү лмен, сез сораган нә рсә лә рне мин эшли алмыйм, андый эшлә рне фә кать Аллаһ эшли".
94. Аллаһ удан пә йгамбә рлә р аркылы һ идә ят килгә ннә н соң иман китерү дә н кешелә рне нә рсә тыйды? Тыймады һ ичнә рсә, мә гә р: " Аллаһ кеше затыннан пә йгамбә р җ ибә рә ме? Аллаһ удан килгә н пә йгамбә р булса, ә лбә ттә, фә рештә дә н булыр иде" – дигә н сү злә ре Коръә нгә вә пә йгамбә ргә иман китерү дә н тыйды.
95. Ә йт: " Ә гә р җ ирдә яши торган затлар – кешелә р урынында фә рештә лә р булса иде, ә лбә ттә, ул вакытта аларга пә йгамбә р итеп кү ктә н бер фә рештә җ ибә рер идек.
96. Ә йт: " Сезнең белә н минем арамда һ ә м пә йгамбә рлегемне исбат итү дә шаһ ит булырга Аллаһ җ итә дер". Ә лбә ттә, Аллаһ бә ндә лә ренең хә ллә рен белү че вә кү рү че булды.
97. Аллаһ у тә галә кемне туры юлга кертсә, шул кеше һ идә яттә дер, ә мма бер кешене Аллаһ адаштырса, бә с аны туры юлга кертер ө чен Аллаһ удан башка ярдә мчене тапмассың, вә ул адашкан кешелә рне кыямә т кө нендә йө зтү бә н кубарырбыз, алар сукыр, телсез вә саң гырау булырлар, вә урыннары җ ә һ ә ннә мдер, ә гә р ул җ ә һ ә ннә мнең ялкыны кими башласа алар ө чен ут ялкынын арттырырбыз.
98. Аларны бу рә вешчә ґә заб кыйлуыбыз Без иң дергә н Коръә н белә н гамә л кыйлуны инкяр иткә ннә ре ө чендер, һ ә м без ү леп, сө яклә ребез череп таралып беткә ннә н соң, ә лбә ттә, терелә чә к тү гелбез дигә ннә ре ө чендер.
99. Ә йә алар җ ирне вә кү клә рне бар кыйлган Аллаһ уның алар кеби кешелә рне халык кыйлырга кадир икә нен белмилә рме? Дә хи Аллаһ у тә галә аларга бер мә гълү м ә җ ә л вакытын куйды, кә ферлә р барча яхшылыктан баш тарталар, мә гә р кә фер булудан баш тартмыйлар.
100. Аларга ә йт: " Ә гә р сез Раббымның рә хмә т хә зинә лә ренә хуҗ а булсагыз, ул байлыкның бетү еннә н куркып, ә лбә ттә, саранлык кыйлыр идегез, тә хкыйк кеше тар кү ң елле, саран табигатьле булды".
101. Дө реслектә Муса г-мгә тугыз тө рле могҗ иза бирдек, Муса белә н Фиргаун арасында булган хә ллә рне Ягъкуб балаларыннан сора! Фиргаун Муса г-мгә ә йтте: " Ий Муса! Мин сине сихерлә нгә н кеше дип белә мен", – дип.
102. Муса г-м Фиргаунга ә йтте: " Ий Фиргаун син ү зең дә белә сең, минем бу могҗ изаларымны, җ ир вә кү клә р Раббысы булган Аллаһ удан башка зат иң дермә де, боларның барчасын Ул ү зе генә иң дерде, аны һ ичкем булдыра алмый. Ий Фиргаун! Мин сине хактан бик ерак һ ә м һ ә лак булачак кеше дип белә мен.
103. Фиргаун Муса г-мне вә Ягькуб балаларын Мысыр җ иреннә н куып җ ибә рергә телә де, Без аны һ ә м дә аның белә н бергә булганнарны һ ә ммә сен суга батырып һ ә лак иттек.
104. Фиргаунне һ ә м аның кавемен һ ә лак иткә ч Ягъкуб балаларына ә йттек: " Фиргаун сезне куып чыгарырга телә гә н җ ирдә хә зер инде сез торыгыз! Кыямә т кө не килсә, барчагызны каберлә регездә н кубарып мә хшә р җ иренә китерербез, анда мә гълү м булыр, кем яхшы, кем яман икә нлеге".
105. Вә Без Коръә нне кешелә ргә барча хакны бә ян кылып кү рсә теп һ ә м аң латып иң дердек һ ә м ул хаклык белә н иң де, ягъни фә кать хакны алып килде. Ий Мухә ммә д г-м, сине җ ибә рдек, фә кать хак мө эминнә рне җ ә ннә тлә р белә н шатландырып, кә ферлә ргә җ ә һ ә ннә м ґә забы булачагы белә н хә бә р бирү че итеп. Югыйсә, кешелә рне дингә кө члә п кертер ө чен җ ибә релмә дең.
106. Коръә нне аять тө шендереп иң дердек кешелә ргә һ ә р аятьне аң латып укымаклыгың ө чен вә ул Коръә нне кешелә рнең гакыл фикерлә ренә һ ә м кө члә ренә карата иң дердек.
107. Ә йт: " Телә сә гез ышаныгыз бу Коръә нгә, телә мә сә гез ышанмагыз ихтыяр сезнеке, лә кин Коръә нгә ышану, аның белә н гамә л кылу белә н булыр. Коръә ннә н элек иң гә н китапны укый торган галимнә р, ә гә р Коръә н укылганны ишетсә лә р, Аллаһ уны зурлап сә җ дә кылалар.
108. Алар ә йтерлә р: " Раббыбызны һ ә р кимчелектә н пакь дип белә без, Раббыбызның ә ү вә лге китапларда " Мухә ммә д исемле пә йгамбә р җ ибә реп Коръә н иң дерермен" дигә н вә гъдә се хак булды".
109. Дә хи елап сә җ дә кылырлар вә ул Коръә н аларга иманны вә хошугъны арттырыр. Ягъни алар исламны кабул итеп Коръә н белә н гамә л кылучылардыр.
110. Ә йт: " Аллаһ уга дога кылганда кирә к " Аллаһ " исеме илә вә кирә к " Рахмә н" исеме илә кылыгыз! Кайсы белә н генә дога кылсагыз да яхшыдыр, Аллаһ уның исемнә ре кү птер. Намазда кыйаә тне бик кычкырып укыма һ ә м бө тенлә й яшереп тә укыма, бә лки кычкыру илә яшерен арасында уртача тавыш белә н укыгыл!
111. Янә ә йт: " Барча мактау хакыйкый мактау Аллаһ уга хасдыр ки. Ул ү зенә бала кылмады вә Аның Илаһ ә лектә һ ич тиң е вә охшашы булмады, дә хи Ул хурлыктан котылырга ярдә мчегә мохтаҗ булмады, чө нки Ул хурлыкка тө шү дә н бик пакьтыр, вә Ул – Аллаһ у тә галә не һ ә рвакыт вә һ ә р эштә зурла! Аллаһ удан курку Аны зурлау буладыр, һ ә м Коръә нне хө рмә тлә ү вә зурлау һ ә м дә аның белә н гамә л кылу, ә лбә ттә, Аллаһ уны зурлау буладыр вә мө шриклектә н вә монафикълыктан саклану да Аллаһ уны зурлау галә мә тедер.
Шушы урында тә фсирнең ә ү вә л яртысы тә мам булды.