Түсіндірмелі (указательные) салалас

💸 Как сделать бизнес проще, а карман толще?

Тот, кто работает в сфере услуг, знает — без ведения записи клиентов никуда. Мало того, что нужно видеть свое раписание, но и напоминать клиентам о визитах тоже. Проблема в том, что средняя цена по рынку за такой сервис — 800 руб/мес или почти 15 000 руб за год. И это минимальный функционал. Нашли самый бюджетный и оптимальный вариант: сервис VisitTime.
⚡️ Для новых пользователей первый месяц бесплатно. А далее 290 руб/мес, это в 3 раза дешевле аналогов. За эту цену доступен весь функционал: напоминание о визитах, чаевые, предоплаты, общение с клиентами, переносы записей и так далее.
✅ Уйма гибких настроек, которые помогут вам зарабатывать больше и забыть про чувство «что-то мне нужно было сделать».
Сомневаетесь? нажмите на текст, запустите чат-бота и убедитесь во всем сами!

Қ ұ рамындағ ы жай сө лемдердің алдың ғ ысы соң ғ ысына нұ сқ ап, ал соң ғ ысы алдың ғ ы сө йлемнің мазмұ нын ашатындай, талдап тү сіндіріп тұ ратын қ ұ рмаласты тү сіндірмелі салалас дейміз.

Тү сіндірмелі салалас жалғ аулық сыз іргелес байланысады. Бірінші жай сө йлемде кө біне сілтеу есімдігі мен сілтеу мә нді сө здер болады. Тү сіндірмелі салаластың кұ рамындағ ы жай сө йлемдердің арасына қ ос нү кте немесе сызық ша қ ойылады. Сызық ша сілтеу есімдіктерінен кейін койылады. Оның қ орық қ аны сонша - ү йді басына кө теріп айқ айлады. Мараттың айтқ аны сол - барлығ ы да мойындады. Жай сө йлемдердің арасында есімдік болмаса, онда қ ос нү кте қ ойылады. Ә йел де ай сә улесі сияқ ты: есікті жапсаң, тү ндіктен тү седі. Қ ұ с атаулы аспанда да толып жү р: қ арлығ аш, ұ зақ, қ арғ а, торғ ай, тағ ан деймісің - бә рі де бар.

Қ ұ рамындағ ы жай сө йлемдер бір-біріне тә уелсіз, дербес ә рекеттерді баяндайды да, солардың біреуін ғ ана жү зеге асыратын қ ұ рмалысты талғ аулы салалас дейміз. Талғ аулы салалас қ ұ рамындағ ы жай сө здер жалғ аулық тар арқ ылы байланысады. Жай сө йлемдерді байланыстыратын жалғ аулық тар: не, немесе, я, яки, болмаса, не болмаса, ә йтпесе, ә лде. Мысалы. Бү гін киноғ а не Асан барады, не Марат барады.Жаң быр жауады, немесе қ ар жауады. Сө з бен қ ылық суық кө ң ілді жылытады немесе жылы кө ң ілді суытады. Немесе шылауы сө йлемде бір рет қ айталанса, онда екі жай сө йлемнің араларына еш нә рсе қ ойылмайды.

Қ ұ рамындағ ы жай сө йлемдері арқ ылы берілген істің, оқ иғ аның кезектесіп келуін білдіретін кұ рмаластың тү рін кезектес салалас дейміз.

Қ ұ рамындағ ы жай сө йлемдер бірде, біресе, кейде деген шылаулармен

Сабақ тас қ ұ рмалас сө йлем (сложноподчиненное предложение)

Қ ұ рамындағ ы жай сө йлемдердің алдың ғ ысы тиянақ сыз болып, соң ғ ы сө йлемге бағ ына байланысатын қ ұ рмаластың тү рін сабақ тас қ ұ рмалас сө йлем дейміз. Мысалы: Қ онағ ы домбыра тартса, ол ә німен қ осылады. Бұ л кұ рмалас сө йлемнің бірінші жай сө йлемін ө з алдына бө лек айтуғ а келмейді, ө йткені ол тиянақ сыз. Мұ ндай тнянақ сыз сө йлемдерді бағ ының кы сө йлем дейміз. Қ ұ рмалас сө йлемнің екінші сың ары тиянақ ты, олар ө з бетінше сө йлем қ ұ ра алады. Мұ ндай жай сө йлемдерді басың қ ы сө йлем дейміз.

Сабақ тас сө йлемнің беретін мағ ынасы бағ ының қ ы сың арғ а тікелей байланысты. Мұ ндай мағ ыналардың ө зі ә р тү рлі болады. Қ ұ рамындағ ы бағ ының қ ы сың арының мағ ыналық ерекшеліктеріне қ арай сабақ тас қ ұ рмалас сө йлемдер алты тү рге бө лінеді:

Шартты (условные) бағ ының қ ы сабақ тас қ ұ рмалас сө йлем

Арсылық ты (противительные) бағ ының қ ы сабақ тас

Амал(сын-қ имыл)(действие и степень) бағ ының қ ы сабақ тас