Студопедия

Главная страница Случайная страница

Разделы сайта

АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника






  • Теміртапшылықты анемия патогенезі






    Этиологиялық факторлар

     
     

     


    Темірдің жасырын тапшылығ ы

     
     

     

     


    Тің дерде темірдің жетіспеуі

           
       
     


     

    Гем синтезінің тө мендеуі Тіндерде қ ұ рамына темір кіретін жә не

    теміртә уелді ферменттер активтілігінің

    тө мендеуі

     

     

    HB тү зілуінің Миоглобин тү зілуінің Бұ лшық еттердің, асқ орыту жолдарының кілегей

    тө мендеуі тө мендеуі қ аба қ абатының, тіндердің атрофиясы, лейкоциттердің

    қ орғ аныс қ ызметінің тө мендеуі

     

    Гипохромдық Миокардтың, бұ лшық

    анемия еттердің гипотрофиясы

     

     

    Теміртапшылық анемияның дә режелері:

    1. Жең іл – Hb 110 – 90 г\л

    2. Орташа – Hb 90 – 70г/л

    3. Ауыр - Hb 70 г/л тө мен

    Клиникалық кө рінісі. Екі сатыдан тұ рады:

    І. Жасырын – темір қ орының азая бастауынан сидеропениялық белгілер пайда болады

    ІІ. Клиникалық, зертханалық кө ріністері айқ ын – ТТА кө ріністері қ осылады (ауыр дә реже)

    Сидеропениялық синдром:

    ü Тері мен тері ө сінділерінің дистрофиялық бұ зылыстары (қ ұ рғ ауы, тү легіштігі, терінің тілінуге бейімделуі, шаштың тү суі, ағ аруы, жылтыр болмауы, тырнақ тар ортасының қ асық тә різді ойық талуы (койлонихия)

    ü Ангулярлық стоматит – ауыз ұ шының жарылуы

    ü Глоссит – тілдің ашып ауруы, ұ шының қ ызаруы, бү ртіктерінің атрофиясы, жылтыр «лакталғ ан» тіл

    ü Парадонтоз бен кариестің тез дамуы

    ü Сидеропениялық дисфагия (кілегей қ ұ рғ ауы), атрофиялық гастрит, энтерит

    ü «Кө гілдір склера» симптомы (склераның жұ қ аруынан тамырлар кө рінеді)

    ü Зә р шығ арудың жиіленуі, тү нгі энурез (қ уық сфинкетрінің ә лсізденуінен)

    ü Сидеропениялық субфебрилитет

    ü Иммунитеттің тө мендеуі (лейкоциттердің фагоцитарлық қ асиетінің тө мендеуінен)

    ü Тері мен кілегей» қ абаттарының репарациялық қ асиетінің тө мендеуі

    Анемиялық синдром:

    ü Гипоксиялық белгілер (ұ йқ ышылдық, бас ауру, бас айналу, кө з алдында шыбын шіркей кө рінуі, есте сақ тау қ абілеттің тө мендеуі, кейде талып қ алу

    ü Жаурағ ыштық (тері қ анмен жеткіліксіз қ амтамасызданудан)

    ü Тері мен кілегей қ абаттарының бозаруы. Тері жасыл ренді болады (хлороз)

    ü Жү рек тамыр жү йесінен: тахикардия, жү ректің шаншып ауырсынуы, ентігу. Жү рек гипертрофиясы, тондары ә лсіз, жү рек ұ шында жә не ө кпе артерия нү ктелерінде систолалық шу. АҚ тө мендейді, ЭКГ де миокардиодистрофия.

    Диагностикасы:

    Зертханалық зерттеулер:

    Қ ЖА (ретикулоциттердің, тромбоциттердің санымен, гематокрит)

    · Эритроциттердің орташа кө лемінің (MCV)

    · Эритроциттердің кө лем бойынша таралу ені (RDW)

    · Эритроциттердегі гемоглобиннің орташа қ ұ рамы (MCH)

    · Эритроциттердегі гемоглобиннің орташа мө лшері (MCHC)

    · Ферритин, темірді байланыстыруғ а қ абілетті, қ ан сарысуындағ ы темірді анық тау (темір қ орын бағ алау)

    · Сү йек кемігін анық тау

    · Гельминттер жұ мыртқ асына, жасырын қ анғ а нə жіс тексеру

    · Креатинин

    Аспаптық зерттеулер: Асқ азан-ішек жолдары мен кеуде қ уысын рентгенологиялық зерттеу, ЭФГДС, колоноскопия, ректороманоскопия, гистероскопия, қ ұ рсақ қ уысын УДЗ.

    Мамандардың консультациясы ү шін кө рсетімдер: гастроэнтеролог- асқ азан-ішек

    жолдары ағ заларынан қ ан кету; стоматолог- қ ызыл иектен, мұ рыннан қ ан кету, онколог –

    қ ан кету себебі болып табылатын қ атерлі зақ ымданулар, нефролог- бү йрек ауруларын

    алып тастау, фтизиатр- туберкулез кезіндегі қ ан кетулер, пульмонолог- бронх-ө кпе

    жү йесінің аурулары кезінде қ ан жоғ алту, гинеколог- жыныс ағ заларынан қ ан кету,

    гиперполименорея, жиі жү ктілік, эндокринолог- қ алқ анша без функциясының тө мендеуі,

    диабеттік нефропатияның болуы.

    Қ ан анализінің ө згерістері:

    · Hb концентрациясының азаюы

    · Эритроциттердің кішіреюі (микроцитоз) жә не эритроциттерде Hb орта концентрациясының тө мендеуі, сақ инағ а ұ қ сайтын эритроциттер, эритроциттердің кө лемі мен пішінінің ә ртү рлілігі (пойкилоцитоз, аизоцитоз)

    · Ретикулоциттер санының ө згермеуі, тек қ ан кеткеннен кейінгі жақ ын арада ретикулоциттер саны кө беюі мү мкін, бұ л қ ан кетудің белгісі

    · Лейкоциттердің саны ө згермейді немесе сә л тө мендейді

    · Тромоциттердің саны қ алыпты, ал қ ан кеткенде сә л кө бееді

    Емдеу тактикасы:

    ü Этиологиялық факторларды жою.

    ü Емдік тағ ам

    ü Қ ұ рамында темір бар препараттармен емдеу

    ü Темір тапшылығ ы мен анемияны жою

    ü Темір қ орын толтыру (қ анық қ ан терапия)

    ü Рецидивке қ арсы терапия

    ü Симптоматикалық терапия.

    Ем мақ саты: темір тапшылығ ының орнын толтыру, анемия симптомдарының

    регрессін қ амсыздандыру.

    Емдік тамақ тану:

    Темірге бай диета кө рсетілген. Науқ асқ а қ ұ рамында темір бар келесі ө німдер ұ сынылады: сиыр еті, балық, бауыр, бү йрек, ө кпе, жұ мыртқ а, қ арамұ мық ұ нтағ ы, ас бұ ршақ, ақ саң ырауқ ұ лақ, какао, шоколад, кө кө ністер, бұ ршақ, фасоль, алма, бидайық, шабдалы, жү зім, алқ оры, сельдь, гематоген.

    0.75-1 л тə уліктік дозада, ал жақ сы кө терген жағ дайда 1.5 л дейін қ ымыз ішу. Алғ ашқ ы

    екі кү нде науқ асқ а ə р ішкенде 100 мл қ ымыздан артық бермейді, ү шінші кү ннен бастап науқ аса 250 мл кү ніне 3-4 рет қ абылдайды. Дұ рысы қ ымызды таң ертең гілік ас алдында 1сағ ат бұ рын жə не 1 сағ ат кейін, тү скі жə не кешкі ас алдында 2 сағ ат бұ рын жə не 1 сағ ат кейін қ абылдау.

    Қ арсы кө рсетімдер болмағ ан кезде (қ ант диабеті, семіздік, аллергия, диарея) науқ асқ а бал

    тағ айындау қ ажет. Бал қ ұ рамында ішекте темірдің сің ірілуін арттыруғ а жағ дай жасайтын 40% дейін фруктоза бар. Мұ нан басқ а бал қ ұ рамында сің ірілу ү шін аса ың ғ айлыформадағ ы микроэлементтер бар. Ақ балдан гө рі, қ ара бал сұ рыптарына кө ң іл бө лінеді, олардың қ ұ рамында темір 4 есе, мыс 2 есе, марганец 14 есе кө п. Балдың тə уліктік дозасы100 г қ ұ райды (3-4 қ абылдауғ а). Асқ азанның секреторлық функциясының тө мендеу жағ дайында, бал тамақ алдында, ал жоғ ары қ ышқ ылдық кезінде тамақ қ а дейін 1.5-2 сағ ат алдын қ абылданады.

    Дə рі-дə рмектік ем:

    Темір препараттары: ішке қ абылдау ү шін (ferrous chloride, ferrous monohydratis, ferrous

    fumarate+ folic acidi, ferrous gluconate, ferrous sulfate, ferrous sulfate 320 мг + ascorbic acidi

    60 мг, non appropriated) парентералды қ абылдау ү шін (non appropriated)

    Микроэлементтер қ осылғ ан витаминдер қ оспасы: триовит, три-ви-плюс.Макроэлементтер қ осылғ ан витаминдер қ оспасы: кальциферол, кальций карбонаты.

    Эритропоэзді стимулдейтін препараттар: Эпоэтин альфа инъекция ү шін ерітінді 10 000

    МЕ жə не 40 000МЕ алдын ала толтырылғ ан шприцтерде

    Антигеморрагиялық жə не гемостатикалық заттар: менадион, фитоменадион, апротинин,

    аминокапрон қ ышқ ылы, этамзилат, протионамин сульфаты, терлипрессин, тахокомб,

    кальций хлориді, кальций глюконаты

    Алдын алу шаралары:

    · Темір тапшылығ ын шақ ырғ ан себептерді жою

    ·  Қ ұ рамында темір кө п диета (ет, бауыр жə не басқ алар)

    · Темір препараттарын ұ зақ қ абылдау (4-6 ай.)

    ·  Темірдің парентералды препараттары (кө рсетімдер бойынша)

    · Ауыр анемия кезінде эритроцитарлық масса қ ұ ю.

    ·  Қ ауіп-қ атер тобындағ ыларғ а темір препараттарын профилактикалық қ абылдау

    Науқ астарғ а теміртапшылық анемиясын емдегеннен кейін, ұ зақ тылығ ы 6 апта профилактикалық курс ұ сынылады (темірдің тə уліктік дозасы — 40 мг), сонан соң жылына 6 апталық екі курс жү ргізіледі немесе етеккірден соң 7-10 кү н бойы кү н сайын 30-40 мг темір қ абылдау. Кү нделікті 100 г. кем емес ет пайдалану қ ажет.

    Терапевтте тұ рғ ылық ты жері бойынша диспансерлік есеп. Жылына 2 рет тексеру, жалпы

    қ ан анализін зерттеу, сарысулық темір мө лшерін анық тау. Мұ нымен қ оса, теміртапшылық анемиясының этиологиясын ескеріп, диспансерлік бақ ылауды жү зеге асыру, яғ ни науқ ас теміртапшылық анемиясын шақ ырғ ан ауру себебі бойынша диспансерлік есепте тұ рады.

    Ә рі қ арай жү ргізу: қ анық қ ан терапия.

    Гемоглобиннің қ алыпты дең гейіне қ ол жеткеннен кейін, темір қ орын толтыру ү шін,

    анемияны басу кезең інде қ олданылғ ан дозамен салыстырғ анда 2-3 есе кем тə уліктік дозада 3 ай бойы қ ұ рамында темір бар препараттармен ем жү ргізеді.

    Рецидивке қ арсы терапия (ұ стап тұ рушы) терапия

    Ұ зақ уақ ыт қ ан кетулерде (мысалы кө лемді етеккірлерде) темір препараттарын ай сайын

    7-10 кү ндік қ ысқ а курстармен қ абылдау кө рсетілген.

    Анемияның рецидиві кезінде 1-2 ай ішінде ем курсын қ айта жү ргізу кө рсетілген.






    © 2023 :: MyLektsii.ru :: Мои Лекции
    Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав.
    Копирование текстов разрешено только с указанием индексируемой ссылки на источник.