Теміртапшылықты анемия патогенезі

Диагностикасы:

Зертханалық зерттеулер:

Қ ЖА (ретикулоциттердің, тромбоциттердің санымен, гематокрит)

· Эритроциттердің орташа кө лемінің (MCV)

· Эритроциттердің кө лем бойынша таралу ені (RDW)

· Эритроциттердегі гемоглобиннің орташа қ ұ рамы (MCH)

· Эритроциттердегі гемоглобиннің орташа мө лшері (MCHC)

· Ферритин, темірді байланыстыруғ а қ абілетті, қ ан сарысуындағ ы темірді анық тау (темір қ орын бағ алау)

· Сү йек кемігін анық тау

· Гельминттер жұ мыртқ асына, жасырын қ анғ а нə жіс тексеру

· Креатинин

Аспаптық зерттеулер: Асқ азан-ішек жолдары мен кеуде қ уысын рентгенологиялық зерттеу, ЭФГДС, колоноскопия, ректороманоскопия, гистероскопия, қ ұ рсақ қ уысын УДЗ.

Мамандардың консультациясы ү шін кө рсетімдер: гастроэнтеролог- асқ азан-ішек

жолдары ағ заларынан қ ан кету; стоматолог- қ ызыл иектен, мұ рыннан қ ан кету, онколог –

қ ан кету себебі болып табылатын қ атерлі зақ ымданулар, нефролог- бү йрек ауруларын

алып тастау, фтизиатр- туберкулез кезіндегі қ ан кетулер, пульмонолог- бронх-ө кпе

жү йесінің аурулары кезінде қ ан жоғ алту, гинеколог- жыныс ағ заларынан қ ан кету,

гиперполименорея, жиі жү ктілік, эндокринолог- қ алқ анша без функциясының тө мендеуі,

диабеттік нефропатияның болуы.

Қ ан анализінің ө згерістері:

· Hb концентрациясының азаюы

· Эритроциттердің кішіреюі (микроцитоз) жә не эритроциттерде Hb орта концентрациясының тө мендеуі, сақ инағ а ұ қ сайтын эритроциттер, эритроциттердің кө лемі мен пішінінің ә ртү рлілігі (пойкилоцитоз, аизоцитоз)

· Ретикулоциттер санының ө згермеуі, тек қ ан кеткеннен кейінгі жақ ын арада ретикулоциттер саны кө беюі мү мкін, бұ л қ ан кетудің белгісі

· Лейкоциттердің саны ө згермейді немесе сә л тө мендейді

· Тромоциттердің саны қ алыпты, ал қ ан кеткенде сә л кө бееді

Емдеу тактикасы:

ü Этиологиялық факторларды жою.

ü Емдік тағ ам

ü Қ ұ рамында темір бар препараттармен емдеу

ü Темір тапшылығ ы мен анемияны жою

ü Темір қ орын толтыру (қ анық қ ан терапия)

ü Рецидивке қ арсы терапия

ü Симптоматикалық терапия.

Ем мақ саты: темір тапшылығ ының орнын толтыру, анемия симптомдарының

регрессін қ амсыздандыру.

Емдік тамақ тану:

Темірге бай диета кө рсетілген. Науқ асқ а қ ұ рамында темір бар келесі ө німдер ұ сынылады: сиыр еті, балық, бауыр, бү йрек, ө кпе, жұ мыртқ а, қ арамұ мық ұ нтағ ы, ас бұ ршақ, ақ саң ырауқ ұ лақ, какао, шоколад, кө кө ністер, бұ ршақ, фасоль, алма, бидайық, шабдалы, жү зім, алқ оры, сельдь, гематоген.

0.75-1 л тə уліктік дозада, ал жақ сы кө терген жағ дайда 1.5 л дейін қ ымыз ішу. Алғ ашқ ы

екі кү нде науқ асқ а ə р ішкенде 100 мл қ ымыздан артық бермейді, ү шінші кү ннен бастап науқ аса 250 мл кү ніне 3-4 рет қ абылдайды. Дұ рысы қ ымызды таң ертең гілік ас алдында 1сағ ат бұ рын жə не 1 сағ ат кейін, тү скі жə не кешкі ас алдында 2 сағ ат бұ рын жə не 1 сағ ат кейін қ абылдау.

Қ арсы кө рсетімдер болмағ ан кезде (қ ант диабеті, семіздік, аллергия, диарея) науқ асқ а бал

тағ айындау қ ажет. Бал қ ұ рамында ішекте темірдің сің ірілуін арттыруғ а жағ дай жасайтын 40% дейін фруктоза бар. Мұ нан басқ а бал қ ұ рамында сің ірілу ү шін аса ың ғ айлыформадағ ы микроэлементтер бар. Ақ балдан гө рі, қ ара бал сұ рыптарына кө ң іл бө лінеді, олардың қ ұ рамында темір 4 есе, мыс 2 есе, марганец 14 есе кө п. Балдың тə уліктік дозасы100 г қ ұ райды (3-4 қ абылдауғ а). Асқ азанның секреторлық функциясының тө мендеу жағ дайында, бал тамақ алдында, ал жоғ ары қ ышқ ылдық кезінде тамақ қ а дейін 1.5-2 сағ ат алдын қ абылданады.

Дə рі-дə рмектік ем: