Сурет БАЗ-дың өздік ассоцияциясы кезіндегі түрлі құрылымдардың легі түзіледі.

а) Сфералық мицелланың ішкі бө лігі кө мірсутектік тізбектен қ ұ ралғ ан жә не оның бетінде, суғ а бағ ытталғ ан, полярлы топтар орналасқ ан (сферамен кө рсетілген). Сфералық мицеллалар БАЗ санының аздылығ ымен (орналастыру кризистік параметрі) жә не ө з еркінше болатын ү лкен қ исық тылық пен сипатталады. Кө мірсутек ядросының радиусы алкилді тізбектің созылғ ан ұ зындығ ына жақ ын болады.

б) Цилиндрлік мицелланың ішкі бө лігі-кө мірсутектік тізбектен қ ұ ралғ ан. Ал беті суғ а бағ ытталғ ан полярлы топтардан қ ұ ралғ ан. Кө мірсутек ядросының кө лденең қ имасы ө лшемі бойынша сфералық мицелланың кө лденең кимасының ө лшеміне жақ ын болып табылады. Мицелла ұ зындығ ы елеулі тү рде ө згеруі мү мкін, сол себептен цилиндрлік мицелла-полидисперстік болады.

в) БАЗ биқ абаттары-ламилярлы сұ йық кристалдық фазаларды тү зеді. БАЗ жү йесіндегі су қ ұ рамында кө мірсутек қ абат қ алың дығ ы екі созылғ ан алкилді тізбектің 80%- ндай болады.

г) Айналғ ан кері мицеллалардың сулы ядросы болады. Ядро БАЗ-дың полярлы топтарымен қ оршалғ ан. Алкилді тізбектер полярлы емес ерітінділермен біріге ү здіксіз ортаны тү зеді. Кә дімгі мицелла сияқ ты, айналғ ан мицеллалар цилиндрлік мицеллаларғ а айнала алады.

д) Биконтинуальді қ ұ рылымның БАЗ молекулалары – байланысқ ан қ абық пен агрегацияланғ ан. Ол екі тү рлі қ исық тылық тың теріс мә німен сипатталады. Орташа қ исық тылық тың мә ні тө мен (минималды бет қ ұ рылысында нольге тең) болады.

е) Везикулалар ламелярлы фазада сияқ ты биқ абаттан қ ұ растырылғ ан. Везикулалар ә ртү рлі пішін қ абылдай алады. Соғ ан қ оса айналғ ан везикулалар да болады.

Тө мен концентрацияларда иондық БАЗ ерітінді қ асиеттерінің басым кө пшілігі бірдей болып келеді. Тек бір ө згешелікті айтуғ а болады. Мысалы, БАЗ концентрациясы ө скен сайын ерітіндінің беттік керілуі кү рт тө мендейді. Одан да жоғ ары концентрацияда, бү кіл БАЗ-да ө зіне тә н ө згеріс байқ алады. Мысалы, беттік керілу мен осмостық қ ысым тұ рақ тана бастағ ан кезде сол уақ ытта жарық шашырау ө сіп, ал БАЗ-дың ө здік диффузия коэфициенті тө мендейді. Осы кө рсеткіштер молекулалық (иондық) БАЗ ерітінділерінің БАЗ молекулаларының ө зіндік ұ йымдастырылу (ө зіндік ассоциациялану) кү йінің дә режесі басым болатын жү йелерге қ айта қ ұ ралатынын кө рсетеді. Енді тү зілген қ ұ рылымдар пайда болу мен механизмдерін терің ірек қ арастырайық. Осында біз олардың екі ерекше қ асиеттерін атап ө тейік. Ө здік организация басындағ ы концентрациясы БАЗ молекуласының алкилді тізбігі ұ зын болғ ан сайын дә л жә не нақ ты тү рде анық талады. Тү зілген агрегаттар басында сфералық пішінде болады. Осы агрегаттар мицеллалар деп аталады.

Мицелла тү зіле бастағ ан концентрацияны – мицелла тү зілудің дағ дарыстық концентрациясы(МТДК) деп атайды.