Техникалық кедендік бақылау құралдарын қолданудың тәртібі

6. Техникалық кедендік бақ ылау қ ұ ралдары мынадай тә ртіпте пайдаланылады:
1) Интраскопиялық техниканы пайдалану кезінде барлық оның техникалық мү мкіндіктерін пайдалану тә ртібін сақ тау қ ажет: монитордағ ы рентгендік бейненің сапасы жә не оны ү лкейту; қ арағ ан кезде монитордағ ы оларғ а тиісті тү стер бойынша материалдар топтарын бө лу (есірткі заттары, жарылғ ыш жә не тауарлардың басқ а контрабандасын); қ айта зерттеу ү шін алдың ғ ы рентгендік бейнені қ айтару мү мкіндігі, магниттік таспағ а рентгендік бейнені жазу; рентгендік бейнелердің деректер базасын орталық тандырылғ ан бағ алау; техника қ ауіпсіздігінің барлық ережелерін сақ тау, операторлар, жолаушылар жә не тексерілетін объектілер ү шін рентгендік сә улелену қ атерінің болмауы.

Интраскопиялық техника жолаушылардың бірге алып жү ретін жә не жеке жү ретін жол жү ктерін, халық аралық почта жө нелтімдері мен шағ ын, орташа жә не ірі кө лемдердегі ыдыстардағ ы жол жү гін тексеру ү шін кедендік тексерудің барлық жағ дайларында қ олданылады.

Интраскопиялық техникамен жұ мыс істейтін қ ызметкерлер олардың қ ұ рылысы, тағ айындалуы жә не оларғ а техникалық қ ызмет кө рсету бойынша оқ ытудан ө туі тиіс. Адам организміне рентгендік сә уле бө лудің ық палы бойынша оқ удан қ осымша ө туі тиіс.

2) Радиациялық бақ ылаудың техникалық қ ұ ралдарын пайдалану кезінде мынадай кезең дердің сақ талуы тиіс:

бастапқ ы радиациялық бақ ылау;
қ осымша радиациялық бақ ылау;
терең радиациялық бақ ылау;
сараптама.

Бастапқ ы радиациялық бақ ылауды тауарлар мен кө лік қ ұ ралдарын кедендік бақ ылау аймағ ына орналастыру кезінде иондаушы сә улелену дең гейі жоғ ары тауарлар мен кө лік қ ұ ралдарын жедел анық тау, тауарлар мен кө лік қ ұ ралдарының ағ ынына шығ ару мақ сатында кеден органдарының кедендік тексеруді жү зеге асыратын қ ызметкерлері жү ргізеді. Бұ л кезең де радиациялық бақ ылаудың стационарлық жә не жылжымалы аппараттары қ олданылады. Бастапқ ы радиациялық бақ ылау нә тижелері Орталық кеден зертханасы ә зірлеген нысан бойынша қ ұ жаттамаланады.

Қ осымша радиациялық бақ ылау мақ саты аппараттардың іске қ осылу себептерін анық тау, иондаушы сә улеленудің жоғ ары мө лшері бар объектілердің орналасқ ан жерін іздеу мен дең гейін ө лшеу болып табылатын бастапқ ы радиациялық бақ ылау нә тижелерінің негізінде радиациялауды бақ ылаудың жылжымалы қ ұ ралдарымен (дозиметрлермен, радиометрлермен, радиометр-спектрометрлермен) жү ргізіледі.

Иондаушы сә улеленудің жоғ ары мө лшері бар объектілер қ ауіпсіз қ ашық тық қ а ә кетілуі тиіс жә не кеден органдары қ ызметкерлерінің объектінің жанында болу уақ ыты шектелуі тиіс радиациялық қ ауіптілік белгілерін ілу қ ажет. Қ осымша радиациялық бақ ылау нә тижелері Орталық кеден зертханасы ә зірлеген нысан бойынша қ ұ жаттамаланады.
Терең радиациялық зерттеу жү ргізу ү шін мақ саты бө лінетін жә не радиоактивті материалдарды барынша локализациялау жә не бастапқ ы бірдейлендіру болып табылатын сенімді спектромертиялық аппаратура (радиометрлер-спектрометрлер, жылжымалы сцинциляциялық гамма-спектрометрлер, жартылай ө ткізуші гамма-спектрометрлер) пайдаланылады. Терең радиациялық бақ ылаудың нә тижелері Орталық кеден зертханасы ә зірлеген нысан бойынша қ ұ жаттамаланады.
Радиациялық жү кті сараптау қ ызметтің тиісті саласына тіркелген мамандырылғ ан ұ йымдар жү ргізеді.
Радиациялық бақ ылау қ ұ ралдарымен жұ мыс істейтін қ ызметкерлер халық тың радиациялық қ ауіпсіздігі мен қ оршағ ан ортаны қ оршау туралы барлық нормативтік актілерімен таныс болуы тиіс.
Жұ мыста Орталық кеден зертханасы ә зірлеген радиациялық бақ ылаудың техникалық қ ұ ралдарының жекелеген тү рлері ү шін радиациялық бақ ылау жү ргізудің ә дістемелік ұ сынымдары мен технологиялық сызбаларын ұ дайы қ олдануы қ ажет.
3) техникалық іздестіру қ ұ ралдарын қ олдана отырып кедендік тексеру жү ргізген жағ дайда техника қ ауіпсіздігін сақ тау, тауарлар мен кө лік қ ұ ралдарына механикалық зақ ымдар келтірмеу, жеке тұ лғ аларды тексеру ә дебін сақ тау қ ажет.

Шағ ын жә не кө шпелі металлодетекторлар металл объектілерін табу мақ сатында жеке тексеруді, объектілер мен хат-хабарларғ а бақ ылау жү ргізу кезінде қ олданылады.

Стационарлық металл іздегіштер ә уежайларда, темір жол вокзалдарында, ресімдеу залдарында жә не т.б. кө пшілік адамдар жиналатын орындарда кедендік тексеруді жү ргізу кезінде адамның киіміне жасырылғ ан оқ пен атылатын жә не суық қ аруларды табу ү шін қ олданылады. Металл іздегіштерді қ олдану бойынша жұ мыс істейтін қ ызметкерлерді арнайы оқ ыту талап етілмейді.

Тексеру айналары кө лік қ ұ ралдарының тү птерін, қ ол жеткізу қ иын жә не қ араң ғ ы орындарын кө збен кө ріп бақ ылау ү шін кедендік тексеру кезінде қ олданылады. Жиынтық тың қ ұ рамына телескопиялық ө зек, ауыстырмалы айналар мен шамдардың жиынтығ ы кіреді.

Ауыстырмалы айналар кү дікті объектіге неғ ұ рлым қ олайлы қ ол жеткізу ү шін қ олданылады. Тексеру айналарын қ олдану бойынша жұ мыс істейтін қ ызметкерлерді арнайы оқ ыту талап етілмейді.

Тексеру шұ птары сынамалар алу мү мкіндігін қ оса алғ анда жұ мсақ жә не тө гілмелі ортадағ ы (тө гілмелі жү ктерді кө лік қ ұ ралдарының кузовтарында, қ апшық тарда жә не т.б. тасымалдау кезінде) бө где заттар мен орамдарды тексеру ү шін тұ рақ ты тү рде қ олданылады. Шұ птарды қ олдану кезінде зерттелетін заттарды механикалық бү лдіруге жол бермеуі керек. Тексеру шұ птарын қ олдану бойынша жұ мыс істейтін қ ызметкерлерді арнайы оқ ыту талап етілмейді.

Тексеру эндоскоптарын кеден органдарының қ ызметкерлері шағ ын тесіктері бар жабық қ уыстардан: корпустар мен блоктардың ішкі жақ тарынан, кө лік қ ұ ралдарының қ ұ рылымдық тү птерінен, бә ктерден, контейнерлер мен ү й-жайлардан оларды бө лшектеместен контрабанда іздестіру ү шін тұ рақ ты тү рде қ олданады. Тексеру эндоскоптарын қ олдану бойынша жұ мыс істейтін қ ызметкерлерді арнайы оқ ыту талап етілмейді.
Тексеру шамдарын кеден органдарының қ ызметкерлері тү нгі уақ ытта жә не ә лсіз жарақ тандырылғ ан ү й-жайларда кедендік тексеру жү ргізу кезінде кеден ісі саласындағ ы қ ылмыстар мен қ ұ қ ық бұ зушылық тар фактілерін анық тау мақ сатында пайдаланады.

Барлық техникалық іздестіру қ ұ ралдарының санитарлық -эпидемиологиялық қ адағ алау ұ йымдары берген гигиеналық сертификаты болуы тиіс.

4) Техникалық бірдейлендіру қ ұ ралдарын кеден органдарының қ ызметкерлері мынадай жағ дайларда қ олданады:

қ ұ жаттар мен ақ ша белгілерін тексеру кезінде микроскоптар, лупалар, криминалистикалық жиынтық тар, ультракү лгін шамдар қ олданылады;
қ атты, сұ йық жә не ұ нтақ тү ріндегі заттарғ а талдау жасау ү шін рентгенофлуорэсценттік анализаторлар қ олданылады, аталғ ан қ ұ ралмен жұ мыс бойынша қ ызметкерлерді дайындаушы зауыт қ оса беретін техникалық паспорт пен нұ сқ аулық қ а сә йкес арнайы оқ ыту қ ажет;
есірткі заттарын тексеру кезінде кү дікті адамдардың алақ анынан жә не кү дікті заттардың беттерінен кейіннен талдауғ а арналғ ан; детектордың компрессорын қ осу арқ ылы кү дікті учаскіден буларды талдауғ а арналғ ан; арнайы мө лдір ыдыстардағ ы есірткі заттарының тү сіне қ арай айыру ү шін ампулалар қ олдану, детекторге орналастыра отырып салфеткалардың кө мегімен микробө лшектер жинау ә дісімен есірткі заттарының детекторлары мен экспресс-анализаторлары қ олданылады; аталғ ан қ ұ ралдарды пайдалану жө ніндегі барлық деректер дайындаушы зауыт қ оса беретін техникалық паспорттар мен нұ сқ аулық тарда болады;
жарылғ ыш заттарды тексеру кезінде микробө лшектерді салфеткалармен жинау жә не оны талдау жү ргізуге арналғ ан детекторғ а орналастыру жолымен; детектор компрессорының кө мегімен кү дікті учаскілерден булар жинау жолымен жарылғ ыш заттардың микробө лшектері мен буларын талдаудың детекторлары қ олданылады;

қ ымбат бағ алы тастар мен металдардың сынамаларын бірдейлендіру ү шін қ ымбат бағ алы тастардағ ы сә улелердің сынуын талдау негізінде жұ мыс істейтін қ ұ ралдар мен қ ымбат бағ алы металдардың электр ө ткізгіштігі ә дісін пайдаланатын қ ұ ралдар қ олданылады; қ ымбат бағ алы тастар мен металдарды ресімдеудің барлық жағ дайларында қ олданылады;
тауарлар мен кө лік қ ұ ралдарды тексеру кезінде озонды бұ затын заттарды анық тау ү шін бірдейлендіру қ ұ ралдар, детекторлар жә не хладагенттер талдағ ыштар қ олданады.

Техникалық бірдейлендіру қ ұ ралдарын қ олдана отырып тауарларды бірдейлендіру нә тижелері аталғ ан тауарларды терең зерттеу ү шін сараптамағ а жіберу ү шін негіздеме болып табылады;
уақ ыттың бірлік ө лшемінде ө тетін тауарлардың кө лемін қ ашық тық тан ө лшеу ү шін кеден органдарымен деректерді алмасу желілерімен байланысты ақ параттық жү йеге ө лшемдер нә тижелері жазылатын энергия ресурстарын есептеу қ ұ ралдары қ олданылады.

5) Анық таудың техникалық қ ұ ралдары кеден ісі саласындағ ы қ ылмыстар мен қ ұ қ ық бұ зушылық тардың іздерін бекіту мақ сатында жедел іс-шаралар жү ргізу кезінде қ олданылады.

Фотоаппараттар іздер мен оқ иғ а болғ ан жерді тү сіру ү шін қ олданылады.
Бейне камералар қ ылмыс фактілері мен іздерін жедел тү сіру ү шін, кү дікті адамдарының кө рсетімдерін таспада бекіту ү шін қ олданылады.
Бейнемагнитафондар кү дікті адамның қ ылмыс фактілерін дә лелдеу ү шін бейнекассеталардағ ы бейнежазбаларды кө рсету ү шін қ олданылады.
Диктофондар кү дікті адамдардың ауызша кө рсетімдерін жедел аудиожазу ү шін жә не оны тергеу ә рекеттерінде пайдалану ү шін қ олданылады.
6) техникалық кө збен кө ріп қ адағ алау қ ұ ралдарын тұ рақ ты тү рде кеден органдарының қ ызметкерлері кедендік бақ ылау аймақ тарындағ ы жедел жағ дайды жә не кеден органдары ә кімшілік ғ имараттарының объектілерін тү нгі жә не кү ндізгі уақ ытта қ адағ алау ү шін қ олданады.
7) аудио жә не бейне ақ парат тасығ ыштарын бақ ылаудың техникалық қ ұ ралдары осы техникалық ақ парат тасығ ыштардың экспорты мен импорты кезінде магниттік тасығ ыштарғ а (бобиналардағ ы, пленкалардағ ы, компакт-кассеталардағ ы, дискілердегі, ЭЕМ дискеттеріндегі) жазылғ ан аудиоақ параттар мен бейне ақ параттарды кө ру, тың дау жә не ө шіру ү шін қ олданылады. Қ азақ стан Республикасынан ә кетуге немесе оғ ан ә келуге тыйым салынғ ан аудио жә не бейне ақ параттар анық талғ ан жағ дайда тиісті анық тау органдарына хабарланады немесе ақ параттар техникалық тасығ ыштан ө шіріледі. Шығ арылғ ан фотопленкалар мен кинопленкаларды, слайдтар мен микрофишаларды кө збен кө ріп бақ ылауды жү зеге асыру ү шін де қ олданылады.

8) Жедел байланыстың техникалық қ ұ ралдарын кеден органдары жұ мылдырылғ ан топтармен жү ргізілетін далалық жағ дайларда жедел байланысты қ амтамасыз ету ү шін тұ рақ ты тү рде қ олданылады.
Қ азіргі кезде Қ Р кеден органдарында жұ мылындырылғ ан топтар мен бір жиілікте жұ мыс істейтін адамдардың ө зара жедел іс-қ имылына арналғ ан ө з кезегінде бірге алып жү ретін, жылжымалы, автокө ліктер тасымалданатын жә не стационарлық радиостанциялар болып бө лінетін Қ Т жә не УҚ Т байланысының радиоқ ұ ралдары қ олданылады.

9) Кедендік қ амтамасыз ету атрибуттарын салудың техникалық қ ұ ралдары оларды рұ қ сатсыз ашудың алдын алу мақ сатында тауарларды контейнерлерге, вагондарғ а, цистерналарғ а, кө лік қ ұ ралдарына жә не басқ а да ыдыс тү рлеріне қ аттау процесі аяқ талғ аннан кейін қ олданылады. Салынғ ан атрибуттар кеден органдарының қ ызметкерлері тауардың кеден бекеттері мен ө тпелері арқ ылы транзиті кезінде бірдейлендіру ү шін жү к кедендік декларациясына енгізіледі.

Ескерту: 6-тармақ қ а ө згерту енгізілді - Қ Р Қ аржы министрлігі Кедендік Бақ ылау комитетінің 2005 жылғ ы 15 ақ пандағ ы N 54 бұ йрығ ымен, 2006 жылғ ы 23 мамырдағ ы N 188 бұ йрығ ымен.

Қ азақ стан Республикасы
Ү кіметінің
2010 жылғ ы 4 қ арашадағ ы
№ 1152 қ аулысымен
бекітілген