Маркетингтік зерттеулер

Маркетингтік тұ рғ ыдан қ арастыратын болсақ, саң ырауқ ұ лақ қ а қ арсы дә рілер(антимикотиктер) ең перспективалы фармакотерапевтік топ болып саналады. Антимикотиктер нарығ ы дә рігерлер мен ірі фармацевтикалық бірлестіктердің жіті назарында. Соң ғ ы он жыл ішінде жү йелі жә не жергілікті ә сері бар дә рі-дә рмектердің бірнеше жаң а буыны қ ұ растырылып, нарық қ а шығ арылды.

Саң ырауқ ұ лақ қ а қ арсы дә рілер пайда болғ анғ а дейін медициналық тә жірибенің микоздар терапиясында ә р тү рлі антисептика дә рілері пайдаланылды. Қ азіргі таң да дерматолог-дә рігерлердің қ арауында ә р тү рлі заманауи антимикотикалық дә рілер бар, бұ л аталғ ан ауруды емдеуді айтарлық тай жең ілдетеді. Микоздар терапиясында дә рі қ оздырғ ыш тү рі мен оның тағ айындалатын дә ріге сезімталдығ ына (сә йкес ә сер шоғ ыры бар дә рі қ ажет), саң ырауқ ұ лақ пен зақ ымдалудың жалпылануына жә не соның нә тижесінде дә рінің фармакокинетика ерекшеліктеріне, оның улағ ыштығ ына, науқ астың клиникалық жағ дайына жә не т.б. таң далады. Микоздарды тура жә не жанама емдеу ә дістерінің барлығ ы патогендік саң ырауқ ұ лақ ты жоюғ а бағ ытталады. Саң ырауқ ұ лақ қ а қ арсы дә рілер келесі топтарда кө рініс табады: D01A1 «Сыртқ а қ олдануғ а арналғ ан саң ырауқ ұ лақ қ а қ арсы дә рілер», D01A2 «Саң ырауқ ұ лақ қ а қ арсы дерматологиялық жү йелі дә рілер» жә не D01A3 «Бас терісін емдеуге арналғ ан саң ырауқ ұ лақ қ а қ арсы дә рілер» (1-сурет). Фармацевтикалық нарық та антимикотиктердің табиғ и жә не қ ұ ндық мағ ынадағ ы барлық сатылымдарыынң 90%-дан артығ ын қ ұ райтын сыртқ а қ олдануғ а арналғ ан дә рілер кең тарағ ан.

Сыртқ а қ олдануғ а арналғ ан саң ырауқ ұ лақ қ а қ арсы дә рілердің алуан тү рлілігі оларды ішкі топтарғ а жіктеуге мү мкіндік береді. D01 ішкі тобындағ ы дә рілер имидазол туындылары, саң ырауқ ұ лақ қ а қ арсы антибиотиктер жә не сыртқ а қ олдануғ а арналғ ан басқ а да дә рілер болып бө лінеді.

Ауруды сауатты емдеудің негізін қ алаушы факторлардың бірі дә рі-дә рмек шығ арылымының дұ рыс тү рін таң дау болып табылады. Ө нім тү рлері алуан тү рлі болады. Таң дау микоз этиологиясы мен оның ауыздық тануына байланысты жү ргізіледі. Дерматомикоздарды емдеу ү шін сыртқ а қ олдануғ а арналғ ан иісмайлар, гельдер, жақ па майлар, ерітінділер, сонымен қ атар ұ нтақ тар пайдаланылады. Онихомикоздар терапиясына арналғ ан дә рілер тырнақ қ а арналғ ан бояулар жә не сыртқ а қ олдануғ а арналғ ан ерітінділер тү рінде шығ арылады.

Талдау нә тижесі Қ азақ стан нарығ ына жергілікті пайдалануғ а арналғ ан саң ырауқ ұ лақ қ а қ арсы дә рілерді (D01A) 21 елдің 33 шет елдік фирмасы жеткізетіндігін кө рсетті, соның ішінде: 11 Ү ндістанның, 4- Францияның 4-Чех Республикасының, 3-Швейцарияның, 2-Бельгияның жә не т.с.с. фармацевтикалық фирмалары.

Сурет 2- Саң ырауқ ұ лақ қ а қ арсы дә рілердің ө ндіруші елдер

Жақ ын шет елден келетін ө німдер Украинаның 3 фирмасы, сонымен қ атар Ресейдің 3 фирмасы арқ ылы кө рсетілген. Нарық қ а жақ па майларды ең кө п жеткізушілер: «Гленмарк Фармасьютикалз Лтд» (Ү ндістан)- 9.8% (5 дә рі), «Кусум Хелткер Пвт. Лтд» (Ү ндістан)- 7, 8% (4 дә рі) жә не «Новартис Консьюмер Хелс СА» (Швейцария)- 5, 9% (3 дә рі). Қ алғ ан фирмалар (47) 1 немесе 2 ө нім жеткізеді.

Қ азақ станда саң ырауқ ұ лақ қ а қ арсы иісмайды «Нобел Алматинская Фармацевтическая Фабрика АҚ» «Тербинафин» дә рісі арқ ылы ө ндіреді.

Талдау нә тижеі саң ырауқ ұ лақ қ а қ арсы дә рілердің тү рлері сыртқ а қ олдануғ а арналғ ан ә р тү рлі дә рілік тү рлерден тұ ратындығ ын кө рсетті. Қ олдануғ а ың ғ айлы болғ андық тан басым орынды жұ мсақ дә рі тү ріндегі дә рілер алады – 62, 7% (32 дә рі), олардың ішінде иісмайлар – 53% (27 дә рі), жақ па майлар – 5, 8% (3 дә рі) жә не сыртқ а пайдалануғ а арналғ ан гель – 3, 9% (2 дә рі) (3-кесте, 2-сурет). Олардан кейінгі орынды ерітінділер – 13, 7% (7 дә рі), сыртқ а пайдалануғ а арналғ ан спрейлер– 5, 8% (5 дә рі), сусабындар – 5, 8% (3 дә рі) жә не ең аз ү лесті ұ нтақ – 2, 0% (1 дә рі) жә не сеппе – 2, 0% (1 дә рі) тү ріндегі дә рілер алады.

Сурет 3- Саң ырауқ ұ лақ қ а қ арсы дә рілердің дә рілік тү рлерінің сұ рыптамасы

Кесте 4 жалғ асы

Ө ндірушілер саң ырауқ ұ лақ қ а қ арсы дә рілердің кө птеген қ ұ рамдарын ө ндіруді қ айталайтындығ ын айта кету керек. Олардың тізімі 4-кестеде келтірілген клотримазол, тербинафин, кетоконазол жә не басқ а да дә рілік заттар негізінде жасалғ ан дә рілер болып табылады.