Müsəlmanın Müsəlman Üzərində Olan Haqqlarından Biri Də Salamı Qaytarmaqdır

ح د ي ث أ َ ب ِ ي ه ُ ر َ ي ْ ر َ ة َ ر ض ي ا ل ل ه ع ن ه ، ق َ ا ل َ: س َ م ِ ع ْ ت ُ ر َ س ُ و ل َ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ، ي َ ق ُ و ل ُ: ح َ ق ّ ُ ا ل ْ م ُ س ْ ل ِ م ِ ع َ ل َ ى ا ل ْ م ُ س ْ ل ِ م ِ خ َ م ْ س ٌ: ر َ د ّ ُ ا ل س ّ َ ل ا َ م ِ ، و َ ع ِ ي َ ا د َ ة ُ ا ل ْ م َ ر ِ ي ض ِ ، و َ ا ت ّ ِ ب َ ا ع ُ ا ل ْ ج َ ن َ ا ئ ِ ز ِ ، و َ إ ِ ج َ ا ب َ ة ُ ا ل د ّ َ ع ْ و َ ة ِ ، و َ ت َ ش ْ م ِ ي ت ُ ا ل ْ ع َ ا ط ِ س ِ

1397. Ə bu Hureyra y rə vayə t edir ki, Peyğ ə mbə r r buyurdu: “Mü slmanı n digə r mü sə lman ü zə rində oln haqqı beş dir: “Salamı nı qaytarmaq, xə stə lə ndiyi zaman ziyarə t etmə k, cə nazə sində iş tirak etmə k, də və tinə icabə t etmə k, asqı dı ğ ı zaman Yə rhə mukə llah – demə k”. (Buxari 1240, Muslim 5776, 2162/4)

ا ل ن ه ي ع ن ا ب ت د ا ء أ ه ل ا ل ك ت ا ب ب ا ل س ل ا م و ك ي ف ي ر د ع ل ي ه م

Kitab Ə hli Olan Kimsə lə rə İ lk Olaraq Mü sə lmanı n Salam Vermə sinin Qadağ an Olması Və Onları n Salamı Necə Alı nı r

ح د ي ث أ َ ن َ س ِ ب ْ ن ِ م َ ا ل ِ ك ٍ ر ض ي ا ل ل ه ع ن ه ، ق َ ا ل َ: ق َ ا ل َ ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ ُ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ: إ ِ ذ َ ا س َ ل ّ َ م َ ع َ ل َ ي ْ ك ُ م ْ أ َ ه ْ ل ُ ا ل ْ ك ِ ت َ ا ب ِ ، ف َ ق ُ و ل ُ و ا: و َ ع َ ل َ ي ْ ك ُ م ْ

1398. Ə nə s y rə vayə t edir ki, Peyğ ə mbə r r buyurdu: “Kitab ə hli sizə salam verdiyi zaman (ona qarş ı lı q olaraq) “ Va Aleykum ” deyin. (Buxari 6258, 6926, Muslim 5780, 2163/6)

ح د ي ث ع َ ب ْ د ِ ا ل ل ه ِ ب ْ ن ِ ع ُ م َ ر َ ر ض ي ا ل ل ه ع ن ه م ا ، أ َ ن ّ َ ر َ س ُ و ل َ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ، ق َ ا ل َ: إ ِ ذ َ ا س َ ل ّ َ م َ ع َ ل َ ي ْ ك ُ م ُ ا ل ْ ي َ ه ُ و د ُ ف َ إ ِ ن ّ َ م َ ا ي َ ق ُ و ل ُ أ َ ح َ د ُ ه ُ م ُ: ا ل س ّ َ ا م ُ ع َ ل َ ي ْ ك َ ف َ ق ُ ل ْ: و َ ع َ ل َ ي ْ ك َ

1399. Abdullah İ bn Ö mə r y rə vayə t edir ki, Peyğ ə mbə r r buyurdu: “Yə hudilə r sizə salam verdiklə ri zaman onlardan biri “ ə s-Sə mu Aleykə ” deyə rlə r (ona qarş ı lı q olaraq) “ Va Aleykə ” deyin. (Buxari 6257, Muslim 5782, 2164/8)

ح د ي ث ع َ ا ئ ِ ش َ ة َ ر ض ي ا ل ل ه ع ن ه ا ، ق َ ا ل َ ت ْ: د َ خ َ ل َ ر َ ه ْ ط ٌ م ِ ن َ ا ل ْ ي َ ه ُ و د ِ ع َ ل َ ى ر َ س ُ و ل ِ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ف َ ق َ ا ل ُ و ا: ا ل س ّ َ ا م ُ ع َ ل َ ي ْ ك َ ف َ ف َ ه ِ م ْ ت ُ ه َ ا ، ف َ ق ُ ل ْ ت ُ: ع َ ل َ ي ْ ك ُ م ُ ا ل س ّ َ ا م ُ و َ ا ل ل ّ َ ع ْ ن َ ة ُ ف َ ق َ ا ل َ ر َ س ُ و ل ُ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ: م َ ه ْ ل ا ً ، ي َ ا ع َ ا ئ ِ ش َ ة ُ ف َ إ ِ ن ّ َ ا ل ل ه َ ي ُ ح ِ ب ّ ُ ا ل ر ّ ِ ف ْ ق َ ف ِ ي ا ل أ َ م ْ ر ِ ك ُ ل ّ ِ ه ِ ف َ ق ُ ل ْ ت ُ: ي َ ا ر َ س ُ و ل َ ا ل ل ه ِ أ َ و َ ل َ م ْ ت َ س ْ م َ ع ْ م َ ا ق َ ا ل و ا ق َ ا ل َ ر َ س ُ و ل ُ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ: ف َ ق َ د ْ ق ُ ل ْ ت ُ: و َ ع َ ل َ ي ْ ك ُ م ْ

1400. Aiş ə O rə vayə t edir ki, (bir gü n) Peyğ ə mbə r r “Yə hudilə rdə n bir neç ə insan Peyğ ə mbə rə r salam verə rə k: “ Ə s-Sə mu Ə leykum ” (sizə ö lü m olsun) dedi. Aiş ə: “Mə n bu sö zlə rin (nə mə na daş ı dı ğ ı nı) anladı m. (Allahı n) ö lü mü və lə nə ti ü zə rinizə olsun” dedi. Peyğ ə mbə r: “Yavaş ol! Ey Aiş ə! Hə qiqə tə n də Allah hə r bir iş də mü layimliyi sevir” deyə buyurdu. Aiş ə: “Mə gə r onları n dediklə rini eş itmirsə n?! ”. O: “Bə li eş itdim və cavab olaraq: Va aleykum (sizə də) deyə cavab verdim”. (Baş qa rə vayə tdə: “Onları n ə leyhinə bizim duamı z qə bul edilir, onları n bizim ə leyhimizə olan duası qə bul olmur)” (Buxari 6256, Muslim 5786, 2165/11)

ا س ت ح ب ا ب ا ل س ل ا م ع ل ى ا ل ص ب ي ا ن

Uş aqlara Salam Vermə yin Mü stə hə b Olması

ح د ي ث أ َ ن َ س ِ ب ْ ن ِ م َ ا ل ِ ك ٍ ر ض ي ا ل ل ه ع ن ه ، أ َ ن ّ َ ه ُ م َ ر ّ َ ع َ ل َ ى ص ِ ب ْ ي َ ا ن ٍ ، ف َ س َ ل ّ َ م َ ع َ ل َ ي ْ ه ِ م ْ و َ ق َ ا ل َ: ك َ ا ن َ ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ ُ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ، ي َ ف ْ ع َ ل ُ ه ُ

1401. (Bir də fə) Ə nə s İ bn Malik y (bir də stə) uş ağ ı n yanı ndan keç ə rkə n onlara salam verdi və dedi: “Peyğ ə mbə r r də belə edə rdi.” (Buxari 6247, Muslim 5791, 2168/14)

إ ِ ب ا ح ة ا ل خ ر و ج ل ل ن س ا ء ل ق ض ا ء ح ا ج ة ا ل إ ن س ا ن

İ nsanı n Ehtiyacı nı Gö rmə k Ü ç ü n Qadı nları n Ç ö lə Ç ı xmaları nı n Mü bah Olması

ح د ي ث ع َ ا ئ ِ ش َ ة َ ، ق َ ا ل َ ت ْ: خ َ ر َ ج َ ت ْ س َ و ْ د َ ة ُ ب َ ع ْ د َ م َ ا ض ُ ر ِ ب َ ا ل ْ ح ِ ج َ ا ب ُ ، ل ِ ح َ ا ج َ ت ِ ه َ ا ؛ و َ ك َ ا ن َ ت ِ ا م ْ ر َ أ َ ة ً ج َ س ِ ي م َ ة ً ل ا َ ت َ خ ْ ف َ ى ع َ ل َ ى م َ ن ْ ي َ ع ْ ر ِ ف ُ ه َ ا ؛ ف َ ر َ آ ه َ ا ع ُ م َ ر ُ ب ْ ن ُ ا ل ْ خ َ ط ّ َ ا ب ِ ، ف َ ق َ ا ل َ: ي َ ا س َ و ْ د َ ة ُ أ َ م َ ا و َ ا ل ل ه ِ م َ ا ت َ خ ْ ف َ ي ْ ن َ ع َ ل َ ي ْ ن َ ا ، ف َ ا ن ْ ظ ُ ر ِ ي ك َ ي ْ ف َ ت َ خ ْ ر ُ ج ِ ي ن َ ق َ ا ل َ ت ْ: ف َ ا ن ْ ك َ ف َ أ َ ت ْ ر َ ا ج ِ ع َ ة ً و َ ر َ س ُ و ل ُ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ، ف ِ ي ب َ ي ْ ت ِ ي ، و َ إ ِ ن ّ َ ه ُ ل َ ي َ ت َ ع َ ش ّ َ ى ، و َ ف ِ ي ي َ د ِ ه ِ ع َ ر ْ ق ٌ ف َ د َ خ َ ل َ ت ْ ، ف َ ق َ ا ل َ ت ْ: ي َ ا ر َ س ُ و ل َ ا ل ل ه ِ إ ِ ن ّ ِ ي خ َ ر َ ج ْ ت ُ ل ِ ب َ ع ْ ض ِ ح َ ا ج َ ت ِ ي ، ف َ ق َ ا ل َ ل ِ ي ع ُ م َ ر ُ ك َ ذ َ ا و َ ك َ ذ َ ا ق َ ا ل َ ت ْ: ف َ أ َ و ْ ح ى ا ل ل ه ُ إ ِ ل َ ي ْ ه ِ ث ُ م ّ َ ر ُ ف ِ ع َ ع َ ن ْ ه ُ و َ إ ِ ن ّ َ ا ل ْ ع َ ر ْ ق َ ف ِ ي ي َ د ِ ه ِ ، م َ ا و َ ض َ ع َ ه ُ ف َ ق َ ا ل َ: إ ِ ن ّ َ ه ق َ د ْ أ ُ ذ ِ ن َ ل َ ك ُ ن ّ َ أ َ ن ْ ت َ خ ْ ر ُ ج ْ ن َ ل ِ ح َ ا ج َ ت ِ ك ُ ن ّ َ

1402. Aiş ə O demiş dir: “Hicab ayə si nazil olduqdan sonra (bir gü n) Sə udə ehtiyacı ü zü ndə n bayı ra ç ı xdı. O, irigö vdə li qadı n olduğ undan onu gö rə n adam onu o saat tanı yardı. Ö mə r İ bn Xə ttab y onu gö rü b dedi: “Ey Sə udə, vallahi, biz sə ni tanı dı q. Bayı ra ç ı xanda bax gö r necə ç ı xı rsan.” Sə udə geri qayı tdı. Hə min vaxt Peyğ ə mbə r r mə nim evimdə ə lində sü mü klü ə t ş am yemə yini yeyirdi. Sə udə iç ə ri daxil olub dedi: “Ya Rə sulullah! Mə n ehtiyac ü zü ndə n bayı ra ç ı xdı m, lakin Ö mə r mə nə belə -belə dedi.” (Aiş ə): “Elə bu vaxt Allah Peyğ ə mbə rə r və hy nazil etdi. Və hy tam nazil olduqda sü mü klü ə t hə lə Peyğ ə mbə rin r ə lində idi, yerə qoymamı ş dı. Sonra Peyğ ə mbə r r buyurdu: “Siz qadı nlara ehtiyac ü zü ndə n bayı ra ç ı xmağ a izn verildi.” (Buxari 4795, Muslim 5796, 2170/17)

ت ح ر ي م ا ل خ ل و ة ب ا ل أ ج ن ب ي ة و ا ل د خ و ل ع ل ي ه ا

Namə hrə m Qadı nla Tə k Qalmağ ı n Və Onun Yanı na Girmə yin Haram Olması

ح د ي ث ع ُ ق ْ ب َ ة َ ب ْ ن ِ ع َ ا م ِ ر ٍ ، أ َ ن ّ َ ر َ س ُ و ل َ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ، ق َ ا ل َ: إ ِ ي ّ َ ا ك ُ م ْ و َ ا ل د ّ ُ خ ُ و ل َ ع َ ل َ ى ا ل ن ّ ِ س َ ا ء ف َ ق َ ا ل َ ر َ ج ُ ل ٌ م ِ ن َ ا ل أ َ ن ْ ص َ ا ر ِ ، ي َ ا ر َ س و ل َ ا ل ل ه ِ أ َ ف َ ر َ أ َ ي ْ ت َ ا ل ْ ح َ م ْ و َ ق َ ا ل َ: ا ل ح َ م ْ و ُ ا ل م َ و ْ ت ُ

1403. Uqbə İ bn Amir y rə vayə t edir ki, (bir də fə) Peyğ ə mbə r r buyurdu: “Nə badə qadı nları n yanı na girə siniz! ” Ə nsardan biri dedi: “Ya Rə sulullah, qayı n barə də nə deyə bilə rsə n? ”. Peyğ ə mbə r: “Qayı n ö lü mdü r”. (Buxari 5232, Muslim 5803, 2172/40)

ب ي ا ن أ ن ه ي س ت ح ب ل م ن ر ُ ؤ ي َ خ ا ل ي ً ا ب ا م ر أ ة و ك ا ن ت ز و ج ة أ و م ح ر م ً ا ل ه أ ن ي ق و ل ه ذ ه ف ل ا ن ة ل ي د ف ع ظ ن ا ل س و ء ب ه

Bir Kimsə Bir Qadı nla Gö rü ldü yü Zaman O, Qadı n Zö vcə si Və Ya Mə hrə mi Olarsa, Sui Zə nn Olsun Deyə: “Bu Qadı n Filankə sdir – Demə yin Mü stə hə b Olması

ح د ي ث ص َ ف ِ ي ّ َ ة َ ، ز َ و ْ ج ِ ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ، أ َ ن ّ َ ه َ ا ج َ ا ء َ ت ْ ر َ س ُ و ل َ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ، ت َ ز ُ و ر ُ ه ُ ف ِ ي ا ع ْ ت ِ ك َ ا ف ِ ه ِ ، ف ِ ي ا ل ْ م َ س ْ ج ِ د ِ ، ف ِ ي ا ل ْ ع َ ش ْ ر ِ ا ل أ َ و َ ا خ ِ ر ِ م ِ ن ْ ر َ م َ ض َ ا ن َ ف َ ت َ ح َ د ّ َ ث َ ت ْ ع ِ ن ْ د َ ه ُ س َ ا ع َ ة ً ، ث ُ م ّ َ ق َ ا م َ ت ْ ت َ ن ْ ق َ ل ِ ب ُ ف َ ق َ ا م َ ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ ُ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ م َ ع َ ه َ ا ي َ ق ْ ل ِ ب ُ ه َ ا ، ح َ ت ّ َ ى إ ِ ذ َ ا ب َ ل َ غ َ ت ْ ب َ ا ب َ ا ل م َ س ْ ج ِ د ِ ، ع ِ ن ْ د َ ب َ ا ب ِ أ ُ م ّ ِ س َ ل َ م َ ة َ ، م َ ر ّ َ ر َ ج ُ ل ا َ ن ِ م ِ ن َ ا ل أ َ ن ْ ص َ ا ر ِ ف َ س َ ل ّ َ م َ ا ع َ ل َ ى ر َ س ُ و ل ِ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ، ف َ ق َ ا ل َ ل َ ه ُ م َ ا ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ ُ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ: ع َ ل َ ى ر ِ س ْ ل ِ ك ُ م َ ا ، إ ِ ن ّ َ م َ ا ه ِ ي َ ص َ ف ِ ي ّ َ ة ُ ب ِ ن ْ ت ُ ح ُ ي َ ي ّ ٍ ف َ ق َ ا ل ا َ: س ُ ب ْ ح َ ا ن َ ا ل ل ه ِ ، ي َ ا ر َ س ُ و ل َ ا ل ل ه ِ و َ ك َ ب ُ ر َ ع َ ل َ ي ْ ه ِ م َ ا ف َ ق َ ا ل َ ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ ُ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ: إ ِ ن ّ َ ا ل ش ّ َ ي ْ ط َ ا ن َ ي َ ب ْ ل ُ غ ُ م ِ ن َ ا ل إ ِ ن ْ س َ ا ن ِ م َ ب ْ ل َ غ َ ا ل د ّ َ م ِ ، و َ إ ِ ن ّ ِ ي خ َ ش ِ ي ْ ت ُ أ َ ن ْ ي َ ق ْ ذ ِ ف َ ف ِ ي ق ُ ل ُ و ب ِ ك ُ م َ ا ش َ ي ْ ئ ً ا

1404. Peyğ ə mbə rin r zö vcə si Sə fiyyə O rə vayə t etmiş dir ki, Peyğ ə mbə r r ramazanı n axı r on gü nü ndə mə sciddə etikaf edə rkə n ona baş ç ə kdi, onunla bir mü ddə t sö hbə t etdikdə n sonra ç ı xı b getmə k istə dikdə Peyğ ə mbə r r ayağ a qalxı b onu qapı yadə k ö tü rdü. Nə hayə t, mə scidin qapı sı na – Ummu Sə lə mə nin qapı sı nı n yanı na ç atdı qda ə nsardan olan iki nə fə r gə lib onları n yanı ndan keç di və ona salam verdi. Peyğ ə mbə r r onlara: “Dayanı n, bu, Sə fiyyə Bint Huyeydir! ” dedi. Onlar: “Subhanə llah, ya Rə sulullah! ” dedilə r və bu sö z onlara ağ ı r gə ldi. Onda Peyğ ə mbə r r dedi: “Hə qiqə tə n də, ş eytan insanı n bə də nində qan dö vran etdiyi kimi dö vran edir. Mə n onun sizin qə lbinizə (pis) bir ş ey salacağ ı ndan ehtiyat etdim.” (Buxari 2035, 3101, Muslim 5808, 2175/24)

م ن أ ت ى م ج ل س ً ا ف و ج د ف ر ج ة ف ج ل س ف ي ه ا ، و إ ل ا و ر ا ء ه م

Bir Mə sclisə Gə lib Bir Yer Tapan Kimsə nin Orada Oturması, Ə ksi Tə qdirdə Cə maatı n Arxası nda Oturmağ ı n Lazı m Olması

ح د ي ث أ َ ب ِ ي و َ ا ق ِ د ٍ ا ل ل ّ َ ي ْ ث ِ ي ّ ِ ، أ َ ن ّ َ ر َ س ُ و ل َ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ، ب َ ي ْ ن َ م َ ا ه ُ و َ ج َ ا ل ِ س ٌ ف ِ ي ا ل ْ م َ س ْ ج ِ د ِ ، و َ ا ل ن ّ َ ا س ُ م َ ع َ ه ُ ، إ ِ ذ ْ أ َ ق ْ ب َ ل َ ث َ ل ا َ ث َ ة ُ ن َ ف َ ر ٍ ، ف َ أ َ ق ْ ب َ ل َ ا ث ْ ن َ ا ن ِ إ ِ ل َ ى ر َ س ُ و ل ِ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ، و َ ذ َ ه َ ب َ و َ ا ح ِ د ٌ ق َ ا ل َ: ف َ و َ ق َ ف َ ا ع َ ل َ ى ر َ س ُ و ل ِ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ف َ أ َ م ّ َ ا أ َ ح َ د ُ ه ُ م َ ا ف َ ر َ أ َ ى ف ُ ر ْ ج َ ة ً ف ِ ي ا ل ْ ح َ ل ْ ق َ ة ِ ، ف َ ج َ ل َ س َ ف ِ ي ه َ ا و َ أ َ م ّ َ ا ا ل آ خ َ ر ُ ف َ ج َ ل َ س َ خ َ ل ْ ف َ ه ُ م ْ و َ أ َ م ّ َ ا ا ل ث ّ َ ا ل ِ ث ُ ف َ أ َ د ْ ب َ ر َ ذ َ ا ه ِ ب ً ا ف َ ل َ م ّ َ ا ف َ ر َ غ َ ر َ س ُ و ل ُ ا ل ل ه ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ، ق َ ا ل َ: أ َ ل ا َ أ ُ خ ْ ب ِ ر ُ ك ُ م ْ ع َ ن ِ ا ل ن ّ َ ف َ ر ِ ا ل ث ّ َ ل ا َ ث َ ة ِ أ َ م ّ َ ا أ َ ح َ د ُ ه ُ م ْ ف َ أ َ و َ ى إ ِ ل َ ى ا ل ل ه ِ ف َ آ و َ ا ه ُ ا ل ل ه ُ ؛ و َ أ َ م ّ َ ا ا ل آ خ َ ر ُ ف َ ا س ْ ت َ ح ْ ي َ ا ف َ ا س ْ ت َ ح ْ ي َ ا ا ل ل ه ُ م ِ ن ْ ه ُ ؛ و َ أ َ م ّ َ ا ا ل آ خ َ ر ُ ف َ أ َ ع ْ ر َ ض َ ف َ أ َ ع ْ ر َ ض َ ا ل ل ه ُ ع َ ن ْ ه ُ

1405. Ə bu Vaqid ə l-Leysi y rə vayə t edir ki, Peyğ ə mbə r r camaatla birlikdə mə sciddə oturarkə n, (oraya) ü ç nə fə r gə ldi. İ kisi Peyğ ə mbə rə r tə rə f yö nə ldi, biri isə ç ı xı b getdi. O iki nə fə r Peyğ ə mbə rin r yanı nda dayandı. Onlardan birisi dö vrə vurub oturmuş camaatı n arası nda boş yer gö rü b orada ə ylə ş di. O birisi də onları n arxa tə rə fində ə ylə ş di. Ü ç ü ncü sü isə ü z ç evirib getdi. Peyğ ə mbə r r sö hbə tini bitirdikdə n sonra dedi: “Bu ü ç nə fə r barə də sizə xə bə r verimmi? Onlardan biri Allaha sı ğ ı ndı, Allah da ona sı ğ ı nacaq verdi. Digə ri utandı, Allah da ondan utandı. Ü ç ü ncü sü nə gə ldikdə isə, o, ü z dö ndə rdi, Allah da ondan ü z dö ndə rdi.” (Buxari 66, 474, Muslim 5810, 2176/26)

ت ح ر ي م إ ِ ق ا م ة ا ل إ ن س ا ن م ن م و ض ع ه ا ل م ب ا ح ا ل ذ ي س ب ق إ ِ ل ي ه

Bir İ nsanı Ə vvə lcə də n Oturduğ u Mubah Yerində n Qaldı rmağ ı n Haram Olması

ح د ي ث ا ب ْ ن ِ ع ُ م َ ر َ ، ع َ ن ِ ا ل ن ّ َ ب ِ ي ّ ِ ص َ ل ّ َ ى ا ل ل ّ َ ه ُ ع َ ل َ ي ْ ه ِ و َ س َ ل ّ َ م َ ، ق َ ا ل َ: ل ا َ ي ُ ق ِ ي م ُ ا ل ر ّ َ ج ُ ل ُ ا ل ر ّ َ ج ُ ل َ م ِ ن ْ م َ ج ْ ل ِ س ِ ه ِ ث ُ م ّ َ ي َ ج ْ ل ِ س ُ ف ِ ي ه ِ

1406. İ bn Ö mə r y rə vayə t edir ki, Peyğ ə mbə r r buyurdu: “Bir kiş i digə r birini mə clisdə qaldı raraq onun yerində oturması n”. “Ey iman gə tirə nlə r! Sizə: " Mə clislə rdə yer verin! " – deyildikdə yer verin ki, Allah da sizə geniş yer versin. Habelə sizə: " Qalxı n! " – deyildikdə qalxı n ki, Allah da sizdə n iman gə tirə nlə rin və ö zlə rinə elm verilmiş kimsə lə rin də rə cə lə rini ucaltsı n. Allah nə etdiklə rinizdə n xə bə rdardı r”. (Buxari 6269, Muslim 5812, 2177/27)

م ن ع ا ل م خ ن ث م ن ا ل د خ و ل ع ل ى ا ل ن س ا ء ا ل أ ج ا ن ب