Тақырып: Жал есебі.

17 Қ ЕХС жалдық тө лемақ ыларды кә сіпорынның қ аржы нә тижесіне жатқ ызу ү шін ә рбір мерзім ү шін мө лшерленген тұ рақ ты пайыздық міндеттеме қ лдығ ы анық талуы тиіс. Ол ү шін қ олданылатын ә дістер:

· Актуарлық ә діс

· Кумулятивті ә діс (сандар қ осындысы ә дісі)

Мысалы:

Кә сіпорын 01.01.2010 жылы тө мендегідей келісімшарт бойынша жалғ а берілетін активтерді иемденген.

Жалдағ ы объектінің жойылу қ ұ ны 2000 тг қ ұ райды.

1.Есептеуге қ анша ақ ша қ аражаты кірісін кө рсетуге тиістіміз?

А) Жалдық тө ленің В жалгері ү шін тө менгі мө лшері;

Б) Жалғ а берушідегі минималды жалдық тө лем;

В) Жал шартында кө рсетілген пайыздық ставка;

Мысалы, Н кә сіпорыны 1.07.2010 жылы қ аржылық жал келісімшартына отырды. Келісімшартқ а сә йкес 6 жыл бойы ә рбір жыл соң ында 200 тең геден жалдық тө лем тө леу қ арастырылғ ан. Жылдық объектінің ә діл қ ұ ны 870 тең ге. Келісімшарт бойынша жылдық пайыздық ставка 10% қ ұ райды.

Табу керек:

1.Актуарлық ә діс бойынша пайыздық тө лемді кө рсету.

2.30.03.11 жыл Н компаниясының қ аржылық есебінде жал қ алай кө рсетілуі тиіс?

Қ аржылық жал бойынша қ арыз 30.06.10 жыл бойынша:

30.06.2010 200тг

30.06.2010 қ алдық 757 }= 957

01.07.2010 870

30.06.10 87 }= 957 қ алдық

30.06.10 ақ ша 200

Қ арыздың бө лінуі 76

Ағ ымдағ ы 200-87=113

Ұ зақ мерзімді 757-113=644

113+644=757

30.05.2011 жылы қ аржылық жал есебінде тө ленетін міндетті тө лемақ ы тө мендегідей:

Келесі есепті кезең 200

2-5 есепті кезең 800

Жалпы: 1000

870/6=145 жылдық амортизациялық жарна

Айналыста жоқ активтер қ ұ рамында кө рсетіледі: (870-145)=725

Бірінші жылғ ы тө лем қ ұ рамына тең негізгі қ арыз сомасының бір бө лігі енгізіледі. Ал қ алғ ан бө ліктері пайыздық мерзім қ ұ рамында болады.

Н компаниясы 01.07.2010 жылы қ аржылық жал келісімшартына отырғ ан. Келісімшарт бойынша ә рбір жылдың басында 200 тең геден 6 жыл бойы жалдық тө лем тө ленуі тиіс. Жалдық объектінің ә діл қ ұ ны 870 тең гені қ ұ райды. Жал келісімі бойынша жылдық пайыздық ставка 15%. Актуарлық ә діс бойынша тө лем мө лшерін кө рсетің із.

6-тақ ырып: Табысқ а салынатын салық

12 Қ ЕХС пайдаларғ а салынатын барлық есеп ү шін қ олданылады:

· Табыс салық салынатын база болып отандық салық табылады;

· Шетелдік салық базасы болып табылатын салық салынатын табыс жә не репатриация салығ ы болып табылады, сонымен қ атар 12 Қ ЕХС кейінге қ алдырылғ ан салық сұ рақ тарында қ арастырылады.

Есептік табыс – салық қ а байланысты шығ ындар алынып тасталғ анғ а дейінгі кезең дегі таза пайда немесе шығ ын.

Салық салынатын табыс – бұ л кезең аралығ ында табыс салығ ы салынатын пайда немесе зиян.Салық салынатын табыс салық заң дылық тары нормаларына сә йкес анық талады жә не екі тү рі қ олданылады:

· Ағ ымдағ ы салық;

· Кейінге қ алдырылғ ан салық.

Салық салынатын табыс кө п жағ дайда есептік табыстан айырмашылығ ы болып, соның нә тижесінде ол кезең дегі табыстан ө згеше болады. Бұ л айырманың пайда болу себебі салық салынатын табысты есептеген кезде салық органдары қ аржылық есептіліктің халық аралық стандарттары ережелерінен басқ аша нормалар бойынша анық талатын болады.Осығ ан орай нақ тылы кезең де қ аржылық есептіліктерде кө рсетілетін салық келесі кезең де кө рсетілетін салық тардан ө згеше болады.

Мысалы, кө птеген салық салу жү йелері кә сіпорындарғ а келіп тү скен негізгі қ ұ ралды ө зіндік қ ұ ны бойынша шығ ысқ а шығ аруғ а мү мкіндік береді. Сонымен салық салынатын табыс бекітілген салық заң дылық тарына сә йкес қ абылданатын болады.Соның нә тижесінде салық тың тозу немесе амортизация қ аржылық есепте есептелген тозудан айырмашылығ ы болып, соғ ан байланысты негізгі қ ұ ралдың қ алдық қ ұ ны салық органы мен копанияларда ә р тү рлі бағ аланатын болады.Сондық тан негізгі қ ұ ралды сатып алуғ а байланысты салық ө зге есепті кезең де кө рсетілетін болады.