Студопедия

Главная страница Случайная страница

Разделы сайта

АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника






  • Шоғырландыру процедуралары.






    Шоғ ырландырылғ ан қ аржылық есептілік нысанын қ ұ рудың негізгі мақ саты бас жә не еншілес кә сіпорындардың қ ызметін бірегей етіп кө рсету. Мысалы шоғ ырландырылғ ан бухгалтерлік баланста бас жә не еншілес кә сіпорындардың мү ліктері бірге кө рсетілетін болады. Шоғ ырландырылғ ан қ аржылық есептіліктің қ олдану аясы: еншілес кә сіпорындары бар компаниялар, кә сіпорындар.

    Шоғ ырландырылғ ан қ аржылық есептілік компанияларды біріктірген жағ дайда сол жө нінде ақ парат беруі тиіс. Шоғ ырландырылғ ан қ аржылық есептілік нысанын қ ұ ру процедуралары:

    27 Қ аржылық есептіліктің халық аралық стандартына сә йкес Шоғ ырландырылғ ан қ аржылық есептілік нысандарын қ ұ ру барысында бас жә не еншілес компаниялардың активтері мен міндеттемелері, капиталдары, кірістері мен шығ ыстарының сә йкес баптарының қ осылулары арқ ылы жү зеге асырылады.

    Шоғ ырландырылғ ан қ аржылық есептілік нысандарында ақ параттар топ жө нінде бірегей кә сіпорын негізінде берілу ү шін қ ажеттісі: бас компанияғ а салынғ ан инвестициялардың баланстық қ ұ ны жә не ә рбір еншілес компанияларғ а салынғ ан капиталдың бір бө ліктері бас компанияғ а қ атыстыны еншілес компаниялардан алып тастап отырамыз. Шоғ ырландырылғ ан бухгалтерлік баланс қ ұ ру ү шін бас жә не еншілес кә сіпорынның баланстарын қ арастырамыз:

    Баланс баптары Бас компания Еншілес компания
    · Ақ ша қ аражаттары    
    · Басқ а активтер    
    · Барлық активтер    
    · Кредиторлар    
    · Жай акциялар(н.қ 10$)    
    · Бө лінбеген пайда    
    · Барлық міндеттеме мен капитал    

    Егер бас компания еншілес компанияның акцияларын 100% сатып алып, оның қ ұ ны сә йкесінше компанияның баланстық қ ұ нына тең. Еншілес кә сіпорынның баланстык қ ұ ны 75000 $ тең болады (85000-10000).

    Бас компанияның бухгалтерлік есебінде кө рсетіледі:

    ДТ еншілес компанияғ а инвестиция 75000

    КТ ақ ша қ аражаттары 75000

     

    Шоғ ырландырылғ ан баланс қ ұ ру ү шін жұ мыс кестесі қ ұ рылады:

    Баптар Бас компания Еншілес компания Тү зету жазулары Шоғ ыр-н баланс
    Дт Кт
    Ақ ша қ аражаттары          
    Еншілес кә сіпорынғ а инвестиция          
    Басқ а активтер          
    Барлығ ы:          
    Кредиторлар          
    Жай акция(н.қ 10$)          
    Бө лінбеген пайда          
    Барлығ ы:          

    Сатып алғ аннан кейінгі шоғ ырландырылғ ан баланс:

    Активтер Міндеттемелер жә не капитал
    Ақ ша қ аражаттары 50000 Кредиторлар 70000
    Басқ а да ағ ымдағ ы активтер 820000 Барлық міндеттемелер 70000
      Жай акция 600000
    - Бө лінбеген пайда 200000
    Барлығ ы: 870000 Барлығ ы: 870000

    Шоғ ырландырылғ ан бухгалтерлік баланста кішігірім ү лес бас компанияның акционерлік капиталынан, міндеттемелерінен жеке кө рсетілуі тиіс.

     

    Мысалы:

    Бас компания еншілес компанияның акциясының 90%-ын сатып алды. 67500$

    Еншілес компанияғ а салым, яғ ни 67500$ оның акционерлік капиталы 75000-нан алынып тасталады, сонда айырма 7500$ кішігірім ү лес болып табылады. Осы кішігірім ү лес шоғ ырландырылғ ан бухгалтерлік баланста екі тү рлі ә діспен кө рсетуге болады:

    1) Бұ л ү лесті ұ зақ мерзімді міндеттеме мен акционерлік капиталдың арасында кө рсетуге болады.

    2) Акционерлік капиталды кішігірім акционерлік ү лес деп кө рсетуге болады.

    Кішігірім ү лес: 7500

    Жай акция: 600000

    Бө лінбеген пайда: 200000

    Барлық акционерлік капитал: 807500

     

    Сатып алу мерзіміне шоғ ырландырылғ ан бухгалтерлік баланс қ ұ ру ү шін жұ міс кестесі:

    Баптар Бас компания Еншілес компания Тү зету жазулары Шоғ ырлан. баланс
    ДТ КТ
    Ақ ша қ аражаттары          
    Еншілес компанияғ а салым          
    Басқ а активтер          
    Барлық активтер          
    Кредиторлар          
    Жай акциялар (номиналды қ ұ ны 10$)          
    Бө лінбеген пайда          
    Кішігірім ү лес          
    Барлық міндеттемелер мен капитал          

     

    Мысалы:

    Б компаниясының 100%-ы А компаниясының иелігінде.

    А компаниясының бухгалтерлік балансы: (мың тең ге)

    Активтер Міндеттемелер жә не капитал
    Ақ ша қ аражаттары 1500 Тө ленуге тиісті шот 2000
    Б компаниясынан дебиторлық қ арыз 100 Басқ а да ағ ымдағ ы міндеттеме 4000
    Басқ а да ағ ымдағ ы активтер 12200 Ұ зақ мерзімді міндеттемелер 12000
    Б компаниясына инвестициялық салым 1400 Барлық міндеттемелер 18000
    Ұ зақ мерзімді активтер 7000 Капитал 4200
    Барлығ ы: 22200 Барлығ ы: 22200

     

    Б компаниясының бухгалтерлік балансы: (мың тең ге)

    Активтер Міндеттемелер жә не капитал
    Ақ ша қ аражаттары 500 Тө ленуге тиісті шот 200
    Басқ а да ағ ымдағ ы активтер 1500 А компаниясын тө лем 100
    Ұ зақ мерзімді активтер 2200 Басқ а да ағ ымдағ ы міндеттеме 500
    - Ұ зақ мерзімді міндеттемелер 2000
    Барлық міндеттемелер 2800 Капитал 1400
    Барлығ ы: 4200 Барлығ ы: 4200

    шоғ ырландырылғ ан бухгалтерлік баланс қ ұ ру қ ажет?

    Шешуі:

    Активтер Міндеттемелер жә не капитал
    Ақ ша қ аражаттары 2000 Тө ленуге тиісті шот 2200
    Басқ а да ағ ымдағ ы активтер 13700 Басқ а да ағ ымдағ ы міндеттеме 4500
    Басқ а да ұ зақ мерзімді активтер 9200 Ұ зақ мерзімді міндеттемелер 14000
    - Барлық міндеттемелер 20700
      Капитал 4200
    Барлығ ы: 24900 Барлығ ы: 24900

     

    Шоғ ырландырылғ ан бухгалтерлік баланс қ ұ ру ү шін жұ мыс кестесі:

    Баптар Бас компания Еншілес компания Тү зету жазулары Шоғ ырлан. баланс
    ДТ КТ
    Ақ ша қ аражаттары          
    Б компаниясынан дебиторлық қ арыз          
    Басқ а да қ ысқ а мерзімді активтер          
    Б компаниясына инвестициялық салым          
    Басқ а да ұ зақ мерзімді актив          
    Барлық активтер          
    Тө ленуге тиісті шот          
    А компаниясына салым          
    Басқ а да қ ысқ а мерзімді міндеттеме          
    Басқ а да ұ зақ мерзімді міндеттеме          
    Барлық міндеттемелер          
    Капитал          
    Барлығ ы:          

     

    Мысалы:

    Айналымнан тыс активтер HLTD SLTD
    Негізгі қ ұ ралдар    
    S компаниясына инвестициялық салымның бастапқ ы қ ұ ны    
    Таза ағ ымдағ ы актив    
    Барлығ ы:    
    Акционерлік капитал    
    Бө лінбеген капитал    
    Барлығ ы:    

    HLTD бас компания еншілес SLTD компаниясының 31.12.2010 жылы 100% акциясын сатып алды. Ескерту:

    1) Топтық акционерлік капитал ә р уақ ытта HLTD бас компанияның акционерлік капиталы.

    2) Инвестициялық салымның бастапқ ы қ ұ ны жойылады, ол ауысады.

    Баптар Бас компания Еншілес компания Тү зету жазулары Шоғ ырлан. баланс
    ДТ КТ
    Негізгі қ ұ ралдар          
    S компаниясына инвестиция          
    Таза ағ ымдағ ы актив          
    Барлығ ы:          
    Акционерлік капитал          
    Бө лінбеген капитал          
    Барлығ ы:          

     

    Активтер Міндеттемелер жә не капитал
    Негізгі қ ұ ралдар 2500 Акционерлік капитал 500
    Таза ағ ымдағ ы активтер 2500 Бө лінбеген пайда 4500
    Барлығ ы: 5000 Барлығ ы: 5000

    Бас компанияның жеке қ аржылық есептілігінде еншілес компанияларғ а инвестиция шоғ ырландырылғ ан есептілікте кө рсетілуі ү шін мынадай жағ дайлар ескерілуі тиіс:

    1) Нақ тылы ө зіндік қ ұ ны бойынша;

    2) 39 Қ ЕХС-на сә йкес салымдарды тану ә діл қ ұ ны бойынша ескерілуге тиісті.

    Егер бас компания жоғ ары бас компанияғ а бағ ынышты болғ ан жағ дайда тө менгі бас компанияның шоғ ырландырылғ ан қ аржылық есептілік нысандарын қ ұ ру, қ ұ рмауы жоғ ары бас компанияғ а байланысты.

    Салынғ ан салым инвестордың бухгалтерлік балансында бастапқ ы қ ұ ны бойынша кө рсетілуі тиіс. Мұ ндай салым инвестордың активтеріне бақ ылау жасауды қ амтамасыз етеді, себебі: салынғ ан салымдарғ а байланысты бастапқ ы қ ұ н ө згеріп отырады.

    МЫСАЛЫ: H жә не S екі компаниялары

    H S

    80% S компаниясына салым 100 -

    Таза активтер 900 1800

    Барлығ ы: 1000 1800

    1800*80% =1440$ (инвестиция қ ұ ны)

     

    Соң ғ ы есепті кезең ге еншілес компаниялары бар бас компания ө зінің жеке қ аржылық есеп нысандарына қ оса шоғ ырландырылғ ан қ аржылық есеп нысандарын қ ұ руғ а тиесілі. Ә детте,

    1) еншілес компаниялары бар бас компания шоғ ырландырылғ ан қ аржылық есеп нысандарын қ ұ руғ а міндетті;

    2) Оғ ан қ осымша шоғ ырландырылғ ан баланс, жиынтық, жылдық табыс туралы есептілік ж\е оларғ а сә йкесінше қ осымша ескертпе беруге тиісті.

    Жалпы шоғ ырландыру-инвестицияның бастапқ ы қ ұ нын бас компания есептілігінде ө згерту, яғ ни инвестицияның дә л сомасын айқ ындау болып табылады. Есепті кезең де еншілес компанияның бас компаниядағ ы таза активіндегі ү лесін кө рсету, мысалы:

    Сатылып алынғ ан қ ұ н - 1000 800(бас комп-ғ ы ү лесі)+200(гудвил)

    Ағ ымдағ ы қ ұ н -1000 1200(баланс шоғ ыр/н кейінгі) + 200(гудвил)

     

    МЫСАЛ:

    31.12.2010 жылы

      H S
    Негізгі қ ұ ралдар    
    «S» компаниясына салынғ ан салымның бастапқ ы қ ұ ны    
    Ағ ымдағ ы таза актив    
    Барлығ ы    
    Акционерлік капитал    
    Бө лінбеген пайда    
    Барлығ ы    

     

    31.12.2010 жылы «Н» бас компаниясы «S» компаниясының 100% акциясын сатып алғ ан. Еншілес «S» компаниясының бө лінбеген пайдасы сатып алғ ан кү ні 100 % ды қ ұ рағ ан.

    Шоғ ырландырылғ ан баланс:

     

    Гудвилл  
    Негізгі қ ұ ралдар  
    Ағ ымдағ ы таза актив  
    Барлығ ы  
    Акционерлік капитал  
    Бө лінбеген пайда  
    Барлығ ы  

     

     

    Таза активтерді есептеу: Гудвиллді есептеу:

    Акционерлік капитал  
    Бө лінбеген пайда  
    Барлығ ы  

     

    Бастапқ ы қ ұ ны  
    Таза активтегі ү лесі (1000)
    Барлығ ы  

    Бө лінбеген пайданы есептеу:

    «Н» компаниясындағ ы ү лесі  
    «S» компаниясындағ ы ү лесі 100%*(100-100)= 0
    Барлығ ы  

    Мысалы:

    H S

    Негізгі қ ұ рал 1400 1000

    S копаниясына салымның баст қ ұ ны 1200

    Таза ағ ыдағ ы актив 700 600

    Барлығ ы: 3300 1600

    H S

    Акцион.капитал 100 900

    Бө лінбеген пайда 3200 700

    Барлығ ы 3300 1600

    Қ осымша ақ парат: 2жыл бұ рын бас H компаниясы еншілес S компаниясының 100% акциясын сатып алғ ан. S копаниясының бө лінбеген пайдасы сатып алынғ ан кү ні 100$ды қ ұ рағ ан. Сатып алынғ ан кү ннен бастап гудвилдің 80$-ғ а кеміген.

    Гудвилл 120

    Негізгі қ ұ рал 2400

    Ағ.таза актив 1300

    Барлығ ы: 3820

     

    Ак.капитал 100

    Бө лінбеген пайда 3720

    Барлығ ы: 3820

     

    Таза активін қ ұ рамыз:

    Есепті кезең Сатып алынғ ан қ ұ н

    Ак.капитал 900 900

    Бө лінбеген пайда 700 100

    Барлығ ы: 1600 1000

     

    Гудвилл:

    Бастапқ ы қ ұ ны 1200

    Таза активтегі ү лесі (1000)

    Барлығ ы: 200

     

    Қ ұ нсыздануы 80

    Активтің қ ұ рамына кіргені 120

    Бө лінбеген пайда:

    H 3200

    S 600

    Шығ ысталғ ан гудвил 3720

     

    МЫСАЛ: Бақ ыланбайтын акционерлердегі ү лесі.

    31/12/2010 Hжә не S компаниялары.

      H S
    Негізгі қ ұ ралдар    
    S компаниясына салымның бастапқ ы қ ұ ны    
    Ағ ымдағ ы таза актив    
    Барлығ ы    
    Акционерлік капитал    
    Бө лінбеген пайда    
    Барлығ ы:    

    Қ осымша ақ парат: 2 жыл бұ рын бас H компаниясы еншілес S компаниясының 80 % акциясын сатып алғ ан. S компаниясының сатылып алынғ ан кү нгібө лінбеген пайдасы 150 долларды қ ұ рағ ан. Сатып алғ ан кү ннен бастап гудвилл 208 долларғ а қ ұ нсызданғ ан.

    Шоғ ырландырылғ ан баланс:

    Гудвилл  
    Негізгі қ ұ рал  
    Таза ағ.актив  
    Барлығ ы:  
    Акционерлік капитал  
    Бө лінбеген пайда  
    Бақ ыланбайтын акционерлердің ү лесі Барлығ ы: 240 3532

    Бө лінбеген пайда =80%(1130-150) 800

    2000+800-208=3132

     






    © 2023 :: MyLektsii.ru :: Мои Лекции
    Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав.
    Копирование текстов разрешено только с указанием индексируемой ссылки на источник.