Стрептоцид алу

Шымкент

Кафедра мә жілісінде талқ ыланып, бекітілді

Хаттама № 2015 ж.

Кафедра мең герушісі __________проф. Ордабаева С.К.

Мақ саты: Органикалық заттарғ а синтез жү ргізуді ү йрену. Стрептоцид, фталазол алу

Оқ ыту міндеті:

· органикалық заттарды талдау, синтездеу ә дістері, жалпы принциптерді сипаттауды ү йрену;

· дә рілік заттардың фармакологиялық жә не химиялық, физикалық қ асиеттеріне талдау жасауды оқ ыту;

· берілген топтағ ы дә рілік заттардың сапасын талдауды оқ ыту.

Тақ ырыптың негізгі сұ рақ тары:

1. Бензолсульфаниламидтер жә не олардың туындыларының технологиясы жә не химиясы. Сульфаниламидтер, микробқ а қ арсы ә сер ететін: стрептоцид, сульфацил-натрий, уросульфан, норсульфазол, сульфомонометоксин, сульфодиметоксин, сульфален, фталазол, салазопиридазин. Стрептоцид ө ндірісінің технолгиялық схемасы. Талдау ә дістері жә не олардың сапасына қ ойылатын талаптар.

2. Сульфаниламид жә не олардың туындыларының технологиясы жә не химиясы. Ерігіш сульфацил ө ндірісінің технологиялық схемасы. Талдау ә дістері жә не олардың сапасына қ ойылатын талаптар.

3. Сульфаниламид жә не олардың туындыларының технологиясы жә не химиясы. Химиялық қ ұ рылымының фаркологиялық іс-ә рекетке бағ ытты ә сері. Фталазол ө ндірісінің технологиялық схемасы. Талдау ә дістері жә не олардың сапасына қ ойылатын талаптар.

4.Сульфаниламидті препараттардың қ олданылуы жә не пайда болу тарихы олардың дә рілік синтезінің мақ сатты бағ ыттағ ы даму рө лі

5.Сульфаниламидті препараттардың фармакологиялық қ асиетіне ароматтық сақ инадағ ы жә не амин топтағ ы, амидті орынбасушының ә сері

6.Дә рілік препараттар. Химиялық қ ұ рылымы бойынша сульфаниламидтің классификациясы

7.Скрининг қ атарындағ ы сульфаниламидті препараттар жә не жалпы синтездеу ә дістері

Білім берудің жә не оқ ытудың ә дістері: білімін бақ ылау, зертханалық жұ мыс, жұ мыс нә тижелерін рә сімдеу.

Оқ ыту обьектісі:

стрептоцид, фталазол

Зертханалық жұ мысты орындауғ а 300 минут беріледі, жұ мыс ретіне тө мендегідей уақ ыттар мен орындалады:

Лабораториялық сабақ ты ө ткізуге 300 минут бө лінген:

Сабақ тын мазмұ ны:

№1зертханалық жұ мыс

Стрептоцид алу

№2зертханалық жұ мыс

Фталазол алу

Стрептоцид алу

Реактивтер: 13.5г ацетамид

60 г хлорсульфонол қ ышқ ылы

Ыдыстар: Конусты колба (сыйымдылығ ы 250 мл)-1шт

Химиялық стакан (сыйымдылығ ы 250 мл)- 1 шт

Кері мұ здатқ ыш

Тү бі домалақ колба (сыйымдылығ ы 150 мл) -1 шт

Ацетаминобензолсульфохлоридті алу. Колбағ а 60г хлорсульфенол қ ышқ ылын 15 салқ ындатып, араластыра отырып 13.5г ацетамидті баяу қ осамыз. Қ оспаны 2 сағ ат 60 -та қ ыздырады, бө лме температурасында салқ ындатады жә не араластыра отырып стакандағ ы мұ зды суды суды баяу қ ұ ямыз; тү зілген қ оспаны сү земіз, тұ нбаны рН 5-6.0 болғ анша сумен шаяды. Дайындалғ ан сульфохлорид ылғ ал болады, қ айта ө ң деуге кең ес беріледі, себебі ол тез ыдырайды.

Қ асиеті: Ақ кристалды зат, балқ у температурасы 149 , эфирде жақ сы ериді, этанолда жә не этилацетатта, суда ерімейді.

n-ацетаминбензолсульфонамидті алу: 15% аммиак ерітіндісінің қ алдығ ымен 11.7 г n-ацетаминбензолсульфохлоридті жақ сылап араластырып- қ оспаны қ ыздырамыз.Оны бірнеше сағ атқ а қ алдырамыз (келесі кү нге қ алдырғ ан дұ рыс), бө лінген пастаны сумен шаяды немесе бө ліп алады.

Қ асиеті: ақ ине тә різді кристалл, балқ у температурасы 219 , суда, спиртте, ацетонда қ ыздырғ анда ериді.

Сульфаниламидті алу: Кері мұ здатқ ыштағ ы колбағ а 10.7 г n-ацетаминбензолсульфанамидті 60 мл 17 тұ з қ ышқ ылымен араластырып майлы моншада 30-60 мин қ айнағ анша қ ыздырамыз. Суығ ан соң ақ кристалл тү рдегі сульфаниламид гидрохлориді тү зіледі, бө ліп алынғ ан кристалды суда жә не керек болғ ан жағ дайда сү зеді. Сү зілген сульфониламид тұ нбасынан сақ тү рде нейтралданғ ан 10 -ды натрий карбонатының ерітіндісін алады (лакмус қ ағ азында). Кристалды бө ліп оны спиртте қ айта кристалдайды. 85-90 -та кептіреді. Шығ ымы 70 -ғ а жуық.