Инновациялық қызметтегі технопарктердің және венчурлік қорлардың қызметіне талдау жасаңыз.

Қ азақ стан Республикасының инновациялық экономикағ а ө туі еліміздегі кә сіпкерліктің тө мен тиімділігінің мә селесін шешуге кө мектеседі, жаң а жұ мыс орындарын ашуғ а, ә лемдік жә не экономикалық кең істікте сенімді серіктестікке, инвестицияларғ а жол ашады. Ол ү шін бізге технопарктер, ө неркә сіптік парктер жә не кластерлер жү йесін ашу керек. Мемлекетке маң ызы бар жобалар мемлекет арқ ылы немесе мемлекеттік банктер арқ ылы, венчурлық қ орлар тарапынан қ аржыландырыла алады.

Венчурлық инвестиция қ азіргі кезде батыс экономикасында кең інен тарағ ан. Қ азақ станда венчурлық бизнес жай қ арқ ынмен дамуда. Венчурлық индустрияның қ арқ ынды дамымауының негізгі себептері:

• Елдің экономикасын кө теруде бұ л механизм жоғ ары ә леуетке ие болмауы.

• Қ азақ станда инновациялық ойлар саны жеткіліксіздігі.

• Инновациялық инфрақ ұ рылым элементтерінің жұ мысындағ ы тә жірибенің аздығ ы. Бә рімізге белгілі - тә жірибе тек іс барысында шың далады, ал инновациялық орта мен инновациялық нарық тың қ алыптаспауы инфрақ ұ рылым элементтерінің жетілуіне қ ол байлау болып отыр;

• Қ азақ стан индустриясына отандық капиталдың аз тартылуы;

• Венчурлық инвесторларды аз тә уекелді жоғ ары технологиялық бө лімдерге тікелей инвестицияларды тартудың экономикалық белсендірудің жоқ тығ ы;

• Инфрақ ұ рылымның жақ сы дамымағ андығ ынан тікелей инвестициялауды қ ызық тыратын Қ азақ станда ғ ылыми техникалық саласында жаң а мен шағ ын жә не орта тез ө сетін инновациялық технологиялық кә сіпкерліктің енгізілуі жү зеге аспауда.

Бү гінгі таң да Қ азақ станда 50-ден астам бизнес-инкубатор қ ызмет етуде. Алайда, олардың кө бі инновациялық сипаты жоқ, тек кә сіпкерлік ортағ а икемді шағ ын кә сіпорындарды дайындаумен жә не оларғ а қ ызмет кө рсетумен айналысуда, яғ ни еліміздегі технологиялық бизнес-инкубаторлар ө зінің мақ сатты жұ мыстарымен шұ ғ ылдана алмай отыр.

Қ азақ стандық бизнес-инкубаторлардың қ ызметінің шағ ын ғ ана тә жірибесі олардың бірқ атар ерекшеліктері мен ө зекті мә селелері бар екенін кө рсетті, атап айтқ анда:

1. Кө птеген бизнес-инкубаторлар халық аралық қ орлар мен ұ йымдар қ олдауымен қ ұ рылғ ан;

2. Жеке бизнестің бизнес-инкубаторларды қ ұ руғ а деген ынтасының жеткіліксіздігі;

3. Жоғ ары оқ у орындары базасындағ ы инкубаторлардың аз болуы;

4. Технологиялық бизнес-инкубаторларды қ алыптастыратын жә не дамытатын бірден-бір орта – еліміздегі технопарктердің аздығ ы;

5. Бизнес-инкубаторлармен кө рсетілетін қ ызметтердің шектеулі болуы;

6. Технологиялық бизнес-инкубаторлардың тиімді дамуына жағ дай жасайтын инновациялық кә сіпкерлік ортасының болмауы;

7. Қ аржыландырудың жеткіліксіздігі жә не осы аталғ ан мә селелерді шешудің ғ ылыми негізделген тетіктерінің қ алыптаспауы, т.б.

Оның себебі ретінде қ ордың елдегі венчурлық кә сіпкерлікті дамыту тетіктерін ұ сына алмауын, отандық ғ ылыми зерттеулерді дайын ө німге дейін жеткізетін ғ ылыми-ө ндірістік тізбектің қ алыптаспауын, қ оғ амда ғ ылымғ а деген қ ызығ ушылық тың тө мендігін, қ ордың қ атысуымен қ ұ рылғ ан инновациялық жобалардың қ ажетті тиімділікті кө рсетпеуін жә не жоғ арыда автормен анық талғ ан, инновациялық инфрақ ұ рылымның басқ а субъектілеріне тә н мә селелерді кө рсетуге болады.

Ә лемдік тә жірибеде венчурлық бизнестің екі нұ сқ асы қ алыптасқ ан. АҚ Ш та жә не Ұ лыбританияда венчурлық бизнес тә уекел бизнесіне мамандандырылғ ан компания тү рінде дамиды, ал Европа мен Жапонияда венчурлық капитал мемлекеттің қ олдауы арқ ылы жә не ішкі венчур тү рінде дамиды. Бұ л осы мемлекеттердегі кә сіпкерлік дә стү р негізіне жә не тә уекел мә селелеріне қ атынасымен байланысты.

Қ азақ станда венчурлық қ аржыландыруды кө птеген аймақ тық бағ дарламаларғ а шашқ анша, оны маң ызы бар бағ ыттарғ а жұ мсау қ ажет. Қ азіргі кезде маң ызды бағ ыттарды дамыту ү шін, технопарктерді қ алыптастыру жобаларын қ аржыландыру ү шін республикамызда гү лденіп жатқ ан онғ а жуық қ аламыз бар. Бізге экономикамызда кө шбасшы болып жатқ ан бағ ыттарғ а сү йену қ ажет.

Қ азақ стан экономикасында «ойлап табу – ө ндіріс – нарық» тізбегінде тек ә лсіз жағ ы қ аржыландыру ғ ана емес, сонымен қ атар технологиялық дағ дының, яғ ни инновациялық технологияны басқ арудың жоқ тығ ы.