Оқытудың түрлері

А) ассоциациялық оқ ыту –тү сініктер мен дағ дылардың біртіндеп қ алыптасуын қ амтамасыз ететін ассоциялар, мнемоника, шынығ у жаттығ улары, еліктеуш нұ сқ аулар

В) белсенді оқ у- талдау, экеперимент, жетекшілік ету арқ ылы жү ргізілетін зерттеу, тапсырмаларды шешу, сиқ ты белсенді зерттеу ә дістерін пайдалану тү сініктер мен дағ дыларды қ алыптастыру арқ ылы оқ у

С) сындарлы оқ у- ұ йымдастырушылық басқ ару қ ұ ралдарын жә не мү мкіндігінше кешенді пайдалану арқ ылы оқ ушылардың оқ у-танымдық қ ыметін жандандыруғ а бағ ытталғ ант ү деріс

Д) синхронды емес оқ ыту - АКТ мен ресурстарды қ олдану арқ ылы оқ ыту мен оқ у нысаны. Бұ л ү деріс барысында мұ ғ алім/ оқ ытушы мен білім алушы арасындағ ы байланыс уақ ыт жағ ынан кешеуілдетіп жү реді.

Е) ө зіндік реттеуге негізделген оқ у - метатану негізінде жү зеге асырылатын оқ ушының тапсырмалары орындау ү дерісінде ө з бағ ыттауымен, оқ ушының оқ у мақ саты проблемаларын ө з бетінше анық таумен, белгілі бір мақ сатқ а жету жә не проблеманы шешу ү шін ө з бетінше стратегияларды таң даумен сипатталады.

Ж) диалогты оқ ыту – оқ ушыларды мә селені анық тап, оны шешуге итермелейді, оларды оқ удағ ы іс-ә рекетті белсенді етуді кө здейді

З) Инклюзивті – оқ ытуды оқ ушылардың тү рлі қ ажеттіліктеріне соның ішінде ерекше қ аж бейімдеу

25. Блум таксономиясы: сын тұ рғ ысынан ойлауды қ арастыруғ а болатын ойлау дағ дыларының иерархиялық моделі. Бұ л жұ мыстың мақ саты ү ш танымдық бағ ыт бойынша: танымдық, эмоционалдық, психомоторлық жағ ынан оқ ушыларды оқ ыту.

26.Блум таксономиясының мақ саты: оқ ытудың неғ ұ рлым тұ тас нысанын қ ұ ру мақ сатында педагогтарды ө здерінің кү ші мен назарын барлық ү ш салағ а бірдей аударуғ а ынталандыру

Білу, тү сіну, қ олдану, талдау, жинақ тау, бағ алау.

А) Талдау - дә йектер мен себептерге сә йкес ақ паратты тексеру жә не жіктеу

В) жинақ тау/ синтез - жаң а ү лгіде ә ртү рлі тә сілдермен элементтерді қ иыстыру арқ ылы ақ паратты жү йелеу немесе балама шешімін ұ сыну

С) қ олдану - жаң а білімдерді ә дістерді жә не ережелерді тү рлі нұ сқ ада пайдалану

Д) білу -фактілерді, жағ дайлардынегізгі тұ жырымдамалар менжауаптарды кө рсету арқ ылы ө ткен материалдардың есте сақ талатындығ ын растау

Е) тү сіну- негізгі идеяларды ұ йымдастыру, салыстыру, сипаттау жә не бекіту жолымен фактілер мен идеяларды тү сінетіндігін кө рсету.

27. Блум таксономиясы бойынша ү дерістер жә не олардың дефинициясы арасындағ ы сә йкестікті анық таң ыз

А) тү сіну - негізгі иделарды реттеу, салыстыру, интерпретациялау, сипаттау, бекіту арқ ылы фактілер мен идеяларды тү сінгендігін кө рсету

В) анализ- ынта (уә ж) мен себептерге сә йкес ақ парат қ ұ рамын тексеру жә не жіктеу

С) синтез - альтернативті шшеімді ұ сыну немесе элементтерді жаң а шаблонда тү рлі жолмен қ иыстыру арқ ылы ақ паратты жү йелеу

Д ) білу- фактілерді, жағ дайды, негізгі концепция мен жауаптарды кө рсету арқ ылы алдың ғ ы материалды жадығ а сақ тағ анды растау

Е) қ олдану - тү рлі нұ сқ аларда жаң а білімді, ә дістерді жә не ережелерді қ олдану

28. Александер тә жірибеде зерттелген диалогтің бел ү лгісін анық тады, сә йкестендір:

29. Ұ ғ ымдар мен мағ ыналарын арасындағ ы сә йкестікті орнтың ыз

Пә ндік білімдер -оқ ытылатын пә ннің ө зекті білімдері

Педагогикалық білімдер -білім берудің жалпы негіздерін, оқ ыту мақ саты мен міндеттерін білуге негізделетін оқ у мен оқ ыту ү дерістері, тә жірибесі мен ә дістері туралы терең білімділік

Технологиялық білімдер - оқ ытудың қ осалқ ы қ ұ ралдары туралы білім

Білімнің пед –қ аспектісі -оқ у мазмұ ны мен пед білімдердің біртұ тастығ ы

Блімнің тех-қ аспектісі - тех-қ білімдер мен пә ндік білімдердің ө ара ә рекеттесуінің тә сілін білу

30. Тә лімгер ө з қ амқ орлығ ындағ ы жұ мысында сабақ та кездескен қ иыншылық тарды, жағ дайлар мен қ оырытындылар арасындағ ы сә йкестікті орнатың ыз

Кері байланыс парағ ы кө рсету бойынша 70% оқ ушылар ғ ана тү сінген-оқ ушылар ә р тү рлі оқ ыту тә сілдерін бақ ылау ү шін, топтық жұ мыс ұ йымдастыру

Оқ ушылардың 10% тапсырманы нұ сқ аулық бойынша істемеген-жұ мыс бастамас бұ рын оқ ушылардың алдында нақ ты мақ сат пен міндеттерді қ ою қ ажет

Оқ ушылардың 20% сабақ барысында мұ ғ алімге сұ рақ қ ойып, кө мек сұ рағ ан –сыныпта жү ріп барлық оқ ушылар тапсырманы тү сінгенін тексеру

3 оқ ушы басқ алардан бұ рын тапсырманы орындап, бұ зақ ы жасай бастады- оқ у материалын терең дету ү шін жоғ ары дең гей сұ рақ тарын қ ою

Қ олын сындырғ ан оқ ушы сабақ бойы жұ мыс істемеді –оқ ушылардың терең дету ү шін жоғ ары дең гей сұ рақ тарын қ ою

31. Іс-ә рекетті зерттеуге жасалатын бес қ адам

1. Кезең Міндеттеме аламыз (зерттеуге шақ ыру)

2. Кезең Зерттеуді ә зірлейміз (сұ рақ тар жә не жауаптар)

3. Кезең Тә жірибенің мә нін тү сінеміз (деректер жә не талдау)

4. Кезең Жаң адан бастаймыз (жетілдірілген жаң а сұ рақ тар)

5. Кезең Тә жірибені жетілдіреміз (тә жірибе негізіндегі сабақ тар)

32. Зерттеушілер (мамандар тобы) мен олардың «ұ станым» термин тү сінігі арасындағ ы сә йкестікті орнатың ыз

А) тұ лғ аның басымды қ ұ ндылық тарын -социологтар

В) ә рекетке ө зіндік бейімділігі -психологтар

С ) зертеушілердің кө пшілігі – мұ ғ алімнің бейімділігіне гө рі, ұ станымғ а негізделген ой-тоқ тамдарының ық палы кү штірек деп сендіреді: оқ ыту ү дерісінде қ алыптасқ ан кө зқ арастар мұ ғ алімнің сыныптағ ы барлық іс-ә рекеттеріне ә сер етеді

Д ) Пажерес - мұ ғ алімнің жаң ашыл идеяларды қ абылдау қ абілетін шектеуі мү мкін.Осығ ан байланысты егер де дайын білім беретін «дә стү рлі» стильмен оқ ытатын мұ ғ алімдер сын тұ рғ ысынан ойлау қ абілеттері дамығ ан оқ ушыларды қ алыптастырғ ылары келсе, ө здерінің де сын тұ рғ ысынан ойлау қ абілеттерін дамыта отырып, жаң ашыл идеяларғ а кө ң іл кө кжиегін ашулары керек

Е) Мұ ғ алімдер- мұ ғ алімнің сыныптағ ы іс-ә рекеттеріне ә дістемелік қ ұ ралдар немесе оқ улық тардан гө рі, пә ннің қ алай оқ ытылуы керектігі жө нінде ә бден қ алыптасып қ алғ ан пікірлер анағ ұ рлым кү штірек ық пал етеді

33. SMART objectives-оқ ыту мақ саты мен міндеттерін анық тауда қ олданылатын, 1981 жылы Джордан Дордан енгізген ұ ғ ым.

А) М tasurable–ө лшеуге болатын

В) S pecific - арнайы, нақ ты

С)A ttainanfble- қ олжетімді

Д) T imed-белгілі бір уақ ыт аралығ ымен шектелген

Е) R ealistic-шындық қ ы сай

34. Ғ алымдар мен олардың зерттеулер арасындағ ы сә йкестікті орнатың ыз:

А) Говард Гарднер –субъектілер кө п қ ырлы зиятқ а (КҚ З) не деп есептеген, сол арқ ылы ол зиятты бірің ғ ай жә не жалпы қ абілет ретінде қ арастырмау қ ажет деген

В) Роберт Стернберг - адами зият-бұ л «жеке тұ лғ а ө міріне қ атысты шынайы ортаны бейімдеуге, ірктеуге жіне қ ұ руғ а бағ ытталғ ан ой ә рекеті», яғ ни зият жеке тұ лғ аның ө з ө міріндегі қ оршағ ан орта ө згерістерін қ алайт жең е алатынын кө рсетеді

С) Мэтт Ридли –ген біздің мінез-қ ұ лқ ымызды бақ ыламайды, алайда біздің тә жірибеміздің ә серінен ө згеріп отырады деп

Д ) Джудит Харрис - отбасы ә серіне қ арағ анда, отбасы тә рбиесіне қ атысы жоқ қ ұ рбы –қ ұ рдастар тобы немесе қ оршағ ан ортаның кездейсоқ факторларының ық палы кү штірек екенін тиек етеді

Е) Джоном Саймонс -жай механикалық қ айталауғ а қ арағ анда, жадыда ұ стауғ а тырысқ ан ақ параттың мағ ынасын ұ ғ ып, стратегиялық қ олданыстарғ а сү йеніп есте сақ тау анағ ұ рлым тиімдірек деп пайымдағ ан

35. Дарынды балалардың ө зіндік жү зеге асыру ө лшемдері мен ерекшеліктері арасындағ ы сә йкестікті анық та.

1.Уә ждемелік -ө зінің абыройын мойындауын тосады, сә тсіздіктен қ ашқ ақ тау

2. тұ лғ алық -басқ аларғ а, қ арағ анда олардың ойлау қ абілеттері жақ сы ұ йымдастырылғ ан, дегенмен олар оқ уда жә не проблемаларды шешуде балама шешімдер кө ріп, қ абылдай алады;

Олардың есте сақ тау қ абілеттері ө те жоғ ары, олар ақ паратты біліп қ ана қ оймай, оны пайдалана алады

3.Ә рекеттік -олар жоспарлауғ а кө п уақ ыт жұ мсауы мү мкін, бірақ жоспарды тез жү зеге асырады;

Олар оқ ыту ү дерісінің қ алай жү ретінін басқ алардан гө рі жақ сы біліп, ө здерінің оқ уын реттей алады.

36. Фразаның басы мен аяғ ы арасындағ ы сә йкестікті орнатың ыз

1.Жаң а тақ ырыпты оқ ыту- адамның нені білетіні жә не тү сінетінімен

2. оқ ыту оқ ушының бастапқ ы білімі мен дағ дыларын назарғ а алып- оларды ө рістетуді мақ сат еткенде мә нді болады

3. Осы байланыстарды дамытып, нығ айту ү шін- проблемаларды шешу ү дерісін толық қ анды қ атыстыру қ ажет

4. оқ ушыларғ а гипотеза жасауғ а, оны қ орғ ауғ а- сынақ тан ө ткізуге жә не қ ұ руғ а берің із

5. оқ ушылардың бір-бірін оқ ытуына –мү мкіндік берің із

37. Ренцулли(1978) дарындылық ты адами қ асиеттердің ү ш негізгі тобының ө зара ә рекеттестігі негізінде анық тады:

· Қ абілеттері ортадан жоғ ары

· Тапсырманы жоғ ары дең гейде беріліп орындау

· Жоғ ары дең гейлі шығ армашылық

38. Зияттың 8 тү рі – Гарднер(2006):

· Логикалық -математикалық

· Лингвистикалық

· Кинестикалық

· Кең істік

· Музыкалық

· Тұ лғ ааралық

· Терең детілген

· Табиғ и

39. Ең ү здік оқ ушыларды анық тайтын сенімді ө лшемдер(Фриман):

Есте сақ тау жә не білім: олардың есте сақ тау қ абілеттері ө те жоғ ары, олар ақ паратты біліп қ ана қ оймай оны пайдалана алады

Ө з білімін жетілдіру: олар оқ ыту ү дерісінің қ алай жү ретінін басқ алардан гө рі жақ сы біліп, ө здерінің оқ уын реттей алады

Ойлау қ абілетінің жылдамдығ ы: олар жоспарлауғ а кө п уақ ыт жұ мсауы мү мкін, бірақ жоспарды тез жү зеге асырады

Мә селені шешу: олар ақ паратты толық тырып, олардың қ айшылық тарын анық тап, мә ніне тезірек жетеді

Икемділік: басқ аларғ а қ арағ анда олардың ойлау қ абілеттері жақ сы ұ йымдастырылғ ан, дегенмен олар оқ уда жә не проблемаларды шешуде балама шешімдерді кө ріп, қ абылдай алады

Кү рделілікке деген сү йіспеншілік: қ ызығ ушылығ ын арттыру ү шін олар кү рделі ойын мен тапсырмағ а ұ мтылады

Шоғ ырлану: ерте жасынан бастап ерекше қ абілеттерін ұ зақ уақ ытқ а шоғ ырлау қ абілеттері бар

Ерте символдық белсенділік: олар ерте жасынан сө йлей, оқ и жаза бастайды

40. Дарынды жә не талантты балалрды анық тауғ а кө мектесетін 5 тапсырма(АҚ Ш кең есі):

· Талантты оқ ушылардың ә ртү рлі қ абілеттерінің ө рісін белгілеу

· Мә дени жә не басқ а наным-сенімдерге қ арамастан барлық оқ ушыларғ а бірдей мү мкіндіктерді қ амтамасыз ету

· Оқ ушылардың тек кө рсетіп жү рген ғ ана емес, сонымен бірге кө рсетуі мү мкін ә леуетті жетістіктерін анық тау

· Ерекше қ абілетті оқ ушыларды анық тау ү шін бағ алаудың тү рлі жү йелерін пайдалану

· Ынталандыруды оқ ушылардың жетістігі ү шін тү йінді маң ызы бар ә рекеттік жә не эмоцианалдық тұ рғ ыдан бағ алау

42. Дарынды жә не талантты оқ ушылардың білімін жетілдіру кезең дері (Ренцулли мен Райс, 1985)

Бірінші кезең – жалпы зерттеу қ ызметі(жетілдіру, байыту). Мұ нда оқ ушыларғ а ә ртү рлі тақ ырыптағ ы кө птеген тапсырмалар мен қ ызмет тү рлерін ұ сынады. Баспа материалдарын, БАҚ, саяхат т.б қ амтитын кез келген сабақ тү рінде ө ткізілуі мү мкін. Осы кезең балаларды стандартты оқ у бағ дарламаларынан тыс оқ ушылар ү шін тартымды жә не қ ызық ты салаларда дамытуғ а ық пал етеді

Екінші кезең – топтық тренингтік жұ мыс(ү деріс). оқ ушыларда зерттеу жү ргізуге жә не бірқ атар эмоциялық ә рі зияткерлік ү дерістерді жү зеге асыру ү шін қ ажетті дағ дыларды қ алыптастыру мақ сатында ә зірленген. Шығ армашылық ойлаудың, проблемаларды шешу қ абілетінің, сын тұ рғ ысынан ойлаудың болуын, шешім қ абылдауғ а жә не аффектік ү дерістерге дайын болуды, зерттеушілік дағ дының, қ арым қ атынас жасау дағ дысының, қ алай оқ у керектігін ү йрену дағ дысының болуын кө здейді

Ү шінші кезең – нақ ты проблемаларды жеке жә не шағ ын топтарда зерттеу(нә тижелілік)