Кіріспе. Балалар дәрігер–стоматологы жоғары мамандандырылған білімі бар маман

Балалар дә рігер–стоматологы жоғ ары мамандандырылғ ан білімі бар маман. Тө тенше жағ дайлар кезінде жедел кө мек кө рсетуге жә не тіс–жақ жү йесі аурулары бар балаларғ а емдік – диагностикалық кө мек кө рсетуге қ ұ қ ылы.

2.Пә ннің мақ саты: болашақ дә рігер–стоматологқ а тә жірибелік қ ызметін дайындау кезең інде пә нді қ амту ү шін стоматологиялық аурулар мен тіс–жақ сү йегі аймағ ы патологияларының себептерін, клиникалық ағ ым ерекшеліктерін, диагностика ә дістерін, емдеу ә дістерін жә не реабилитация принциптері бойынша керекті білімді беру.

3. Оқ ыту міндеттері:

● беттің, бет сү йектерінің, ауыз қ уысы мү шелерінің туа біткен патологияларын ажырата білу;

● балалар мен жасө спірімдерде парадонт жә не ауыз қ уысы кілегей қ абығ ы ауруларының диагностикасын жү ргізу жә не емдеу жоспарын қ ұ растыру;

● бет қ ұ рылымы жұ мсақ тіндері мен сү йектерінің, ауыз қ уысы мү шелерінің ісік жә не ісік тә різді аурулардың ә ртү рлі нозологиялық тү рлерін диагностикалық ажырату, балалар онкостоматологиялық проблемаларын тануды ү йрету;

● балалар мен жасө спірімдерде самай–тө менгі жақ аймағ ы жарақ аттарын емдеу тактикасын дұ рыс қ ұ растыруды ү йрету.

4. Оқ ытудың соң ғ ы нә тижелері:

Студенттің білуі қ ажет:

· балалар жасындағ ы стоматологияның педиатриямен байланысын;

· балалар мен жасө спірімдерде ә ртү рлі жастық кезең дерде жақ сү йек–бет аймағ ының анатомо-топографиялық жә не физиологиялық ерекшеліктерін;

· балалардың психо-физиологиялық ерекшеліктерін;

· балаларда ә ртү рлі жастық кезең дердегі парадонт тіндерінің ауруларының жіктелуін, этиологиясын, клиникалық ағ ым ерекшеліктерін, емін;

· балаларда ә ртү рлі жастық кезең дерде ерін, тіл, ауыз қ уысы кілегей қ абаты ауруларының жіктелуін, этиологиялық факторларын, клиникалық ағ ым ерекшеліктерін, емін;

· балаларда жақ сү йек–бет аймағ ының қ абыну ауруларының этиологиясын, патогенезін, жіктелуін, ағ ым ерекшеліктерін, емін;

· балалар мен жасө спірімдерде жақ сү йек пен жұ мсақ тіндерінің, тістер жарақ аттарының этиологиясын, патогенезін, жіктелуін, ағ ым ерекшеліктерін, емін;

· балалар мен жасө спірімдерде самай-тө менгі жақ буыны ауруларының этиологиясын, патогенезін, жіктелуін, клиникалық ерекшеліктерін, емін;

· балалар мен жасө спірімдерде бет пен жақ сү йектерінің ісік жә не ісік тә різді тү зілістерінің этиологиясын, патогенезін, жіктелуін, клиникалық ағ ым ерекшеліктерін, емдеуді жоспарлауды;

· балаларда ауыз қ уысы мү шелері мен жақ сү йектері ақ ауларының статистикалық мә ліметтерін, жіктелуін, даму себептерін, анатомо-функционалды ө згерістерін, ағ ым ерекшеліктерін, кешенді реабилитация принциптерін жоспарлау;

· стоматологиялық аурулары бар балалардың ЕДШ негіздерін, логопедтік ү йрету.

жасай білуі қ ажет:

· стоматологиялық кірісу алдында баланың психо-эмоциональді жағ дайының тү рін анық тау;

· жақ сү йек-бет аймағ ының аурулары бар балаларды тексеру;

· балаларда пародонт ауруларын диагностикалау жә не емдеу;

· балаларда ауыз қ уысы, тіл, ерін кілегей қ абығ ының зақ ымдануы мен ауруларын диагностикалау жә не емдеу;

· балалар мен жасө спірімдерде стоматологиялық кірісулер барысында жергілікті жансыздандыру тү рін таң дап, жү ргізе білу;

· бет жарақ атарының алғ ашқ ы хирургиялық ө ң деуін жү ргізу, тіс орнынан тайғ анда репозицияны жү ргізу, орнына бекіту;

· стоматологиялық кірісу барысында кездесетін жалпы асқ ынуларғ а жедел кө мек кө рсету;

· жастық ерекшеліктеріне, клиникалық кө рініске қ арай бет сү йегінің деформациясы бар балаларғ а кешенді емдеуді (ортодонттық жә не хирургиялық) жоспарлау;

· науқ аспен, оның туыстарымен, ә ріптестермен, басқ а медициналық қ ызметкерлермен сенімді қ арым-қ атынас орнату;

· дә рігер стоматологтың терапиялық жә не хирургиялық қ абылдауда тіркеу-есептік қ ұ жаттарды толтыра алуы;

· топта жұ мыс істеу.

дағ дыларды игеруі қ ажет:

· баланы қ арап тексеру жә не стоматологиялық аурудың алғ ашқ ы диагнозын анық тау;

· балалар мен жасө спірімдерде пародонт ауруларын диагностикалау жә не емдеу;

· балалар мен жасө спірімдерде тіл, ерін, ауыз қ уысы кілегей қ абатының зақ ымдануы мен ауруларын диагностикалау жә не емдеу;

· балалар мен жасө спірімдерде бет–жақ сү йек аймағ ындағ ы ірің ді–қ абыну ошақ тарына дренаж қ ою;

· балалар мен жасө спірімдерде уақ ытша жә не тұ рақ ты тістердің жарақ аттарын бекітіп, шендеу салу;

· френулотомия, френулопластика операцияларын жү ргізу;

· туа біткен жоғ арғ ы ерін мен таң дай бітіспеулері бар балалардың реабилитациясын жоспарлау;

· шұ ғ ыл жағ дайда жедел кө мек кө рсету (естен тану, коллапс, шок жә не т.б.)

5. Пререквизттер: қ оғ амдық денсаулық сақ тау, эпидемиология, жалпы гигиена, фармакология, визуальді диагностика, балалар аурулары, инфекциялық аурулар, психология негіздері, коммуникативті дағ дылары, стоматологиялық аурулардың алдын алуы, балалар жасындағ ы стоматология пропедевтикасы мен ортодонтия, ішкі аурулар, жү йке аурулары, оториноларингология.

Постреквизиттер: балалар жасындағ ы стоматология, ортодонтия, хирургиялық стоматология, терапиялық стоматология, ортопедиялық стоматология, стоматологиялық аурулардың физиотерапиясы, клиникалық фармакология.

6. Пә ннің қ ысқ аша мазмұ ны: Баланың антенатальді, нә ресте, 1 жасқ а дейінгі кезінде (беттің, жақ сү йектерінің, тістің қ атты тіндер қ ұ рылымының қ алыптасуы кезең і) жақ –бет аймағ ы патологиялық процестері кө рінісінің, ағ ымының, емдеу ә дістерінің кө п ерекшеліктері бар. Ана мен бала денсаулығ ына тұ қ ым қ уалаушылық факторлар ә серінен тұ қ ым қ уалайтын патология дамиды немесе кө рініс береді; тістің қ атты тіндерінің кариеске бейімділігі анық талады немесе тістің қ атты тіндерінің даму ақ аулары қ алыптасады. Осығ ан байланысты дә рігер-стоматолог бала тістерінің қ атты тіндеріне жү кті немесе тө с сү тімен емізетін ә йел ағ засы арқ ылы аурулардың алдын алуды; балалардың анатомиялық жә не физиологиялық жас ерекшеліктерін; аурудың алдын алуды, консервативті немесе хирургиялық ем міндеттерін айқ ындап, емдеу ә дістерін таң дай білуі; уақ ытылы туа біткен ақ ауларды танып, тіс–жақ жү йесінің аномалиялары мен деформацияларының дамуының алдын алуды білуі тиіс.

Балалар дә рігер–стоматологы балаларды стоматологта диспансерлеудің қ азіргі замаң ғ ы принциптерін жақ сы білуі керек, негізгі стоматологиялық аурулардың алдын алу шараларын жү ргізе білуі, ауыз қ уысын жоспарлы сауық тыру ерекшеліктерін сақ тап, сауық тыруды талапқ а сай сапалы жү ргізу қ ажет.

7. Сабақ тардың тақ ырыптық жоспары:

7.1. Дә рістердің тақ ырыпты жоспары:

7.2. Практикалық сабақ тардың тақ ырыптық жоспары:

8. Студенттердің ө зіндік жұ мыстары ү шін тапсырмалар:

8.1. Білім алушының ө зіндік жұ мысының тақ ырыптық жоспары (БӨ Ж):

8.2. Білім алушының ө зіндік жұ мысын (БӨ Ж) ұ йымдастыру жоспары:

9. Типтік бағ дарламағ а сә йкес негізгі жә не қ осымша ә дебиеттер:

негізгі:

1. Персин Л.С. и др. Стоматология детского возраста. - М.: Медицина, 2006. – 640 с.

2.Курякина Н.В. Детская терапевтическая стоматология. – М. –Н.Новгород, 2007– 744 с.

3.Харьков Л.В., Яковенко Л.Н., Чехова И.Л. Хирургическая стоматология и челюстно-лицевая хирургия детского возраста /Под ред.Л.В.Харькова. - М.: «Книга плюс». 2005- 470 с.

4. Супиев Т.К., Зыкеева С.К. Лекции по стоматологии детского возраста (учебное пособие).- Алматы, 2006.- 615 с.

5. Стоматология детская. Терапия: учебник/ ред. В. М. Елизарова.- М.: Медицина, 2009.-408 с.

6. Стоматология детская. Хирургия: учебник/ ред. С. В. Дьякова. - М.: Медицина, 2009. -384 с.

7. Зеленский В.А., Мухорамов Ф.С. Детская хирургическая стоматология и челюстно-лицевая хирургия.- М.: ГЭОТАР - Медиа, 2015.- 395с.

8. Жаналина Б.С., Жолдасова Н.Ж. Балалар хирургиялық стоматологиясы жә не жақ -бет хирургиясы.- М.: ГЭОТАР - Медиа, 2015.- 395с.

қ осымша:

1.Ральф Е. Мак-Дональд. Дэвид Р. Эйвери: перевод с английского проф.Т.Ф.Виноградовой. Стоматология детей и подростков. МИА: М., 2003.

2.Супиев Т.К. Гнойно-воспалительные заболевания челюстно-лицевой области. – М.: Медпрес, 2001. – 160 с.

3. Кабулбеков А.А., Негаметзянов Н.Г., Кабулбекова Ж.А. Профилактика стоматологических заболеваний у детей. – Алматы, 2007. – 99 с.

4.Виноградова Т.Ф. Атлас по стоматологическим заболеваниям. -М., 2007. - 214 с.

5.Хоменко Л.А. Терапевтическая стоматология детского возраста. Киев. 2007- 815 с.

6.Ермуханова Г.Т. Опухоли и опухолеподобные образования челюстно-лицевой области у детей и подростков. – (учебное пособие). – Алматы, 2007. – 110 с.

7.Абралина Ш.Ш. Комплексная реабилитация детей с врожденной расщелиной верхней губы и неба. – (учебное пособие).-Семей, 2006.- 65с.

8. Топольницкий О.З. Атлас по детской хирургической стоматологии и челюстно - лицевой хирургии/ О. 3. Топольницкий, А. Ю. Васильев. - М.: ГЭОТАР - Медиа, 2011. -264 с.

10. Оқ у жә не оқ ыту ә дістері:

Дә рістер: жалпы жә не тақ ырыпты, мультимедийлі жекеленген, ә ртү рлі тақ ырыпты проблемалар бойынша слайдты кадрлардың демонстрациясымен, «екі жақ ты байланыс» қ олданылуымен (дә ріс оқ ушының сұ рақ тары мен студенттердің жауаптары).

Тә жірибелік сабақ тар: дә ріс материалдары мен ұ сынылғ ан ә дебиеттерді қ олданылуымен ауызша сұ рау, топта талдау, дискуссиялар «миғ а шабуыл», рө лдік ойындар, жағ дайларды модельдеу, кіші топтарда, екі–ү штен жұ мыс жасау, студенттерге ақ параттық блоктарды ұ сыну, емдеу бө лмесінде мануальді дағ дыларды игере отырып тақ ырыпты науқ астарды қ абылдау, жағ дайлық есептерді шешу, клиникалық жағ дайларды талқ ылау.

Студенттердің ө зіндік жұ мысы: ә дебиеттермен, интернет–ресурстармен, электронды тасымалдаушы оқ у жә не ғ ылыми қ ұ ралдармен жұ мыс жасау; кестелерді толтыру; сызба–иллюстрацияларды қ ұ растыру; тақ ырыптық рефераттарды дайындау, тесті тапсырмаларын шешу, фантомда жә не тренажерларда жұ мыс жасау (мануальді дағ дыларды игеру).

11. Білімді бағ алау критерийлері мен ережелері: