УД СҮРӘСЕ – 123 АЯТЬ

Бисмил-лә һ ир-рахмә нир-рахим.
1. Ошбу китапның аятьлә ре мә хкә мдер, һ ич ү згә ртелмә с, ү згә ртергә һ ичкемнең кече җ итмә с, хө кем итү че вә һ ә рнә рсә дә н хә бә рдар булучы Аллаһ удан иң дерелеп, анда һ ә рнә рсә нең хө кеме бә ян ителде.
2. Аллаһ удан башка һ ичкемгә, һ ичнә рсә гә табынмыйча, фә кать Аллаһ уга гына гыйбадә т кылырга Коръә н белә н юл кү рсә телде, тә хкыйк мин сезне Коръә н белә н гамә л кылсагыз – җ ә ннә т белә н шатландыручы һ ә м Коръә н белә н гамә л кылмасагыз – җ ә һ ә ннә м ґә забы белә н куркытучы Аллаһ удан кү ндерелгә н пә йгамбә рмен.
3. Дә хи гө наһ ларыгыз ө чен Аллаһ удан гафу сорагыз, соң ра тә ү бә итеп Аллаһ уга кайтыгыз! Шулай булсагыз, Аллаһ сезне дө ньяда кү ркә м файдаландыру илә файдаландырыр, билгеле ә җ ә легезгә чаклы, һ ә м яхшылыкта юмартлык кылганнарга Аллаһ нигъмә тлә ре белә н юмартлык кылыр. Ә гә р Коръә н белә н гамә л кылудан баш тартсагыз, мин сезгә олугъ кө н " кыямә т" нең каты ґә забы ирешер дип куркамын, дип, сезне кайгыртучы рә сү лмен.
4. Ахирә ттә кайтачак җ ирегез Аллаһ уга вә һ ә рнә рсә гә кадир.
5. Ә гаһ бул, мө шриклә р Аллаһ удан яшерер ө чен сиң а булган дошманлыкларын кү ң еллә рендә яшерә лә р. Ә гаһ бул, алар тө нлә киемнә ренә тө ренеп яткан вакытларың да яшергә н вә ачык кылган эшлә рен Аллаһ белер. Тә хкыйк Аллаһ кү ң еллә рдә ге нә рсә не белү че.
6. Җ ирдә ге һ ә р җ ан иясенең ризыгы Аллаһ кулында, дә хи аларның торачак җ ирлә рен вә ү лгә ч кү мелә чә к җ ирлә рен белер. Барчасы Лә ү хү л Мә хфуздә ге китапта язылмыш.
7. Аллаһ җ ир вә кү клә рне алты кө ндә тө зеде, аң а хә тле Аллаһ уның Ґә рше су ө стендә иде, ә нә шул тә ртиптә Аллаһ дө ньяны тө зеде изге гамә лдә сезне сынамак ө чен, ягъни кем яхшылыкны кү п кылган вә кем явызлыкны кү п кылган, ахирә ттә шуны кү рсә тмә к ө чен. Ә гә р син аларга ү лгә ннә н соң, ә лбә ттә, терелә сез дисә ң, алар бу Коръә н ачык сихердә н башка нә рсә тү гел дилә р.
8. Ә гә р Без алардан ґә забны кичектерсә к, мә схә рә кылып, килә се ґә заб килсен инде, нә рсә тыя ул ґә забны килү дә н, дилә р. Ә гаһ булсыннар, ә гә р килсә, ул ґә заб алардан кире китмә с, ү злә ре мә схә рә кылган ґә заб алар ө стенә, ә лбә ттә, килә чә к.
9. Ә гә р кешегә башта рә хмә тебездә н нигъмә т биреп, соң ра ул нигъмә тне алсак, ә лбә ттә, ул кеше Аллаһ удан ө метсез булып кә фер була.
10. Ә гә р бер кешегә башта зарар биреп, соң ра зарарны алып нигъмә т бирсә к, ә лбә ттә, ул кеше зарарны бү тә н кү рмә с тө сле итеп, " тә хкыйк зарарлы нә рсә миннә н китте", дияр! Вә ул, ә лбә ттә, шатланыр һ ә м тә кә бберлә нер, баштагы хә лен онытыр.
11. Мә гә р бә ла-казага чыдап изге гамә ллә р кылучыларга Аллаһ уның ярлыкавы вә олугъ җ ә ннә т нигъмә тлә ре булачак.
12. Тә хкыйк син куярсың ү зең ә вә хий ителгә н бә гъзе хө кемне һ ә м кә ферлә рнең: " Кә шки аң а кү ктә н фә рештә иң сә иде, яки аң а байлык килсә иде", – дигә н сү злә ренә кайгырасың. Ягъни мө шриклә р Мухә ммә д г-мнә н сынымнарыбызны гаеплә мә дип ү тенделә р, шуннан соң сынымнарны гаеплә мә с булды. Аллаһ у тә галә пә йгамбә рне бу эше белә н " бә гъзе хө кемне куясың мы", дип, тә нкыйть итте. Синең пә йгамбә рлек эшең фә кать Аллаһ хө кемнә рен кешелә ргә ирештерү, иманга кө члә ү синең эшең тү гел. Аллаһ һ ә рнә рсә гә вә кил.
13. Ә йә ул мө шриклә р: " Мухә ммә д ү зе уйлап чыгарды да аннары Аллаһ уга ифтира кыла", – дип ә йтә лә рме? Син ә йт: " Сез дә Коръә н сү рә лә ре кеби ун сү рә китерегез дә аннары шуны Аллаһ уга ифтира кылыгыз һ ә м Аллаһ удан башка ярдә м ө стә мә к мө мкин булган нә рсә лә рне ярдә мгә чакырыгыз, ә гә р дө рес сө йлә ү челә рдә н булсагыз! "
14. Ә гә р алар син ә йткә нне кабул итеп Коръә н сү рә сенә охшаган сү рә китерергә кө члә ре җ итмә сә, белегез, Коръә н Аллаһ белеме илә иң дерелде, янә белегез, Аллаһ удан башкага кол булырга яраклы һ ич Илаһ ә юк, мә гә р Аллаһ ү зе генә. Ә йә инде сез Аллаһ уга вә Коръә нгә ышанып мө селман буласызмы?
15. Берә ү дө нья тереклеген генә вә дө нья тормышының матурлыгын телә сә, Без аларга дө ньяви эшлә ренең файдасын дө ньяда биреп бетерербез һ ә м аларга дө ньяви эшлә ренә кимчелек китерелмә с.
16. Ә мма ахирә ттә аларга уттан башка җ ә за булмас вә дө нья эшлә ре һ ә лак булыр, вә бидеґә т гамә ллә ре батыл булыр.
17. Чагыштырып карагыз, Мухә ммә д г-м Раббысыннан килгә н дә лиллә р белә н генә эш кылучы булса, вә Аллаһ удан шаһ ит булучы Җ ә браил г-м кирә к саен аятьлә рне аң а укып торса иде, шул аять нә фесенә яки шайтанга ияргә н кә ферлә р белә н бертигез булырмы? Ул Җ ә браил г-м кешелә ргә рә хмә т вә һ идә ят булучы тә ү ратны Мусага килеп укыган иде, Коръә нгә ышанучылар тә ү ратка да ышаналар, Коръә нгә ышанмаган кешенең урыны җ ә һ ә ннә м утыдыр, ү зе хә зерлә гә ндер. Син Коръә ннә н шиклә нү че булмагыл. Коръә ннең Раббың нан килгә нлеге, ә лбә ттә хак, лә кин кешелә рнең кү брә ге Коръә нгә ышанмыйлар.
18. Аллаһ уга ялганны ифтира кылган кешедә н дә залимрә к кеше булырмы? Ул залимнә р кыямә т кө ндә хө кемгә Раббыларына китерелерлә р вә аларга шаһ ит булган пә йгамбә рлә р ә йтерлә р: " Без аларга Аллаһ хө кемнә рен ирештердек, менә шул кешелә р Раббиларына ялганны ифтира кылдылар, Аллаһ уның тиң дә ше вә баласы бар дип". Ә гаһ булыгыз, Аллаһ уның лә гънә те галимнә ргә дер.
19. Ул залимнә р кешелә рне Аллаһ юлыннан тыярлар вә Ислам динен загыйфьлә тергә тырышырлар, алар ахирә тне инкяр итү че бик яман кешелә р. (Ә гаһ булыгыз, без хә зер ә нә шундый залимнә р арасында яшибез. Кем Коръә нгә каршы сө йли, яки кем Коръә н белә н гамә л кылучы мө селманнарга тыгызлана – шулар залимнә р. Аларга дус булган кеше дә залим була, сакланыгыз!)
20. Ул залимнә р җ ирдә Аллаһ уга каршы эш кылып, яки качып Аллаһ уны гаҗ из кыла алмаслар, Аллаһ удан башка аларга ярдә мче, дуслар булмас. Аларга ґә заб ике ө леш бирелер, чө нки алар Аллаһ сү злә ренә колак салмадылар һ ә м Аллаһ эшлә ренә һ ич карамадылар.
21. Алар ү злә рен ү злә ре һ ә лак иттелә р, һ ә м Аллаһ уга тиң дә ш кылган нә рсә лә ре алардан качты, кү злә ренә кү ренмә де.
22. Шик юк, алар ахирә ттә, ә лбә ттә, һ ә лак булучылар.
23. Иман китереп яхшы эшлә рне кылган һ ә м Раббыларының боерыкларын ү тә ү дә тү бә нчелек булган кешелә р җ ә ннә т ә һ еллә редер, алар анда мә ң ге калырлар.
24. Мө эминнә р белә н кә ферлә рнең мисалы: саң гырау һ ә м сукыр илә кү рү че һ ә м ишетү че кешелә р кебилә р, ягъни мө эмин хакны ишетә һ ә м кү рә дә, кә фер исә хакны ишетми һ ә м кү рми дә. Шул ике фирка бертигез булырмы? Ә лбә ттә, тигез булмас, ә йә шуны аң лап вә гъдә лә нсә гезче!
25. Тә хкыйк Без Нухны ү з кауменә пә йгамбә р итеп җ ибә рдек: ә лбә ттә, мин сезне Аллаһ ґә забы белә н ачык куркытучымын.
26. " Башка һ ичкемгә тү гел, фә кать Аллаһ уга гына гыйбадә т кылыгыз", – дип хә бә р бирә мен, тә хкыйк мин куркамын сезгә каты ґә заблы кө ннең килү еннә н.
27. Кауменең кә фер булган олугълары ә йтте: " Ий Нух, син безнең кеби адә мсең, бездә н артык җ ирең юк, дә хи сиң а ияргә н кешелә р дә арабызда иң тү бә н кешелә рдер һ ә м безгә караганда сездә дә бернинди артыклык кү рмибез, бә лки без сезне ялганчылар дип уйлыйбыз".
28. Нух ә йтте: " Ий каумем, белә сезме, ә гә р сө йлә гә н сү злә ремнең хаклыгына Аллаһ удан куә тле дә лиллә рем булса, янә Аллаһ сезгә бирмә гә н нигъмә т вә рә хмә тне миң а бирсә, инде сез хак динне мә круһ кү рә торып, мин аны сезгә кө члә п кабул иттерергә кадир булырмынмы?
29. Ий каумем! Хак динне ө йрә ткә нем ө чен мин сездә н мал сорамыйм, сезгә исламны ө йрә тү емнең ә җ ерен фә кать Аллаһ у тә галә ү зе бирә чә к, дә хи мин иман китереп, миң а ияргә н кешелә рне ташлаучы тү гелмен, ул мө эминнә р Раббыларына юлыгачакларын, ә лбә ттә белә лә р, лә кин мин сезне бик надан каумнә р дип кү рә мен ки, хак динне дә, Аллаһ уга кайтачагыгызны да белмисез.
30. Ий каумем, ә гә р мин фә кыйрьлә рне янымнан кусам, ярдә м биреп, Аллаһ ґә забыннан мине кем коткарыр, шуны уйлап вә газьлә нмисезме".
31. Мин сезгә ә йтмимен: " Минем кулымда Аллаһ хә зинә лә ре бар вә яшертен эшлә рне белә мен һ ә м мин фә рештә мен", – дип. " Һ ә м сезнең кү зегезгә яман кү ренгә н фә кыйрьлә ргә Аллаһ рә хмә т кылмас, нигъмә т бирмә с", – дип тә ә йтмим, аларның кү ң еллә рендә ге иманны вә мә гърифә тне Аллаһ белә, ә гә р мин фә кыйрьлә рне кимсетсә м, ә лбә ттә, залимнә рдә н булырмын.
32. Кә ферлә р ә йттелә р: " Ий Нух, тә хкыйк син безнең белә н бә хә слә штең һ ә м безнең белә н бә хә слә шү ең не бик кү п кылдың, ә гә р дө рес сө йлә ү челә рдә н булсаң, вә гъдә кылган ґә забың ны ө стебезгә китер".
33. Нух ә йтте: " Ул ґә забны ә гә р телә сә, фә кать Аллаһ ү зе китерер, ґә заб килгә ндә сез Аллаһ уны гаҗ из кыла алмассыз".
34. Ә гә р мин сезне вә газь кылырга телә сә м дә минем вә газем сезгә һ ич файда бирми, ә гә р Аллаһ сезне аздырырга телә сә – аздырыр. Ул сезнең Раббыгыз, ни телә сә – шуны эшлә р, вә ахырда Аң а кайтарылырсыз".
35. Яки алар бу сү злә рне Мухә ммә д Аллаһ уга ифтира кылып ялган сө йли дилә рме? Ә син аларга ә йт: " Ә гә р ифтира кылып ялган сө йлә сә м, бит гө наһ ы да ү земә булыр, лә кин мин сез эшли торган гө наһ лы эшлә рдә н бизү чемен".
36. Дә хи Нухка вә хий булды: синең каумең нә н иман китерә селә ре иман китерделә р, инде калганнары иман китермә слә р, аларның кылган кабә хә т эшлә ре ө чен кайгырмагыл! "
37. " Вә кө ймә яса, Безнең кү з алдыбызда һ ә м Безнең ө йрә тү ебез белә н, лә кин мө селман булмаган кешелә р ө чен Безгә дога кылмагыл аларны ґә забдан коткар, дип, чө нки ул залимнә р Туфан суына батып һ ә лак булачаклар".
38. Нух кө ймә ясый башлады, һ ә ркайчан олугълары Нух яныннан ү теп китсә лә р, пә йгамбә р балтачы булган, дип, тө рлечә кө леп мә схә рә кылып ү тә лә р иде. Нух ә йтте: " Бү ген сез безне мә схә рә кылсагыз, иртә гә без сезне мә схә рә кылырбыз, сез мә схә рә кылган кеби.
39. Кемгә рисвай кылучы ґә заб килгә нен тиздә н белерсез, һ ә м кемгә мә ң гелек ґә заб булачагын белерсез! "
40. Безнең ґә заб белә н ә меребез килеп, хә тта җ ирдә н су кайнап чыга башлагач, ә йттек: " Ий Нух, һ ә р хайваннан ирле хатынлы итеп берә р пар һ ә м иман китергә н кешелә рне вә ө й җ ә мә гатең не кө ймә гә алып кер, мә гә р алар хакында Аллаһ удан " алар кө ферлек кылдылар" дигә н сү з булган бер хатының илә бер угълың кө ймә гә кермә слә р". Ә мма Нухка бик аз кешелә р иман китерделә р.
41. Нух ә йтте: " Кө ймә гә Бисмиллә һ ә йтеп керегез, бу кө ймә нең йө реше вә туктавы Аллаһ телә ге белә н булыр, дип ә йтегез! Тә хкыйк минем Раббым мө эминнә рне ярлыкаучы вә рә хмә т итү че".
42. Ул кө ймә аларны кү тә реп таулар кеби зур дулкыннар эчендә йө рер. Кө ймә гә кермичә бер читтә торучы угълын чакырды: " Ий угълым, безнең белә н кө ймә гә кер, кә ферлә рдә н булмагыл".
43. Угълы ә йтте: " Бу судан тау башына чыгып котылырмын". Нух ә йтте: " Бү ген Аллаһ ґә забыннан коткаручы юк, сине тау да коткара алмас, мә гә р Аллаһ рә хмә т кылган кешелә р генә кө ймә гә менеп котылырлар", – дип. Соң ра араларына дулкын тө шеп аларны аерды вә карышкан угълы суга батыл һ ә лак булды.
44. Вә Аллаһ тарафыннан ә йтелде: " Ий җ ир, суың ны киптер вә, ий кү к, суың ны туктатгыл", – дип. Су кимеде, һ ә лак буласы кешелә р тә мам һ ә лак булып бетте вә кө ймә Җ удий тавына барып туктады, вә ә йтелде: " Залим кешелә ргә Аллаһ уның рә хмә теннә н ераклыктыр", – дип.
45. Нух нида кылып ә йтте: " Ий Раббым! Угълым минем җ ә мә гатемнә н, җ ә мә гатең не коткарырмын дигә н хак вә гъдә ң бар вә син хә кимнә рнең дә хә кимерә гесең ".
46. Аллаһ у тә галә ә йтте: " Ий Нух, угълың синең җ ә мә гатең нә н тү гел, тә хкыйк угълың ны миннә н соравың, ягъни аң а дога кылуың яхшы эш тү гел, белмичә, дә лилсез миннә н сорамагыл, ә лбә ттә, мин сине наданнардан булмаска ө ндимен.
47. Нух ә йтте: " Ий Раббым, сиң а сыгынамын, мине саклагыл ү зем белмә гә н нә рсә не синнә н сораудан, ә гә р Син мине ярлыкамасаң һ ә м рә хмә т кылмасаң, ә лбә ттә, мин һ ә лак булучылардан булырмын".
48. Ә йтелде: " Ий Нух, Безнең тарафтан имин булып кө ймә дә н тө ш вә сиң а һ ә м синең белә н булган мө эминнә ргә кү п бә рә кә т булган хә лдә кө ймә дә н тө шегез, дә хи сезнең нә селдә н булган бер ө ммә тне дө ньяда файдаландырырбыз, соң рак, азганнары ө чен, аларга Бездә н рә нҗ еткү че ґә заб ирешер".
49. Бу хә бә рлә р яшерен булган хә бә рлә рдә н, ягъни алардан хә бә регез юк иде, хә зер аларны сезгә вә хий кылабыз, Без вә хий кылмас борын син ү зең дә вә каумең дә бу хә бә рлә рне белми идегез. Син кә ферлә рнең җ ә берлә ү лә ренә һ ә м ялганчы диюлә ренә сабыр ит, чыда, бит эшнең ахырындагы уң ыш вә шатлык гө наһ тан сакланучы тә къва кешелә ргә.
50. Гад кауменә кардә шлә ре Һ удны пә йгамбә р итеп җ ибә рдек. Һ уд ә йтте: " Ий каумем Аллаһ уга итагать итегез, Аң а гыйбадә т кылыгыз! Сезгә Аң ардан башка һ ич Илаһ ә юк. Сез хак эшне эшлә ү че тү гел, мә гә р Аллаһ уга ялганны ифтира кылучыларсыз.
51. Ий каумем, сезгә ислам динен ө йрә ткә нем ө чен сездә н хак сорамыйм, минем эшемнең ә җ ере ү земне юктан бар итү че. Аллаһ у тә галә кулында. Шуны да аң ламыйсызмы? Ягъни Аллаһ уга гына гыйбадә т кылыгыз да ә җ ерне дә Аң ардан гына сорагыз!
52. Ий каумем, Аллаһ удан ярлыкавын сорагыз, соң ра тә ү бә итеп Аллаһ уга кайтыгыз, шулай булсагыз Аллаһ сезгә бер-бер артлы яң гыр яудырыр вә куә тегез ө стенә куә тегезне арттырыр, кә фер булып иманнан качмагыз!
53. Кауме ә йтте: " Ий Һ уд, син безгә пә йгамбә рлегең ә дә лил вә могҗ иза китермә дең, синең сү зең ә карап без ү зебезнең сынымнарыбызны ташлаучылар тү гелбез һ ә м сиң а ышанучы да тү гелбез".
54. Ий Һ уд, без сиң а шуны ә йтә без: " Син безнең сынымнарыбызга сү з тидергә нсең дә, аларның бә гъзесеннә н сиң а зарар ирешеп, дивана булгансың, шуң а кү рә юк-бар сү злә рне сө йлисең ". Һ уд ә йтте: " Тә хкыйк мин сезгә Аллаһ уны шаһ ит кыламын, сез дә шаһ ит булыгыз, мин ә лбә ттә, сезнең Аллаһ уга тиң дә ш кылган нә рсә лә регездә н бизү чемен.
55. Аллаһ удан башкадан бизү чемен, миң а һ ичвакыт миһ лә т бирмичә, сынымнарыгыз белә н бергә барчагыз миң а каршы мә керлек белә н телә гә н эшегезне кылыгыз!
56. Тә хкыйк мине вә сезне тә рбия кылучы Аллаһ уга тә вә ккә л кылдым. Ул – Аллаһ җ ир ө стендә ге барча хайванга хуҗ а, алар ө стеннә н ничек телә сә, шулай эш кылыр. Тә хкыйк минем Раббым туры юлга кү ндерү че.
57. Ә гә р Аллаһ уга иман китерү дә н баш тартсагыз, Аллаһ хө кемнә рен сезгә ирештерү ө чен җ ибә релгә н булсам, тә хкыйк мин сезгә аларны ирештердем. Ә гә р иман китерү дә н һ аман баш тартсагыз, Аллаһ сезне юк итә р дә сезнең урынга яхшы каумне китерер, сез Аң а һ ичнә рсә белә н дә зарар итә алмассыз. Тә хкыйк минем Раббым һ ә рнә рсә не ү зе саклаучы".
58. Аларга ґә заб вакыты җ иткә ч, рә хмә тебез белә н Һ удны вә иман китереп аң а ияргә ннә рне ґә забтан коткардык һ ә м аларны ахирә тнең каты ґә забыннан коткардык.
59. Ошбу сө йлә гә ннә р Гад каумедер ки, Раббыларының аятьлә рен инкяр иттелә р вә рә сү ллә ргә гө наһ лы булдылар һ ә м һ ә рбер азган тә кә бберлә рнең вә хакка каршы кешелә рнең ә мерлә ренә иярделә р.
60. Алар явыз эшлә ре ө чен дө ньяда һ ә м ахирә ттә лә гънә ткә лаек булдылар. Ә гаһ булыгыз, дө реслектә Гад кауме ү злә ренең Раббыларына кә фер булдылар. Ә гаһ булыгыз, Һ уд кауме Гадкә Аллаһ уның рә хмә теннә н ераклык булды.
61. Вә Сә муд халкына кардә шлә ре Салихны пә йгамбә р итеп җ ибә рдек. Ул ә йтте: " Ий каумем Аллаһ уга гыйбадә т кылыгыз, Аң ардан башка сезгә Илаһ ә юк, Ул сезне җ ирдә н яратты вә җ ирдә торырга гомер бирде, Аң ардан ярлыкау ө стә гез, соң ра тә ү бә итеп, Аң а кайтыгыз! Тә хкыйк Раббымның рә хмә те дога кылучыларга, ә лбә ттә, якын".
62. Ә йттелә р: " Ий Салих, син пә йгамбә рлек дә гъвә сен кылуың нан элек арабызда бер ө метле егет идең. Ә инде хә зер безне аталарыбыз гыйбадә т кылган сынымнарга гыйбадә т кылудан тыясың мы? Тә хкыйк без син ө ндә гә н дин вә Аллаһ уның бер генә булуы хакында шиктә без, аларның син ә йткә нчә дө рес булуында шиклә нә без".
63. Салих ә йтте: " Уйлап карагыз, мин сезгә Раббым тарафыннан пә йгамбә рлегемә ачык дә лиллә р белә н килгә н булсам вә Ул миң а рә хмә тен биргә н булса, шуннан соң шиклә нергә урын каламы? Инде мин ү земә кү п нигъмә т бирү че Раббыма гө наһ лы булсам, ягъни Ул ә йткә нчә эш кылмыйча, сез ә йткә нчә эш кылсам, ул вакытта мине Аның ґә забыннан кем коткарыр? Ә гә р сез ә йткә нчә эш кылсам, ә лбә ттә, ү земә һ ә лакә ттә н башка һ ичнә рсә не арттыра алмам! "
64. Янә ә йтте: " Ий каумем, бу дө я минем пә йгамбә рлегемә дә лил булган дө ядер. (Чө нки Салихтан кауме: " Ә гә р хак пә йгамбә р булсаң, дога кылып ошбу таштан дө я чыгар", – диделә р. Салих г-м Аллаһ удан сорады һ ә м, таш ярылып, дө я чыкты). Ул дө ягә ихтыяр бирегез, Аллаһ җ ирендә ашасын вә аң а һ ичбер зарар тидермә гез, ә гә р зарар тидерсә гез, ү зегезгә бик тиз ґә заб ирешер".
65. Лә кин Салихны тың ламадылар, дө яне ү терделә р, Салих ә йтте: " Ө ч кө н торып урыныгызда файдаланыгыз, соң ра сезгә ґә заб ирешер: бу вә гъдә ялган вә гъдә тү гел".
66. Газабыбыз килгә н кө нне ү з рә хмә тебез белә н Салихны вә иман китереп, аң а ияргә н мө эминнә рне коткардык. Тә хкыйк синең Раббың Аң а карышканнарны ґә заб кылуда куә тле вә җ иң ү че.
67. Дө яне ү терү че залимнә рне бер каты тавыш тотты, шул тавыш белә н барчалары урыннарында һ ә лак булдылар.
68. Гү я алар дө ньяда аз гына да тормаган кеби булдылар. Ә гаһ булыгыз, тә хкыйк Сә муд халкы Раббыларына кә фер булдылар, ә гаһ булыгыз, Аллаһ рә хмә теннә н Сә муд халкына ерак булмаклыктыр.
69. Тә хкыйк Безнең илче фә рештә лә ребез бала белә н сө енеч бирмә к ө чен Ибраһ им г-мгә килеп сә лам бирделә р. Ибраһ им сезгә дә сә лам булсын, диде. Озакка сузмыйча, Ибраһ им майда пешергә н бозауны кунаклар алдына алып килде.
70. Кунаклар кулларын бозауга сузмагач, Ибраһ им аларны яратмыйча, хә тта болар караклар, дип уйлады вә алардан шиклә неп куркуга тө ште. Фә рештә лә р ә йттелә р: " Син бездә н курыкма, тә хкыйк без Лут кауменә һ ә лак итә р ө чен җ ибә релгә н фә рештә лә рбез".
71. Ибраһ им г-мнең хатыны да шунда аяк ө стендә иде, хатыны Ибраһ имның куркуыннан кө лде, сө енеч хә бә р бирдек, ул хатынга Исхак исемле бала тудырмагы белә н вә Исхактан Ягъкуб исемле бала булыр, дип.
72. Ул – хатын ә йтте: " Вә й нинди ґә җ ә б! Карт карчык булганым хә лдә бала тудырырмынмы? Ошбу минем ирем дә карт инде, без карт кешелә рдә н бала булмагы бер ґә җ ә п эштер.
73. Фә рештә лә р ә йттелә р: " Аллаһ у тә галә нең кодрә тенә гаҗ ә плә нә сезме? Ий пә йгамбә рлек заһ ир булган ө й кешелә ре! Сезгә Аллаһ уның рә хмә те вә бә рә кә те булачак. Ул – Аллаһ эшлә гә н эшлә рендә макталырга тиешле булган бик олугъ бер зат".
74. Ибраһ им г-мнә н курку беткә ч һ ә м аң а бала булачагы белә н шатлыклы хә бә р дә булгач, Лут кауме хакында безнең белә н бә хә слә шә дер, ягъни фә рештә лә р Лут каумен һ ә лак итә без дигә ч, бит алар арасында мө селманнары да бар, аларны да һ ә лак итә сезме, дип.
75. Тә хкыйк Ибраһ им шә фкатьле вә Аллаһ удан куркып ә һ -вә һ итү че һ ә м тә ү бә белә н Аллаһ уга кайтучы.
76. Җ ә браил г-м ә йтте: " Ий Ибраһ им! Лут кауме хакында бә хә слә шү дә н туктагыл, тә хкыйк Раббың нан аларга ґә заб белә н ә мер килде, шиксез аларга ґә заб килү чедер, инде ул килү че ґә заб алардан һ ич тә кире китмә с.
77. Илче фә рештә лә ребез Лут хозурына килгә ч, Лут фә рештә лә р хакында кайгыга калды, чө нки фә рештә лә р бик чибә р егетлә р кыяфә тендә килделә р. Лут аларның фә рештә икә нлеклә рен белмә де, хә тта алар хакында кү крә ге кысылды, кү ң еле сынды вә ә йтте: " Бу кө н авыр кө н, ни булыр инде". Лутның бер явыз хатыны: " Лутка бик чибә р кунак егетлә ре килде, барып файдаланыгыз", – дип залимнә р арасына хә бә р таратты.
78. Ә леге азган халык Лут ө енә йө герешеп килделә р, моннан элек тә алар яман эшлә рне кылдылар. Аларның яман эшлә ре шул: яшь егетлә рне кызлар итеп кулланырлар иде. Лутның кунаклары янына йө герешеп килү лә ре дә шуның ө чен иде. Лут аларга ә йтте: " Ий каумем, менә минем сезгә кызларым, никахлап алыгыз да, якынлык кылыгыз, алар сезне гө наһ тан пакьлә рдер. Аллаһ удан куркыгыз, хә лә л бар чагында хә рамнан сакланыгыз, мине кунакларым хакында рисвай кылмагыз! Ә йә сезнең арагызда бу яман эшнең кабахә тлеген белү че бер ир юкмы? Ә гә р арагызда гакыллы ир булса, сезне бу эштә н тыяр иде.
79. Ә йттелә р: " Ий Лут, ү зең белә сең, синең кызларында безнең хә җ ә тебез юк, дә хи безнең нә рсә телә гә небезне дә белә сең ки, без синең кунакларың ны телибез".
80. Лут ә йтте: " Ә гә р минем сезгә куә тем җ итсә иде, яки бер куә тле җ ә мә гатькә мө рә җ ә гать итә ргә кө чем булса иде, ә лбә ттә, мин сезне ни эшлә ргә белер идем".
81. Фә рештә лә р ә йттелә р: " Ий Лут, без Раббың ның илчелә ребез, каумең сиң а һ ич зарар кыла алмас, син кичнең бер вакытың да ө й җ ә мә гатең не алып чыгып кит, сездә н һ ичберегез аерылып калмасын, мә гә р залимнә р ягына авышкан хатының ны алып чыкма, тә хкыйк кә ферлә ргә килә торган ґә заб хатының а да ирешер. Дө реслектә бу кә ферлә рнең ґә заб кылынырга вә гъдә лә ре таң вакытыдыр, ә йә таң якын тү гелме? Җ ә браил г-м шә һ ә рлә рен канаты белә н кү тә реп, аннары ә йлә ндереп җ иргә ташлады, һ ә ммә се һ ә лак булдылар.
82. Аларга ґә заб белә н ә меребез килгә ч, шә һ ә рлә рен астын ө скә ә йлә ндердек һ ә м алар ө стенә таш яудырдык, ул ташлар кыздырылган булыр.
83. Раббың хозурында ґә заб ташы дип галә мә тлә нмештер. Ул ташлар башка залимнә ргә дә ерак тү гел.
84. Вә Мә дйә н халкына пә йгамбә р итеп кардә шлә ре Шө ґә ебне җ ибә рдек. Ул ә йтте: " Ий каумем Аллаһ уга гыйбадә т кылыгыз! Ул Аллаһ удан башка сезнең Илаһ ә гыз юк. Дә хи бер нә рсә не ү лчә п кешегә биргә ндә, килограмм ү лчә вендә дә, литр яки берә р савыт ү лчә вендә дә киметеп ү лчә мә гез! Тә хкыйк мин сезне бик байлыкта кү рә мен, һ ә м сезнең ө чен куркамын кыямә т кө ненең чолгап алучы ґә забыннан.
85. Ий каумем, ү лчә ү лә регезне гаделлек белә н ү лчә гез! Вә ү лчә ү лә рдә кешелә р ә йберлә рен киметмә гез вә җ ир ө стең дә бозыклык кылып йө рмә гез!
86. Ә гә р хак мө эмин булсагыз, кә себлә регездә һ ә м сә ү дә лә регездә Аллаһ калдырган файда аз булса да, сезнең ө чен хә ерледер, ә мма ү лчә ү не киметеп алган файда хә ерсез – хә рамдыр. Мин сезгә сакчы тү гелмен, һ ә р эшегезне кү зә теп бетерә алмам, ү з эшегезне ү зегез карагыз!
87. Кә ферлә р ә йттелә р: " Ий Шө ґә еб! аталарыбыз гыйбадә т кылган сынымнарыбызны ташларга һ ә м ү зебезнең малларыбызда ү зебез телә гә нчә эш кылуны ташларга синең намазың кушамы? Кө леп ә йттелә р: ә лбә ттә, син шә фкатьле вә туры юлга кү нү че бер кешесең ".
88. Ә йтте: " Ий каумем, уйлап карагыз, ә гә р мин Раббымнан кө чле дә лиллә р белә н килгә н булсам һ ә м мине ү зеннә н яхшы ризык белә н ризыкландырса вә мин сезне нә рсә лә рдә н тыйсам, ул нә рсә лә рне ү зем эшлә ргә телә мим, мин сезгә һ ичнә рсә телә мим, мә гә р кө чем җ иткә н хә тле эшегезне хак юлга салырга телим, сезне ислах кылуда миң а уң ышка ирешмә к юк, инсаф белә н Аң а кайтамын.
89. Ий каумем, миң а карышмагыз, миң а карышуыгыз Нух кауменә, яки Һ уд кауменә, яки Салих кауменә ирешкә н ґә заб кеби ґә заб ирешү гә сә бә п булмасын! Бит Лут кауменең һ ә лакә те сездә н ерак тү гел, сакланыгыз!
90. Раббыгыздан ярлыкау ө стә гез, соң ра тә ү бә итеп Аң а кайтыгыз! Тә хкыйк минем Раббым тә ү бә итеп тө зә лү челә ргә шә фкатьле вә аларны сө юче".
91. Кауме ә йттелә р: " Ий Шө ґә еб, син сө йлә гә н сү злә рнең кү брә ген аң ламыйбыз һ ә м арабызда сине бик зә гыйфь кү рә без, ә гә р синең иман китергә н иярченнә рең булмаса иде, без сине ташлар белә н бә реп ү терер идек вә синең безгә кө чең җ итә торган тү гел".
92. Шө ґә еб ә йтте: " Ий каумем, миң а ияргә н мө эминнә р хә тере ө чен Аллаһ ә мерлә рен артыгызга куясыз. Тә хкыйк минем Раббым сез кылган эшлә рне белү че вә ү зегезне чолгап алучы.
93. Ий каумем, сез урыныгызда ү зегезнең бозык эшлә регезне кылыгыз! Ә лбә ттә, мин ү з гамә лемне кылырмын вә кем ялганчы һ ә м кемгә рисвай кылучы ґә заб килгә нене тиздә н белерсез. Кө тегез Аллаһ ґә забын! Мин дә сезнең белә н бер рә ттә н сезгә килә торган ґә забны кө тү чемен".
94. Ґә заб килергә ә меребез булгач, Шоґә ебне вә аң а ияргә н мө эминнә рне ү зебезнең рә хмә тебез белә н ґә забтан коткардык. Ә мма залим кә ферлә ргә Җ ә браилнең тавышы иреште, ө йлә ре эчендә ябышып каттылар.
95. Гү я алар йортларында һ ич тормадылар. Сә муд кауменә Аллаһ уның рә хмә теннә н ераклык булган кеби, Мә дйә н халкына да Аллаһ уның рә хмә теннә н ераклык булгучыдыр.
96. Тә хкыйк ачык дә лиллә ребез вә могҗ изаларыбыз белә н Мусаны пә йгамбә р итеп җ ибә рдек.
97. Фиргаунга вә аның олугъларына, алар Фиргаунга вә аның ә меренә ияргә н иделә р, Фиргаунның эше хак вә яхшы тү гел, бә лки һ ә ммә эше батыл иде.
98. Фиргаун кыямә т кө нендә җ ә һ ә ннә мгә кауменнә н алда килер, каумен ияртеп җ ә һ ә ннә мгә алып керер. Аларның килгә н урыннары нинди яман урындыр.
99. Аларга дө ньяда һ ә м ахирә ттә лә гънә т яуды. Нинди ямандыр аларга бирелгә н урын.
100. Сиң а сө йлә гә н ошбу хә бә рлә р шә һ ә р вә авыл хә бә рлә реннә ндер. Ул шә һ ә рлә рнең бә гъзелә ре хә зер дә бар, вә бә гъзелә ре юк, һ ә лак булганнар.
101. Без аларга һ ич золым кылмадык, лә кин алар ү злә ренә ү злә ре золым кылдылар Раббың ның ґә забы килгә ч, аларның Аллаһ удан башка гыйбадә т кыла торган сынымнары аларга һ ич файда бирмә де вә саклый алмады, вә һ ә лакә ткә тө шү дә н башка сынымнары аларга һ ичнә рсә арттырмады.
102. Ә нә шулай Раббың ның кешелә ре азган шә һ ә рне ґә заб белә н тотуы бик тиз вә бик каты.
103. Югарыда сө йлә нгә н хә бә рлә рдә ахирә т ґә забыннан куркучылар ө чен гыйбрә тлә р бар, ул кыямә т кө не кешелә рнең барчасы җ ыела торган кө ндер, вә ул кө ндә һ ә р мә хлук Аллаһ у хозурында хазер булыр.
104. Ул кө нне вакытлыча гына, дө нья беткә нче генә кичектерә без.
105. Кыямә т кө не килеп җ итсә, һ ичкем сө йлә шә алмас, мә гә р Аллаһ изин биргә н кеше генә сө йлә шер, бә с ул кө ндә кешелә рнең кайберлә ре яхшы вә кайберлә ре явыздыр.
106. Ә мма явыз бә хетсезлә р утта булырлар, аларга анда ґә забның катылыгыннан яман тавыш белә н кычкыру вә ың гырашу булыр.
107. Ахирә тнең җ ире вә кү клә ре даим булган хә лдә алар да җ ә һ ә ннә мдә мә ң ге калырлар, мә гә р Раббың ның телә ге белә н генә мө эмин булган кешелә р мә ң ге калмас. Ә лбә ттә, синең Раббың кылырга телә гә н эшен кылучы.
108. Вә ә мма яхшы мө селманнар җ ә ннә тнең җ ире вә кү клә ре даими булган хә лдә җ ә ннә ттә мә ң ге калырлар, мә гә р җ ә ннә ткә керә алмый торырлар Раббың телә гә н гө наһ лы мө эмин кешелә р, ул җ ә ннә т мө эминнә ргә Аллаһ удан һ ич бетми торган бү лә ктер.
109. Ий Мухә ммә д г-м, мө шриклә рнең дине вә гамә ле батыл-ялган икә нлектә һ ич тә шиклә нмә, ә лбә ттә, бө тен эшлә ре батылдыр, аталары сынымга гыйбадә т кылган кеби болар да сынымга гыйбадә т кылалар. Аларның ґә забтан булган ө лешлә рен һ ич киметмичә, ү злә ренә бирербез.
110. Тә хкыйк Без Мусага китап бирдек, ул китап хакында ихтилаф булды – кайбер кешелә р ышандылар вә кайбер кешелә р ышанмадылар. Ә гә р Раббың ның вә гъдә се булмаса иде, кә ферлә рнең ґә забын кичектерү белә н, ә лбә ттә, аларны һ ә лак итмә к ө чен хө кем булыр иде, тә хкыйк кә ферлә р Коръә ннең Аллаһ китабы икә нлектә шиклә нмә ктә лә р.
111. Аларның барчасына да Раббың, кылган эшлә ренең җ ә засын тулысынча бирер, Аллаһ аларның кылган эшлә реннә н, ә лбә ттә, хә бә рдар.
112. Ий Мухә ммә д г-м, ү зең һ ә м сиң а ияреп тә ү бә иткә н мө эминнә р! Эшлә регездә Аллаһ боерганча туры булыгыз! Һ ә м Аллаһ уга гө наһ лы булмагыз, ягъни Аның бер хө кемен дә бозмагыз! Дө реслектә Аллаһ сезнең кылган эшлә регезне кү рү че.
113. Залимнә р, кә ферлә р, монафикълар, мө шриклә р, фасыйклар һ ә м җ аһ иллә р ягына авышмагыз, аларга иярмә гез, алар кылган эшлә рне кылмагыз, аларга һ ич тә дус булмагыз! Ә гә р алар ягына авышсагыз, ул вакытта сезне җ ә һ ә ннә м уты тотар, Аллаһ удан башка сезгә дус юк, Аң а дус булырга тырышыгыз! Ә гә р Аллаһ уга дус булмыйча залимнә ргә дус булсагыз, соң ра Аллаһ ґә забыннан котылырга сезгә ярдә м ителмә с.
114. Кө ннең ике тарафында намазларың ны укыгыл, ягъни таң, ө йлә, икенде намазлары вә кичен – ахшам, йә стү намазларын укыгыл! Тә хкыйк тө рле яхшылыклар, ә лбә ттә, явызлыкларны җ уялар, югарыда сө йлә нгә н Аллаһ сү злә ре, ә лбә ттә, вә газьлә нү челә ргә вә газь нә сыйхә ттер.
115. Сабыр кыл, чыдамлы бул Аллаһ юлың да сабит булу ө чен, ә лбә ттә, чыдамлык кирә к һ ә м изгелек кыл! Аллаһ изгелек кылучыларның савабларын һ ич җ уймас.
116. Кә шки булсачы арагызда сездә н ә ү вә л һ ә лак булган каумлә рдә н калган гакыл белем иялә ре, кешелә рне җ ир ө стендә бозыклык кылудан тыяр иделә р, мә гә р алар арасыннан азларын гына ґә забтан коткардык, кешелә ргә ә мер мә гъруф кылганнары ө чен. Ә мма залимлә р ү злә ренә бирелгә н дө нья байлыгына гына иярделә р һ ә м, азып, кә фер булдылар.
117. Шә һ ә рлә р кешелә ре иманлы, динле яхшы кешелә р булганлары хә лдә Раббың золым итеп аларны һ ич һ ә лак итә р булмады.
118. Ә гә р Раббың телә сә иде бө тен кешелә рне бер генә диндә кылыр иде. Кешелә р һ аман да Аллаһ хө кемлә рен бозып, диндә тө рле юлларга китмә ктә лә р.
119. Мә гә р Раббың рә хмә т иткә н хак мө эминлә р Аллаһ хө кемлә рен бозмаслар вә Коръә н белә н кү рсә телгә н тугъры юлдан тышкары һ ич тә чыкмаслар, ә нә шул хак мө эминнә рне Аллаһ халык кылды исламның хаклыгын кү рсә тер ө чен, Аллаһ динен бозучы бидеґә тче җ енлә р вә бидеґә тче кешелә р белә н, ә лбә ттә, җ ә һ ә ннә мне тутырачакмын дигә н хө кеме белә н Раббың ның сү зе тә мам булды.
120. Расү ллә р хә бә рлә реннә н хикә я итсә к, һ ә рберсендә синең кү ң елең дә сабит булырга кыйссалар иң дерә без, вә ошбу сү рә дә килде сиң а хак хә бә рлә р вә мө эминлә ргә вә газь һ ә м гыйбрә тлә р.
121. Иман китермә гә н кешелә ргә ә йт: " Ү з урынларыгызда кыласы явыз эшлә регезне кылыгыз! Мин дә ү з эшемне кылучымын.
122. Кө тегез Аллаһ хө кемен, без дә сезнең һ ә лак булуыгызны кө тә без".
123. Җ ирдә ге вә кү клә рдә ге яшерен нә рсә лә р Аллаһ у тә галә неке, вә барча эш Аң арга кайтыр, Ул – Аллаһ уга гына гыйбадә т кылыгыз вә Ул – Аллаһ уга тә вә ккә л кыл! Сезнең кылган гамә ллә регездә н Раббың гафил тү гел.