Студопедия

Главная страница Случайная страница

Разделы сайта

АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника






Э т н о п е д а г о г и к а






 

Балағ а білім мен тә рбие берудегі этникалық топтарғ а тә н тарихи қ алыптасқ ан эмпирикалық білімдер жиынтығ ын тұ тас зерттейтін ғ ылым:
Этнопедагогика
Этнография
Педагогика тарихы
Этномә дени
Этно саясат

 

Этнопедагогика саласында «Этнопедагогика», «Халық тық педагогика» ұ ғ ымдарын алғ аш ажыратып, дұ рыс тү сінік берген ғ алым:
Г.Н.Волков
Қ.Жарық баев
А.Э.Измайлов
К.Д.Ушинский
Ы.Алтынсарин

 

«Халық тық педагогика» ұ ғ ымының дұ рыс анық тамасы:
Халық тық педагогика этнопедагогиканың зерттеу пә ні, тә рбие жө ніндегі халық тық эмпирикалық білімдер жиынтығ ы
Халық тық педагогика педагогиканың арнайы ғ ылыми саласы
Халық тық педагогика жө ніндегі жаң адан даму ү стіндегі ғ ылым
Дү ние жү зі халық тарының педагогикасын зерттейді
Халық тық педагогика тарихи пә н

 

Білім беру жү йесі жә не отбасындағ ы, адамның жалпы ө міріндегі ү здіксіз тә рбие теориясы, этнос теориясы, қ азақ этнопсихологиясы, қ азақ философиясы педагогиканың қ ұ рамдас бө лімі ретінде қ алыптасты, ол:
Қ азақ этнопедагогикасы
Қ азақ халқ ының этнопсихологиясы
Қ азақ халқ ының халық тық педагогикасы
Қ азақ халқ ының халық тық педагогика идеясы
Қ азақ халқ ының этноэтикеті

 

Бала тә рбиесімен тікелей байланысты ә леуметтік-тарихи шарттар негізінде қ алыптасқ ан халық тың рухани жә не материалдық мә дени мұ расы:
Халық тың педагогикалық мә дениеті
Халық тың эстетикалық мә дениеті
Халық тың этикалық мә дениеті
Мә дени ө сиеті
Кә сіби мә дениет

 

Халық тық тә рбиенің мақ саты бұ л:
Жан-жақ ты жетілген ұ рпақ тә рбиелеу
Жеке тұ лғ аның эстетикалық тә рбиесі
Жеке тұ лғ аның ең бек тә рбиесі
Жеке тұ лғ аның адамгершілік тә рбиесі
Адамгершілігі, денсаулығ ы мық ты адам тә рбиелеу

 

Қ азақ халық педагогикасындағ ы тә рбие мақ саты қ алай тұ жырымдалады:
Сегіз қ ырлы, бір сырлы ұ рпақ тә рбиелеу
1-ші байлық денсаулық деген принцип бойынша дені сау, дамығ ан адам тә рбиелеу
Отбасы иесін тә рбиелеу
Жан-жақ ты жетілген жеке тұ лғ а тә рбиелеу
Ө з «Мен» жү йесі бар тұ лғ а

 

Этнопедагогика байланысатын ғ ылым салалары:
Философия, тарих, ә дебиет, этнография
Философия, кибернетика, дидактика
Этика, эстетика, физиология
Анатомия, эстетика, тарих
Физика, астрономия, философия

 

Қ азақ этнопедагогикасының арнайы зерттеле бастағ ан кезең і:
1970 ж
1990 ж
1950 ж
1999 ж
2001 ж
Орыс педагогикасының атасы, алғ аш рет халық тық тә рбиеге негізделген білім мен тә рбие беру туралы пікір айтқ ан педагог:
К.Д.Ушинский.
Л.Н.Толстой.
Г.Н. Потанин
Л.Гумилев
Ә.Диваев

 

«Тү ркі сө здерінің жинағ ы» ең бегінің авторы:
Махмұ т Қ ашқ ари
Ә л-Фараби
Жү сіп Баласағ ұ ни
Қ ожа Ахмет Яссауи
А.Ү йгінеки
Қ азақ даласының XV-XVIІ ғ.ғ. ұ стаздары:
Асан қ айғ ы, Шалкиіз, Жиенбай жырау т. б
Шоқ ан, Ыбырай, Абай т. б.
Ә л-Фараби, М.Қ ашғ ари, Қ орқ ыт т. б
Ыбырай, Шалкиіз, Қ орқ ыт ата
М.Қ ашқ ари, Қ азтуғ ан, Шоқ ан

 

Сырдария ө зені бойында ө мір сү рген тү ркілер ойшылы:
Қ орқ ыт
Қ ожа Ахмет Яссауи
Сыр ақ ыны Қ ашаубай
Ү мбетей жырау
Кердері Ә убә кір

 

Оқ ыту, білім беру, тә рбие жә не жан туралы ғ ылыми ең бектер жазғ ан ғ алым, ойшыл:
Ә бу Насыр Ә л-Фараби
А.Иү гінеки
А.Байтұ рсынов
Ж.Баласағ ұ н
Р.М.Қ оянбаев

 

Халық тық музыка ө нері арқ ылы жас ұ рпақ қ а эстетикалық тә рбие беру проблемасын зерттеген ғ алымдар:
М.Х.Балтабаев, С.А.Ұ зақ баева
К.Ж.Қ ожахметова, Ж.Ж.Наурызбай
Қ. Бө леев, А.Калюжный
Қ.Б.Жарық баев, С.Қ.Қ алиев
Л.Керімов, Н.Д.Хмель

 

Қ азақ этнопедагогикасындағ ы негізгі тә рбие ә дістерінің жү йесі:
Ү лгі-ө неге, мадақ тау, жазалау, ә ң гіме
Эксперимент, бақ ылау
Сө здік, кө рнекілік, практикалық
Бақ ылау, практикалық
Ынталандыру

 

Халық тық педагогикадағ ы адамның мінез-қ ұ лқ ын ынталандыру ә діс-тә сілдері:
Жазалау, мадақ тау, жарыс
Жауаптың барлық берілген варианттары дұ рыс
Тү сіндіру, кө ндіру
Бұ йрық беру, ө тіну, тапсырма беру, сену
Ү йрету, тә лімгер, жазалау, тілек, кең ес, ым, қ олдау, марапаттау

 

Халық тық ә семдік тә рбиесінің қ ұ ралдары:
Ө нер, ең бек, табиғ ат, ә дет-ғ ұ рып
Музыка жә не ерлік
Халық тық ә семдік туралы мақ ал-мә телдер
Ертегілердегі ә семдік туралы идеялар
Табиғ ат

 

Қ азақ халқ ындағ ы дене тә рбиесінің ә дістері:
Аударыспақ, атыспақ, шабыспақ, қ арғ у
Ұ лттық ойындар (балалар жә не спорттық)
Ұ лттық гимнастика
Кө кпар, тоғ ызқ ұ малақ
Қ ыз қ уу, бә йге

 

Қ азақ халқ ының еттен жасалатын тағ амы:
Сірне
Жент
Піспек
Ірімшік
Қ арма

 

«Жалғ ыз адам би болмас, жалғ ыз ағ аш ү й болмас» деген қ азақ халық тұ жырымында қ андай тә рбие міндеті туралы айтылады:
Ұ жымдық
Адамгершілік
Топтық
Эстетикалық
Гуманистік

 

Халық тық педагогикадағ ы адамгершілік тә рбиесінің қ ұ ралдары:
Дін, ә дет-ғ ұ рыптар, мақ ал-мә телдер, тиым сө здер
Шежіре, отбасы, дә стү р
Идеал
Туа біткен қ асиеттер
Ересек адамдар ү лгісі

 

Қ азақ даласында алғ аш рет жаң а білім беру реформасының қ ажеттілігін айтып, этностық психология мә елесін сө з еткен ғ алым, ағ артушы:
Шоқ ан
Абай
Ыбырай
М.Дулатов
Жә ң гір хан

 

Қ азақ халқ ының тарихында ғ ылым, білім, мә дениет дамуына ық пал еткен басылымдар:
«Абай», «Айқ ап», «Алаш», «Қ азақ»
«Жеті жарғ ы», «Қ азақ стан мектебі»
«Дала уә лияты», «Қ азақ тілі мен ә дебиеті», «Шежіре»
«Ұ лт тағ ылымы», «Айқ ап», «Кедей»
«Жеті жарғ ы», «Шежіре», «Ара»

 

«Мемлекет қ айраткерлерінің нақ ыл сө здері», «Азаматтық саясат», «Риторика» ең бектерінің авторы:
Ә бу Насыр Ә л-Фараби
М.Ж.Кө пеев
К.Д.Ушинский
Қ.Жалайри
М.Қ ашқ ари

 

Қ азақ даласында алғ аш қ олө нер мектебін ашқ ан ұ стаз:
Ы.Алтынсарин
М.Дулатов
М.Жұ мабаев
Т.Тә жібаев
Ш.Уә лиханов
«Адам баласын замана ө сіреді, кімде-кім жаман болса замандасының бә рі виноват» деген пікір иесі:
А.Қ ұ нанбаев
М.Дулатов
Қ.Бержанов
Ш.Уә лиханов
А.Байтұ рсынов

 

«Қ азақ хрестоматиясы», «Қ азақ тарғ а орыс тілін ү йретудің бастауыш қ ұ ралы» атты ең бектердің авторы:
Ы.Алтынсарин
А.Байтұ рсынов
Х.А.Яссауи
С.Сейфуллин
Т.Жү ргенов

 

Қ азақ ауыз ә дебиетіндегі «Жомарт» кейпіндегі бейне:
Атымтай
Бекет
Сырым
Қ обыланды
Қ ыдыр
Қ азақ отбасы тә рбиесінің жү йесін анық таң ыз:
Ата-ә же, ана-ә ке, ағ а-жең ге, апа-жезде тә рбиесі
Ата-ана, туысқ андар тә рбиесі
Ө нер иелері, ең бек тә рбиесі
Хандар, билер тә рбиесі.
Халық тық, ұ лттық тә рбие

 

«Атамекен» тә рбие бағ дарламасының авторы:
М.Р.Қ ұ рсабаев
К.Ж.Қ ожахметова
С.А.Ұ зақ баева
Қ. Бө леев
С.Қ.Қ алиев

 

Ұ лттық ойындарды таң дау мен ұ йымдастыруда педагог қ андай факторларды ескеруі қ ажет:
Ойынғ а қ атысушылардың жасы, ойынды ө ткізетін орын, қ атысушылардың саны, қ олда бар қ ұ рал-жабдық тар
Табиғ ат пен ү йлесімдік принципі
Ересектердің қ атысуымен ойынды ұ йымдастыру мен таң дауда қ орытынды шығ ару
Санамақ таң дау
Ойынғ а барлық балалар қ атысуы тиіс

 

Халық ішінде тө релік жасағ ан қ азақ билерінің есімдері:
Тө ле, Қ азыбек, Ә йтеке билер
Жиренше, Жә нібек, Тө ле билер
Қ азыбек, Ақ тамберді, Жә нібек билер
Ақ сақ Темір, Бұ қ ар, Қ азыбек билер
Кебекбай, Есет, Ноғ айбай билер

 

«Тә рбиесіз берілген білім адамзаттың қ ас жауы» деген пікір иесі:
Ә л – Фараби
Ы.Алтынсарин
М.Жұ мабаев
А.Қ ұ нанбайұ лы
Ш.Уә лиханов

 

Халық арасында «Тасаттық беру» ә дет-ғ ұ рпы қ андай жағ дайда орындалғ ан:
Қ уаң шылық болғ анда
Жаң а ай толғ анда
Егін жинау науқ анында
Наурыз мейрамында
Ораза айтта
Халық тық педагогикадағ ы негізгі тә рбие тү рлерінің жү йесі:
Имандылық, адамгершілік, ақ ыл-ой, дене, ең бек, ә семдік
Қ ыз бала, ер бала, ата-ана, келін тә рбиесі
Отбасы, ана, ә же, имандылық.
Ү лкен адамның ақ ыл кең есі, аң ыз ә ң гімелер
Ө ткеннен сабақ алу, тілек-бата

 

Қ азақ этнопедагогикасының ғ ылыми ә діснамалық негізін зерттеген ғ алым:
К.Ж.Қ ожахметова
С.К.Қ алиев
С.А.Ұ зақ баева
Қ.Б.Жарық баев
С.Ғ аббасов
Қ азақ стандағ ы тә лім-тә рбиелік ой-пікірлер қ ай тарихи кезең нен бастап қ арастырылып жү р:
Ежелгі тү ркі жазуларынан
XIV-XV ғ.ғ
Алғ ашқ ы қ ауымдық кезең нен
XX ғ. 70 жылдарынан
XV-XX ғ.ғ

 

Қ азақ даласында класс-сабақ жү йесін жасағ ан педагог:
Ы.Алтынсарин
Ж.Аймауытов
Қ.Жұ банов
М.Жұ мабаев
А.Байтұ рсынов

 

Қ азақ халқ ының тарихы, мә дениеті, ә дет-ғ ұ рпы мен салт-дә стү рі бойынша сыныптан тыс жү ргізілетін тә рбие бағ дарламасы:
«Атамекен» бағ дарламасы
«Имандылық» бағ дарламасы
«Халық тың салт-дә стү рі» курсы
«Ә ліппе».
Қ Р-дағ ы этномә дени білім беру тұ жырымдамасы
Бесікке баланы қ ай кезең де салады:
Бала кіндігі тү скеннен кейін
Туғ аннан 5 кү ннен кейін
Туғ аннан 7 кү нен кейін
Туғ аннан 9 кү ннен кейін
Қ ырық кү ннен кейін
Бала тә рбиесіне байланысты салт-дә стү рлер, ә дет-ғ ұ рыптар:
Бесікке салу, тұ сау кесу, ашамайғ а отырғ ызу
Бесікке салу, тоғ ыз қ ұ малақ
Қ ұ рсақ той, шілдехана, бата беру
Шілдехана, сың су, қ ырқ ынан шығ ару
Беташар, атқ а мінгізу

 

Қ азақ халқ ының қ ыз бала тә рбиесіне байланысты қ олө нер шығ армашылығ ының тү рлері:
Кесте тігу, кілем тоқ у, ою ою, киім тігу
Қ ой қ ырқ у, ши тоқ у
Жү н тү ту, малды кү ту
Тамақ пісіру, ү й жинау, ас дайындау
Тоқ ыма, ү й бұ йымдарын дайындау
Қ азақ тың ер бала тә рбиесіне байланысты қ олө нер шығ армашылығ ының тү рлері:
Ер-тұ рман даярлау, ү й шаруашылығ ына қ ажетті бұ йымдар мен зергерлік бұ йымдар даярлау
Алаша тоқ у, ши тоқ у
Металл ө ң деу, кө рпеше дайындау
Тері ө ң деу, тігу, тоқ у
Кілем тоқ у, зергерлік бұ йымдар даярлау

 

«Қ азақ балаларының (қ ырғ ыздардың) ойындары» кітабының авторы:
Ә.Диваев
Ш.Уә лиханов
Г.Потанин
С.Тотенаев
Е.Сағ ындық ов

 

Қ азақ халқ ының діни салт-дә стү рлері, ә дет-ғ ұ рыптары:
Айт, пітір беру, ораза, қ ажылық
Айт, намаз
Сү ндет той, ерулік, неке қ ию
Беташар, атқ а мінгізу
Наурыз, пітір беру, қ ажы
Қ азақ халқ ының ү йлену тойына байланысты салт-дә стү р, ә дет-ғ ұ рыптар:
Қ ұ да тү су, сырғ а салу, сың су, отқ а май тамызу, беташар
Қ ұ да кү ту, беташар, ораза
Беташар, наурыз
Сың су, отқ а май тамызу, қ ажылық
Ерулік, шілдехана, сырғ а салу

 

Бала ақ ыл-ойын дамытуғ а ық пал ететін қ азақ халқ ының ұ лттық ойындары:
Жұ мбақ, тоғ ыз қ ұ малақ, санамақ
Жұ мбақ, орамал тастамақ
Алтыбақ ан, ауызша есеп
Бестас, санамақ, алтыбақ ан
Тоғ ыз қ ұ малақ, алтыбақ ан
Қ азақ тың ұ лттық қ имыл-қ озғ алысты спорт ойындарының тү рлері:
Кө кпар, аударыспақ, қ азақ ша кү рес, қ ыз қ уу
Алтыбақ ан, соқ ыр теке, бә йге
Жұ мбақ, жаң ылтпаш, арқ ан тарту
Қ оршы, шалма, сақ ина тастау
Мақ ал-мә тел, соқ ыр теке

 

Халық тың педагогикалық мә дениетінің жоғ ары кө рсеткіштері:
Халық тық жоғ ары мә дениеттің бір тұ тастығ ы
Педагог кадрлардың саны.
Халық тә рбиешілерінің саны
Халық мә дениетінің тө мендігі
Халық мә дениетінің этикасы

 

Халық тә рбиесі факторларына жататындар:
Табиғ ат, тә рбие, орта, ө нер, ауыз ә дебиеті, тұ рмыс
Мақ сат, міндет, мазмұ н, форма, ә діс-тә сілдері, тапсырма
Табиғ ат, халық тық тә рбие, балалар, ата-ана
Ү лгі-ө неге, мадақ тау, мораль, сө гіс, қ орқ ыту, жаттығ у
Бү гінгі кү нге дейін сақ талғ ан халық тың тұ рмыстық қ ұ ралдары, қ оршағ ан табиғ и ортаны қ орғ ау мен ө нердегі ескерткіштер

 

Ө мірдің ә р кө рінісінен нақ ты ө ситті сипат беретін образды сө йлем бұ л:
Мақ алдар
Ертегілер
Сө йлемдер
Ә ң гімелер
Дастандар

 

Жалпы адамзаттық қ ұ ндылық тарды қ олдап, қ азақ халқ ы балаларын ұ лттық ә деп нормаларына тә рбиелеуде қ андай ұ ғ ымдарды жоғ ары бағ алап, негіз еткен:
Ар, намыс, ұ ят
Денсаулық, молшылық
Сегіз қ ырлы, бір сырлы нағ ыз жігіт
Шындық, шын ниет
Кү ш, алғ ырлық, жылдамдық

 

Ә рбір жас ұ рпақ ағ а ұ рпақ тан қ алғ ан дә стү рлерлі мә дениетті қ алай мең гереді:
Еліктеу, талапты тү сіну, мең геру, зерттеу негізінде
Еліктеу, жаттығ у
Ә деп мінез-қ ұ лығ ы, жеке тұ лғ алық сапаның қ алыптасуы
Кең ес, тапсырма, жаттығ у
Дә стү р, ә дет-ғ ұ рып

 

Халық тық ауызекі шығ армашылығ ынан балалар фольклорына жатады:
Ертегі, санамақ, қ аламақ, жаң ылтпаш, жұ мбақ тар
Жұ мбақ тар, мақ ал-мә тел, этнос, аң ыз ә ң гімелер
Ертегілер, аң ыз ә ң гіме, ә зіл-сық ақ тар
Жар-жар, беташар, сың су
Жұ мбақ айтыс, ә дет-ғ ұ рып

 

Қ ұ рбандық қ а мал шалу қ ай кезде орындалатын дә стү р:
Қ ұ рбан айт
Ораза айт
Наурыз мейрамы
Садақ а
Ү йлену тойы

 

Абылайхан тұ сында ө мір сү рген жырау:
Бұ қ ар
Асан Қ айғ ы
Ү мбетей
Махамбет
Шал

 

«Қ азақ шежіресі» атты шығ арманың авторы:
Ш.Уә лиханов
А.Қ ұ нанбаев
Ы.Алтынсарин
Л.Гумилев
М.Тә тімов
Бала тілінің тазалығ ын жетілдіріп, ә рі ақ ыл-ойын дамытуғ а арналғ ан тә рбие қ ұ ралы:
Жаң ылтпаш
Аң ыз
Қ аламақ
Ө лең
Ә ң гіме
Асан Қ айғ ы іздеген қ ұ т-береке мекені:
Жерұ йық.
Бейіш
Тә уелсіз Қ азақ стан
Жұ мақ
Сулы ауыл

 

 

С.Мұ қ ановтың «Ө мір мектебі» шығ армасында келтірілген, қ азірде ұ мыт болғ ан ұ лттық спорт ойыны:
Орда
Кө кпар
Ақ аю
Қ ыз қ уу
Алтыбақ ан

 

Кө кпар ойынының тү рі:
Дода
Орамал тастау
Аударыспақ
Аламан
Сарыала қ аз

 

Ы.Алтынсариннің имандылық туралы жазғ ан шығ армасы:
«Мұ сылмандық тұ тқ асы»
«Нұ рнама»
«Нұ р-шапағ ат»
«Ыстық кө л сапары»
«Хадис»

 

Қ азақ тар «қ озы жасында» деп қ ай жастағ ы баланы айтады:
10 жас
4 жас
18 жас
15 жас
12 жас

 

Қ ай ғ алым, педагог ең бегінде бесік тә рбиесі туралы мағ лұ мат беріледі:
М.Жұ мабаев
М.Дулатов
Ш.Уә лиханов
М.Қ озыбаев
Ә.Марғ ұ лан

 

Ертеде «батыр» атағ ы қ андай жағ дайда берілген:
Соғ ыстағ ы ерлігі, қ аһ армандығ ы ү шін
Хандар титулы ретінде
Ата-бабасынан мұ ра ретінде
Біліміне байланысты
Соғ ыс ө нерін мең геру дағ дысына қ арай

 

Жеті ру қ ұ рамына кіретін қ азақ рулары:
Тама, табын, кердері, керейт, рамадан, тілеу, жағ албайлы
Ә лім, шө мекей, назар, қ ият, кенегес, уақ, дулат
Найман, қ ыпшақ, керей, дулат, уақ, шапырашты, қ ият
Тама, табын, адай, қ ыпшақ, қ оң ырат, дулат, байұ лы
Қ ыпшақ, ә лім, тө лең гіт, тө ре, қ ожа, найман, кете
«Жар-жар» ө лең і қ андай думан-мерекеде айтылады:
Келін тү сіру кезінде
Қ ыз ұ зату кезінде
Наурыз мейрамында
Соғ ым сойғ анда
Айт кезінде

 

«Бас бармақ» қ ай ойында айтылады:
«Қ уырмаш»
«Тоғ ызқ ұ малақ»
«Айгө лек»
«Орда»
«Ақ аю»

 

«Пайғ амбар жасы» дегеніміз қ ай жас:
63 жас
70 жас
62 жас
40 жас
61 жас

 

Қ Р «Этномә дени білім беру тұ жырымдамасы» қ ай жылы қ абылданды:
1996 ж
1970 ж
2000 ж
1999 ж
1991 ж

 

Я.А.Коменскийдің халық педагогикасына қ атысты тұ ң ғ ыш ғ ылыми ең бегі қ алай аталды:
Ана мектебі
Тә рбие туралы Заң (Соlепdі)
Ұ лы дидактика
Ә ке мектебі
Пансофия

 

Баланы тымақ қ а салу ө сіру рә сімі:
Шала туғ ан нә рестені жетілгенше тымақ қ а салып жеткізу салты
Баланы еркелетіп ө сіру
Баланың дауыс ырғ ағ ының дамуына ық пал ету
Бала жұ бату
Баланы шә ліге орап ә лдилеу

 

Халық тағ ылымындагы «кө з тию» ұ ғ ымының мә н-мағ ынасы:
Адам бойындағ ы биоэнергетикалық қ уаттың адам организміне тигізген теріс ық палы
Қ ара энергетикалық кү штер арқ ылы адамды қ арғ ап-сілеу
Діни-телогиялық дұ ғ алар арқ ылы адам санасына ә сер ету рә сімі
Бақ сылық діни дә стү рлер
Эзотерикалык психологияның бір кө рінісі

 

Отбасы салтындағ ы «жасау» ұ ғ ымы енші ү лестіру дә стү рі:
Ұ затылғ ан қ ызғ а берілетін ү й-жиһ аздары һ ә м дү ние-мү лік
Ананың сү тінің қ ұ рметіне арналғ ан той сыйы
Қ ұ далық дә стү рі бойынша киіт кигізу рә сімі
Қ ұ да-қ ұ дағ иларғ а арналғ ан киіт рә сімі
Қ ұ далық дә стү р бойынша киіт кигізу рә сімі

 

Шө бересінің алақ анынан толтырып су ішкен қ ария халық танымы бойынша:
Жұ мақ қ а барады
Бақ ытты болады
Кө п шө бере сү йеді
Ө рісі кең болады
Молшылық қ а кенеледі

 

Дастархан ү стіндегі нанның ү гітілген қ оқ ымын жеген бала:
Дә улетті болады
Батыр болады
Ә нші болады
Кө сем болады
Ел ағ асы болады

 

Қ ыз балағ а кә рі жілік ұ статса:
Кү йеуге шық пай (отырып) қ алады
Бағ ы жанбай қ алады
Шашы тү сіп қ алады
Аяғ ы кисық болып ө седі
Тойында ерегес болады

 

Аяғ ы ауыр келін бала тү йе етін жесе:
Толғ ағ ы жеткен кү нінде босана алмайды
Бала кө тере алмайды
Шекесі торсық тай егіз ұ л табады
Енесімен ренжісіп қ алады
Жеміс-жидекке жерік болады

 

Ырым бойынша кімге итке «кет» деп айтуғ а тыйым салынғ ан:
Жаң адан босанғ ан келінге
Ү йге келген конақ ка
Діни адамдарғ а
Бой жеткен қ ыз балаларғ а
Қ ұ дайы қ онақ қ а
Қ андай қ ұ сты атуғ а болмайды:
Ақ қ уды
Қ арғ аны
Бү ркітті
Суық торғ айды
Қ арақ ұ сты

 

Қ азақ дә стү рінде ү йге шақ ырусыз келген адамды:
Қ ұ дайы қ онақ ретінде кабылдайды
Дә мнен ауыз тигізеді
Жө н сілтейді
Тө рге шығ арады
Астындағ ы атын ауыстырып береді

 

Тү нде шаш алуғ а, тырнақ алуғ а
Болмайды
Болады
Білмеймін
Жауабы жоқ
Бұ ғ ан қ азақ тар мә н бермеген

 

Ү ш қ уат:
Ақ ыл, Жү рек, Тіл
Сезім, Ің кә рлік, Намыс
Қ иял, Арман, Жігер
Тұ ң ғ иық, Тылсым дү ние, Табиғ ат
Мұ рат, Ынта, Жү рек

 

Ү ш арсыз:
Ұ йқ ы, Тамақ, Кү лкі
Жауабы жоқ
Барлығ ы дұ рыс
Денсаулық, Сө з, Мінез
Тіл, Кү лкі, Ой
Ү ш қ адірсіздің бірі:
Денсаулық
Ө ткен уақ ыт
Қ онақ
Жауабы жоқ
Барлығ ы дұ рыс

 

Ү ш тә ттінің бірі:
Жан
Ө ткен уақ ыт
Ас
Ауыл
Барлығ ы дұ рыс
Бес асыл (Абай):
Талап, Ең бек, Терең ой, Қ анағ ат, Рақ ым
Ниет, Ізгілік, Қ ұ ндылық, Адамгершілік, Бауырмашылдылық
Зерде, Таным, Ө неге, Тағ зым, Сенім
Кө пшіл болу, Жомарттық, Аманат, Ө сиет, Бата
Махаббат, Ар, Ождан, Ә деп, Жең іс

 

Бес дұ шпан (Абай):
Ө сек, Ө тірік, Мактаншақ, Еріншек, Малшашпақ
Надандық, Сорлылық, Бейшаралық, Мү сә пірлік, Маскү немділік
Жең ілтектілік, Қ ыдырпаздылық, Қ атыгездік, Шыдамсыздық, Қ анағ атсыздык
Кү ншілдік, Іштарлық, Енжарлық, Шешімсіздік, Білімсіздік
Қ атыгездік, Масылдық, Қ айырымсыздық, Маскү немдік, Жауапсыздық

 

Халық педагогикасындағ ы жеті қ азына ұ ғ ымы:
Ер жігіт, Сұ лу ә йел, Ақ ыл-білім, Жү йрік ат, Қ ыран бү ркіт, Берен мылтық, Тазы ит
Ү й Жиһ азы, Аң ыз, Тө рт тү лік, Дұ ние мү лік, Қ ария, Ә н-кү й
Ө нер, Ескерткіш, Қ орғ ан Киім, Қ ора-қ опсы, Ит-кұ с, Ошақ
Той, Дә стү р, Рә сім, Ө сиет, Ғ ұ рып, Жеті ата, Шежіре
Дастархан, Қ ару жарақ, Тө рт тү лік, Сыбағ а, Алтын орда, Шаң ырақ, Ағ айын

 

Жеті жұ т:
Қ ұ рғ ақ шылық, Жұ т, Ө рт, Оба, Соғ ыс, Топан су, Зілзала
Зұ лмат, Қ асірет, Катастрофа, Планеталар қ ақ тығ ысы, Қ ұ йын, Дауыл
Боран, Қ атты аяз, Бұ рқ асын, Аптап ыстық, Сел, Магмалық атқ ылаулар Вулкан, Жердің жылжуы
Аштық, Миграция, Тө ң керіс, Техногендік факторлар, Планетарлық жарылыс, Ядролык жарылыс, Экологиялық апаттар
Ө лім, Ажал, Жан тә сілім, О дү ние, Тамұ қ, Жанжал, Ойран-топан

 

Наурыз мейрамы қ азақ дү ниетанымында қ алай аталады:
Ұ лыстың ұ лы кү ні
Той-думан
Той салтанаты
Ақ тү йенің қ арыны жарылғ ан кү н
Кү н һ ә м тү ннің тең елген сә ті

 

Халық тағ ылымындағ ы «ымырт» ұ ғ ымы қ ай уақ ытты білдіреді:
Жерге қ араң ғ ы тү скен шақ
Талтү с
Бесін уақ ыты
Жө ппелдеме
Екінті уақ ыты

 

Ақ қ удың баласы қ алай деп аталады:
Кө гілдір
Шө же
Балапан
Шіби
Сарыауыз

 

Еліктің баласы калай деп аталады:
Қ ұ ралай
Лақ
Қ озы
Бұ ғ ышақ
Бота
Этнопедагогиканың негізгі категориясы:
Халық педагогикасы
Халық тың тұ рмыс- тіршілігі
Халық байлығ ы
Халық психологиясы
халық ұ станымы

 

Орхон- Енисей жазбаларының авторы, шежіреші:
Йолуғ Тегін
Ж. Баласағ ұ ни
М. Қ ашғ ари
А. Йігү ніки
Ә бу- Насыр ә л Фараби
Ең бек тә рбиесінің негізгі мақ саты-
Баланы кә сіпке ү йрету
Ерлікке баулу
Оқ у, білімге ү йрету
Баланы ө з еркімен ө сіру
Дұ рыс жауабы жоқ
Ер жігіттің кү ш-қ уатын арттырып, ептілігі мен мергендігін қ алыптастыратын қ азақ тың спорттық ойыны:
Жамбы ату
Аударыспақ
Қ ыз қ уу
Алтыбақ ан
Ақ сү йек
Этнопедагогиканың негізгі міндеттерінің бірі:
Халық педагогикасының пайда болуы мен дамуын, оның бү гінгі жағ дайын, ерекшелігін зерттеу
«Сегіз қ ырлы бір сырлы» ұ рпақ тә рбиелеу
Ө зге ұ лттардың салт- дә стү рі мен ә дет- ғ ұ рпын насихаттау
Халық психологиясын зерттеу
Барлық жауап дұ рыс
Нә ресте туғ ан кү ннен бастап ү ш кү нге дейін, нә рестені ә рі кү зетіп, ә рі ананы қ уанышқ а бө леп, ойын- сауық ө ткізу рә сімі:
Шілдехана
Тілашар
Бесікке салу
Қ ырқ ынан шығ ару
Тұ саукесер
Адамгершілікке байланысты айтылғ ан мақ ал- мә телді кө рсетің із:
Жақ сыда кек жоқ, Кектіде тек жоқ
Жері байдың - елі бай
Нар жолында жү к қ алмас
Отан- оттан да ыстық
Ө жет адам ө лімді жең еді
Адам баласына жақ сылық ойлау, оғ ан тілек айтуғ а негізделген қ азақ халқ ының дінге байланыссыз, ертеден қ алыптасқ ан дә стү рі:
Бата
Айтыс
Жыр- дастан
Ө сиет
Шежіре
Ж. Нұ сқ абаевтың қ азақ салт- дә стү рлеріндегі тә лім-тә рбиелік мақ саттарды жеткізе дә лелдеген ең бегі:
«Ә деп»
«Иман жә не инабат»
«Халық педагогикасының негіздері»
«Ізгілік ә ліппесі»
«Қ азақ тың халық педагогикасы жә не тә рбиесі»
Алғ аш қ азақ тіліндегі педагогика оқ улығ ының авторы:
М. Жұ мабаев
Ы. Алтынсарин
С. Кең есбаев
Г. А. Волков
М. Қ ашғ ари
Ү ш қ адірсіздің бірі:
Жастық шақ
Туыс
Қ онақ
Жауабы жоқ
Барлығ ы дұ рыс
Алғ аш «мектепке дейінгі педагогика» оқ улығ ын жазғ ан педагог:
Н.Қ ұ лжанова
Ы.Алтынсарин
С. Кең есбаев
Ә л Фараби
А.Қ ұ нанбаев
«Этнос» сө зі қ ай тілден енген:
Грек
Латын
Ағ ылшын
Араб
Парсы
Ғ ылымда алғ аш рет «Этнопедагогика» обьектісі мен пә нін анық тағ ан ғ алым:
Г.Н. Волков
Я.А. Коменский
К.Д.Ушинский
Н.Қ ұ лжанова
С. Кең есбаев
«Ә ліпби», «Тіл қ ұ ралы», «Ә дебиет танытқ ыш» ең бектерінің авторы:
А.Байтұ рсынов
Б.Момышұ лы
М.Торайғ ыров
М.Жұ мабаев
М.Дулатов
Қ ұ ртқ а бейнесі халық ауыз ә дебиетіндегі қ ай жырдың кейіпкері:
«Қ обыланды батыр»
«Алпамыс батыр»
«Қ амбар батыр»
«Ер Тарғ ын»
«Қ озы Кө рпеш – Баян Сұ лу»
«Психология», «Жан жү йесі жә не ө нер таң дау» сияқ ты іргелі зерттеу ең бектерін жазғ ан ғ алым, ө з кезең інің кө кейкесті мә селелерін терең нен толғ ап, ү н қ осып отырғ ан жалынды публицист:
Ж.Аймауытов
М.Жұ мабаев
М.Ә уезов
Ғ.Мү сірепов
І.Жансү гіров
1922 жылы қ азақ тілінде «Педагогика» кітабын алғ аш шығ арғ ан ақ ын:
М.Жұ мабаев
І.Жансү гіров
Ж.Аймауытов
М.Ә уезов
М.Дулатов
Ә лемнің екінші ұ стазы атанғ ан ойшыл:
Ә л- Фараби
Аристотель
Омар Хаям
Ұ лық пан Хаким
Сократ
Қ онақ қ а бас тарту қ андай жоралғ ы:
Сыбағ а
Қ онақ кә де
Бастаң ғ ы
Сый-сыяпат
Салт-саналық парыз
«Білімсіз адам хайуанмен тең» деп айтқ ан ой иесі:
Ж.Баласағ ұ ни
Ә л Фараби
А.Байтұ рсынов
Ы.Алтынсарин
М.Ә уезов
«Қ амар сұ лу» романының авторы:
С.Торайғ ыров
Ж.Аймауытов
М.Дулатов
Х. Досмұ хамедұ лы
М.Ә уезов
Халық ұ ғ ымындағ ы «Аза» дегеніміздің мә ні:
Қ азақ тың жө н жосығ ы бойынша қ айтыс болғ ан кісінің ағ айындары, қ ұ далары мен жекжаттары азағ а ә келгенім деп мал береді
Егін егумен айналысқ ан байырғ ы диқ аншылар дә стү рі
Ел тыныштығ ын кү зеткен немесе ел қ орғ ағ ан сарбаздарғ а берілетін азық -тү лік
Сыйласқ ан отбасылар қ оныс аударып бө лінген жағ дайда олар айырылысар кө жеге шақ ырады
Халық мерекесінің бірі
«Ұ лт тә рбиесі баяғ ыдан бері сыналып келе жатқ ан тақ тақ жол болғ андық тан ә рбір тә рбиеші сө з жоқ ұ лт тә рбиесімен таныс болуғ а тиіс... сол ұ лт тә рбиесімен тә рбие қ ылуғ а міндетті» - деген пікір иесі:
М.Жұ мабаев
А.Байтұ рсынов
Ы.Алтынсарин
Ш.Уә лиханов
Б.Майлин
Қ азақ тілінің грамматикасын алғ аш жазғ ан жазушы, қ оғ ам қ айраткері:
А.Байтұ рсынов
І.Жансү гіров
М.Жұ мабаев
Ш.Уә лиханов
Б.Майлин
Ә бдіжә міл Нұ рпейісов қ аламынан туғ ан танымал романның атауы:
Қ ан мен тер
Қ ұ лагер
Қ артқ ожа
Батыр Баян
Ботакө з
«Психология» атты оқ у қ ұ ралын тұ ң ғ ыш қ азақ тілінде жазып шық қ ан ә дебиетші ғ алым:
Ж.Аймауытов
М.Дулатов
М.Ә уезов
Б.Майлин
Қ.Сә тпаев
1889 – 1902 жж. аралығ ында қ азақ жерінде шық қ ан басылым:
«Дала уә лаяты»
«Қ азақ»
«Егеменді Қ азақ стан»
«Жұ лдыз»
«Лениншіл жас»
«Халық тық педагогика» ұ ғ ымының дұ рыс анық тамасы:
Халық тық педагогика этнопедагогиканың зерттеу пә ні, тә рбие жө ніндегі халық тық эмпирикалық білімдер жиынтығ ы
Халық тық педагогика педагогиканың арнайы ғ ылыми саласы
Халық тық педагогика жө ніндегі жаң адан даму ү стіндегі ғ ылым
Дү ние жү зі халық тарының педагогикасын зерттейді
Халық тық педагогика тарихи пә н
Қ Р «Этномә дени білім беру тұ жырымдамасы» қ ай жылы қ абылданды:
1996 ж
1970 ж
2000 ж
1999 ж
1991 ж
Киіз ү й ө нер туындысы оның ақ жү ннен токылуы не себептен:
Кү н ыссылығ ын ө ткізбей, ә сем кө рік беріп, ішкі салқ ындық ты сақ тау ү шін
Ө згелердің кө зі тимеу ү шін
Ақ тү с байлық тың, молшылық тың белгісі ретінде
Ү й жылы, ә рі жарық болуы ү шін
Тү рлі жә ндіктердің, пә ле-жаланың босағ ағ а келмеуі ү шін
Ағ артушы Ш.Уә лихановтың ө мір сү рген кезең і:
1835 – 1865 жж
1910 – 1982 жж
1858 – 1931 жж
870 – 950 жж
1845 – 1904 жж
Ғ ылымда алғ аш рет «Этнопедагогика», «Халық педагогикасы» ұ ғ ымдарының ара жігін ажыратып, мә нін анық тағ ан ғ алым:
Г.Н. Волков
Я.А. Коменский
К.Д.Ушинский
Н.Қ ұ лжанова
С. Кең есбаев
Ауылғ а жаң адан кө шіп келген уйге берілетін:
Ерулік
Сыбағ а
Тә тті шә й
Бастаң ғ ы
Қ онақ кә де
Қ азақ тар географиялық аймақ қ а орналасу ретіне қ арай неше жү зге бө лінеді:
Ү ш жү з
Бес жү з
Екі жү з
Батыс жә не шығ ыс қ азақ тары
Ешқ андай жү зге бө лінбейді.
«Диуани лұ ғ ат ат тү рік» атты ең бектің авторы:
М.Қ ашғ ари
Ә л Фараби
А.Иү гінеки
А.Яссауи
Қ орқ ыт
Бала босанғ ан ә йелге берілетін сыбағ а:
Қ алжа
Қ онағ асы
Тарту
Сыйлық
Сыбағ а
Ә йел толғ ағ ы жең іл болу ү шін жасалатын ырым:
Жарыс қ азан
Толы қ азан
Тө ң керме қ азан
Ашық қ азан
Қ ара қ азан
Ер қ аруы, бес қ аруғ а жатпайтындар:
Айыр, кетпен
Найза
Мылтық
Садақ
Қ ылыш
Ө.Тілеуқ абылұ лының ә рі ғ ылымнама, ә рі ұ лы медициналық ең бегі:
«Шипагерлік баяны»
«Психология»
«Жан жү йесі»
«Шипагер»
«Медицина»
Х.Досмұ хамедовтың 1928 ж.жазғ ан ең бегі:
«Сү йектілер туралы»
«Жануарлар»
«Орындалғ ан арман»
«Этнопедагогика»
«Психология»
Ы.Алтынсарин қ азақ даласының қ ай аймақ тарында мектеп ашып, білім беруді дамытты:
Торғ ай, Қ останай, Ақ тө бе
Талдық орғ ан, Алматы,
Астана, Қ останай, Жезқ азғ ан
Қ ызылорда, Тү ркістан
Жамбыл, Торғ ай, Шымкент
Сый табақ тартқ анда малдың «тө сі» қ ай табақ қ а салынады:
Кү йеу табақ
Қ ұ да табақ
Сый табақ
Ү лкен табақ
Балалар сыбағ асы
Қ азақ педагогикасы ғ ылымының тұ ң ғ ыш профессоры:
Ш.Ә лжанов
Ә.Сембаев
Ә.Сыдық ов
Ы.Алтынсарин
М.Жұ мабаев
Ж. Баласағ ұ нидың 6520 бә йіттен тұ ратын дастаны:
«Қ ұ тадғ у біліг»
«Риторика»
«Ақ иқ ат сыйы»
«Софистика»
«Диуани Хикмет»





© 2023 :: MyLektsii.ru :: Мои Лекции
Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав.
Копирование текстов разрешено только с указанием индексируемой ссылки на источник.