Rational Rose ортасында жҰмыс

Rose интерфейсі экранының элементтері - бұ л браузер, қ ұ жаттар терезесі, қ ұ ралдар тақ тасы, диаграмма терезесі жә не журнал. Олардың белгілеулері келесі тү рде сипатталады:

• браузер {browser) – модель бойынша жылдам навигация ү шін қ олданылады.

• қ ұ жаттар терезесі {documentation window) – модель элементінің текстік мазмұ нының жұ мысы ү шін қ олданылады;

• қ ұ ралдар тақ тасы(toolbars) – таратылғ ан топтарғ а жылдам рұ қ сат ү шін қ олданылады;

• диаграмма терезесі (diagram window) – қ арау ү шін жә не бір немесе бірнеше UML диаграммасын саралауда қ олданылады;

• журнал (log) – қ ателерді кө ру ү шін жә не ә р тү рлі топтардың орындағ аны жө нінде есеп беруде қ олданылады.

2.20-суретте Rose интерфейсінің ә р тү рлі бө ліктері кө рсетілген.

Браузер – модель бойынша навигацияны жү зеге асыруғ а рұ қ сат беретін иерархиялық қ ұ рылым. Оғ ан қ осылатындардың барлығ ы – ә рекет етуші жеке тұ лғ алар, қ олдану нұ сқ алары, кластар, компоненттер браузер терезесінде кө рсетілетін болады.

Браузердің кө мегімен тө мендегілерді орындауғ а болады:

• моделге элементтерді қ осу;

• моделдің бар элементтерін қ арастыру;

• моделдің элементтерінің арасындағ ы бар байланыстарды қ арастыру;

• модель элементтерінің орнын ауыстыру;

• бұ л элементтерді ө згерту;

• диаграммағ а модель элементтерін қ осу;

• элементті файлмен немесе Интернет адресімен байланыстыру;

• қ аттамада элементтерді топтастыру;

• элементтің деталденген спецификациясымен жұ мыс жасау;

• диаграмманы ашу.

Браузер тө рт кө рсетуді қ олдайды(view): қ олдану нұ сқ аларының кө рсетілуі, компоненттер, орналастыру жә не ло­гикалық кө рсетілу. Олардың барлығ ы жә не де оғ ан кіретін модельдің элементтері тө менде сипатталғ ан.

Браузердің ұ йымы бұ рынғ ы қ ұ рылымды кө рсетеді. Модельдің ә рбір элементі оның иерархиясының тө менгісінде орналасқ ан басқ а элементерден тұ руы мү мкін. «-» белгісі-яғ ни, оның тарауы толығ ымен ашық. «+»белгісі – яғ ни, оның тарауы жиналғ ан.

Қ ұ жаттар терезесі. Оның кө мегімен Rose моделінің элементтерін қ ұ жаттауғ а болады. Мысалы, ә рбір ә рекет етуші жеке тұ лғ ағ а қ ысқ аша сипаттама жасауғ а болады. Қ ұ жаттар Rose ортасында қ ұ рылатын есеп беру сияқ ты енгізілетін болады.

Қ ұ ралдар тақ тасы. Rose кең ейтілген топтарғ а жылдам рұ қ сатты қ амтамасыз етеді. Бұ л ортада қ ұ ралдар тақ тасының екі типі бар: стандартты тақ та жә не диаграмма тақ тасы. Стандартты тақ та ә рқ ашан кө рініп тұ рады, оның баспалары кез келген диаграммамен жұ мыс жасау ү шін қ олданылатын топтармен сә йкес келеді. Диаграмма тақ тасы UML диаграммасының ә рбір типі ү шін қ олданылады.

Барлық қ ұ ралдар тақ тасы қ олданушымен ө згеруі немесе реттелуі мү мкін. Бұ л ү шін Tools > Options меню пунктін, одан кейін Toolbars қ алтасын таң даң ыз.

Келесі тү рде стандартты қ ұ ралдар тақ тасын(диаграмманың қ ұ ралдар тақ тасын) кө рсетуге немесе жасыруғ а болады:

1.Tools > Options пунктін таң даң ыз.

2.Toolbars қ алтасын таң даң ыз.

3.Кө рінетін немесе кө рінбейтін стандартты қ ұ ралдар тақ тасын жасау ү шін Show Standard ToolBar (не Show Diagram ToolBar) тексеру ауыстырғ ышын белгілең із (не белгішені алың ыз).

Қ ұ ралдар тақ тасында баспаның ө лшемін ү лкейту ү шін:

1.Кө рсетілген панелге барып, тышқ анның оң жақ батырмасын шертің із.

2.Жылжитын менюде Use Large Buttons (Ү лкен баспаны қ олдану) пунктін таң даң ыз.

Қ ұ ралдар тақ тасын реттеу ү шін:

1.Кө рсетілген панелге барып, тышқ анның оң жақ батырмасын шертің із.

2.Customize (реттеу) пунктін таң даң ыз.

3.Баспаны қ осу немесе ө шіру ү шін сә йкес келетін баспаны таң дап алың ыз, содан кейін Add(қ осу) немесе Remove (ө шіру) баспасын тышқ анмен шертің із. 2.21-сурет.

Диаграмма терезесі. Мұ нда UML-модельдің бір немесе бірнеше диаграммасы кө рініп тұ рады. Диаграманың элементінде Rose ө згеруінде автоматты тү рде браузер жаң артылады. Элементте ө згертілу кезінде Rose браузерінің кө мегімен сә йкес диаграммалар автоматты тү рде жаң артылады. Бұ л қ арама қ айшылық сыз жағ дайда модельді қ олдауда кө мектеседі.

Журнал. Жұ мыстың ә рекетіне қ арай сіздің моделің іздегі анық талғ ан ақ парат журнал терезесіне бағ ытталатын болады. Мысалы, оғ ан кодты генерациялағ анда шығ атын қ ате жө ніндегі хабар кіреді.Журналды мү лде жабу тә сілі болмайды, бірақ оның терезесі кішірейтілген болуы мү мкін.

Rose моделінің тө рт жағ дайда қ арастырылуы

Rose моделінің тө рт жағ дайда қ арастырылады- ол нұ сқ аның қ олданылуы, логикалық ү йлестірілуі, компонент жә не таратылу ү йлестірілуі. Ә рбіреуі ө зінің маң ыздылығ ы бойынша жә не сә йкес аудиторияғ а байланысты. Кітаптың келесі тарауларда біз қ ысқ аша бұ л модельдердің сипаттамасын береміз.

Нұ сқ аның қ олдануы орындаушыларды, нақ ты диаграмма жү йесінің толық нұ сқ аларын жә не ол кейбір тізбектілік диаграмма жә не кооперативті диаграммасын қ ұ райды. 2.22 суретте Rose браузердің нұ сқ аның қ олданылуы кө рсетілген.

Нұ сқ аның қ олданылуы келесіден тұ рады:

· Орындаушы

· Қ олдану нұ сқ асы

· Қ олдану нұ сқ асының қ ұ жаттарды (оларда болғ ан оқ иғ алар ағ ынын қ ателерді жө ндейді).Бұ л пиктограмма Rose моделіне қ осылғ ан сыртқ ы файлғ а ұ қ сас. Пиктограмманың пішіні оқ иғ алар ағ ынына қ олданылғ ан қ ұ жаттармен сә йкес болуы керек.

· Қ олдану нұ сқ асының диаграммасы. Жү йенің бірнеше бұ ндай диаграммалар болады, олардың ә рқ айсысы ішкі орындаушыларды немесе қ олдану нұ сқ асын қ ұ райды.

· Пакеттер, олар қ олдану нұ сқ асының топтары немесе орындаушылар.

Логикалық ү йлестірілуі (2, 23 сурет) қ олдану нұ сқ асында жү йе қ алай ө зінің ә рекеттерін іске асыруын қ арастырылады. Ол нақ ты суретті, ө зінде болғ ан нақ ты бө ліктерді береді. Логикалық ү йлестірілуі ө зіне қ осады: нақ ты қ арастырылатын кластар жә не диаграмма қ ұ рылымы.Олардың кө мегімен жү йеде қ арастырылатын деталдық проект қ ұ растырылады.

Логикалық ү йлестірілуі қ ұ райды:

· Кластар

· Кластар диаграммалар. Жү йені кө рмсету ү шін бірнеше кластар диаграммалар қ ұ райды, олардың ә рбіреуі ә рбір жү йеде ішкі кластары бар.

· Қ олдану нұ сқ асында оқ иғ алар ағ ынының объектілерді кө рсеті ү шін қ олданылатын қ арам-қ атына диаграммалары.

· Жағ дайлар диаграммасы.

· Кластардың топтармен қ арым-қ атынас жасыйтын пакеттер.

· Компоненттер ү йлестірілуі қ ұ райды:

· Физикалық кодтын модульдерді қ ұ райтын компоненттер.

· Компоненттер диаграммалары.

· Топтар мен компоненттер арасындағ ы байланыс жасайтын пакеттер.

Таратылу ү йлестірілуі- бұ л Rose –нің ең соң ғ ы ү йлестірілуі. Ол логикалық архитектурадан ө згеше болатын жү йенің физикалық таратылуына сә йкес келеді.

Таратылу ү йлестіруге кіреді:

· Жадының оларғ а сә йкес облыста болатын (threads) оқ иғ алар ағ ынының процессорлар.

· Ө згеше қ арастырылғ ан мә ліметтер, ә ртү рлі компьютерлер қ осатын процессорлар.

· Қ ұ рал- жабдық тар: мә ліметтерді ө ндей алмайтын ә ртү рлі аппаратура. Мысалы (кіруі-шығ арылуы терминалдар жә не принтерлер).

· Таратылуы диаграммасы.

· Атрибуттарды жә не операцияларды кө рсету.

· Операцияларды скрыть

· Атрибуттарды

· Кейбір атрибуттарды немесе операцияларды кө рсету.

· Операцияларды олардың толық сигнатурамен немесе тек қ ана олардың аттарын ғ ана кө рсету.

· Атрибуттарды жә не операцияларды кө рсету немесе кө рсетпеу.

· Атрибуттардың стереотиптерді жә не операцияларды кө рсеті немесе кө рсетпеу.

Параметрдің ә рбір мә нін Tools> Options пунк меню арқ ылы кө рсетуге болады.

Берілген кластын диаграммасында болады:

· Атрибуттарды кө рсету.

· Атрибуттарды кө рсетпеу.

· Тек қ ана таң далғ ан атрибуттарды кө рсету.

Атрибуттардың шығ уын кө рсету.

Атрибуттың подавлени атрибуттың диаграмадан жоюлуы ғ ана емес, кластарда орналасқ ан атрибуттардың тү зулерді де жояды.