Жұмыстың мақсаты. Студенттерге есепті қолдан құрып үйрету.

Студенттерге есепті қ олдан қ ұ рып ү йрету.

Жұ мысты орындау реті

1 кезең. Бос есеп ашу

1. №20 зертханалық жұ мыста қ ұ рғ ан Фирма Болашақ деректер қ орын ашың ыз.

2. Қ ызметшілер кестесін ерекшелең із.

3. Создание мә зірінен Есеп (Отчет) бө лімін таң даң ыз.

4. Бос есеп ашу ү шін Конструкторғ а екі рет шертің із.

5. Экранда бос есеп ашылады жә не Қ ызметшілер кестесінің ө ріс тізімдері бар кішкене терезе ашылады.

2 кезең. Есепке ө згерістер енгізу

1. мә зірінен Тақ ырып/есеп ескертуі (Заголовок/Примечание отчета) бө лімін таң даң ыз. Конструкторда жоғ арғ ы (верхний) жә не тө менгі (нижний) колонтитулдар пайда болады.

28.1.-сурет. Конструктор терезесі

2. Сұ рыптау жә не топтау (Сортировка и группировка) бө лімін таң даң ыз. Экранда Сұ рыптау жә не топтау терезесі пайда болады.

3. Ө ріс/ө рнек (Поле/выражение) ө рісінің тө менгі оң жағ ындағ ы бағ ыт-тауышқ а шертің із жә не Фамилиясы ө рісіне шертің із.

28.2.-сурет. Сұ рыптау жә не топтау терезесі.

4. Топ қ асиеті (Свойства группы) аймағ ында Топ тақ ырыбы (Заголовок группы) қ асиетіне Иә (Да) мә нін орнатың ыз.

5. Сұ рыптау жә не топтау терезесін жабың ыз.

6. Есептің жоғ арғ ы сол жақ бұ рышында орналасқ ан Есеп (Отчет) селек-торына шертің із, Қ асиеттер (Свойства) сұ хбаттық терезесін ашу ү шін Ғ 4 пернесін шертің із.

7. Қ асиеттер (Свойства) сұ хбаттық терезесінде Макет бө лігіне шертің із жә не Х бойынша бө ліну саны (Число делений по Х) жә не У бойынша бө ліну саны (Число делений по У) қ асиеттерін кө ргенше айналдыру жолағ ын тө мен жылжытың ыз. Осы екі қ асиетке де 10 мә нін берің із.

8. Ә р бө лімнің селекторына шерту арқ ылы, Макет бө лігінде ә р бө лімнің биіктігін орнатың ыз жә не Биіктігі (Высота) қ асиетіне келесі мә ндерді берің із:

1. Нә тижесін қ араң ыз.

28.3.-сурет. Есеп терезесі.

10. Сақ тау (Сохранить) батырмасына шертің із, есептің атын Қ ызметшілер деп берің із жә не ОК басың ыз.

11. Есепке ат беру ү шін элементтер тақ тасында орналасқ ан Жазылым (Надпись) басқ ару элементіне шертің із, жә не тақ ырып жолына шертің із.

Access жің ішке жазылым кірістіреді.

12. Қ ызметшілер мә тінін терің із жә не Enter пернесін басың ыз. Мә тінге тышқ анның оң жақ батырмасын шертің із. Ашылғ ан жанама мә зірден Қ асиеттер (Свойства) жолын таң даң ыз.

13. Ашылғ ан сұ хбаттық терезеде тө менде берілген мә ндерді орнатың ыз:

14. Пішім (Формат) мә зірінде Ө лшем (Размер) бө лімін таң дап, содан соң Деректердің ө лшемі бойынша (По размеру данных) жолына шертің із.

15. Мерзім/уақ ыт (Дата/время) сұ хбаттық терезесін шығ ару ү шін Кіріс-тіру (Вставка) мә зірінде орналасқ ан Мерзім/уақ ыт (Дата/время) батырмасын шертің із.

28.4.-сурет. Мерзім жә не уақ ыт терезесі.

16. Мерзім пішімі (Формат даты) опциясының жә не мерзімнің ұ зын форматы таң далғ анына кө з жеткізің із, Уақ ыт пішімі (Формат времени) жалаушасына шертіп, ОК басың ыз.

17. Есеп тақ ырыбы бө лімінің сол жақ жоғ арғ ы бұ рышында “=Date()” тұ ратын мә тіндік ө ріс пайда болады. Егер есепте Есеп тақ ырыбы бө лімі болмаса, бұ л мә тіндік ө ріс Деректер аймағ ы (Область данных) бө лімінде пайда болады.

18. Жаң а мә тіндік ө рісті тақ ырып астына жылжытың ыз. Бұ л ө рістің енін тақ ырып еніне сә йкес келетіндей орналастырың ыз жә не аспаптар тақ тасында орналасқ ан ортасы бойынша (по центру) батырмасына шертің із.

19. Ө рістер тізімі бар терезеден Фамилиясы ө рісін Фамилиясы тақ ырып бө лімінің жоғ арғ ы жартысына орналастырың ыз.

20. Мә тіндік ө рісімен қ ойылғ ан Фамилиясы жазылымын жойың ыз.

21. Мә тіндік ө рісті ерекшелеп, оғ ан 13 қ адамда орындағ ан қ аріп қ асиеттерін орнатың ыз.

22. Пішім (Формат) мә зірінде Ө лшем (Размер) бө ліміне, содан соң Деректер ө лшемі бойынша (По размеру данных) жолына шертің із.

23. Сақ тау (Сохранить) батырмасына шертің із жә не Алдын ала кө ру (Предварительный просмотр) режимінде қ араң ыз.

28.5.-сурет. Алдын ала кө ру терезесі

24. Конструктор режиміне қ айтып оралың ыз жә не Фамилиясы астына бір жазылым қ осың ыз. Элементтер тақ тасында Жазылым (Надпись) батырмасына шертің із, мә тіндік ө рістің сол жақ шетіне шертіп: Марапатталады терің із, содан соң Enter –ді басың ыз. Қ ате туралы хабарлама шығ ады. Қ атені жіберу (Пропустить ошибку) жолына шертің із.

25. Енгізілген мә тінге 21- қ адамда орындағ ан қ асиетті орнатың ыз, тек Қ а-ріп ө лшемі 12-ге тең болады.

26. Тө менгі колонтитул (Нижний колонтитул) бө ліміне парақ номерін ор-натың ыз, ол ү шін Кірістіру (Вставка) – Парақ номерлері (Номера страниц) командаларын орындаң ыз.

28.6.-сурет. Парақ номері терезесі.

27. Парақ номері (Номера страниц) сұ хбаттық терезесі ашылады. Пішім (Формат) аймағ ында Страница N из M опциясын, ал Орналасу (Распо-ложение) аймағ ында нижний колонтитул опциясын таң даң ыз жә не ОК басың ыз.

28. Есепті сақ таң ыз жә не нә тижесін қ араң ыз.

29. Жұ мыс нә тижесін оқ ытушығ а кө рсетің із.

30. MS Access терезесін жабың ыз.

Бақ ылау сұ рақ тары

1. Кестені қ олдан қ ұ ру ә дісі?

2. Қ аріп ө лшемдерін беру ә дісі?