Р ә ү е ш

Башҡ орт теле

-Уҡ ыусылар, хә ҙ ер. 165-се биттә ге 45–се кү негеү ҙ е таптыҡ, ү ҙ аллы тиҙ

итеп бер тапҡ ыр уҡ ып сыҡ тыҡ.

-Ә дә геҙ ә ле ошо һ ү ҙ ҙ ә рне рус теленә тә ржемә итек.

Йө ҙ тү бә н -пониже, Бер аҙ -немножко,

Шә п -хорошо, Кө скә - еле-еле; кое как,

Йә йә ү -пешком, Байтаҡ -порядочно; значительно много,

Ҡ апыл -резко, Яртылаш -на половину,

Бө гө н -сегодня, Һ ирә к -редко,

Быйыл -в этом году, Бушҡ а -за бесплатно,

Юғ ары -высоко, Юҡ ҡ а - зря,

Алыҫ -глубоко, Юрамал -нарочно, преднамеренно.

Башҡ ортса –по башкирски,

Уттай – очень быстро,

Аң латмаҫ тан –внезапно,

Алпан–толпан –туда-сюда,

Хә ҙ ер -сейчас,

Кү п -много,

Улар нинди һ орауҙ арғ а яуап бирә лә р. (нисек, ҡ асан, кү пме, ни тиклем)

.-Ә хә ҙ ер ү ҙ егеҙ гә биҡ оҡ шағ ан ике һ ү ҙ не һ айлап алып, дә фтә ргә ике матур һ ө йлә м яҙ ығ ыҙ.

Мин бө гө н мә ктә пкә бик шә п барҙ ым.

Математика дә ресендә мин байтаҡ ҡ ына мисал шишеп ырғ ыттым. Һ б.

.-Таҡ тағ а ҡ араныҡ. Был нимә лә р? Һ андар!

-Был осраҡ та һ еҙ гә алфавит ярҙ ам итә р. Һ ү ҙ тө ҙ ө п яҙ арғ а. Был һ ү беҙ ҙ ең бө гө нгө дә рестең темаһ ы.

23 40 28 8 34

Р ә ү е ш

- Бө гө нгө тема нинди? Бө гө нгө тема рә ү еш.

Нимә икә н ул рә ү еш? Кем белә? (Эштең йә ки хә рә кә ттең билдә һ ен

асыҡ лай, нисек, ҡ асан, кү пме, ни тиклем тигә н һ орауҙ арғ а яуап бирә. Ү ҙ аллы һ ү ҙ тө ркө мө булып тора.Рә ү еш ҡ ылымдың алдынан килә.)

.165-се биттә ге 44–се кү негеү ҙ е таптыҡ, ә йдә геҙ бергә уҡ ып сығ абыз,

ҡ ара менә н бирелгә н һ ү ҙ ҙ ә ргә һ оруҙ ар ҡ уярғ а һ ә м ниндә й һ ү ҙ тө ркө менә бә йлә неп килеү ҙ ә рен асыҡ ларғ а кә рә к. Схемағ а кү ҙ һ алығ ыҙ.

Р + Ҡ (рә ү еш ҡ ылым алдынан килә)

Дә ртле итеп-нисек?

Бик йә шлә й-нисек?

Кө н дә иртә нсә к-ҡ асан?

Ҡ айтышлай-ҡ асан?

Алыҫ тарҙ ан-ҡ айҙ ан?

Бергә -нисек?

Кис-ҡ асан?

Бында ла-ҡ айза ла?

Байтаҡ тан бирле һ ү ҙ һ еҙ, һ ү рә н-нисеҡ?

Йә йен, кө ҙ ө н, ҡ ышын, яҙ ын-ҡ асан?

.Ял минуты

-Ултырығ ыҙ, дә фтә рлә рне яптыҡ, ситкә алып ҡ уйҙ ыҡ.

Ә ҙ ә биә т.-Уҡ ыусылар иғ тибар менә н таҡ тағ а ҡ арағ ыҙ ә ле!

-Был портрет һ еҙ гә танышмы? Кем был?

Был Фә зә нә Аҡ булатова. Шағ ирә, журналист, талан эйә һ е, ү ҙ телен, ү ҙ илен яратыусы кеше.

Фә рзә нә Фә тих ҡ ыҙ ы Аҡ булатова 1960 йылдың 1 февралендә Башҡ ортостандың Хә йбулла районы Ү рнә к ауылында тыуғ ан.

Ғ ә лиә хмә т урта мә ктә бендә белем ала. Артабан Ө фө лә ге 2-се педагогия училищеһ ының художество-графика бү легендә уҡ ый. 1987 йылда Мә скә ү дә ү лә т университетының журналистика факультетын тамамлағ ас, «Башҡ ортостан» газетаһ ы редакцияһ ына эшкә ҡ айта.

1991 йылда Башҡ ортостан телерадиокомпанияһ ының «Ижад» берекмә һ енә эшкә саҡ ырыла, ә леге мә лдә ошо берекмә нең етә ксеһ е.

Фә рзә нә Аҡ булатова — Башҡ ортостан Яҙ ыусылар союзы ағ заһ ы. «Атай икмә ге», «Зә ң гә р ҡ аялар» исемле китаптары донъя кү рҙ е.

1996 йылда «Ҡ орбанлыҡ йә ки ябай ғ ына алыш-биреш», «Тә гә рмә с ҡ ала йә ки донъя кендеге» тигә н фантастик повестары һ ә м «Атай икмә ге» исемле китабы ө сө н уғ а

Ш. Бабич исемендә ге республика йә штә р премияһ ы бирелде.

.Ф.Аҡ булатова Тураһ ында һ еҙ ҙ ең китапта бирелгә н, ү ҙ аллы уҡ ып сығ ығ ыҙ.

-Уҡ ыусылар, беҙ ҙ ең быйыл Бө йө к Ватан һ уғ ышының бетеү енә етмеш йыл була. Был ең еү бик ең ел бирелмә гә н.Кү пме кеше ғ ү мере ө ҙ ө лгә н, ҡ ан ҡ ойолғ ан. Ф.Аҡ булатованың ла «Атай икмә ге” ә ҫ ә ренҙ ә ошо һ уғ ыштың моменттары кертелгә н. Тө п темаһ ы ә ҫ ә рҙ ең: аслыҡ, йә тимлеҡ, Бө йө к Ватан һ уғ ышы.

-Был ә ҫ ә рҙ е һ еҙ ө йҙ ә ү ҙ егеҙ уҡ ый башлыйһ ығ ыҙ. Тик бө тенлә й тү гел,

беренсе киҫ ә кте генә.

3. Йомғ аҡ лау.

-Уҡ ыусылар беҙ бө гө н дә рестә нилә р эшлә нек? (.....)

Ө йғ ә эш.

-46-сы кү негеү, 165-се бит,

-Атай икмә ге ә ҫ ә ренең беренсе киҫ ә ген уҡ ып һ ө йлә ргә ө йрә неү.