Мақсаты: нәжістің және газдардың шығарарылу нәтижесіне жету.

Кө рсеткіштері: іш қ ату, улану, операцияларғ а дайыдау, газ шығ ару тү тігін қ ою жә не емдеу клизмасын жү ргізер алдында, рентген, эндоскопиялық зерттеулеріне дайындық, Қ ЖК.

Қ арсы кө рсеткіштері: «ө ткір іш жағ дайына» кудіктену, тік ішектің жарығ ы жә не тү суі, асқ азан-ішектен қ ан кету, тік ішек ісігінің ыдырау кезең і.

Міндетті шарттар: қ айнатылғ ан су, емшектегі балаларына (24-26⁰ С), ү лкендеу жастағ ы балаларына (22-24⁰ С) температурасындағ ы су қ олданылады.

Қ ұ рал - жабдық тар:

- орау столы;

- стерильді емес резина қ олғ абы, алжапқ ыш;

- жаялық тар;

- сү лгі;

- қ айнатылғ ан бө лме температурасына сә йкес суғ а толы ыдыс;

- залалсыздандырылғ ан (№ 1-6) жұ мсақ ұ штарымен резина баллондары;

- зарарсыздандырылғ ан вазелин майы;

- шпатель;

- лоток;

- қ олданыста болғ ан заттарғ а арналғ ан контейнер;

- медициналық қ ұ жаттар;

- горшок.

- ластанғ ан жаялық тарғ а арналғ ан қ ап.

Іс – шара алгоритмі:

1. Науқ астың аты, жө ң ің сә йкестендірің із.

2. Анасын/баланы емшараның мақ сатымен таныстырың ыз;

3. Керек қ ұ рал жабдық тарын дайындаң ыз;

4. Орау столының ү стіне жаялық ты тө сең із;

5. Столдың шетіне, емшараның соң ында баланы қ ұ рғ ату ү шін сү лгіні дайындап

қ ойың ыз;

6. Қ олды гигиеналық, асептикалық тұ рғ ыдан жуып, кептіріп, алжапқ ышты, стерильді емес қ олғ апты киің із;

7. Резина баллонын оң қ олғ а алып, ішіндегі ауасын шығ арың ыз;

8. Баллонғ а керек кө леміндегі суды жинап, толтырың ыз;

Ескерту: керек судың кө лемі:

а) жаң а туғ ан балағ а 25-30 мл;

б) 6 айғ а дейінгі балағ а 50 мл;

в) ересек балағ а ә р жасына 100 мл есебімен есептеп алады.

9. Баллонның ұ шын залалсыздандырылғ ан ө сімдік майымен ө ң дең із;

10. Баланы сол бү йрені жатқ ызып, аяғ ын тізе, ұ ршық буындарында бү гіп, ішіне

қ арай бұ гің із;

Ескерту: 6 айғ а дейінгі баланы арқ асына жатқ ызып, аяғ ын жоғ ары қ арай кө теруге

болады.

11. Сол қ олдың 1 жә не 2 саусақ тарымен баланың анусын ашып, осы кү йде

ұ стаң ыз.

12. Резина баллонын оң қ олдың 2 жә не 3саусақ аралығ ына қ ойып, оң қ олдың

ү лкен басбармақ тарымен тө мен жағ ынан басың ыз.

13. Резина баллонын басылғ ан кү йінде, абайлап ұ шын анальды тесігіне ең гізіп, тік ішікке қ арай қ озғ алтың ыз, алдыменен кідікке қ арай, соң ынан сфинктерден ө ткізіп, қ ұ йымшақ қ а паралельді бағ ытта.

Баллонның ұ шының ең гізілу терең дігі:

1 жасқ а дейін 1-3 см;

3 жасқ а дейін 3-4 см;

5 жасқ а дейін 4-5 см.

14. Баллонның тө менгі жағ ынан ақ ырын басып отырып суды жіберіп, басулы

кү йінде ұ шын тік ішектен алып шығ арың ыз (балонды қ олданыста болғ ан заттарғ а

арналғ ан лотокқ а салың ыз).

15. 3-5 минут баланың анусын сол қ олмен қ ысып ұ стаң ыз.

16. Баланы арқ асына жатқ ызып, жаялық пен жабың ыз, ересек баланы

горшокқ а отырғ ызың ыз (нә жістің шығ уына дейін).

17. Ішектің толық босауын қ амту ү шін, ішіне сағ ат тілі бағ ытымен массаж

жасаң ыз

18. Баланың нә жісімен былғ анғ ан жаялығ ын алып тастап, қ ұ йрығ ын жуып,

сү лгімен жайлап кептіре сү ртің із.

19. Қ олданыста болғ ан сү лгіні, ластанғ ан жаялық тарды арнайы қ апқ а салың ыз.

20. Баланы ораң ыз (киіндірің із).

21. Алжапқ ышты шешіп дез. ерітіндіге салың ыз, қ олғ апты шешіп контейнерге тастаң ыз.

22. Қ олды жуып, кептірің із.

Қ ұ жаттандыру:

1. 18 қ ыркү йек 2009 жылғ ы Қ азақ стан Республикасының Кодексі.

2. Қ азақ стан Республикасының Денсаулық сақ тау министірлігінің 23 сә уір 2013 жылғ ы № 111 бұ йрығ ы.

3. Қ азақ стан Республикасының Денсаулық сақ тау министірлігінің 24 ақ пан 2015 жылғ ы № 127 бұ йрығ ы.

4. Қ азақ стан Республикасының Денсаулық сақ тау министірлігінің 28 ақ пан 2015 жылғ ы № 176 бұ йрығ ы.

22. Алгоритм: «Ерте жастағ ы балаларғ а жел шығ аратын тү тікше қ ою»

Мақ саты: ішекке жиналғ ан газды шығ ару

Кө рсеткіші: іш кебу

Қ арсы кө рсеткіштер: ішектен қ ан кету, тік ішектің қ абынуы, тік ішектегі жара

Қ ұ рал - жабдық тар: ө сімдік майы, стерильді емесрезең ке қ олғ ап, алжапқ ыш, клеенка, жө ргек, стерильді ж ел шығ аратын тү тікше (№1-6), суы бар ыдыс, стерильді мақ та, стерильді дә келер, дез ерітіндісі бар ыдыс, горшок, Қ ЖК.

Іс – шара алгоритмі:

1. Науқ астың аты, жө ң ің сә йкестендің із.

2. Анасына(туыстарына)шараның мақ саты мен ө ткізу ретін тү сіндірің із.

3. Керекті қ ұ ралдарды дайындаң ыз.

4. Қ олды гигиеналық, асептикалық тұ рғ ыдан жуып қ ұ рғ атың ыз, стерильді емес резең ке қ олғ ап жә не алжапқ ыш киің із.

5. Жө ргектеу ү стеліне клеенка, оның ү стіне жө ргекті тө сең із.

6. Жел шығ аратын тү тікшенің енгізу терең дігін белгілең із:

- 1 жасқ а дейін 5-8см

- 1-3жас 8-10см

- 3-7жас 10-15см

- 7 жастан жоғ ары 20см

7. Жел шығ арғ ышты тү тікшкнің бітеу жағ ын ө сімдік майымен майлаң ыз.

8. Алты айғ а дейінгі баланы арқ асына, алтын айдан кейінгі баланы сол жақ қ ырына, тізесін бү гіп жә не аяқ тарын ішіне жинап жатқ ызың ыз. Сол қ олмен баланың жамбасын ашу жә не сол қ алыпты бекітіп ұ стаң ыз.

9. Жел шығ арғ ыш тү тікшенің бітеу жағ ын қ ысып ұ стаң ыз. Ақ ырындап, кү ш салмай анусқ а енгізу жә не жайлап жылжытың ыз: 1-2см кіндікке қ арай, одан ә рі омыртқ а жотасының бойымен.

10. Жел шығ арғ ыш тү тікшенің екінші жағ ын суы бар ыдысқ а салың ыз.

11. Суы бар ыдыста ауа кө піршіктерінің бө лінуі тоқ талғ аннан кейін салфетканың кө мегімен тү тікшені алып тастаң ыз.

12. Жел шығ аратын тү тікшені 30-60минутқ а қ алдырың ыз.

13. Жел шығ аратын тү тікшені орау арқ ылы салфеткамен сү ртіп, шығ арың ыз, дез ертіндіге салың ыз.

14. Клеенка жә не жө ргекті алып дез.ертіндіге салың ыз.

15. Дә кемен қ ұ рғ атып сү рту, табиғ и қ ыртыстарын майлаң ыз.

16. Алжапқ ышты шешің із, дез.ертіндіге салың ыз.

17. Қ оғ апты шешіп, контейнерге салың ыз.

18. Қ олды жуың ыз, кептірің із.

Қ ұ жаттандыру:

1. 18 қ ыркү йек 2009 жылғ ы Қ азақ стан Республикасының Кодексі.

2. Қ азақ стан Республикасының Денсаулық сақ тау министірлігінің 23 сә уір 2013 жылғ ы № 111 бұ йрығ ы.

3. Қ азақ стан Республикасының Денсаулық сақ тау министірлігінің 24 ақ пан 2015 жылғ ы № 127 бұ йрығ ы.

4. Қ азақ стан Республикасының Денсаулық сақ тау министірлігінің 28 ақ пан 2015 жылғ ы № 176 бұ йрығ ы.