Етістік. Шақ категориясы.

Заттың қ имылын, ісін, кү й жайын білдіретін сө з табы - етістік деп
аталады. Етістік сө йлемде кө бінесе баяндауыш болады. Не істейді? не қ ылды? не
істелінді? деген сұ рақ тарғ а жауап береді. Нақ осы шақ (а, е, й, п, ып, іп), болжалды келер шақ (ар, ер, р), ауыспалы келер шак(а, е, й), максатты келер шак(мак, мек, бак, бек, пак, пек), жедел откен шак(ды, ді, ты, ті), бурынгы откен шак(ган, ген, кан, кен, ып, іп, п)

Билет

Абай Қ ұ нанбаев туралы ә ң гімелең із.

Абай қ азақ тың ұ лы ақ ыны, композитор, филосов, қ азақ жазба ә дибиетінің қ алаушысы, оның классигі. Абай 1845 жылы Семей облысының Абай ауданында туғ ан. Абай парсы, араб тілдерін жақ сы білген. Орыс мектебіне барып, орысша ү йренеді.< br> Ол Пушкин, Лермонтов, Крылов шығ армаларынын қ азақ тілінде аударады. Ақ ын қ азақ халқ ын мә диниетті болуғ а, білім алуғ а шақ ырды. Республикада кө птеген мектептер, мен кө шелер Абай есімімен аталады. Абай аттында бір қ ала, бір аудан бар

Мамандық» тақ ырыбына диалог қ ұ растырың ыз.

Сен қ андай мамандық тарды білесің? - Мен дә рігер, мұ ғ алім, қ ұ рылысшы, аспазшы т.б. мамандық тарды білемін. 2. Мұ ғ алімдер кімге білім береді? - Мұ ғ алімдер оқ ушыларғ а білім береді. 3. Сағ ан қ андай мамандық ұ найды? - Мағ ан аспазшы мамандығ ы ұ найды. 4. Неге ұ найды? - Ө йткені аспазшы дә мді тағ амдар пісіреді 5. Сен кім болғ ың келеді? - Мен тә рбиеші болғ ым келеді. 6. Неге тә рбиеші болғ ын келеді? - Ө йткені мен балаларды жақ сы кө ремін.

Етіс тү рлері.

Етіс деп амалдың субъекті мен объектіге қ атысын, сондай-ақ, керісінше субъекті мен объектінің амалғ а қ атысын білдіретін формалардың жү йесін айтамыз. Етістер жұ рнақ тарының тү рлеріне, мағ ыналары мен қ ызметтеріне қ арай, тө мендегідей бес тү рге бө лінеді: 1. ортақ етіс -с (-ыс, -іс), 2. ө згелік етіс -т; -тыр (-тір, -дыр, -дір), 3. ырық сыз етіс -ыл (-іл, л), 4. ө здікетіс-ын (-ін, -н) барғ ым келеді – етістік, салт, кү рделі, туынды.

Билет

Бейнелеу ө нерінің тарихы» туралы ә ң гімелең із.

Азақ бейнелеу ө нері – кө ркем кескіндеме, мү сендеме, графика жә не қ олданбалы ө нер салаларын қ амтиды, ұ лттық дү ниетанымғ а негізделген кө ркем ө нер. Қ азақ бейнелеу ө нерінің қ алыптасу жә не даму жолы ө те кү рделі болды. Оның бастауында этнограф-ғ алым Ш.Уалиханов. Қ азақ станда бейнелеу ө нерінің кә сіби шеберлерін дайындайтын студия 1920 жылы ұ йымдастырылып, онда Н.Х. Хлудов, Н.Антонов жә не мү сінші А.С. Пономарев сабақ берді. 1928 жылы Семейде бейнелеу ө нері шығ армаларының алғ ашқ ы кө рмесі ұ йымдастырылды.

Азақ стандық спортшылар» тақ ырыбына диалог қ ұ растырың ыз.

Азақ станда спорттың қ андай тү рі дамығ ан? - Қ азақ станда бокс, кү рес, тоғ ызқ ұ малақ, футбол дамығ ан. 2. Классикалық спорттың шебері кім? - Классикалық кү рестің шебері Дә улет Тұ рлыханов. 3. Ол қ андай олимпиаданың жү лдегері болды? - Сеул олимпиаданың кү міс жү лдегі болды. 4. Қ азақ станның футбол командасы қ алай аталады? - Серік Қ онақ баев, Бекзат Саттарханов, Бахтиях Артаев. 5. Қ азақ станның футбол командасы қ алай аталады? - Қ азақ станның футбол командасы «Ертіс» деп аталады. 6. Павлодардан шық қ ан атақ ты конькиші кім? - Павлодардан шық қ ан атақ ты конькиші – Людмила Прокашева. 7. Біздің елде спорттың дамуына қ андай жағ дай жасалып жатыр? - Ү лкен қ алаларда спорт комплекстер салынып жатыр, стадиондар жө нделіп жатыр.