Аныш Сәтбаев туралы әңгімелеңіз.

Аныш Имантайұ лы Сә тбаев – қ азақ геологы, аса кө рнекті ғ алым жә не қ оғ ам қ айраткері. Ол 1899 жылы Павлодар облысы, Баянауыл ауданында ө мірге келген. Ө з ө мірін Қ азақ станның менералдық ресурстарын жә не рудалық кендер генеологиясын зерттеуге арналғ ан. Қ. Сә тбаев – Қ азақ стан Республикасы Ұ лттық Ғ ылым академиясының тұ ң ғ ыш президенті, алғ ашқ ы академик Қ. Сә тбаев 640-тан астам ғ ылыми ең бек жазғ ан. Қ азақ станның металлогения мектебінің негізін салушы. Ол Жезқ азғ ан мыс кендіауданын ашуғ а, Ертіс –Қ арағ анды каналының қ азылуына зор ең бек сің ірді. Оның есімі институтар мен кен металургия комбинаттарына, кө шелерге, мектептерге берілген. Біздің қ аламыздың негізгі кө шесі ұ лы ғ алым есімімен аталады. Онда жылы ескерткіш орнатылғ ан.

Мемлекеттік рә міздері» тақ ырыбына диалог қ ұ растырың ыз.

Азақ станның қ андай рә міздері бар? -Қ азақ станның рә міздері: ту, елтаң ба, ә нұ ран. -Қ азақ стан Республикасының рә міздері туралы заң қ ашан қ абылданды? -1992 жылы 4 маусымда Қ азақ стан Республикасының туы, ә нұ раны, елтаң басы туралы заң қ абылданды. -Қ азакстан Республикасының Мемлекеттік туының тү сі қ андай? -Қ азакстан Республикасының Мемлекеттік туының тү сі - кө гілдір. -Тудың ортасында не орналасқ ан? -Тудың ортасында жарқ ырап шық қ ан шұ ғ ылалы кү н орналасқ ан. -Кү ннің астында не бейнеленген? -Кү ннің астында қ алық тап ұ шқ ан қ ыран қ ұ с бейнеленген. -Тудың сол жағ ында не бейнеленген? -Тудың сол жағ ында қ азақ халқ ының ұ лттық ө рнегі бейнеленген. -Кү н, қ ыран қ ұ с жә не ө рнек қ андай тү спен берілген? -Кү н, қ ыран қ ұ с жә не ө рнек алтын тү спен берілген -Тудың авторы, суретшісі кім? -Тудың авторы, суретшісі - Шә кен Ниязбеков. -Қ азақ стан Республикасының Мемлекеттік елтаң басында кө гілдір тү с аясында не бейнеленген? Ол нені бейнелейді? -Қ азақ стан Республикасының Мемлекеттік елтанбасында кө гілдір тү с аясында шаң ырақ бейнеленген. Шаң ырақ ә лемнің біртұ тастығ ын, мемлекеттің бастауы отбасы ошағ ын бейнелейді. -Шаң ырақ ты айнала не шаншылғ ан? -Шаң ырақ ты айнала уық тар шанщылғ ан. -Шаң ырақ тың астында не орналасқ ан? -Екі жағ ын аң ыз ертегілеріндегі пырақ тардың қ анаттары кө мкеріп тұ р. -Елтаң баның маң дайшасында не бар? -Елтаң баның мандайшасында бес бұ рышты жұ лдыз бар. -Тө мені жағ ында қ андай жазу бар? -Тө менгі жағ ында “Қ азақ стан” деген жазу бар. -Елтаң баның авторлары кім? -Елтаң баның авторлары, сә улетшілер- Шота Уә лиханов пен Жандарбек Мә лібеков. -Қ азақ стан Республикасының Мемлекеттік ә нұ ранның сө зін жазуына кім қ атысты? -Қ азақ стан Республикасының Мемлекеттік ә нұ раны сө зін жазуғ а Жұ мекен Нә жімеденов, Нұ рсұ лтан Назарбаев жә не ә нін жазуғ а: Шә мші Қ алдаяковтар қ атысты

Сабақ тас қ ұ рмалас сө йлемнің тү рлері.

Сабақ тастың қ ұ рамындағ ы жай сө йлемдер арасына, негізінен, ү тір қ ойылады. Мысалы: Ұ лы сапардан келген соң, апамыз той қ амына кірісті. Сабақ тас қ ұ рмалас сө йлемнің тү рлері: Мезгіл бағ ының қ ылы сабақ тас сө йлем. • Есімше, кө семше, шартты рай жұ рнақ тарымен жасалады. Себеп бағ ының қ ылы сабақ тас қ ұ рмалас сө йлем • Есімше, кө семше арқ ылы жасалады Қ арсылық ты бағ ының қ ылы сабақ тас сө йлем • Шартты рай, есімше жұ рнағ ына кө мектес, барыс септік жалғ ау жалғ анады • Кө семше жұ рнағ ына тұ р етістігі тіркесумен жасалады Шартты бағ ының қ ылы сабақ тас сө йлем • -са, -се, жұ рнағ ымен –ғ ан, -ген, -қ ан, -кен жә не жатыс септіктің жалғ ауымен, кө семше арқ ылы жасалады. Қ имыл сын бағ ының қ ылы сабақ тас сө йлем • Кө семше, есімше жұ рнақ тары арқ ылы жасалады. • Мақ сат бағ ының қ ылы сабақ тас сө йлем • Ү шін шылауы тіркесіп, деп кө мекші етістігі жә не –ар, -ер, -р жұ рнақ тары, жә не бұ йрық райдың ІІІжағ ымен жасалады.

Билет