Бап. Борышты кешiру

Несие берушi борышқ орды мойнына алғ ан мiндеттерiнен босатқ анда, егер бұ л несие берушiнiң мү лкiне қ атысты басқ а адамдардың қ ұ қ ық тарын бұ збайтын болса, мiндеттеме тоқ татылады.

374-бап. Орындауғ а мү мкiндiк болмағ андық тан
мiндеттеменiң тоқ татылуы

1. Егер мү мкiндiктiң болмауы борышқ ор жауап бермейтiн жағ дайлардан туындаса, орындауғ а мү мкiндiк болмағ андық тан мiндеттеме тоқ татылады. Бұ л ереженiң кү шi ақ шалай мiндеттемелерге қ олданылмайды.
2. Тараптың ө зi де, екiншi тарап та мiндеттеменi орындауғ а жауап бермейтiн мә н-жайдан тарап мiндеттеменi орындай алмайтын ретте, егер заң да немесе шартта ө згеше кө зделмесе, бiр тараптың екiншi тараптан мiндеттеменi орындауды талап етуге қ ұ қ ығ ы жоқ. Бұ л орайда мiндеттеменi орындағ ан ә рбiр тарап орындалғ анды қ айтаруды талап етуге қ ұ қ ылы.
3. Борышқ ор несие берушiнiң ә рекеттерi кiнә сiнен мiндеттеменi орындауғ а мү мкiндiк болмағ ан жағ дайда несие берушiнiң одан мiндеттеме бойынша атқ арғ анын қ айтаруды талап етуге қ ұ қ ығ ы жоқ.

375-бап. Мемлекеттiк органның қ ұ жаты негiзiнде
мiндеттеменiң тоқ татылуы

1. Егер жергiлiктi ө кiлдi жә не атқ арушы органдарды қ оса алғ анда, мемлекеттiк органдардың қ ұ жат (жария қ ұ жат) шығ аруы салдарынан мiндеттеменi толық немесе iшiнара орындау мү мкiн болмаса, мiндеттеме толық немесе тиiстi бө лiгiнде тоқ татылады. Осының салдарынан залал шеккен тараптар осы Кодекске сә йкес олардың орнын толтыруды талап етуге қ ұ қ ылы.
2. Мiндеттеменiң тоқ татылуына негiз болғ ан жария қ ұ жат белгiленген тә ртiп бойынша жарамсыз деп танылғ ан жағ дайда, егер тараптардың келiсiмiнен немесе мiндеттеменiң мә нiнен ө згеше жағ дай туындамайтын болса жә не мiндеттеменiң орындалуына несие берушiнiң мү дделiгi жоғ алмаса, мiндеттеме қ айтадан қ алпына келтiрiледi.

376-бап. Азаматтың қ айтыс болуымен мiндеттеменiң
тоқ татылуы

1. Егер мiндеттеменi орындау борышқ ордың жеке ө зiнiң қ атысуынсыз жү ргiзiлмейтiн болса не мiндеттеме басқ аша тү рде борышқ ордың жеке басымен ажырамастай байланысты болса, борышқ ордың қ айтыс болуымен мiндеттеме тоқ татылады.
2. Егер мiндеттеменi орындау несие берушiнiң жеке ө зiне арналса, не мiндеттеме басқ аша тү рде борышқ ордың жеке басымен ажырамастай байланысты болса, несие берушiнiң қ айтыс болуымен мiндеттеме тоқ татылады.

377-бап. Заң ды тұ лғ аның таратылуымен мiндеттеменiң
тоқ татылуы

1. Таратылғ ан заң ды тұ лғ аның мiндеттемесiн орындау заң дармен басқ а заң ды тұ лғ ағ а (азаматтың ө мiрi мен денсаулығ ына зиян келуi салдарынан туындағ ан мiндеттемелер бойынша) жү ктелген жағ дайлардан басқ а реттерде, мiндеттеме заң ды тұ лғ а (борышқ ор немесе несие берушi) таратылғ анда тоқ татылады.
2. Жергiлiктi ө кiлдi жә не атқ арушы органдарды қ оса алғ анда, мемлекеттiк органдардың қ ызметiн тоқ тату немесе оларды қ айта қ ұ ру осы органдар орындамағ ан мiндеттемелердi тоқ татуғ а ә келiп соқ тырмайды. Егер тиiстi органдардың қ ызметiн тоқ тату немесе оларды қ айта қ ұ ру туралы шешiмде міндеттемені орындау жү ктелетін ө зге мемлекеттік орган айқ ындалмағ ан болса, кө рсетiлген мiндеттемелердi орындау қ арамағ ында бюджет қ аражаты бар органғ а жү ктеледi.
Ескерту. 377-бапқ а ө згеріс енгізілді - Қ Р 2011.03.25 N 421-IV (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң ымен.

2-бө лiмше. Шарт туралы жалпы ережелер

22-тарау. Шарт ұ ғ ымы жә не оның ережелері

378-бап. Шарт ұ ғ ымы

1. Екi немесе одан кө п адамның азаматтық қ ұ қ ық тар мен мiндеттердi белгiлеу, ө згерту немесе тоқ тату туралы келiсiмi шарт деп танылады.
2. Шартқ а осы Кодекстiң 4-тарауында кө зделген екiжақ ты жә не кө пжақ ты мә мiлелер туралы ережелер қ олданылады.
3. Екiден кө п тараптармен жасалатын шарттарғ а (кө пжақ ты шарттар), егер бұ л осындай шарттардың кө пжақ тылық сипатына қ айшы келмесе, шарт туралы жалпы ережелер қ олданылады.

379-бап. Шарттан туындайтын қ ұ қ ық тық қ атынастар

1. Шарттан мiндеттемелiк, заттық, авторлық немесе ө зге қ ұ қ ық тық қ атынастар туындауы мү мкiн.
2. Шарттан туындағ ан мiндеттемелерге, осы тараудың ережелерiнде жә не осы Кодексте аталғ ан шарттардың кейбiр тү рлерi туралы ережелерiнде ө згеше кө зделмегендiктен, мiндеттемелер жө нiндегi жалпы ережелер қ олданылады (осы Кодекстiң 268-377-баптары).
3. Шарттан (бiрлескен қ ызмет туралы шарт, қ ұ рылтай шарты, авторлық шарт жә не басқ алар) туындайтын заттық, авторлық немесе ө зге де қ ұ қ ық тық қ атынастарғ а, егер заң дардан, шарттан немесе қ ұ қ ық тық қ атынастардың мә нiнен ө згеше туындамаса, осы тараудың ережелерi қ олданылады.