Студопедия

Главная страница Случайная страница

Разделы сайта

АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника






  • Сервис онлайн-записи на собственном Telegram-боте
    Тот, кто работает в сфере услуг, знает — без ведения записи клиентов никуда. Мало того, что нужно видеть свое расписание, но и напоминать клиентам о визитах тоже. Нашли самый бюджетный и оптимальный вариант: сервис VisitTime.
    Для новых пользователей первый месяц бесплатно.
    Чат-бот для мастеров и специалистов, который упрощает ведение записей:
    Сам записывает клиентов и напоминает им о визите;
    Персонализирует скидки, чаевые, кэшбэк и предоплаты;
    Увеличивает доходимость и помогает больше зарабатывать;
    Начать пользоваться сервисом
  • ІІ. ә) Мағыналық қатарлардың семантикалық топтарына негізделген фразеологиялық антонимдер.






     

    Айтылар ойдың ә серлілігі мазмұ н терең дігі сол кө рініс, қ ұ былыстың суреттілгіне, яғ ни образдылығ ына тығ ыз байланысты. Адамдардағ ы тү олі эмоцияны, сезімдік қ атынастарды айтушының зат, қ ұ былыс туралы жеке кө зқ арасы, бағ алауы сияқ ты жекелік, ө зіндік пікірлерін тілдегі кез келген экспрессивті сө здер атқ арады. Қ азақ тілінің лексикалық қ орында экспрессивті қ ұ ралдардың қ ызметі айрық ша. Мұ ндай экспрессивтік ә сер кө бінесе эмоцоналдық бағ алаудан тұ рады. Фразеологизмдер табиғ атты бағ алау, сипаттау десек, онда экспрессияның орны ә сіресе мағ ыналас фразеологизмдерді жасауда тым жоғ ары. Кейде эмоцияның сан қ ырлы спектрлерін лексикалық антонимдер тап баса алмағ анда айтушы, ә рине, бейнелі сө здердің тіркесіне ұ мтылады. Ә детте экспрессивті сө здердің семантикасын ғ ылыми жұ мыста ашып кө рсету қ иын. Шын мә нінде адамдардың кө ң іл – кү йін, эмоциясын, сезімдік қ атыстарын жеке сө збен ө лшеп, пішу мү мкін емес. Ә рбір жеке адамның ө зіндік қ абылдауынан туатын сезімдік «дү ние суреті» ә серінің кө рінісі лексикағ а қ арағ ада, фразеологизмдердегі эмоция мен экспрессия да анағ ұ рлым кө бірек қ амтылады. Бұ л ұ ғ ымдық қ атыста ғ ана шоғ ырланатын тіркестер қ атарында антонимдік фразеологизмдердің мағ ыналық, стилдік ренктерінен толық байқ алады. Антонимдік фразеологизмдердің ә рқ айсысын эмоционалды – экспрессивті белгілерімен кө рсетудің ө зіндік ерекшеліктері бар. Бұ л ғ ылыми жұ мыс барлық антонимдік қ атарлардың семантикалық топтары тү гелге жуық адам оның іс ірекеті, физиологиялық қ алпымен жағ дайы, тү рлі сезімдерге қ атысты психикалық процестерінен туатын ұ намды, ұ намсыз эмоция тү рлеріне негізделеді. Осы негіздегі мағ ыналық топтарғ а байланысты фразеологиялық антонимдер тө мендегідей:

    1. Адамдардың жағ ымды жә не жағ ымсыз қ имыл - ә рекеттерін аң ғ артатын фразеологиялық антонимдер:

    Аз ұ йық тар – кө п тың дар

    Іріткі салу – ұ йытқ а болу

    Ілгері басты- кері кетті

    Алауыз- ауызбірлік

    Ақ ысын жеді – ақ ысын жібермеді

    Азапқ а салды – рақ ат кө рсетті

    Алакө з болды – ауыз жаласты

    Ант ақ тады – ант аттады

    Ант ішті – ант бұ зды

    Арасынан қ ыл ө тпестей – қ ырғ и қ абақ

    Бет бақ тырмады – ырқ ына кө нді

     

    2. Адамның тү р- ә лпет, мінезіне қ атысты фразеологиялық антонимдер:

    Ақ жү рек – қ ара жү рек

    Ақ па қ ұ лақ – қ ұ йма қ ұ лақ

    Ақ ыл тоқ татқ ан – ақ ыл толмағ ан

    Ана сү ті аузынан кетпеген – ата сақ алы аузына біткен

    Бармағ ы майысқ ан – кө к инені кө лденең тү йрей білмейді

    Бес биенің сабасындай – шыр бірпеген

    Ер жү рек – қ оян жү рек

    Кең пейіл - тар пейіл

    Оймақ ауыз – салпы ауыз

    Салт басты, сабау қ амшылы – ү йлы баранды

    Тоқ мойын – ақ жарқ ын

    Уызы арылмағ ан – шыр бірпеген

    Аузы аузына жұ қ пады – аузынан сө зі қ ойнынан бө зі тү сті

    3. Адамдардың сезім ә рекетіне қ атысты фразеологиялық антонимдер:

    Ағ ынан жарылды – бү кпе сақ тады

    Абыройы асты – абыройын тө кті

    Аза бойы қ аза тұ рды – айылын жимады

    Ү нжырғ асы тү сті – кө ң ілі кө терілді

    Азап тартты – рақ атқ а батты

    Айы оң ынан туды – аяғ ы аспаннан келді

     






    © 2023 :: MyLektsii.ru :: Мои Лекции
    Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав.
    Копирование текстов разрешено только с указанием индексируемой ссылки на источник.