МТК және соғыс даласында көрсетілетін медициналық көмек түрлері, көлемі.

Жаралылар мен науқ астарғ а кө рсетілетін медициналық кө мектің тиімділігі, жү йелілігі жә не дер кезінде кө рсетілуінің маң ызы.

Жаралылар мен науқ астарды емдеудің нә тижелілігі жаралану немесе науқ астану салдарынан ағ задағ ы патологиялық ү рдістерді бірегей тү сіну жә не олардың алдын-алу, емдеу кө мегімен қ ол жеткізуге болады.Медициналық кө мек кө рсетудің нә тижелілігін арттыру –медициналық қ ұ жатты дұ рыс жү ргізуге де тікелей байланысты.

Жаралылар мен науқ астарғ а медициналық кө мек кө рсету барысында жү ргізілетін шаралардың мазмұ ны екі тү рлі тү сінік береді.

Олар: медициналық кө мек тү рі мен медициналық кө мек кө лемі.

Медициналық кө мек деп ә скердің жеке қ ұ рамы жә не ұ рыс даласында немесе МТК-де жарақ аттанғ анда немесе науқ астанғ анда жү ргізілетін емдеу-алдын-алу шараларының белгілі бір жиынтығ ын айтамыз.

Медициналық кө мек кө лемі деп-соғ ыс жә не медициналық жағ дайларғ а байланысты медициналық тасмымалдаудың берілген кезең інде жаралылар мен науқ астарғ а жү ргізілетін емдеу-алдын-алу шаралары жиынтығ ын айтамыз.

ЕТШ-ның қ абылданғ ан жү йесінде медициналық кө мектің келесі тү рлері бар:

- алғ ашқ ы медициналық кө мек -жарақ аттану орнында немесе ә скери қ ызметкерлер ө зіне-ө зі жә не ө зара кө мек кө рсету тә ртібінде, взвод санитарлары, санитар-жү ргізушілері, санитар нұ сқ аушылары, жаппай зақ ымдану ошақ тарында қ ұ тқ ару жұ мыстары ү шін бө лінген бө лімшелердің жеке қ ұ рамы кө мегімен жақ ын жерде кө рсетіледі;

- дә рігерге дейінгі (фельдшерлік) кө мек –фельдшерлердің басшылығ ымен батальондардаң медициналық пункттерінде кө рсетіледі;

- алғ ашқ ы дә рігерлік кө мек –дә рігерлердін басшылығ ымен бригаданың медициналық пункттерінде (ротасында) кө рсетіледі;

- білікті медициналық кө мек – дивизияның жеке медициналық батальонында, оперативті, оперативті-стратегиялық бірлестіктердің жеке медициналық отрядында жә не арнайы бағ ыттағ ы медициналық отрядта кө рсетіледі;

- мамандандырылғ ан медициналық кө мек – Денсаулық сақ тау министрлігінің майдандық жә не тылдық госпитальдарының госпитальдық базаларында кө рсетіледі.

Алғ ашқ ы медициналық кө мек

Мақ саты –берілген кезең де жаралы (науқ ас) ө міріне қ ауіп тө ндіріп туғ ан себептерді уақ ытша жою, ауыр асқ ынулардың дамуының алдын-алу.

Оның қ ұ рамында:

- жаралыларды ә скери кө лікпен, қ ауіпті жерлерден, ө рт ошақ тарынан жә не қ ирағ ан ү йінділер астынан алып шығ у;

- ө ртенген киім-кешек пен денеге тү скен ө ртенгіш сұ йық тарды ө шіру;

- уланғ ан аймақ та противогаз кию;

- сыртқ ы қ ан кетуді уақ ытша тоқ тату;

- уландырғ ыш заттармен зақ ымданғ андарғ а антидоттар енгізу;

- жоғ арғ ы тыныс алу жолдарын кілегей заттардан, қ аннан жә не бө тен денелерден босату арқ ылы асфиксияны болдырмау, ауа ө ткізгіш енгізу;

- шприц кө мегімен жансыздандырғ ыш заттар енгізу;

- жарағ а не кү йген жерге, ашық пневмоторакс кезінде асептикалық таң ғ ыш салу;

- зақ ымданғ ан жерді табельдік қ ұ ралдарды пайдаланып қ арапайым ә дістермен иммобилизациялау;

- терінің ашық бө ліктерін санитарлық тазалау жә не киім-кешегін жеке химияғ а қ арсы пакет кө мегімен дегазациялау;

- антибиотиктер, қ ұ суғ а қ арсы жә не басқ а да дә рілік заттарды қ абылдау.

- Алғ ашқ ы медициналық кө мек кө рсету барысында бірінші кезекте жаралының (науқ астың) медициналық қ ұ ралдары пайдаланылады, содан кейін ғ ана кө мек кө рсетушінің жеке қ ұ ралдары, санитар сө мкесіндегі немесе медициналық ә скери сө мкедегі немесе медициналық ә скери сө мкедегі қ ұ ралдар пайдаланылады.