Стационарға, күндізгі стационарға госпитализациялауға көрсеткіш.

Аурудың айқ ын ө ршуі жә не асқ ынуы кезінде стационарлық емге кө лсеткіш болып табылады.

КЛИНИКАСЫ. Созылмалы пиелонефритттің клиникалық жә не лабораторлы белгілері ө ршу кезінде ө те айқ ын болады жә не ремиссия фазасында аз болады. Біріншілік пиелонефритте аурудың симптомдары екіншілікке қ арағ анда аз болады. Созылмалы пиелонефритің ө ршуі жедел пиелонефрит сияқ ты ө теді: дене температурасының жоғ арылауы (кейде 38-39 °С дейін), бел аймағ ында ауыру сезімдері, дизуриялық белгілер, лейкоцитоз жә не ЭТЖ жоғ арылауы Протеинурия пайда болып, артуы мү мкін (ә детте 1 г/лден артпайды), лейкоцитурия (жиі жә не белсенді лейкоциттер), бактериурия. Ремиссия фазасында, ә детте латентті ағ ымды біріншілік пиелонефритте, клиникалық жә не лабораторлы белгілері ө те аз болады. Бел аймағ ында ауыру сезімдері мен дизуриялық белгілері аз немесе болмайды. Дене температурасы қ алыпты, сирек субфебрильді. Протеинурия жә не лейкоцитурия аз немесе тұ рақ сыз. Белсенді лейкоциттер жә не бактериурия кө п жағ дайларда анық талмайды. Кейде ЭТЖ артады. СП 40-70 % науқ астарда ауру ү деуімен симптоматикалық артериальды гипертензия дамиды, ә сіресе диастолалық қ ысым артады (180/115-220/140 мм.с.б.б.).Ісінулер тә н емес. Созылмалы пиелонефритке, ә сіресе кеш сатыларына полиурия тә н (2-3 л жә не аодан да кө п), ол поллакиуриямен жә не никтуриямен, гипостенуриямен жү реді. Полиурияның нә тижесінде шө лдеу, ауыз ұ қ уысында қ ұ рғ ау пайда болады.

Ондай болса созылмалы пилонефриттің келесі тү рлерін ажыратады:

1. Латентті тү рі клиникалық кө рінісінің кедейлігімен сипатталады.

2. Рецидивтеуші тү рі жиі жастар ауырады. Ремиссия мен ө ршу кезең дері кезектесіп жү руімен сипатталады.

3. Гипертензивті тү рі клиникалық кө рінісінде гипертензия синдромының басым болуымен сипатталады, пиелонефритпен ауыратын науқ астардың 50-60% байқ алады.

4. Анемиялық тү рі сирк кездеседі. Анемия негізінен нормохромды, бү йректің басқ а ауруларымен салыстырғ анда (гломерунефрит, амилоидоз жә не т.б.) созылмалы пиелонефритпен ауыратын науқ астарда айқ ын жә не жиі кездеседі.

5. Азотемиялық тү рі тек созылмалы бү йрек жеткіліксіздігі кезінде кө рінеді, созылмалы пиелонефриттің латентті ағ ымын ө з кезегінде анық тамағ андық тан кейінгі кезде квалификациялау керек.

6. Септикалық тү рі егде адамдарда, ә лсіреген науқ астарда жиі кездеседі, 39-40 С қ ызбамен, қ алтыраумен, профузды тер бө лінумен, айқ ын ауру синдромымен, Пастернацкий симптомының оң (резко) болуымен, миалгиямен, артралгиямен, бас аурумен, жү рек айнумен, қ ұ сумен жү реді.

7. Нефротикалық тү рі ө те сирек кездеседі. СП бұ л тү рін нефрологтардың кө бісі мойындайды.

ПН аурушаң дық тың жасқ а жә не жынысына байланысты ү ш шегі бар. Бірінші шегі ерте балалық шақ та болды. Жиі қ ыз балалар ауырады, бұ л жыныс сферасы қ ұ рылысының ерекшеліктеріне байланысты. Бү йрекке инфекцияның тү суі ә рдайым уриногенді жол. Жедел цистит, қ уық тың нейрогенді дисфункциясы жиі қ уық зә рағ ар рефлюксімен жалғ асады, бұ л балалрда ПН дамуының 70-75% себепшісі болып табылады. Ерте жастағ ы қ ыз балаларда ПН басталуы жасырын тү рде болуы мү мкін, жыныстық жетілу, жү ктілік жә не босанғ аннан кейінгі кездерде ө ршіп отырып, 1 жылғ а, кейде 10 жылғ а дейін созылуы мү мкін. ПН аурушаң дық тың екінші шегі белсенді репродуктивті жастағ ы ә йелдерде (18-30 жаста) байқ алады. Жү кті ә йелдердегі пиелонефриттің дамуында екі фактор маң ызды: жү ктілік кезінде гормональдық баланстың ө згеруі, эстрогендер қ ұ рамы жоғ арлайды, бұ л бү йрек АТЖ (ЧЛС) гипотониясы мен дискинезии ә келеді, жү кті жатырдың қ уық қ а механикалық ә сер береді. ПН аурушаң дық тың ү шінші шегі егде жә не қ арттық кезде келеді. 60-жастан бастап, ә йелдер мен ер адамдардың ауруы біртіндеп тең есе бастайды, сосын 80-жастан бастап ер адамдарда аурушаң дық жоғ арлай тү седі. Бұ л қ уық асты безі қ ызметінің тө мендей бастауына, простатаның ісіктік жә не гипертрофикалық ауруларының жоғ арлауына, бұ лар ө зкезегінде уродинамиканың бұ зылысына ә келеді.

Жедел ПН серозды жә не ірің дң болуы мү мкін. Ауруғ а жалпы жә не жергілікті симптомдар тә н. Триада тә н: қ алтырау температураның жоғ арлауымен, зә р бө лінудің бұ зылыстарымен (дизурия, поллакиурия) жалғ асады. Ірің ді ПН серозды тү ріне қ арағ анда ауыр ө теді, температура кенеттен жоғ арлайды 39-40 С дейін, қ алтыраумен, тершең дікпен, жалпы улану симптомдарының тез дамуымен- ә лсіздік, шаршағ ыштық, жү рек айну, қ ұ су жү реді. Қ арап тексергенде дегидратация белгілері, қ ұ рғ ақ тіл жабындымен. Бү йрек пальпациясында зақ ымдану жағ ында ауру сезімі. Жедел обструктивті ПН бар науқ астарда бактериемиялық шок - тахикардиямен, АҚ тпө мендеуімен 80-70 мм с.б.б. тө мен, олигоуриямен, кейде ануриямен дамуы мү мкін.

Зә р тас ауруының клиникалық кө рінісі бү йректік шаншумен жү реді. Бү йрек шаншуының ұ стамасы сипатталады:

-ауру сезімінің кенеттен басталуы, оң не сол бел аймағ ында орналасады, ізашар симптомдар болмайды;

-интенсивті ұ стама тә різді ауру сезімі зә рағ ар траекториясы бойына, шап не шат аймақ тарына, ішкі сан беткейіне жә не жыныс ағ заларына беріледі;

-ұ стама кезіндегі мазасыздық (науқ ас қ алтырайды, аурудан айқ айлайды, жылайды);

- ауру сезімімен мү мкін болатын қ абатасатын кө ріністер (қ ұ су, дизурия, макро-жә не микрогематурия, лейкоцитоз, қ ызба, ЭТЖ жоғ арлауы, гипертензия, пульстің жиілеуі);

- Пастернацкий симптомы оң.