Синхрондалу

Егер орау генераторы мен сигналдың арасында ешқ андай байланыс болмаса, онда оралу басталады жә не сигнал ә р тү рлі уақ ытта пайда болып осциллограф экранындағ ы сигнал бейнесі сигнал жиілігі мен орауына байланысты ә р тү рлі жақ қ а ауытқ и бастайды. Бейнені тоқ тату ү шін генераторды синхрондау қ ажет. Бұ л дегеніміз орау басын периодты сигналдың пайда болу басымен тең естіретін тә ртіп орнатуымыз қ ажет (айталық синусоидалды). Генераторды ішкі сигналдың кө мегімен де (кү шейткіштің тік ауытқ уынан алынады), ішкімен де синхрондалады. Ол “ВXОД СИНXР.” ұ яшығ ына беріледі. Ауыстырғ ыш (2) кө мегімен белгілі бір тә тіп таң далынып алынады - ВНУТР.- ВНЕШН. синхрондалуы (ауыстырғ ыштың қ ұ рылымдық сызбасы “внутренняя синхронизация” жағ дайында тұ рады).

Синхрондалу (5) реттеуішпен реттеледі. Бұ л тетікті сол жақ шеткі жағ дайдан (- таң басы) оң жақ шеткі жағ дайғ а дейін (+ таң басы) бұ рауғ а болады. Синхрондалудың реттелуі сигналдың полярлығ ына байланысты (5) тетігі сол жақ шеткі жағ дайда (-) тұ рғ ан кезде орау генераторы теріс бетке синхрондалады (синусоидалды кернеу), ал оң жақ шеткі (+) – оң бетке синхрондалады. Тетіктің ортаң ғ ы жағ дайында синхрондалу ө шіріледі. Осциллографтың кейбір қ ұ рылымдарында (- жә не +) синхрондалуды ауыстыруы бө лек ауыстырғ ыштардың кө мегімен жү ргізіледі. Бұ л жағ дайда (5) тетігі синхрондалу амплитудасын ө згертеді. Оның кө мегімен экрандағ ы бейне тұ рақ танады.

4 Жұ мыстың орындалу тә ртібі

1. “ФОКУСИРОВКА” (5) ауыстырғ ышы кө мегімен электронды сә уле кең дігін ө згертеміз, “ЯРКОСТЬ” (7) ауыстырғ ышын қ олдану арқ ылы экран люминофорының жарқ ырау жарық тығ ын ө згертеміз.

2. “ЧАСТОТА ГРУБО” (9) жә не “ЧАСТОТА ПЛАВНО” (8) реттегішін қ олдану арқ ылы қ оректену блогі беретін аратектес кернеудің жиілігін ө згертеміз.

3. “УСИЛЕНИЕ Х” (12) реттегішімен шығ ыс артектес кернеудің амплитудасы экран бетіне толық ауытқ ығ анғ а дейін ө згертеміз.

4. Кіріс аттенюаторы (4) ауыстырғ ышымен сигнал амплитудысын 10-100 есе ө згертеміз. (11) ауыстырғ ышы кө мегімен сигнал бейнесінің ө згеруін тік жағ дайында аламыз.

5. Кө лденең ауытқ у каналының кірісінде ауыстырғ ышты қ олдану арқ ылы осциллографты тұ рақ ты ток вольтметрі ретінде қ олданамыз (1).

6. Орау жұ мысы тә ртібінің ауыстырғ ышы кө мегімен орау генераторы жұ мысының тә ртібін автоматты жә не кү ту тә ртібіне ауыстырамыз.

7. “ВНУТР.- ВНЕШН.” ауыстырғ ышы кө мегімен орау генераторының синхрондалуын ішкі жә не сыртқ ы сигналдарғ а ө згертеміз.

8. (5) ауыстырғ ышы кө мегімен орау генераторының теріс жә не оң беттік синусоидалды кернеуге синхрондаймыз. Синхрондалуды ө шіреміз.

5 Есеп беру мазмұ ны

Жұ мыстың есеп беру мазмұ ны тө мендегідей болу қ ажет:

- жұ мыс мақ саты;

- осциллограф жіктемелері;

- сә улелік таяқ ша қ ұ рылымының сипаттамасы;

- осциллографтың негізгі бө лшектері;

- осциллографтың мү мкіншіліктері.

6 Бақ ылау сұ рақ тары

1. Осциллограф деген не жә не ол не ү шін қ олданылады?

2. Осциллографті қ олданылуы мен жұ мыс істеу принципі бойынша қ алай бө луге болады?

3. Электронды-сә улелік таяқ ша деген не?

4. Осциллографтың қ ай бө лшектері негізгіге жатады? Оларғ а сипаттама бер.

5. Осциллографтың кө мегімен сигнал амплитудасын қ алай ө лшеуге болады?

6. Осциллографтың кө мегімен сигнал жиілігін қ алай ө лшеуге болады?

7. Кү ту режимі не ү шін қ ажет?

8. Сыртқ ы синхрондалу не ү шін қ ажет?

Ұ сынылатын ә дебиеттер

1. Аналоговые электроизмерительные приборы: Учебное пособие для вузов по специальности " Информационно-измерительная техника" /Бишард Е.Г. и др. –2-е изд., перераб. и доп. – М.: Высшая школа, 1991. – 415 с.

2. Электрорадиоизмерения: Учебник. /В.И. Нефедов, А.С. Сигов, В.К. Битюков и др. /Под ред. профессора А.С. Сигова. – М.: ФОРУМ: ИНФРА-М, 2004. – 384 с.: ил.

СӨ Ж ү шін арналғ ан бақ ылау сұ рақ тары

1. Аналогты осциллографтардың жұ мыс принципін оқ ып ү йрену жә не олардың сандық осциллографтардан айырмашылығ ын ажырата білу қ ажет.

2. Осциллографтың қ ателіктері жә не оларды азайту ә дістері.