![]() Главная страница Случайная страница Разделы сайта АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника |
Горизонталь және вертикаль бұрыштарды өлшеудің принципі.
Геодезиялық жұ мыстар барысында горизонталь жә не вертикаль бұ рыштарды ө лшеу ү шін ә р тү рлі аспаптар кең қ олданылады. Осындай аспаптардын бұ рыштарды ө лшеу негізіне тө мендегідей тү сініктер алынады. Горизонталь бұ рышты ө лшеудін мә ні темендегідей. Жергілікті жерде ә р тү рлі биіктікте орналаскан А, В жә не С нү ктелері берілсін. Осы нү ктелердің ВА жә не ВС бағ ыттарының арасындағ ы В горизонталь бұ рышын ө лшеу керек. Осы бұ рыш АВС бұ рышынын Q горизонталь жазық тығ ындағ ы аЬс проекциясымен анық талады. аЬс -ның проекциясы АаВ'В жә не СсВ'В вертикаль жазық тыктармен жасалғ ан екі жақ ты бұ рыштын ө лшемі қ ызметін аткарады. Ө лшенілетін бұ рыштың тө бесіне горизонталь жазық тық қ а параллель градусталғ ан шенберді орналастырып, оның центрін ВВ' тік сызығ ының еркін нү ктесімен дә л келтіреміз. Сонда В'а' жә не В'с' радиустарының арасындағ ы β бұ рышы АаВ'В жә не СсВ'В вертикаль жазық тық тарының шең бердегі қ имасы ө лшенілетін горизонталь бұ рышты білдіреді. Егер шең бердегі бө ліктер сағ ат тілінің бағ ыты бойымен тусірілген, ал а' жә не с' шең бердің градусталғ ан дө ң гелегінен алынатын шамалар болса, онда бұ рыштың мә ні былайша табылады:
Забиваем Сайты В ТОП КУВАЛДОЙ - Уникальные возможности от SeoHammer
Каждая ссылка анализируется по трем пакетам оценки: SEO, Трафик и SMM.
SeoHammer делает продвижение сайта прозрачным и простым занятием.
Ссылки, вечные ссылки, статьи, упоминания, пресс-релизы - используйте по максимуму потенциал SeoHammer для продвижения вашего сайта.
Что умеет делать SeoHammer
— Продвижение в один клик, интеллектуальный подбор запросов, покупка самых лучших ссылок с высокой степенью качества у лучших бирж ссылок. — Регулярная проверка качества ссылок по более чем 100 показателям и ежедневный пересчет показателей качества проекта. — Все известные форматы ссылок: арендные ссылки, вечные ссылки, публикации (упоминания, мнения, отзывы, статьи, пресс-релизы). — SeoHammer покажет, где рост или падение, а также запросы, на которые нужно обратить внимание. SeoHammer еще предоставляет технологию Буст, она ускоряет продвижение в десятки раз, а первые результаты появляются уже в течение первых 7 дней. Зарегистрироваться и Начать продвижение Вертикаль бұ рыштар вертикаль жазыктық тарда жатады. Егер вертикаль бұ рышты екі жақ ты бұ рыштың тік қ ырынан А жә не С нү ктелерінің бағ ытына дейін есептеген жағ дайда, Z1 жә не Z2 бұ рыштары зениттік қ ашық тық тар деп аталады. Вертикаль бурыштарды сызық тардың горизонталь проекцияларынан жердегі сызық тардың бағ ыттарына дейін есептеген кездегі бұ рыштар υ 1 жә не υ 2 кө лбеу бұ рыштары болып табылады. Бір аспаппен горизонталь жә не вертикаль бұ рыштарды ө лшеу ү шін, оның екі жазық тығ ы болуы тиіс. Ө лшеу кезінде бір жазық тық горизонталь, ал екіншісі вертикаль болуы керек. Горизонталь жә не вертикаль бұ рыштарды елшеуге қ олданылатын аспап теодолит деп аталады. Теодолиттердің жіктелуі. Қ олданылып жү рген теодолиттер дә лдігі, есептеу қ ұ рылғ ыларынын тү рі, горизонталь дө нгелегінің вертикаль осьтері жуйесінің конструкциясы жә не атқ аратын міндеті жағ ынан ә р тү рлі текке бө лінеді. Теодолиттерді горизонталь бұ рыштарды ө лшеу дә лдігіне байланысты 3 тү рге бө луге болады: 1. 1-жә не 2-класты триангуляция мен полигонометриядағ ы бұ рыштарды елшеуге арналғ ан жоғ ары дә лдікті Т1 теодолиті. 2. Дә л теодолит Т2—3-жә не 4-класты триангуляция мен полигонометриядағ ы бұ рыштарды ө лшеуге арналғ ан; Т5 — 1-жә не 2-разрядтық триангуляциялық жү йелер мен полигонометриядағ ы бұ рыштарды ө лшеу жә не жер бетіндегі маркшейдерлік жұ мыстарды жү ргізу ү шін қ олданылады. 3. Техникалық Т15, ТЗО жә не Т60 — теодолиттік жә не тахеометриялық жү рістерде жә не тү сіргі жү йелерінде, сондай-ақ жер бетіндегі жә не жер асты қ азбаларындағ ы маркшейдерлік жұ мыстарды аткару кезіндегі бұ рыштарды ө лшеуге арналғ ан. Теодолиттердің шартты белгілеріндегі цифр горизонталь бұ рышты бір тә сілмен елшеудің секундтық орташа квадраттық қ ателігін білдіреді. Сервис онлайн-записи на собственном Telegram-боте
Попробуйте сервис онлайн-записи VisitTime на основе вашего собственного Telegram-бота:— Разгрузит мастера, специалиста или компанию; — Позволит гибко управлять расписанием и загрузкой; — Разошлет оповещения о новых услугах или акциях; — Позволит принять оплату на карту/кошелек/счет; — Позволит записываться на групповые и персональные посещения; — Поможет получить от клиента отзывы о визите к вам; — Включает в себя сервис чаевых. Для новых пользователей первый месяц бесплатно. Зарегистрироваться в сервисе Дө ң гелегінің жасалу жә не есептеу қ ұ рылғ ысының кұ рылысы жағ ынан теодолиттер екі топқ а белінеді: металл жә не шыны лимбалылар (оптикалық теодолиттер). Вертикаль дө ң гелегі, ара қ ашық тык ө лшеуге арналғ ан кұ рылғ ысы жә не буссолі бар теодолит тахеометр деп аталады. Қ азіргі уакытта шығ арылатын техникалык теодолиттер тахеометрлер болып табылады. Горизонталь жә не вертикаль бұ рыштарды ө лшеу. Аспаптардың конструкциясына, елшеулердің шарттарына жә не оларғ а қ ойылатын талаптарғ а байланысты горизонталь бұ рыштарды ө лшеудін мына темендегідей тү рлері қ олданылады: 1. Жеке бұ рыш ә дісі теодолиттік жү рістерді салуда, жобаны жергілікті жерге шығ аруда жә не т. с. с. жеке бұ рыштарды ө лшеу ү шін қ олданылады. 2. Қ айталаулар ә дісі есептеу қ ателігінің ә серін азайту мақ сатымен елшеудің ақ ырғ ы нә тижесінің дә лдігін арттыру кажет болғ ан кезде бұ рыштарды ө лшеу ү шін қ олданылады. 3. Анналма тә сілдер ә дісі триангуляция жуйесі мен екінші полигонометрияда немесе тө менгі класс жү йелерінде бір нү ктеден ү ш жә не одан да кө п бағ ыттар арасындағ ы бү рыштарды ө лшеу кезінде қ олданылады. Жеке бұ рыш ә дісі. Горизонталь бұ рыштарды жеке бұ рыш ә дісімен ө лшеу мынадай жү йелілікпен жү ргізіледі: 1) сол жақ тағ ы дө ң гелек кезінде (СD) жетекші винттердің кө мегімен дә л ны-саналағ аннан кейін алидаданы бекітіп, ақ ырғ ы нү ктені (А) нысаналайды да а есептеуін алады; 2) алидаданы босатып, алдың ғ ы нү ктені (В) нысаналап b есептеуін алады; сонда вертикаль дө ң гелектің (1) орны кезінде (СD) жү рістің сол жағ ындағ ы орналасқ ан бұ рыштың мә ні алдың ғ ы жә не артқ ы нү ктелердің есептеулерінің айырымы болып табылады:
Екі рет жартылай бұ рыш ө лшеу тә сілі толық бү рышты қ ұ райды. Бірінші жә не екінші жартылай бұ рыштардың елшеу нә тижелерінін айырмашылығ ы теодолиттің есептеу қ ұ рылғ ысының екі есе дә лдігінен артып кетпеуі керек, яғ ни Егер айырмашылығ ы арнайы рұ ксат етілген саннан артпаса, онда бұ рыштың орташа ақ тық мә ні былайша табылады Жү рістін он жағ ындағ ы горизонталь бұ рышты ө лшеу жә не есептеу жоғ арыдағ ы жуйелілікпен жургізіледі, тек -мұ нда жү рістің оң жағ ындағ ы бұ рыштың мә ні ә рбір жартылай тә сілде артқ ы жә не алдың ғ ы есептеулердің айырымы болып табылады Ө лшенген бурыштардың ә рбір жартылай тә сілдегі мә нін жә не бұ рыштың орташа мә нін теодолит станциядан алып қ ойылғ анша есептеп шығ арғ ан жө н. Қ айталаулар ә дісі. Горизонталь бұ рышты қ айталау жолымен ө лшеу ә дісі тө мендегідей: 1) вертикаль дө ң гелек сол жақ та болғ анда алидаданы 0°-қ а жақ ын есептеуге қ ояды да, содан соң алидаданы бекітіп, лимбаны босатып артқ ы нү ктені (А) нысаналап, а1 есептеуін алады; 2) лимба бекітулі кү йде тү рғ анда алидаданы босата отырып дү рбіні алдың ғ ы нү ктеге (В) бағ ыттап, а2 есептеуін алады; 3) дү рбіні зенит арқ ылы ауыстырып, вертикаль дө қ гелектің оң жақ тағ ы орнына келтіреді; 4) лимбаны босатып, дү рбіні арткы нү ктеге бағ ыттайды, бірақ есептеуді алмайды; 5) лимба бекітулі кү йде тұ рғ анда, алидаданы босатып дү рбіні алдың ғ ы нү ктеге бағ ыттайды да, а3 есептеуін алады. Бір жартылай қ айталау кезіндегі бұ рыштың мә ні бақ ылау мә ні деп аталады, ол былайша анық талады: Бір қ айталаудан елшенген бұ рыштың орташа (соң ғ ы) мә нін мына формула бойынша табады: Бұ рыштын соң ғ ы жә не бақ ылау мә ндерінің арасындағ ы рұ қ сат етілген айырмашылық теодолиттің есептеу қ ұ рылғ ысынын бір жарым еселік дә лдігінен (t) аспауы керек, яғ ни Айналма тә сілдер ә дісі. Мұ нда теодолитті нү ктенік ү стіне орналастырып, барлық бағ ыттарды сағ ат тілінің бағ ытымен жү йелі нысаналау жолымен есептеулер алады. Лимбаның орнынан қ озғ алмағ андығ ына кө з жеткізу ү шін сонғ ы нысаналауды бастапқ ы бағ ытпен аяқ тайды. Осы ә рекеттер бірінші жартылай тә сілді кұ рады. Екінші жартылай тә сілде лимбаны орнынан жылжытып, дү рбіні зенит арқ ылы ауыстырады да барлық бағ ыттарды сағ ат тілінің бағ ытына қ арсы жү йелі нысаналайды.. Горизонталь бұ рыштарды техникалық теодолиттермен ө лшеудің дә лдігіне негізінен аспаптар мен нысаналаудың қ ателіктері, аспапты, қ аданы орналастыру жә не есептеу қ ателіктері ә серін тигізеді. Қ азіргі кездегі теодолиттер тиісті жө ндеулерден еткізілсе жә не ө лшеудің лайық ты методикасы қ олданылса, онда қ ателіктер ө те аз жіберілетін болады. Аспапты жә не қ аданы мұ қ ият орналастырғ анда жә не қ абырғ аларының ұ зындығ ының ен аз болуына шек қ ойылғ анда центрлеу мен редукция қ ателіктерінің ә серін азайтуғ а мү мкіндік туады. Есептеудің кателігін есептеу кұ рылғ ысынын дә лдігінің жартысына тең деп қ абылдайды, яғ ни те =t/2. Қ орыта келгенде, металл лнмбалы теодолиттермен бұ рыштарды ө лшегенде, оның дә лдігіне негізінен лимбадан алатын есептеулердің қ ателіктері ә серін тигізеді. Осыны еске алып, ә рі калғ ан кателіктер бұ рышты елшеудің дә лдігіне елеулі ә серін тигізбейтінін біле отырып, мысал ретінде металл лимбалы теодолитпен бұ рышты ө лшеудің орташа квадраттық қ ателігін анық талык. Сонымен екінші есептеу қ ұ рылғ ысынан алатын санау есептеудің дә лдігін арттырмайды, ол тек кана алидаданың эксцентриситет кателігін жояды деп қ абылдалык.
|