Студопедия

Главная страница Случайная страница

Разделы сайта

АвтомобилиАстрономияБиологияГеографияДом и садДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеталлургияМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРелигияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияТуризмФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника






Тарау. Сайлау органдары 3 страница






4. Сайлау учаскелерiн қ ұ ру кеме капитандарының, бө лiмдер немесе ә скери қ ұ рамалар командирлерiнiң, осы баптың 3-тармағ ында аталғ ан мекемелер басшыларының тиiстi ә кiмдер мен Республиканың Сыртқ ы iстер министрлiгiнiң ұ сыныстарына сә йкес жү зеге асырылады.

5. Тиiстi ә кiмдер сайлау тағ айындалғ аннан немесе жарияланғ аннан кейін жетi кү н мерзiм iшiнде, ал ө зге де жергілікті ө зін-ө зі басқ ару органдары мү шелерінің сайлауын ө ткiзген кезде ү ш кү н мерзiмде бұ қ аралық ақ парат қ ұ ралдары арқ ылы сайлаушыларды ә рбiр сайлау учаскесiнiң шекарасы жө нiнде хабардар етедi.

Ескерту. 23-бапқ а ө згерiс енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 1999.05.06. N 375 Заң ымен, 2004.04.14. N 545 Заң ымен, 2005.04.15. N 44 Конституциялық Заң ымен, 2009.02.09. N 124-IV (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз) Конституциялық Заң ымен.

 

4-тарау. Сайлаушылар (таң даушылар) тiзiмi

 

24-бап. Сайлаушылар (таң даушылар) тiзiмдерi

жә не оларды жасау тә ртiбi

 

1. Президенттi, Парламент Мә жiлiсi мен мә слихаттардың депутаттарын, ө зге де жергілікті ө зін-ө зі басқ ару органдарының мү шелерін сайлағ ан кезде сайлаушылар тiзiмi жасалады. Сенат депутаттарын сайлау кезiнде таң даушылардың тiзiмдерi жасалады.

2. (алып тасталды)

3. Нақ тылы сайлау учаскесiнде азаматты сайлаушылар тiзiмiне енгiзу ү шiн оның осы сайлау учаскесiнiң аумағ ында тұ рғ ылық ты жерi бойынша тiркелу фактiсi негiз болады.

4. Сайлаушылар тiзiмi ә лiпби тә ртiбiмен немесе ө зге тә ртiппен жасалады. Тiзiмде сайлаушының тегi, аты, ә кесiнiң аты, туғ ан жылы (18 жастағ ылар ү шiн - қ осымша кү нi мен айы) жә не тұ рғ ылық ты мекен-жайы кө рсетiледi. Таң даушылар тiзiмi ә лiпби тә ртiбiмен немесе ө зге тә ртiппен жасалады жә не тегiн, атын, ә кесiнiң атын, туғ ан жылын, таң даушы депутаты болып табылатын мә слихаттың атауы ә рi оның тұ рғ ылық ты мекен-жайын қ амтиды.

5. Сайлаушылардың тұ рғ ылық ты жерi бойынша тiзiмiн тиiстi жергiлiктi атқ арушы орган халық ты есепке алуды жү зеге асыратын органдар ұ сынғ ан мә ліметтердің негізінде жасайды.

Ә рбір сайлаушы сайлау жарияланғ ан немесе тағ айындалғ ан кезден бастап тиісті жергілікті атқ арушы органда сайлаушы ретінде тіркелуге қ ұ қ ылы.

Егер сайлаушығ а сайлаудан кемiнде отыз кү н бұ рын сайлау кү нi ө зiнiң тiркелген орны бойынша дауыс беруге арналғ ан ү й-жайғ а келу мү мкiндiгi болмайтыны белгiлi болса, оның ө зiнiң болатын жерi бойынша жергіліктi атқ арушы органғ а ө зiн тиiстi сайлаушылар тiзiмiне енгiзу жө нiнде жазбаша ө тiнiш беруге қ ұ қ ығ ы бар.

Осы тармақ қ а сә йкес азамат ө тiнiш жасағ ан кезде жергілiктi атқ арушы орган азаматты тiркелу орны бойынша сайлаушылар тiзiмiнен шығ аруды жә не оны сол азамат дауыс беретiн учаскенiң сайлаушылар тiзiмiне енгiзудi ұ йымдастырады.

Ә рбiр сайлау учаскесi бойынша сайлаушылардың тiзiмiне тиiстi ә кiм қ ол қ ояды жә не ол дауыс беру басталардан жиырма кү н бұ рын тиiстi сайлау комиссиясына акт бойынша тапсырылады.

Басқ а қ ұ зыреттi органдар мен ұ йымдардың деректерiмен алдын ала салыстырылғ ан сайлаушылар туралы мә лiметтердi жергiлiктi атқ арушы орган ә р жылдың 1 шiлдесiне жә не 1 қ аң тарына электрондық жеткiзушi арқ ылы жә не қ ағ азғ а тү сiрiлген кү йiнде тиiстi аумақ тық сайлау комиссияларына тапсырады.

Жергiлiктi атқ арушы органдардың лауазымды адамдары тиiстi сайлау комиссиясына тапсырылғ ан сайлаушылар тiзiмдерiнiң, сондай-ақ сайлаушылар туралы деректердiң дұ рыстығ ы ү шiн жауапты болады.

6. Жатақ ханаларда тұ ратын кү ндiзгi бө лiмдерде оқ итын студенттер мен аспиранттар сайлаушылар тiзiмiне жатақ хананың орналасқ ан жерi бойынша енгiзiледi.

7. Ә скер бө лiмдерiндегi сайлаушы ә скери қ ызметшiлердiң, сондай-ақ ә скер бө лiмдерi орналасқ ан жерлерде тұ ратын олардың отбасы мү шелерi мен басқ а сайлаушылардың тiзiмi ә скер бө лiмдерiнiң командирлерi берген мә лiметтер негiзiнде жасалады.

8. Демалыс ү йлерiнде, санаторийлерде, тұ рақ ты емдеу-профилактикалық мекемелерiнде, шалғ айдағ ы жә не қ атынасу қ иын аудандарда орналасқ ан азаматтар тұ ратын мекендерде, алыс мал шаруашылығ ы учаскелерiнде, тергеу изоляторлары мен уақ ытша ұ стау изоляторларында, сондай-ақ шет мемлекеттердегi Қ азақ стан Республикасының ө кiлдiктерi жанынан, Қ азақ стан Республикасына қ арайтын жә не дауыс беретiн кү нi жү зуде жү рген кемелерде қ ұ рылғ ан сайлау учаскелерi бойынша сайлаушылардың тiзiмдерi аталғ ан мекемелердiң басшылары, тиiстi ә кiмдер, ө кiлдiктер басшылары мен кеме капитандары берген деректер негiзiнде жасалады.

Уақ ытша болу орындарында (демалыс ү йлерінде, санаторийлерде, тұ рақ ты емдеу-профилактикалық мекемелерінде, алыс мал шаруашылығ ы учаскелерiнде, тергеу изоляторлары мен уақ ытша ұ стау изоляторларында, сондай-ақ Қ азақ стан Республикасының шет мемлекеттердегі ө кілдіктерi жанынан, Қ азақ стан Республикасының

иелiгіндегi жә не сайлау кү нi жү зуде жү рген кемелерде) қ ұ рылғ ан сайлау учаскелерi бойынша сайлаушылар тізімдері дауыс берiлетiн кү ннің алдындағ ы кү ндегі жағ дай бойынша мiндеттi тү рде нақ тылануғ а тиiс.

9. Парламент Сенаты депутаттарын сайлау бойынша таң даушылар тiзiмдерiн тиiстi аумақ тық сайлау комиссиялары тиiстi облыстық, қ алалық (республикалық маң ызы бар қ ала мен Республика астанасы) мә слихаты хатшысының ұ сынуы бойынша жасайды.

10. Дауыстарды санау басталғ аннан кейін сайлаушылар (таң даушылар) тiзiмдерiне ө згерістер енгізуге тыйым салынады.

Ескерту. 24-бапқ а ө згеріс енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2004.04.14. N 545 Заң ымен, 2005.04.15. N 44 Конституциялық Заң ымен.

 

25-бап. Сайлаушылардың (таң даушылардың) тiзiмiне

енгiзу

 

1. Сайлаушылар тiзiмдерiне:

1) Республиканың белсендi сайлау қ ұ қ ығ ы бар азаматтары;

2) тиiстi сайлау учаскелерi аумағ ында тұ рғ ылық ты жерi бойынша тiркелген азаматтар;

3) демалыс ү йлерiнде, санаторийлерде, тұ рақ ты емдеу-профилактикалық мекемелерiнде, шалғ айдағ ы жә не қ атынасу қ иын аудандарда орналасқ ан азаматтар тұ ратын мекендерде, алыс мал шаруашылығ ы учаскелерiнде, тергеу изоляторлары мен уақ ытша ұ стау изоляторларында, Қ азақ стан Республикасына қ арайтын жә не дауыс беретiн кү нi жү зуде жү рген кемелерде қ ұ рылғ ан сайлау учаскелерi бойынша дауыс берудi ө ткiзетiн кү нi аталғ ан мекемелер мен ұ йымдарда немесе кеме бортында болғ ан азаматтардың бә рi;

4) ә скер бө лiмдерi бойынша ә скер бө лiмдерiнде тұ рғ ан ә скери қ ызметшiлердiң барлығ ы, сондай-ақ олардың отбасы мү шелерi жә не ә скер бө лiмдерi орналасқ ан жерлерде тұ ратын басқ а да сайлаушылар енгiзiледi. Ә скер бө лiмдерiнен тыс жерлерде тұ ратын ә скери қ ызметшiлер сайлаушылар тiзiмiне тұ рғ ылық ты жерi бойынша жалпы негiзде енгiзiледi;

5) шет мемлекеттердегi Қ азақ стан Республикасының ө кiлдiктерi жанындағ ы сайлау учаскелерi бойынша тиiстi шет мемлекетте тұ ратын немесе ұ зақ мерзiмдi шетелдiк iссапарда жү рген ә рi Республиканың жарамды паспорты бар барлық азаматтар енгiзiледi. Шет мемлекетке жеке шақ ыру бойынша, қ ызметтік, іскерлік жә не туристік сапарғ а келген Республика азаматтары учаскелiк сайлау комиссиясына ө тініш жасағ ан жағ дайда жә не олардың Қ азақ стан Республикасы азаматы деген жарамды паспорты болса, сайлаушылар тiзiмiне енгізіледi.

2. Таң даушылар тiзiмiне:

1) облыс аумағ ында орналасқ ан мә слихаттардың;

2) тиiсiнше республикалық маң ызы бар қ ала мен Республика астанасы мә слихатының барлық депутаттары енгiзiледi.

3. Азамат (таң даушы) сайлаушылардың (таң даушылардың) бiр ғ ана тiзiмiне ене алады.

Ескерту. 25-бапқ а ө згеріс енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2004.04.14. N 545 Заң ымен, 2005.04.15. N 44 Конституциялық Заң ымен.

 

26-бап. Сайлаушылардың (таң даушылардың) тiзiмiмен

таныстыру

 

1. Азаматтардың тұ рғ ылық ты жерi бойынша қ ұ рылғ ан сайлау учаскелерiндегi сайлаушылар тiзiмдерiн дауыс беретiн кү нге он бес кү н қ алғ анда тиiстi сайлау комиссиялары танысу ү шiн сайлаушыларғ а бередi.

Ә скери бө лiмдерде, Қ азақ стан Республикасына тиесiлі жә не сайлау кү нi жү зуде жү рген кемелерде, демалыс ү йлерiнде, санаторийлерде, тұ рақ ты емдеу-профилактикалық мекемелерде, шалғ айдағ ы жә не қ атынасу қ иын аудандарда орналасқ ан азаматтар тұ ратын жерлерде, алыс мал шаруашылығ ы учаскелерiнде, тергеу изоляторлары мен уақ ытша ұ стау изоляторларында, Қ азақ стан Республикасының шет мемлекеттердегi шетелдiк мекемелерінiң жанынан қ ұ рылғ ан сайлау учаскелерi бойынша сайлаушылар тiзiмдерi сайлаушыларғ а танысу ү шiн дауыс беруге бес кү н қ алғ анда; ө зге де жергілікті ө зін-ө зі басқ ару органдарының мү шелерін сайлау ө ткiзiлетiн кезде қ ұ рылғ ан сайлау учаскелерi бойынша - дауыс беруге жетi кү н қ алғ анда берiледi.

2. Сенат депутаттарын сайлау бойынша таң даушылар тiзiмдерi танысу ү шiн жергiлiктi бұ қ аралық ақ парат қ ұ ралдарында жариялау жолымен сайлауғ а дейiн кемiнде жетi кү н бұ рын ұ сынылады.

3. Азаматтарғ а (таң даушыларғ а) тиiстi сайлау комиссияларының ү й-жайларында сайлаушылар (таң даушылар) тiзiмiмен танысу, сондай-ақ оларғ а енгiзiлген сайлаушылар (таң даушылар) жө нiндегi деректердiң дұ рыстығ ын тексеру мү мкiндiгi берiледi.

Учаскелік сайлау комиссияларының жұ мыс кестесін, дауыс беру кү нін қ оспағ анда, тиісті аумақ тық сайлау комиссиялары айқ ындайды.

4. Ә рбiр азамат (таң даушы) сайлаушылар тiзiмдерiндегi ө зi туралы деректердi тексеруге жә не тiзiмге енгiзiлмегенi, дұ рыс енгiзiлмегенi немесе тiзiмнен шығ арып тасталғ аны, сондай-ақ тiзiмдердегi сайлаушы (таң даушы) туралы деректерде жаң сақ тық жiберiлгенi ү шiн шағ ымдануғ а қ ұ қ ылы. Сайлаушылар тізіміне енгізу, одан шығ ару не тізімдерге тү зетулер жасау қ ажеттiгi туралы арыздарды тиiстi сайлау комиссиясы сайлау комиссиясына арыз келiп тү скен кү нi қ арайды. Арыз мақ ұ лданбағ ан жағ дайда сайлау комиссиясы арызданушығ а оның арызының мақ ұ лданбағ аны туралы дә лелдi шешiмнiң кө шiрмесiн кешiктiрмей бередi. Шешiмге сайлау комиссиясы тұ рғ ан жер бойынша тиiстi сотқ а шағ ым жасауғ а болады, ол шағ ымды - арыз келіп тү скен кү ні қ арап, тү пкiлiктi шешiм қ абылдайды. Арызданушы ү шiн дұ рыс шешiм қ абылданғ ан жағ дайда сайлау комиссиясы сайлаушылар (таң даушылар) тiзiмiне тү зетудi немесе енгiзiлмеген сайлаушыны тiзiмге енгiзудi дереу жү ргiзедi.

Ескерту. 26-бапқ а ө згеріс енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2004.04.14. N 545 Заң ымен, 2009.02.09. N 124-IV (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз) Конституциялық Заң ымен.

 

5-тарау. Сайлау алдындағ ы ү гiт

 

27-бап. Сайлау алдындағ ы ү гiт

 

1. Сайлау алдындағ ы ү гiт - сайлаушылардың белгiлi бiр кандидатты, саяси партияны жақ тап немесе қ арсы дауыс беруге қ атысуына тү рткi болу мақ сатындағ ы қ ызмет.

Шетелдіктердiң, азаматтығ ы жоқ адамдардың, шетелдік заң ды тұ лғ алардың жә не халық аралық ұ йымдардың кандидаттарды, партиялық тiзiмдерін ұ сынғ ан саяси партияларды ұ сынуғ а жә не сайлауғ а, сайлауда белгiлi бір нә тижеге қ ол жеткiзуге кедергі болатын жә не (немесе) демеп жіберетін қ ызметті жү зеге асыруына тыйым салынады.

2. Сайлау алдындағ ы ү гiт кандидаттар тiркелген мерзімі аяқ талғ ан кезден басталып, сайлау болатын кү ннің алдындағ ы кү нгi жергілiктi уақ ыт бойынша нө л сағ атта аяқ талады. Қ айтадан дауыс берудi ө ткiзген кезде сайлау алдындағ ы ү гiт қ айтадан дауыс беру кү нi тағ айындалғ ан кү ннен басталып, сайлау болатын кү ннiң алдындағ ы кү нгi жергiлiктi уақ ыт бойынша нө л сағ атта аяқ талады.

3. Сайлау алдындағ ы ү гiт:

1) бұ қ аралық ақ парат қ ұ ралдары арқ ылы;

2) сайлау алдындағ ы жария iс-шараларды (сайлау алдындағ ы жиналыстарды жә не сайлаушылармен (таң даушылармен) кездесулердi, сайлау алдындағ ы жария пікір таластар мен пiкiр алысуларды, митингiлердi, шерулердi, демонстрацияларды жә не заң намада белгiленген тә ртiппен жә не осы Конституциялық заң да тыйым салынбағ ан ө зге де сайлау алдындағ ы іс-шараларды), сондай-ақ кандидаттардың жә не олардың сенiм бiлдiрген адамдарының сайлаушылармен (таң даушылармен) жеке кездесулерін ө ткiзу жолымен;

3) баспа, дыбыс-бейне жә не ө зге де ү гiт материалдарын шығ ару жә не (немесе) тарату жолымен жү зеге асырылады.

4. Мыналарғ а:

1) мемлекеттiк органдарғ а, жергiлiктi ө зiн-ө зi басқ ару органдарына, сондай-ақ қ ызметтік мiндеттерiн орындау кезінде олардың лауазымды адамдарына;

2) Қ арулы Кү штердiң, басқ а да ә скерлер мен ә скери қ ұ ралымдардың ә скери қ ызметшiлерiне, ұ лттық қ ауiпсiздiк органдарының, қ ұ қ ық қ орғ ау органдарының қ ызметкерлерi мен судьяларғ а;

3) сайлау комиссияларының мү шелерiне;

4) діни бiрлестiктерге сайлау алдындағ ы ү гiттi жү ргiзуге, кез келген сайлау алдындағ ы ү гiт материалдарын таратуғ а тыйым салынады.

5. Мемлекеттiк органдардың лауазымды адамдары болып табылатын кандидаттарғ а ө зiнiң лауазымдық немесе қ ызмет жағ дайының артық шылық тарын пайдалануғ а тыйым салынады.

Осы Конституциялық заң да мыналар:

1) бағ ынышты немесе басқ а да қ ызмет жағ ынан тә уелдi адамдарды, аталғ ан адамдар кандидаттың сенiм бiлдiрген адамдары ретiнде ү гіттi жү зеге асыратын жағ дайларды қ оспағ анда, сайлау алдындағ ы ү гіт жү ргiзуге тарту;

2) кандидаттың, партиялық тiзiм ұ сынғ ан саяси партияның сайлануына септiгiн тигiзетiн қ ызметтi жү зеге асыру ү шiн мемлекеттiк органдар орналасқ ан ү й-жайларды пайдалану, егер ө зге кандидаттарғ а, саяси партияларғ а аталғ ан ү й-жайларды осындай шарттармен пайдалануғ а кепiлдiк берілмесе, лауазымдық немесе қ ызмет жағ дайының артық шылық тарын пайдалану деп ұ ғ ынылады.

Осы тармақ та белгiленген шектеулердi сақ тау лауазымды адамдарғ а ө здерiнің қ ызметтiк мiндеттерiн орындауғ а кедергi келтiрмеуге тиiс.

6. Кандидаттар не олардың сенiм бiлдiрген адамдары болып тiркелген журналистердiң, бұ қ аралық ақ парат қ ұ ралдары редакциялары лауазымды адамдарының сайлауды бұ қ аралық ақ парат қ ұ ралдары арқ ылы кө рсетуге қ атысуына қ ұ қ ығ ы жоқ.

7. Бұ қ аралық ақ парат қ ұ ралдары кандидаттардың, саяси партиялардың сайлау науқ анын объективтi кө рсетудi жү зеге асыруғ а; кандидаттың немесе саяси партияның ар-намысына, қ адiр-қ асиетiне жә не iскерлiк беделiне кө рiнеу нұ қ сан келтiретiн ү гiт материалдары мен ө зге де ақ паратты жариялаудан аулақ болуғ а; ө тiнiш келiп тү скеннен кейін баспа басылымының таяудағ ы нө мірінде сол бетте, сондай кө лемде жә не сол қ аріппен немесе теледидар не радио хабарларында жиырма тө рт сағ ат iшiнде сондай уақ ытта аталғ ан адамдарғ а ар-намысын, қ адiр-қ асиетін жә не iскерлiк беделін қ орғ ауы ү шiн терiске шығ аруды тегiн жариялауына мү мкiндiк беруге мiндеттi.

Бұ қ аралық ақ парат қ ұ ралдары барлық кандидаттарды жә не партиялық тізімдерді ұ сыну, оларды сайлау комиссияларының тіркеуі жө ніндегі іс-шаралар туралы ақ паратты баспасө з бетінен орын, эфир уақ ытының кө лемі бойынша бірдей таратуғ а міндетті.

Бұ қ аралық ақ парат қ ұ ралдары тиiстi сайлау комиссияларының сайлау алдындағ ы науқ ан барысы туралы ақ паратты жә не осы Конституциялық заң да белгiленген хабарламаларды жариялауына кiдiрiссiз мү мкiндiк туғ ызады.

8. Бұ қ аралық ақ парат қ ұ ралдарының лауазымды адамдары, осы Конституциялық заң ның 29-бабының 1-тармағ ында кө рсетiлген материалдарды жариялау жағ дайларын қ оспағ анда, кандидаттар мен саяси партиялардың сайлау алдындағ ы науқ ан барысында айтқ ан пiкiрлерi ү шін жауапты болмайды.

9. Сайлау науқ аны ү шiн арнайы ә зiрленген баспа материалдарын, соның iшiнде безендiрiлген материалдарды, сондай-ақ омырауғ а тағ атын белгiлердi, жалауларды, жалаушаларды тегiн таратуды қ оспағ анда, сайлаушыларғ а тегiн немесе жең iлдiк шарттарымен тауарлар, бағ алы қ ағ аздар беріп, қ ызметтер кө рсету, сондай-ақ лотереялар, қ айырымдылық акцияларын ө ткiзу, ақ ша тө леу не осындайларғ а уә де беру арқ ылы сайлау алдындағ ы ү гiттi жү ргiзу сайлау алдындағ ы жө нсiз ү гіт деп саналады. Сайлау алдындағ ы жө нсiз ү гіттi жү ргiзуге тыйым салынады.

Сайлау жарияланғ ан (тағ айындалғ ан) кезден бастап, кандидаттарғ а, партиялық тiзiмдерiн ұ сынғ ан саяси партияларғ а, сондай-ақ олардың атынан немесе оларды қ олдап кeз келген жеке жә не заң ды тұ лғ аларғ а, ойын-сауық жә не спорттық iс-шараларын ұ йымдастыруды қ оспағ анда, қ айырымдылық iс-шараларын ө ткiзуге тыйым салынады.

Кандидаттың, партиялық тiзiмiн ұ сынғ ан саяси партияның, сондай-ақ олардың сенiм бiлдiрген адамдарының осы тармақ та белгiленген ережелердi бұ зуы кандидатты, партиялық тiзiмдi тiркеу туралы шешімнің кү шiн жоюғ а ә кеп соғ ады.

10. Қ андай да бiр адамның бейнесiн - оның жазбаша келiсiмiнсiз, ал ол қ айтыс болғ ан жағ дайда мұ рагерлерінің жазбаша келiсімінсiз пайдалану арқ ылы сайлау алдындағ ы ү гiт жү ргiзуге тыйым салынады.

Ескерту. 27-бапқ а ө згерiс енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 1999.05.06. N 375 Заң ымен, бап жаң а редакцияда - 2004.04.14. N 545 Заң ымен, 2005.04.15. N 44 Конституциялық Заң ымен, 2009.02.09. N 124-IV (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз) Конституциялық Заң ымен.

 

28-бап. Сайлау алдындағ ы ү гiт жү ргiзу қ ұ қ ығ ы

 

1. Мемлекет азаматтарғ а, қ оғ амдық бiрлестiктерге Қ азақ стан Республикасының осы Конституциялық заң ына, ө зге де заң актiлерiне сә йкес белгілi бiр кандидатты, саяси партияны жақ тап не қ арсы кедергiсiз сайлау алдындағ ы ү гiт жү ргiзу қ ұ қ ығ ына кепiлдiк бередi. V074778

Осы Конституциялық заң ғ а сә йкес сайлау қ орларын қ ұ рмайтын азаматтар, қ оғ амдық бiрлестіктер қ аржыландыруды талап етпейтiн сайлау алдындағ ы ү гіт жү ргiзуге қ ұ қ ылы.

2. Осы Конституциялық заң ғ а сә йкес белгiленген тiркеу мерзiмi аяқ талғ ан кезден бастап, ү гіт науқ аны аяқ талғ анғ а дейiн кандидаттардың, партиялық тiзiмiн ұ сынғ ан саяси партиялардың ө здерiнiң сайлау алдындағ ы бағ дарламаларын баспасө зде жә не басқ а да бұ қ аралық ақ парат қ ұ ралдарында ү гiттеуге жә не насихаттауғ а қ ұ қ ығ ы бар.

Кандидаттардың, партиялық тiзiмдерiн ұ сынғ ан саяси партиялардың сайлау алдындағ ы ү гiт жү ргiзуi ү шiн бұ қ аралық ақ парат қ ұ ралдарына қ ол жеткiзуiнiң тең жағ дайына кепiлдiк беріледi.

3. Мемлекет кандидаттарғ а ө з бағ дарламаларымен бұ қ аралық ақ парат қ ұ ралдарына шығ уы ү шiн бiрдей қ аражат бө лiнуіне кепiлдiк бередi. Ә рбiр кандидаттың телевизиядан он бес минуттық сө з сө йлеуiне, радиодан он минуттық сө з сө йлеуіне, сондай-ақ баспа басылымдарында 0, 1 баспа табақ тан аспайтын кө лемде екi мақ ала жариялауына қ аражат берiледi.

Партиялық тiзiмдерiн ұ сынғ ан саяси партиялар теледидарда Орталық сайлау комиссиясы ұ йымдастыратын, ол белгiлейтiн уақ ыт кө лемiнде саяси пікiр-сайыстарғ а қ атысуғ а қ ұ қ ылы.

Бұ қ аралық ақ парат қ ұ ралдары тiркелген кандидаттарғ а жә не партиялық тiзiмдерiн ұ сынғ ан саяси партияларғ а шарттық негiзде эфир уақ ытын, баспасө з бетiнен орын бередi. Бұ қ аралық ақ парат қ ұ ралдарында кандидаттарғ а жә не партиялық тiзiмдерiн ұ сынғ ан саяси партияларғ а эфир уақ ытын, баспасө з бетiнен орын беру туралы шарттың талаптары белгiлi бiр кандидатқ а, саяси партияғ а артық шылық туғ ызбауғ а тиiс. Эфирден жә не баспасө зден орын беру тө лемiнiң мө лшерi, шарттары мен тә ртiбi туралы мә лiметтердi тиiстi телерадиохабарларын тарату ұ йымы, мерзiмдiк баспа басылымының редакциясы сайлаудың тағ айындалғ аны туралы шешім ресми жарияланғ аннан кейiнгі оныншы кү ннен кешiктiрмей хабарлауғ а жә не жариялауғ а тиiс, сондай-ақ Президент сайлауы кезiнде - Орталық жә не облыстық сайлау комиссияларына, Парламенттiң, мә слихаттардың депутаттары мен ө зге де жергілікті ө зін-ө зі басқ ару органдары мү шелерін сайлау кезiнде ө зге де аумақ тық, сондай-ақ oкругтік сайлау комиссияларына берiлуге тиiс.

Бұ қ аралық ақ парат қ ұ ралы кандидаттардың, партиялық тізімін ұ сынғ ан саяси партиялардың бірiне эфир уақ ытын, баспасө з бетiнен орын бө луге берген келiсімi басқ а да кандидаттарғ а, партиялық тізімдерін ұ сынғ ан саяси партияларғ а эфир уақ ытын, баспасө з бетiнен орын бө луге келiсiм беруі болып табылады.

Кандидаттар мен партиялық тiзiмдерiн ұ сынғ ан саяси партиялардың бұ қ аралық ақ парат қ ұ ралдарына шығ уының кезектілігі жазбаша ө тініштердің келiп тү су ретiмен не егер ө тiнiштер бiр мезгiлде келіп тү ссе, жеребе бойынша белгiленедi.

Кандидаттардың телевизия мен радиода сө йлеп жатқ ан сө здерiн бө луге жә не сө йлеген сө здерiне iле-шала, сондай-ақ баспа басылымдарындағ ы сө здерiне сол нө мiрде тү сiнiктеме жасауғ а тыйым салынады.

4. Жергілікті атқ арушы органдар жә не жергілікті ө зін-ө зі басқ ару органдары кандидаттарғ а сайлаушылармен кездесуі ү шін шарттық негізде ү й-жай береді. Ү й-жай беру шарты барлық кандидаттар ү шін бірдей жә не тең болуғ а тиіс.

Сайлау комиссиялары жергілікті атқ арушы органдармен жә не жергілікті ө зін-ө зі басқ ару органдарымен бірлесіп, бө лінген ү й-жайда кандидаттардың сайлаушылармен кездесулер кестесін жасайды жә не оны бұ қ аралық ақ парат қ ұ ралдарында жариялайды.

5. Тиісті сайлау комиссиялары партиялық тізімдер бойынша дауысқ а тү сетiн кандидаттардан басқ а кандидаттарғ а плакаттар, листовкалар, ұ рандар мен ө зге де ү гіттiк баспа материалдарын басып шығ ару ү шiн бiрдей мө лшерде ақ ша бө ледi. Барлық ү гiттiк баспа материалдарында сол материалдарды шығ арғ ан ұ йым, олар басылғ ан жерi мен таралымы, тапсырыс жасағ ан тұ лғ алар, қ андай қ аражаттан тө ленгендiгi туралы мә лiметтер болуғ а тиiс. Yгiттiк баспа материалдарын Қ азақ стан Республикасының аумағ ынан тысқ ары жерлерде дайындауғ а, анонимдiк ү гiт материалдарын таратуғ а тыйым салынады.

6. Жергiлiктi атқ арушы органдар тиiстi сайлау комиссияларымен бiрлесiп барлық кандидаттар ү шiн ү гіттiк баспа материалдарын орналастыру ү шiн орын белгiлейдi жә не оларды стендтермен, тақ талармен, тұ ғ ырлық тармен жарақ тандырады. Ү гiттiк баспа материалдары барлық кандидаттар ү шiн тең қ ұ қ ық тар қ амтамасыз ететiн жағ дайда орналастырылады.

Кандидаттар ү гiттiк баспа материалдарын тиiстi объект иесiнiң рұ қ сатымен ө зге де орындарда iлiп қ оюғ а қ ұ қ ылы.

Ү гiт материалдарын ескерткiштерге, ескерткіш тұ ғ ырларғ а, тарихи, мә дени немесе сә улеттiк қ ұ ндылығ ы бар ү йлер мен ғ имараттарғ а, сондай-ақ дауыс беруге арналғ ан ү й-жайларғ а iліп қ оюғ а тыйым салынады.






© 2023 :: MyLektsii.ru :: Мои Лекции
Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав.
Копирование текстов разрешено только с указанием индексируемой ссылки на источник.