Ыма жабдығы және газлифті клапандарын есептеу

Газлифт ә дiсiмен ұ ң ғ ымаларды пайдалануғ а арналғ ан жабдығ ының қ ұ рамына кіреді: сорап-компрессорлы қ ұ быр колоннасы, жұ мыстық клапанмен, пакер, клапанотсекатель, ингибиторлы клапан, апаттық ө шірі клапаны, ажыратқ ыш жә не т.б. қ ондырғ ылар. Газлифті ұ ң ғ ыма сағ асы колонна басы жә не сағ алық арматурамен жабдық талады, қ ұ быр арасындағ ы кең iстiкті тығ ыз бекiтуге, сорап - компрессорлық қ ұ бырлардың бiр немесе бiрнеше бағ аналарын iлуге, ұ ң ғ ығ а газ ә келуге, кә сiпшiлiк желiге қ абаттың ө нiмiн жеткізуге мү мкiндiк беретiн.

Ұ ң ғ ымалық жабдық тарын игеруге арналғ ан тапсырмаларғ а кіреді: сорапты –компрессорлы қ ұ бырды жә не ұ ң ғ ының сағ алық жабдығ ын таң дау, газлифті камераларды жә не жоғ арыда аталғ ан жабдық тарды игеру жатады.

Сорапты-компрессорлы қ ұ бырды осы бойынша таң дайды:

Кө тергiш бағ аналардың максимал терең дiкке тү сiру мү мкiндігін, сорап-компрессорлық қ ұ бырлардың ө з салмағ ынан болатын созу жү ктемесінен жә не пакердi отырғ ызғ анда жә не шығ арғ анда тү сетін салмағ ынан болатын қ ажеттi берiктiк қ орын қ амтамасыз ету шартынан анық тайды.

Ұ ң ғ ыма камералары фонтанды немесе газлифт ә дiсiн мұ най ұ ң ғ ымаларында пайдалану, газлифт немесе ингибитор клапандары, керең немесе циркуляциялық тығ ындардың отырғ ызуына арналғ ан.

Ұ ң ғ ыма камералары ұ штық тан, жейдеден жә не қ алтадан тұ рады. Жейдені арнайы сопақ қ ұ бырлардан даярлайды. Қ алтадағ ы клапанның нығ ыздалулары ү шiн отырғ ызатын беттер ескерiлген. Камералар қ алтасында жiберетiн саң ылауларда болады ол арқ ылы газ газлифт клапанына тү сетiн жә не қ айта аша, кө тергiш қ ұ бырлардағ ы сұ йығ ын газдайды.

Таблица 1. Ұ ң ғ ы камераларының техникалық мiнездемесi

Таблица 2. Газлифті клапандардың техникалық мiнездемесi

Клапан габариті мен оның бө лшектерін (сильфон ө лшемдері де кіреді), ершіктің ө ту қ имасының диаметрі кон­структивті графикалық игеру кезінде анық тайды. Ершікінің ө ту қ имасының диаметрлерiн ол арқ ылы ө ткiзiлетiн газдың кө лемi жә не газдың қ ысым айырымынан анық тайды.

Клапанның кө терілу биіктігі оның ашылуы шең берлі қ иманы қ амтамасыз етуі керек, ол ершік тесігінің ө ту қ имасынан біраз ү лкен болуы тиіс

Шығ аратын клапан жұ мыс істейтін қ ысым, мынадай:

Ашылу сә тінде

(1)

— сильфонды камерадағ ы айдалатын газдың абсолютті қ ысымы; — газлифті клапанның ұ шқ алақ тық дә режесі; — сильфонның эффективті ауданы;

Клапан ашылғ аннан кейін

(2)

— газлифті клапанның тү бінде орналасқ анджағ ы айдалатын газдың абсолютті қ ысымы;

Клапанды жапқ анда

(3)

Сыртқ ы қ ысымның ашу жә не жабу циклінде, сильфонда келесi шектерде ө згередi:

(4)

Сильфондағ ы қ ысымды тұ рақ ты деп алуғ а болады, ө йткені клапан кө терілісі мен сильфон деформациясы ү лкен емес (2, 5—6 мм), сильфон газды камерасына қ арағ анда.

Сильфон iшiндегі жә не сыртындағ ы қ ысым айырымының айырмашылығ ы, бұ л сыртқ ы шарттарды сильфонның мiнездемесiмен байланыстыруғ а мү мкiндiк бередi:

(5)

— Пуассон коэффициенті; Е — қ аттылық модулі; — сильфон қ абырғ асының қ алың дығ ы; п — силь­фонды кең іргектегенде жұ мыстық толқ ын саны; — гофрдың жазық горизонтал бө лігіне қ исаю бұ рышы; — коэффициенттер жә не байланысты — гофрдың домалану радиусы; — сильфонның сыртқ ы жә не ішкі радиустары. А бұ рышы ә детте 0 мен 0, 15 рад. арасында. Статикалық жү ктеме кезіндегі беріктік қ оры шамасында алынады.

сильфон клапанының жұ мыстық циклдер сандары кө пболғ ан жағ дайда рұ қ сат етілген санцикліне N тексереді:

— циклдық жү ктеме кезіндегі беріктік қ оры.

Клапанның қ алғ ан бө лшектерін, ә сіресе сильфонды камераны, цилиндрлік ыдыс сияқ ты артық қ ысымғ а есептеумен тексереді.

Негізгі ә дебиет

6 [бө лім 4 бет100-103]

Бақ ылау сұ рақ тары

1. Тұ йық талғ ан газлифт циклының схемасы туралы ә ң гiмелең iз.

2. Iске қ осқ ыш жә не жұ мыстық газлифт клапандарының ә рекет ету қ ағ идасын тү сiндiрiң iз.

3. Газлифт клапаны жә не ұ ң ғ ыма камераларының конструкциясы туралы ә ң гiмелең iз.

4. Қ ай формула бойынша газлифт клапанының сильфонының тиiмдi аудандарын анық тайды?

5. Іске қ осқ ыш газлифт клапанды ашу алдында ә сер етеiн кү штердi есептейтін формуланы тү сіндір.

6. Газлифтте ұ ң ғ ыма жұ мыстарын ө ткiзуге арналғ ан қ ұ рылым туралы ә ң гiмелең iз.