Кiрiспе

Қ азақ стан Республикасында " электрондық ү кiмет" қ алыптастырудың 2005-2007 жылдарғ а арналғ ан мемлекеттiк бағ дарламасы (бұ дан ә рi - Бағ дарлама) Қ азақ стан Республикасы Президентiнiң " Бә секеге қ абiлеттi Қ азақ стан ү шiн, бә секеге қ абiлеттi экономика ү шiн, бә секеге қ абiлеттi халық ү шiн" атты 2004 жылғ ы 19 наурыздағ ы Қ азақ стан халқ ына Жолдауына сә йкес Қ азақ стан Республикасы Ү кiметiнiң 2004 жылғ ы 8 маусымдағ ы отырысында N 9 хаттамамен мақ ұ лданғ ан Қ азақ стан Республикасындағ ы " электрондық ү кiмет" тұ жырымдамасының ережелерi ескерiле отырып ә зiрлендi.
Осы Бағ дарламаның негiзiне " электрондық ү кiмет" арқ ылы - прогрессивтi ақ паратты Қ азақ станғ а" қ ол жеткiзу идеясы алынды.
Қ азақ станда " электрондық ү кiметтi" қ олданысқ а енгiзу мемлекеттiк органдардың азаматтар мен ұ йымдарғ а ұ сынатын қ ызмет кө рсетулер сапасын жақ сартуғ а жә не мерзiмiн қ ысқ артуғ а, мемлекеттiк органдар қ ызметiнiң ақ параттық базасына қ олжетiмдiлiктi қ амтамасыз етуге, болашақ та ә кiмшiлiк жү йенi жетiлдiрудi ескере отырып, қ ұ рамы жағ ынан тиiмдi ә рі оң тайлы мемлекеттiк аппарат қ ұ руғ а бағ ытталғ ан.
" Электрондық ү кiмет" қ ұ рудың басты басымдық тары Интернет-байланысқ а қ олжетiмдiлiктi қ амтамасыз ету, ақ параттық -коммуникациялық технологиялар саласында бiлiм дең гейiн кө теру, сондай-ақ мемлекеттiк басқ ару жү йесiне жаң ғ ырту жү ргiзу болып табылады.
Электрондық мемлекеттiк қ ызмет кө рсетудi қ алыптастыру кезiнде ә кiмшiлiк процестерге технологиялық қ айта жабдық тау жү ргiзу кө зделетiн болғ андық тан, " электрондық ү кiмет" қ ұ ру сонымен қ атар мемлекеттiк басқ ару жү йесiн ұ дайы жетiлдiрiп отыруғ а мү мкiндiк бередi.
ә лемдiк тә жірибенi талдауды ескере отырып, Қ азақ станда " электрондық ү кімет" қ ұ рудың ұ зақ мерзiмдi болашағ ы бар жә не ол ү ш кезең де iске асырылатын болады.
Бiрiншi кезең " электрондық ү кiметтiң " инфрақ ұ рылымын қ ұ ру. Аталғ ан кезең шең берiнде осы Бағ дарламаны iске асыру " электрондық ү кiметтiң " шлюзi мен порталы, банк жү йесiмен ө зара iс-қ имыл ү шiн " тө лем шлюзi", ұ лттық бiрегейлендiру жү йесi, мемлекеттік органдардың бiрың ғ ай кө лiктiк ортасы, орталық жә не жергiлiктi атқ арушы органдардың ведомствоаралық жә не ү лгілiк жү йесiн қ ұ ру мен дамыту, сондай-ақ электрондық қ ызмет кө рсетулерге қ олжетiмдiлiктi қ амтамасыз ету жө нiндегi іс-шаралар жү ргiзу, ақ параттық тең сiздiктi жою жә не ақ параттық -коммуникациялық технологиялар саласында бiлiм кө теру жө нiнде жұ мыстар ұ йымдастыру сияқ ты базалық қ ұ рамдас бө лiктердi қ ұ руғ а бағ ытталатын болады.
Осы кезең де Бағ дарламаны iске асыру шең берiнде ақ параттық жә не интерактивтiк қ ызмет кө рсетулер жоспарлануда.
Екінші кезең - " электрондық ү кiметтің " сервисiн дамыту азаматтардың тіршілік-тынысы мен мемлекеттік органдардың жұ мыс істеуінің барлық саласын қ амтитын сан алуан сервистердi дамытуғ а, сондай-ақ ә кiмшiлiк процестерге кең ауқ ымды технологиялық қ айта жабдық тау жү ргізуге бағ ытталатын болады. Осы кезең де транзакционды қ ызмет кө рсетулер iске асырылатын болады.
Ү шiншi кезең - ақ параттық қ оғ ам қ ұ ру e-медицина, e-бiлiм, e-мә дениет, е-демократия жә не басқ алары сияқ ты жобаларды iске асыруды қ оса алғ анда мемлекеттік органдар мен ұ йымдардың қ ызмет кө рсетулерiн трансформациялауды, ақ параттық қ оғ ам қ ұ руды кө здейдi.
Осы Бағ дарламаны iске асырудың бiрiншi кезең iнiң аяқ талу қ ортындысы бойынша Қ азақ стан Республикасы Ү кiметi республикада " электрондық ү кiметтi" дамыту жө ніндегі бағ дарламалық қ ұ жатты одан ә рi ә зiрлеу туралы шешiм қ абылдайтын болады.
Осы Бағ дарламада жағ дайлар жасауғ а жә не " электрондық ү кiметтiң " мү мкiндiктерiн тиiмдi пайдалануғ а бағ ытталғ ан шаралар кө зделедi, олар мынадай шешушi сә ттерге шоғ ырландырылатын болады:
1) " электрондық ү кiмет" пен оны пайдаланушылардың жұ мыс iстеуiн реттейтiн нормативтік қ ұ қ ық тық базаны дамыту.
Бұ л тұ рғ ыда " электрондық ү кiмет" қ ұ ру мемлекеттiк қ ызмет кө рсетулер регламенттерiн талдауды кө здейдi, мұ ның ө зi ә кiмшiлiк рә сiмдерге технологиялық қ айта жабдық тау жү ргiзу мен мемлекеттiк басқ ару жү йесiн жаң ғ ырту тетiктерiнiң бiрi болып табылады;
2) халық ты " электрондық ү кiмет" мү мкiндiктерiне тарту, яғ ни бiлiм алу жә не ақ парат тең сiздігін ең серуге, электрондық iс-қ имыл рә сiмдерiн орындау мен халық тың қ алың жiгі ү шін " электрондық ү кiмет" қ ызмет кө рсетулерiне қ олжетiмділіктi ұ йымдастыру ү шiн қ оғ амды қ ажеттi білімдiлiк дең гейiмен қ амтамасыз етуге бағ ытталғ ан iс-шараларды iске асыру қ ажеттiлiгі;
3) мемлекеттiк басқ арудың барлық дең гейлерiнде ә кiмшiлiк процестердi стандарттау мен нысандандыруды, сондай-ақ мемлекеттiк органдарды ақ параттандыру мен басқ арудың бiрың ғ ай саясатын ә зiрлеу мен iске асыруды бiлдiретiн мемлекеттік органдарды ақ параттандыру.
" Электрондық ү кiметтiң " инфрақ ұ рылымын қ алыптастыру екi ө зара байланысты, бiрақ функциялық дербес контурларды iске асыру жағ дайында мү мкiн болады.
Iшкi контур " Ү кiмет-Ү кiмет" ү лгiсiндегі ө зара қ арым-қ атынастарды қ амтиды жә не ведомствоаралық ә кiмшiлiк рә сiмдерге қ ызмет кө рсететiн ақ параттық жү йелердi қ ұ райды.
Cыртқ ы контур " Ү кiмет-азаматтар" жә не " Ү кiмет-ұ йымдар" ү лгiсiндегi ө зара қ арым-қ атынастарды қ амтиды жә не мемлекеттiң азаматтармен жә не ұ йымдармен ө зара іс қ имылын қ амтамасыз етедi.
Бағ дарламада Қ азақ стан Республикасы Президентiнiң 2001 жылғ ы 16 наурыздағ ы N 573 Жарлығ ымен бекiтiлген Қ азақ стан Республикасының Ұ лттық ақ параттық инфрақ ұ рылымын қ алыптастырудың жә не дамытудың мемлекеттiк бағ дарламасының негiзгi ережелерi ескерiледi жә не салааралық сипатта болады.
Бағ дарламада мынадай ұ ғ ымдар мен қ ысқ артулар пайдаланылады:

e-қ ызмет - ақ параттық -коммуникациялық технологиялар
кө рсетулер қ ұ ралдарымен жү зеге асырылатын қ ызмет кө рсетулер;
е-Ү кiмет - мемлекеттiк органдардың ақ параттық -коммуникациялық
технологияларды кең iнен қ олдану жолымен азаматтар
мен ұ йымдарғ а қ ызмет кө рсетулердi ұ сынуғ а барынша
бағ дарланғ ан жұ мыс iстеу тетiгi;

мемлекеттiк - мемлекеттiк органдардың азаматтар мен ұ йымдарғ а
қ ызмет кө рсететiн жә не Қ азақ стан Республикасының
кө рсетулер қ олданыстағ ы заң намасына сә йкес ә кiмшiлiк
рә сiмдердi атқ аруғ а бағ ытталғ ан қ ызмет кө рсетулер;

АКТ - ақ параттық -коммуникациялық технологиялар;
е-банкинг - интернет арқ ылы қ олжетiмдiлiктi ұ йымдастыру
жолымен банк шоттарын басқ ару;

ақ параттық - бiлiм мен ақ паратқ а қ олжетiмділігiнiң ә ртү рлi
тең сiздiк дең гейiне байланысты халық тың тү рлi ә леуметтiк
топтарының АКТ-ны пайдалану мү мкiндiктерiнiң
тең сiздiгі;

жиынтығ ы. e-қ ызмет - АКТ қ ұ ралдарымен қ ызмет кө рсететiн мемлекеттiк
кө рсетулердi органдар, ұ йымдар жә не ө зге де шаруашылық
жеткiзушiлер субъектiлерi;
e-қ ызмет - азаматтар, мемлекеттiк органдар, ұ йымдар жә не
кө рсетулердi ө зге де шаруашылық субъектiлерi;
тұ тынушылар
e-қ ызмет - тү пкi нә тижесi e-қ ызмет кө рсетулердi
кө рсетулер жеткiзушiлердiң функциялық мақ саттарына қ ол жеткізу
регламентi болып табылатын ә кiмшiлiк жә не ө зге де процестердi
жү зеге асыруғ а бағ ытталғ ан жү йелi iс-ә рекеттер