Несеп ағардың, несеп қуығының және несеп жібергіш өзектің функциональдық анатомиясы.

Несеп ағ ардың қ ызметі; бү йрек тү бегінен несеп қ уығ ына зә рді ә келу. Несеп ағ ардың қ ызметтерін екі бө лікке бө луге болады:

· Транспорттық -зә рді ө ткізу

· Насостық -бү йрек тү бегінен несеп қ уығ ына зә рді шығ ару.

Несеп ағ ардың бө ліктері:

1. Қ ұ рсақ

2. жамбас

3. қ абырғ а ішкі немесе интрамуральді

Несеп ағ ардың тарылулары:

1. Бү йрек тү бегінің несеп ағ арғ а ө ткен жері

2. Қ ұ рсақ бө лігінің жамбас бө лігіне ө ту жері

3. Жамбас бө лігінің барлық дең гейінде

4. Несеп ағ ардың несеп қ уығ ына ө ткен жері.

Несеп ағ ардың қ абық тары:

1. Сыртқ ы, адвентиция, себебі ол ішперденің артында, ретроперитонеальді орналасқ ан.

2. ортаң ғ ы, бұ лшық еттік, ол екі қ абаттан тұ рады:

· сыртқ ы, ұ зына бойлық

· ішкі, циркулярлық

Мускулатурасы тегіс бұ лшық еттік талшық тардан қ ұ ралғ ан.

3. Ішкі, кілегейлі қ абық, бездер орналасқ ан, олар сө л бө леді, ол несеп ағ ардың кілегейлі қ абығ ын зә рдің тітіркендіруінен қ орғ айды.

Несеп ағ ардың ұ зындығ ы 25-28 см., оң 1-2 см. Қ ысқ а. Диаметрі 0, 5 см-ге тең. Ішкі қ уысы 2-4 мм-ге жуық.

Несеп қ уығ ының қ ызметтері: зә рдің жиналуы жә не шығ арылуы.

Келесі бө ліктерді қ арастырады.

· Несеп қ уығ ының тү бі

· Денесі

· Ұ шы, бекітілген урахусқ а жалғ асады.

· Несеп қ уығ ының мойыны-тү бінің несеп жібергіш ө зекке ө ткен жері.

Кө лемі 250-500 мл-ге тең. Ә сіресе студенттерде, мұ ғ алімдерде, хирургтерде несеп қ уығ ының кө лемі ү лкендеу.

Несеп қ уығ ының қ абық тары:

1. сыртқ ы-серозды немес адвентицияльді, несеп қ уығ ының толуына байланысты

2. ортаң ғ ы-бұ лшық еттік. Ол ү ш қ абаттан тұ рады:

· сыртқ ы-ұ зына бойлық

· ортаң ғ ы-циркулярлық

· ішкі-ұ зына бойлық

Бұ лшық еттік қ абаттары бір-біріне ө теді, сондық тан оларды бір-бірінен ажыратуғ а болмайды. Барлық бұ лшық еттік қ абатты m. detrusor vesicae деп атайды.

3. ішкі-кілегейлі қ абық кілегей асты негізімен, соның арқ асында қ атпарал тү зеді. Кілегей асты негізі несеп қ уығ ы ү шбұ рышы тұ сында жоқ. Оның шекаралары:

· тө бесі-несеп қ уығ ының тесігі.

· Негізі-несеп ағ ардың тесіктерін қ осушы сызық.

· Шеттері-несеп ағ ар тесіктерін несеп қ уығ ы теігімен байланыстырушы тесік.

Несеп қ уығ ы зә рмен толық тырылғ ан кезде, қ абырғ алары созылып, қ алың дығ ы 2-3 мм-ге тең, ол бос кезінде оның қ абырғ асы ұ лғ аяды 10-15-ке дейін.

Несеп жібергіш ө зектің қ ызметтері.

1. несеп қ уығ ынан зә рді сыртқ ы ортағ а шығ ару-транспорттық

2. шә уетті шығ ару

Бұ л екі қ ызмет тек ерлерде ғ ан, ә йелдерде тек зә рді шығ ару қ ызметі.

Ерлерде ө зектің ұ зындығ ы 16-22 см., ішкі диаметрі 0, 5-0, 7 см., ә йелдерде 2-3, 5 см., ол диаметрі 0, 8-1, 2 см.

Несеп жібергіш ө зектің (ерлердің) бө ліктері.

1. простата бө лігі-3 см. Бұ л бө лік арқ ылы ерлердің несеп жібергіш ө зек ө теді, ол простата ө зектің физиологиялық сфинктері болып саналады. Жыныстық қ озу кезең інде жә не одан кейін зә р шығ ару мү мкін емес.

2. Жарғ ақ тық бө лік-1, 5 см. Ерлердің несеп жібергіш ө зектің жамбас диафрагмасынан ө туі. Ең тар жері.

3. Кеуекті бө лігі, ұ зындығ ы 15 см-ге жуық.

Ерлердің несеп жібергіш ө зегінің тарылулары жә не кең еюлері.

І тарылулары:

· Несеп жібергіш ө зектің ішкі тесігінің тұ сында

· Несеп-жыныс диафрагмасынан ө ту жері

· Несеп-жібергіш ө зектің сыртқ ы тесігінің тұ сында

ІІ Кең еюлері:

· Простата бө лігінде, бұ л жерде шә ует тө мпешігі, оның ұ шында простаталық немес ерлердің жатыры орналасқ ан.

· Сыртқ ы жыныс мү шесі басының тұ сында-ладья тә різді кең ею.

16.Жатырдың, жатыр тү тігінің жә не жұ мыртқ аның