Глоссарий. Мәліметтерді файлдан оқуды және файлға жазуды, қарапайым тестілеу программасын құруды білуі керек;

Мә ліметтерді файлдан оқ уды жә не файлғ а жазуды, қ арапайым тестілеу программасын қ ұ руды білуі керек;

I. Мә ліметтерді файлдан оқ у жә не файлғ а жазу. Тестілеу программасын қ ұ ру.

Delphi ортасында мә ліметтерді компонентке текстік файлдан оқ уғ а жә не комноненттен текстік файлғ а жазуғ а болады. Файлды сипаттау:

< идентификатор >: textfile; f: textfile;

assignfile(f, fname) – логикалық файлды физикалық файлмен байланыстырады;

reset(f) – файлды оқ уғ а ашады; rewrite(f) – файлды мә лімет жазуғ а ашады;

readln(f, buf) – файл компонентінің мә нін buf айнымалысына оқ иды;

writeln(f, buf) – buf айнымалысының мә нін f файлына жазады;

closefile(f) – файлды жабады.

Мә лімттерді текстік файлдан оқ уғ а Loadfromfile(const FiIeName: string) жә не текстік файлғ а жазуғ а Savetofile(const Filename: string) ә дістері қ олданылады.

Мысал 1. Memo1 компонентіне текстік файл мазмұ нын шығ аратын жә не оны редакциялап қ айта сақ тайтын программа жазың ыз.

Еcenшешімі: А(3, 3) бү тін сандар массивінің элементтерін Zad1.txt текстік файлына сақ таң ыз жә не оны Lab14 бумаң ызда сақ таң ыз.

Формағ а Memo1, button1, button2 компоненттерін орналастырамыз.

Button1 компонентінің caption қ асиетіне «файлдан оқ у», Button2 компонентінің caption қ асиетіне «файлғ а сақ тау» деп жазың ыз.

Memo1 кө п жолды редакторына Zad1.txt текстік файлының мазмұ нын шығ арамыз.

Вutton1 компонентінің Onclick оқ иғ асын қ ұ рамыз. Коды:

var

Form1: Tform1;

f: textfile;

buf: string[80];

implementation

{$R *.dfm}

procedure Tform1.Button1Click (Sender: TObject);

begin

assignfile(f, 'zad1.txt');

reset(f);

while not eof(f) do

begin

readln (f, buf);

Memo1.lines.Add(buf);

end;

Closefile (f);

Memo1.ReadOnly: =false; {редакциялауғ а рұ қ сат береді }

end;

Memo1 редакторына А(3, 3) бү тін сандар массивінің элементтері жү ктеледі. Memo1 компонентінің мазмұ нын редакциялаймыз, яғ ни массив элементтерін А(4, 4) толтырамыз. Memo1 редакторының мазмұ нын Zad2.txt текстік файлына сақ таймыз. Button1 компонентінің Onclick оқ иғ асын қ ұ рамыз. Коды:

procedure Tform1.Btitton2Click(Sender: TObject);

var I: integer;

begin

assignfile (f, ' zad2.txt');

forrn2.label2.caption: =s;

readln(f, s);

form2.label3.caption: =s;

readln(f, s);

form2.label4.caption: =s;

end;

procedure Tform2.SpeedButton1Click(Sender: TObjct);

begin

if radiobutton1.Checked then op: =1;

if radiobutton1.Checked then op: =2;

if radiobutton3.Checked then op: =3;

readln(f, o);

if op=o then spinedit1.value: =spinedit1.value+I;

if not(eof(f)) then

Test

else

Form3.show;

end;

Бұ л процедурада ішкі Test процедурасы қ олданылады. Form2-нің OnShow оқ иғ асының коды:

procedure Tform2.FormShow(Sender: TObject);

begin

assignfile(f, 'test.txt');

Reset(f);

Test;

spinedit1.value: =0;

end;

3-форманы жү ктейміз. Бұ л формада нә тиже сипатталады. Формағ а 2- Label, 2- button компоненттерін қ оямыз. Label1 компонентінің Caption қ асиетіне " Сіздің ұ пайың ыз" сө зін жазамыз. Label2 компонентінің Caption қ асиетіне " Сіздің бағ аң ыз" сө зін жазамыз. Форманың FormShow оқ иғ асының коды:

procedure Tforrn3.FormShow(Sender: TObject);

var b, bg; integer;

begin

button1.Caption: =inttostr(form2.spinedlit1.value);

b: =form5.spinedit1.value;

if b< 4 then bg: =2

else if b< 7 then bg: =3;

if (b > 7) and (b< 9) then bg: =4

else bg: =5;

button2. Caption=inttostr(bg);

end;

Бағ алау критериі тө менде кө рсетілген:

егер балл < 40%, бағ а - 2; егер 40%< балл< 70%, бағ а- 3;

егер 70%< балл < 85%, бағ а - 4; егер балл > 85%, бағ а - 5.

Қ осымшаны орындауғ а жіберің із жә не қ осымша модулдерін, проектісін Lab14__2 бумасына сақ таң ыз.

Лабораториялық жұ мыс №15

Тақ ырыбы: Delphi ортасында анық тамалық жү йе қ ұ ру (Turbo Pascal операторлары бойынша)

Мақ саты: Белгілі бір тақ ырып бойынша анық тамалық жү йе қ ұ ру.

Материалдар жә не қ ұ ралдар: дә ріс конспекстісі, Дельфи программалау ортасы

Жұ мыстың мазмұ ны жә не орындалу тә ртібі:

1. Теориялық материалды оқ у

2. Вариант бойынша тапсырмаларды орындау

3. Бақ ылау сұ рақ тарына жауап беру

4. Орындалғ ан жұ мыс жө нінде есеп беру

Лабораториялық жұ мыс бойынша есеп:

1. лабораториялық жұ мыс №15

2. тақ ырыбы, тапсырма варианты

3. Есепті шешу алгоритмі

4. Программа листингі

5. блиц-тестке жауап беру

Тапсырма: Delphi ортасында қ олданылатын компоненттер туралы мә лімет беретін анық тамалық жү йе кұ рың ыз.

Блиц-тест:

1. Егер -6 -7, 9 45 -5.67 78.098 мә ліметтері енгізілсе

program b;

label 1, 2;

const n=5;

var x, m: real; i: byte;

Begin

read (x);

writeln;

1: i: =i+1; if i> n then goto 2;

read (x); if x> m then m: =x; goto 1;

2: writeln (‘m=’, m: 6: 2)

End.

программасы экранғ а қ андай нә тиже шығ арады?

а) m=78.09

б) m=-6.00

в) m=-5.67

г) m=5

д) m=-7.9

Бақ ылау сұ рақ тары:

1. Бағ дарлама жағ дайы туралы мә ліметтерді алу тә сілдері.

2. Отладкалық басып шығ ару жә не оны бағ дарламаны тестілеуде қ олдану.

3. «Наблюдатели» (Watches) отладкасы терезесінің қ ұ рылымы жә не қ олдану.

4. «Пропуск блока» (Step over) нұ сқ асында бағ дарламаны қ адамдап орындау.

5. «Трассировка» (Trace into) нұ сқ асында бағ дарламаны қ адамдап орындау.

6. Бағ дарламаны курсор позициясына дейін қ уу опциясын қ олдану.

7. «СтопТочки» (Breakpoints) терезесінің қ ұ рылымы жә не қ олдану.

8. «Стек вызова» Call stack терезесінің қ ұ рылымы жә не қ олдану.

9. «CPU» жә не «FPU» терезелерінің қ ызметі жә не қ олдану.

10. «Вычислить/Изменить» (Evaluate/Modify) опциясын қ олдану.