Бап. Пайда алушы

1. Пайда алушы - сақ тандыру шартына немесе мiндеттi сақ тандыру туралы заң актiлерiне сә йкес сақ тандыру тө лемiн алушы болып табылатын тұ лғ а.
Заң ды тұ лғ а да, азамат та пайда алушы бола алады.
Пайда алушы жеке де, мү лiктiк те сақ тандыру бойынша тағ айындала алады.
Сақ тандырудың мiндеттi тү рi бойынша пайда алушы сақ тандырудың осы тү рiн реттейтiн заң актiлерiмен айқ ындалады, ерiктi тү рi бойынша оны сақ танушы тағ айындайды.
2. Егер мiндеттi сақ тандыру туралы заң актiлерiнде немесе ө з еркiмен сақ тандыру туралы шартта ө згеше кө зделмесе, сақ танушы пайда алушы болып табылады.
Егер сақ танушы сақ тандырылғ ан адам болып табылмаса, пайда алушы сақ тандырылғ ан адам болуы тиіс не ол сақ тандырылғ ан адамның жазбаша келiсiмi бойынша тағ айындалады.
Егер пайда алушы сақ тандыру шартында кө рсетiлмесе, ол сақ тандырылғ ан адам деп ұ йғ арылады.
3. алынып тасталды.
4. алынып тасталды
5. Сақ тандырылғ ан адам бір мезгілде пайда алушы болып табылатын жағ дайда соң ғ ысына осы Кодекстiң 815-бабында кө зделген ережелер қ олданылады.
6. Сақ тандырылғ ан адам болып саналмайтын пайда алушы қ айтыс болғ ан жағ дайда не ол пайда алушының қ ұ қ ық тарынан бас тартса, соң ғ ысының қ ұ қ ығ ы сақ танушығ а ауысады.
Сақ тандырылғ ан болып табылатын пайда алушы қ айтыс болғ ан жағ дайда осы Кодекстiң 815-бабының 8-тармағ ында кө зделген зардап туындайды.
7. Егер сақ тандырылғ ан адамның қ айтыс болуы, сақ тандыру шартында кө зделген жағ дай болып табылса, онда бұ л сақ тандырылғ ан адам сақ танушы болмағ ан кү нде де, болғ ан кү нде де, бірақ шартта пайда алушы кө рсетiлмесе, сақ тандырылғ ан адамның мұ рагерлерi пайда алушылар деп танылады.
8. Сақ тандыру жағ дайы басталғ ан кезде пайда алушы тікелей сақ тандырушығ а сақ тандыру шартында кө зделген сақ тандыру тө лемiн тө леу туралы талап қ оюғ а қ ұ қ ылы.
9. Пайда алушының пайдасына шарт жасасу сақ танушыны осы шарт бойынша мiндеттердi орындаудан босатпайды.
Ескерту. 816-бапқ а ө згертулер енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2000.12.18. N 128 Заң ымен, 2006.02.20. N 128 Заң ымен (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз).

817-бап. Сақ тандыру жағ дайы

1. Сақ тандыру жағ дайы - басталғ ан бойда сақ тандыру шарты сақ тандыру тө лемін жү зеге асыруды кө здейтiн оқ иғ а.
2. Мiндеттi сақ тандыру бойынша сақ тандыру жағ дайының тү рлерi мiндеттi сақ тандыру туралы заң актiлерiмен, ал ө з еркiмен сақ тандыру бойынша - тараптардың келiсiмiмен белгiленедi.
3. Жинақ таушы сақ тандыру шарты бойынша кө зделуi мү мкiн оқ иғ аларды қ оспағ анда, сақ тандыру жағ дайы ретiнде қ арастырылатын оқ иғ а, оның басталуының ық тимал жә не кездейсоқ белгiлерiне ие болуы тиiс.
4. Сақ тандыру жағ дайының басталғ андығ ын, сондай-ақ ол келтiрген зияндарды дә лелдеу сақ танушының (пайда алушының, сақ тандырылушының) мiндетiне жатады.
Ескерту. 817-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2000.12.18 N 128, 2010.07.15 № 338-IV (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-б. қ араң ыз) Заң дарымен.

818-бап. Сақ тандыру сыйлық ақ ылары

1. Сақ тандыру сыйлық ақ ысы - сақ тандырушы сақ танушығ а (пайда алушығ а) сақ тандыру шартында кө зделген мө лшерде сақ тандыру тө лемiн жү ргiзу мiндеттемесiн қ абылдағ аны ү шiн сақ танушы сақ тандырушығ а тө леуге мiндеттi ақ ша сомасы.
Сақ тандырушы сақ танушыдан алғ ан сақ тандыру сыйлық ақ ылары оғ ан меншiк қ ұ қ ығ ымен тиесiлi болады.
2. Сақ тандыру сыйлық ақ ыларының мө лшерi шартпен белгiленедi. Сақ тандырудың мiндеттi тү рлерi кезiнде олар заң намалық актілермен белгіленеді.
Сақ тандыру сыйлық ақ ыларын тө леудiң тә ртiбi мен мерзiмдерi шартпен белгiленедi. Сақ тандырудың мiндеттi тү рлерi бойынша олар заң дармен белгiленуi мү мкiн.
3. Тараптар сақ тандыру шарты бойынша тө ленуге жататын сақ тандыру сыйлық ақ ыларының мө лшерiн айқ ындау кезiнде, сақ тандыру объектiсi мен сақ тандыру тә уекелiнiң сипатын ескере отырып, сақ тандыру сомасы ө лшемiнен ө ндiрiлетiн сақ тандыру сыйлық ақ ысының ставкасын белгiлейтiн сақ тандырушы ә зiрлеген сақ тандыру тарифiн қ олдана алады.
4. Шартта сақ тандыру сыйлық ақ ысын мерзiмдiк сақ тандыру жарналары тү рiнде бө лiп-бө лiп тө леу кө зделуi мү мкiн.
5. Егер сақ тандыру шартында сақ тандыру сыйлық ақ ысын бө лiп-бө лiп тө леу кө зделген болса, шартты мерзiмiнен бұ рын бұ зуды қ оса алғ анда, шартта кезекті сақ тандыру жарналарын белгіленген уақ ытта тө лемеудiң зардабы айқ ындалуы мү мкiн.
6. Егер сақ тандыру жағ дайы енгiзу мерзiмi ө тiп кеткен белгiлi бiр сақ тандыру жарнасын тө леуден бұ рын басталғ ан болса, сақ тандырушы сақ тандыру тө лемiнің мө лшерiн айқ ындау кезiнде мерзiмi ө тiп кеткен сақ тандыру жарнасының сомасын есепке алуғ а қ ұ қ ылы.
Ескерту. 818-бапқ а ө згертулер енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2000.12.18. N 128, 2006.02.20. N 128 (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз), 2007.05.07. N 244 (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз) Заң дарымен.

819-бап. Сақ тандыру сомасы

1. Сақ тандыру сомасы - сақ тандыру объектiлерi сақ тандырылғ ан адам жә не сақ тандыру жағ дайы басталғ ан кездегі сақ тандырушы жауаптылығ ының шектi кө лемiн бiлдiретiн ақ ша сомасы.
2. Сақ тандыру сомасының мө лшерi шартпен белгiленедi. Сақ тандырудың мiндеттi тү рлерi кезiнде олар заң актiлерiнде белгiленген мө лшерден кем болмауы керек.
3. Мү лiктi сақ тандыру кезiнде сақ тандыру сомасы шарт жасалғ ан кездегi оның нақ ты қ ұ нынан (сақ тандыру қ ұ нынан) артық бола алмайды.
4. Тараптар, оны сақ танушы қ асақ ана жаң ылыстырғ анын сақ тандырушы дә лелдеген жағ дайларды қ оспағ анда, сақ тандыру шартында белгiленген мү лiк қ ұ нына талас тудыра алмайды. Егер сақ тандыру шартында белгiленген сақ тандыру сомасы сақ тандыру қ ұ нынан артық болса, онда ол сақ тандыру сомасының шарт жасалғ ан кезiндегi сақ тандыру қ ұ нынан артылғ ан бө лiгiнде жарамсыз болып табылады.
5. алып тасталды - 2006.02.20. N 128 Заң ымен.
Ескерту. 819-бапқ а ө згертулер енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2000.12.18. N 128 Заң ымен, 2006.02.20. N 128 Заң ымен (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз).

820-бап. Сақ тандыру тө лемi

1. Сақ тандыру тө лемi - сақ тандырушы сақ танушығ а (пайда алушығ а) сақ тандыру жағ дайы туғ ан кезде не жинақ таушы сақ тандыру шартында белгiленген мерзiм туғ ан кезде сақ тандыру сомасы шегiнде тө лейтiн ақ ша сомасы.
Аннуитеттік сақ тандыру шарттары бойынша сақ тандыру тө лемдерін қ оспағ анда, сақ тандыру тө лемі біржолғ ы тө леммен жү зеге асырылады.
2. Сақ тандыру тө лемiнiң мө лшерiн анық тау тә ртiбi шартта белгiленедi. Сақ тандырудың мiндеттi тү рлерi кезiнде сақ тандыру тө лемiнiң мө лшерiн анық тау тә ртiбi Қ азақ стан Республикасының заң актiлерiнде белгiленедi.
3. Сақ тандыру тө лемiн жү зеге асырудың тә ртiбi мен мерзiмдерi шартпен белгiленедi.
Сақ тандырудың міндетті тү рлері бойынша олар заң актілерімен белгіленуі мү мкін.
4. Мү лiктi жә не азаматтық -қ ұ қ ық тық жауаптылық ты сақ тандыру бойынша сақ тандыру тө лемi сақ тандыру жағ дайының басталуы нә тижесінде сақ танушығ а (сақ тандырылғ ан адамғ а) келтiрiлген нақ ты зиянның мө лшерiнен аспауы керек.
5. Жеке сақ тандыру бойынша сақ тандыру тө лемi сақ танушығ а (сақ тандырылғ ан адамғ а) ә леуметтiк қ амсыздандыру бойынша, сақ тандырудың басқ а шарттары бойынша оғ ан тиесілi сомаларғ а қ арамастан жә не зиянның орнын толтыру тә ртiбiмен жү зеге асырылады.
6. Мү лiктiк сақ тандыру шартының талаптарымен сақ тандыру ө темiнiң сомасы шегiнде сақ тандыру ө темiн зиянның заттай нысандағ ы ө темiмен ауыстыру кө зделуi мү мкiн.
7. Сақ тандыру тө лемін жү зеге асыру кезiнде сақ тандырушы ө зiне сақ танушыдан тиесiлi болатын сақ тандыру сыйлық ақ ыларына не сақ тандыру жарналарына есеп жү ргiзуге қ ұ қ ылы.
8. Егер шартта немесе мiндеттi сақ тандыру туралы заң актiлерiнде жауаптылық тың бұ дан жоғ ары мө лшерi кө зделмесе, сақ тандыру тө лемiн уақ ытында жү зеге асырмағ аны ү шiн сақ тандырушы осы Кодекстiң 353-бабына сә йкес жауап бередi.
Ескерту. 820-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2000.12.18. N 128 Заң ымен, 2006.02.20. N 128 Заң ымен (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз).

821-бап. Қ ос сақ тандыру

1. Қ ос (кө пше) сақ тандыру - белгiлi бiр объектiнi бiрнеше сақ тандырушыда ә рқ айсысымен дербес шарт бойынша сақ тандыру.
2. Мү лiктi қ ос сақ тандыру кезiнде ә рбiр сақ тандырушы сақ танушының алдында онымен жасалғ ан шарттың шегiнде жауапты болады, алайда сақ танушының барлық сақ тандырушылардан алғ ан сақ тандыру тө лемдерiнiң жалпы сомасы нақ ты зияннан аспауы тиiс.
Бұ л ретте сақ танушы кез келген сақ тандырушыдан онымен жасалғ ан шартта кө зделген сақ тандыру сомасының кө лемiнде сақ тандыру тө лемiн алуғ а қ ұ қ ылы. Егер алынғ ан сақ тандыру тө лемi нақ ты зиянды жаппайтын болса, сақ танушы жетпеген соманы басқ а сақ тандырушыдан алуғ а қ ұ қ ылы.
Келтiрiлген зиянды басқ а сақ тандырушылар ө тегендiктен сақ тандыру тө лемiнен толық немесе iшiнара босатылғ ан сақ тандырушы сақ танушығ а шық қ ан шығ ындарды шегере отырып, сақ тандыру сыйлық ақ ыларының тиiстi бө лiгiн қ айтаруғ а мiндеттi.
3. Жеке ө зiн қ ос (кө пше) сақ тандыру кезiнде ә рбiр сақ тандырушы ө зiнiң сақ танушы алдындағ ы сақ тандыру мiндеттемелерiн, оларды басқ а сақ тандырушылардың орындағ андарына қ арамастан, ө з бетiнше атқ арады.
Ескерту. 821-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2000.12.18. N 128 Заң ымен.

822-бап. Топтық сақ тандыру

1. Топтық сақ тандыру кезiнде бiр сақ тандыру шартымен бiр мезгiлде ө здерi пайда алушы болып табылатын бiрнеше сақ тандырылғ ан адамдар қ амтылады.
2. Топтық сақ тандыру адамдардың белгiлi бiр санаттарын қ амтитын жеке де, мү лiктiк те, дербестендiрiлген де, иесiздендiрiлген де болуы мү мкiн.
Иесiздендiрiлген сақ тандыру кезiнде сақ тандырылғ ан адамдар тобы сақ тандыру шартында бұ л оның ә рбiр сақ тандырылғ ан адамғ а қ атысты зардабын жә не оғ ан тиесілі сақ тандыру тө лемiнің тө леу мө лшерiн дараландыру ү шiн қ ажеттi шамада нақ тылануғ а тиiс.
3. Жұ мыс берушiлердiң ө з қ ызметкерлерiн ұ жымдық сақ тандыруы тек жеке сақ тандыру тү рiнде ғ ана болуы мү мкiн.
Ескерту. 822-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2000.12.18. N 128 Заң ымен.

823-бап. Ортақ сақ тандыру

1. Сақ тандыру объектiсi бiрнеше сақ тандырушы (ортақ сақ тандыру) бірлескен бір шарт бойынша сақ тандырылуы мү мкін. Бұ л орайда шартта ә рбiр сақ тандырушының келiсiлген ү лестердегi қ ұ қ ық тары мен мiндеттерiн айқ ындайтын талаптары болуы тиiс.
Егер мұ ндай шартта ә рбiр сақ тандырушының қ ұ қ ық тары мен мiндеттерi айқ ындалмағ ан болса, олар сақ тандыру тө лемiн жү зеге асыру ү шiн сақ танушының (пайда алушының) алдында ортақ тасып жауап бередi.
2. Iрi немесе аса iрi тә уекелдердi бiрлесiп сақ тандыру ү шiн ортақ сақ тандырушылар бiрлескен қ ызмет туралы шарт негiзiнде жай серiктестiктер (сақ тандыру пұ лдары) қ ұ ра алады.
3. Ортақ сақ тандырушылар арасында тиiстi келiсiм болғ ан жағ дайда, олардың бiреуi сақ танушының алдында тек ө з ү лесiмен ғ ана жауапты болып қ ала отырып, онымен ө зара қ атынаста барлық ортақ сақ тандырушылардан ө кіл болуы мү мкін.
Ескерту. 823-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2000.12.18. N 128 Заң ымен.

824-бап. Қ айта сақ тандыру

1. Сақ тандырушы сақ танушы алдындағ ы ө з мiндеттерiнiң бә рiн немесе оның бiр бө лiгiн орындау тә уекелiн жабуды басқ а сақ тандырушыда (қ айта сақ тандырушыда) қ айта сақ тандыру жолымен қ амтамасыз етуге қ ұ қ ылы.
2. Қ айта сақ тандырушымен қ айта сақ тандыру (қ айта сақ танушы) шартын жасасқ ан сақ тандырушы онымен жасағ ан сақ тандыру шартына сә йкес сақ танушының алдында толық кө лемде жауапты болып қ алады.
3. Қ айта сақ тандыру талаптары Қ азақ стан Республикасының заң актiлерiмен жә не қ айта сақ танушы мен қ айта сақ тандырушы арасындағ ы қ айта сақ тандыру шартымен айқ ындалады.
Қ айта сақ тандыру шарты осы Кодекстің сақ тандыру шартына қ ойылатын талаптарына жауап беруге тиiс. Бұ л жағ дайда сақ тандырушы сақ тандырудың негiзгi шарты бойынша қ айта сақ тандыру шартында сақ танушы болып есептеледі.
4. Қ айта сақ тандыруды ұ йымдастыру ү шiн қ айта сақ тандырушылар бiрлескен қ ызмет туралы шарттың негiзiнде жай серiктестiкке (қ айта сақ тандыру пулдары) бiрiге алады.
5. Екi немесе бiрнеше қ айта сақ тандыру шарттарын біртіндеп жасауғ а жол берiледi.
Ескерту. 824-бапқ а ө згертулер енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2003 жылғ ы 10 шілдедегі N 483 (2004 жылғ ы 1 қ аң тардан бастап кү шіне енеді), 2006.02.20. N 128 Заң ымен (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз).

825-бап. Сақ тандыру шартының нысаны

1. Сақ тандыру шарты жазбаша нысанда:
1) тараптардың сақ тандыру шартын жасасуы;
2) сақ танушыны бiр жақ ты тә ртiпте (бiрiгу шарты) сақ тандырушы ә зiрлеген ү лгiлiк шарттарғ а (сақ тандыру ережелерiне) қ осу жә не сақ тандырушының сақ танушығ а сақ тандыру полисiн беруi.
3) алынып тасталды
4) алынып тасталды
2. Мiндеттi сақ тандыру бойынша жазбаша шарттың нысаныҚ азақ стан Республикасының мiндеттi сақ тандыру туралы заң актiлерiнде айқ ындалады, ал ерiктi сақ тандыру бойынша - сақ тандырушы айқ ындайды не тараптардың келiсiмiмен айқ ындалады.
3. Сақ тандыру шартының жазбаша нысанын сақ тамау оның жарамсыздығ ына ә кеп соқ тырады.
Ескерту. 825-бапқ а ө згертулер енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2000.12.18. N 128, 2003.07.01. N 445, 2003 жылғ ы 10 шілдедегі N 483 (2004 жылғ ы 1 қ аң тардан бастап кү шіне енеді), 2006.02.20. N 128 (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз) Заң дарымен.

825-1-бап. Сақ тандыру ережелерi

1. Сақ тандырушы сақ тандыру ережелерін сақ тандырудың ә рбір тү рі бойынша ә зірлейді жә не олар осы баптың талаптарына сә йкес келуге тиіс.
2. Сақ тандыру ережелерiнде:
1) сақ тандыру объектiлерiнiң тiзбесi;
2) сақ тандыру сомасын анық тау тә ртiбi;
3) сақ тандыру жағ дайларының тізбесі;;
4) сақ тандыру жағ дайларынан алып тастау жә не сақ тандыруды шектеу;
5) сақ тандыру шартының қ олданылу мерзiмi мен орны;
6) сақ тандыру шартын жасасу тә ртiбi;
7) тараптардың қ ұ қ ық тары мен мiндеттерi;
8) сақ танушының сақ тандыру жағ дайы туғ ан кездегi iс-ә рекетi;
9) сақ тандыру жағ дайының туғ андығ ын жә не шығ ын мө лшерiн растайтын қ ұ жаттар тiзбесi;
10) сақ тандыру тө лемiн жү зеге асырудың тә ртiбi мен шарттары;
10-1) сақ танушығ а немесе сақ тандырылушығ а сақ тандыру тө лемiн жү зеге асыруғ а қ ажетті жетіспейтін қ ұ жаттар туралы хабарлау мерзімі;
11) сақ тандыру тө лемi немесе сақ тандыру тө лемiн жасаудан бас тарту туралы шешiмдi қ абылдаудың мерзiмi;
12) сақ тандыру шартын тоқ тату талаптары;
13) дауларды шешу тә ртiбi;
14) алынып тасталды;
15) қ осымша талаптар болуғ а тиіс.
3. алынып тасталды.
4. Сақ танушы мен сақ тандырушы арасындағ ы келiсiм бойынша сақ тандыру ережелерiнiң негiзiнде сақ тандыру шартын жасасу кезiнде анық талатын қ осымша талаптарды кө здейтiн сақ тандыру шарттары жасалуы мү мкiн.
5. Алынып тасталды - Қ Р 2009.12.30 № 234-IV (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-б. қ араң ыз) Заң ымен.
Ескерту. Кодекс 825-1-баппен толық тырылды - Қ Р 2000.12.18 N 128, ө згертулер енгізілді - 2003.07.10 N 483 (2004 жылғ ы 1 қ аң тардан бастап кү шіне енеді), 2006.02.20 N 128 (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз), 2009.12.30 № 234-IV (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-б. қ араң ыз), 2010.07.15 № 338-IV (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-б. қ араң ыз) Заң дарымен.

826-бап. Сақ тандыру шартының мазмұ ны

1. Сақ тандыру шартында мыналар болуы тиiс:
1) сақ тандырушының атауы, орналасқ ан жері жә не банктік реквизиттерi;
2) сақ танушының (егер ол жеке адам болса) тегi, аты, ә кесiнiң аты (егер бар болса) жә не тұ рғ ан жерi немесе (егер ол заң ды тұ лғ а болса) оның атауы, орналасқ ан жерi жә не банктiк реквизиттерi;
3) сақ тандыру объектiсiн кө рсету;
4) сақ тандыру жағ дайын кө рсету;
5) сақ тандыру сомасының мө лшері (аннуитеттік сақ тандыру шарттарын қ оспағ анда) жә не сақ тандыру тө лемiн жү зеге асырудың тә ртiбi мен мерзiмдерi;
6) сақ тандыру сыйлық ақ ысының мө лшерi, оларды тө леудiң тә ртiбi мен мерзiмдерi;
7) шарттың жасалу кү нi жә не қ олданылу мерзiмi;
8) егер олар сақ тандыру қ атынасына қ атысушылар болса, сақ тандырылғ ан адам мен пайда алушы туралы кө рсету;
9) шарттың (сақ тандыру полисiнiң) номерi, сериясы;
10) шарттың талаптарына ө згерiстер енгiзу жағ дайлары мен тә ртiбi;
11) сатып алу сомасын (жинақ таушы сақ тандыру ү шiн) тө леудiң шарты жә не оның мө лшерi;
11-1) сақ танушыны немесе сақ тандырылушыны сақ тандыру тө лемiн жү зеге асыруғ а қ ажетті жетіспейтін қ ұ жаттар туралы хабардар ету мерзімдері;
12) кү ші жойылды - Қ Р 2012.01.12 N 538-IV (2013.01.01 бастап қ олданысқ а енгізіледі) Заң ымен;
13) кү ші жойылды - Қ Р 2012.01.12 N 538-IV (2013.01.01 бастап қ олданысқ а енгізіледі) Заң ымен;
14) сақ тандыру сомасының, сақ тандыру тө лемi мен сақ тандыру сыйақ ысының валюта тү рi.
15) сақ танушының сә йкестендіру нө мірін, резиденттік белгісін жә не экономика секторын кө рсету;
16) егер сақ тандырылушы (пайда алушы) сақ тандыру шарты бойынша сақ танушы болмаса, сақ тандырылушы (пайда алушы) сақ тандыру шартында кө рсетілген жағ дайда, оның сә йкестендіру нө мірін, резиденттік белгісін жә не экономикасының секторын кө рсету.
2. Тараптардың келiсiмi бойынша шартқ а ө зге де талаптар енгiзiлуi мү мкiн.
2-1. Франшиза - сақ тандырушыны сақ тандыру талаптарында кө зделген, белгілі бір мө лшерден аспайтын залалды ө теуден босату.
Франшиза шартты (шегерілмейтін) жә не шартсыз (шегерілетін) болады.
Шартты франшиза кезінде сақ тандырушы франшизаның белгіленген мө лшерінен аспайтын залалды ө теуден босатылады, бірақ егер оның мө лшері осы сомадан кө п болса, залалды толық ө теуге тиіс.
Шартсыз франшиза кезінде залал барлық жағ дайларда белгіленген сома шегеріле отырып ө теледі.
Франшиза сақ тандыру сомасына қ атысты процент бойынша не абсолютті мө лшерде белгіленеді.
3. Егер сақ тандыру шартында заң актiлерiнде кө зделгендермен салыстырғ анда сақ танушының жағ дайын нашарлататындай талаптар болса, осы заң актiсiмен белгiленген ережелер қ олданылады.
4. Егер қ айта сақ тандыру шартында ө згеше кө зделмесе, қ айта сақ тандырушының қ айта сақ тандыру шарты бойынша жауаптылық кезең i сақ тандырушының сақ тандыру шарты бойынша мiндеттемесi қ айта сақ тандыруғ а берiлген сақ тандыру шарты бойынша жауаптылық кезең iне сә йкес келуге тиiс.
5. Сақ тандыру шартында кө рсетілуге тиіс талаптардың толық еместігі ү шiн сақ тандырушы жауапты болады.
Ескерту. 826-бапқ а ө згеріс енгізілді - Қ Р 2000.12.18 N 128, 2006.02.20 N 128 (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз), 2007.01.12 N 225, 2009.12.30 № 234-IV (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-б. қ араң ыз), 2010.07.15 № 338-IV (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-б. қ араң ыз), 2012.01.12 N 538-IV (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-б. қ араң ыз) Заң дарымен.

826-1-бап. Жинақ таушы сақ тандыру шарты бойынша сақ тандыру
сыйлық ақ ысын тө леудiң мерзiмiн ұ зарту

1. Сақ тандыру жарнасын (алғ ашқ ысын қ оспағ анда) жинақ таушы сақ тандыру шартында белгіленген мерзімде алмағ ан сақ тандырушы сақ танушыны сақ тандыру жарнасын тө леу қ ажеттiгi туралы хабардар етуге мiндеттi.
2. Хабарламада:
1) сақ тандыру жарнасын тө лейтiн кезең (сақ тандыру сыйлық ақ ысының мерзiмiн ұ зарту кезең i);
2) сақ тандыру жарнасын тө леу мерзiмiн ө ткiзiп алғ аны ү шiн ө сiмпұ лдың мө лшерi;
3) сақ тандырушының сақ тандыру сыйлық ақ ысының мерзiмiн ұ зарту кезең i iшiнде сақ тандыру жарнасы тө ленбеген жағ дайда шарттың қ олданылуын бiржақ ты тә ртiппен тоқ тату қ ұ қ ығ ы болуғ а тиiс.
3. Сақ тандыру сыйлық ақ ысының мерзiмiн ұ зарту кезең i 30 кү нтiзбелiк кү ннен кем болмауғ а тиiс.
4. Жинақ таушы сақ тандыру шарты бойынша сақ тандыру сыйлық ақ ысының мерзiмiн ұ зарту кезең iнде сақ тандыру жағ дайы басталғ ан кезде сақ тандырушы берешек сомасын ұ стай отырып, сақ тандыру тө лемiн жү зеге асыруғ а мiндеттi.
5. Сақ тандыру жарнасын тө леу қ ажеттiгi туралы хабарлама сақ танушығ а оның жiберiлгенiн растауғ а мү мкiндiк беретiн тә сiлмен жiберiледi.
Ескерту. 826-1-баппен толық тырылды - Қ азақ стан Республикасының 2000.12.18. N 128, ө згерту енгізілді - 2006.02.20. N 128 (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз), 2010.07.15 № 338-IV (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-б. қ араң ыз) Заң дарымен.

826-2-бап. Жинақ таушы сақ тандыру шартының
қ олданылуын қ алпына келтiру

1. Егер жинақ таушы сақ тандыру шартының қ олданылуы сақ танушының сақ тандыру жарнасын тө лемеуi негiзiнде тоқ татыла тұ рса немесе тоқ татылса, сақ танушы:
1) алынып тасталды;
2) мерзiмi ө тiп кеткен сақ тандыру жарналарын;
3) сақ тандыру жарналарын осы Кодекстiң 353-бабында кө зделген мө лшерде тө леудiң мерзiмiн ө ткiзiп алғ аны ү шiн ө сiмпұ лды тө леген кезде сақ тандырушы шарттың қ олданылуын қ алпына келтiруге мiндеттi.
2. Сақ танушы шарттың қ олданылуы тоқ татылғ ан немесе шарт тараптарының ө з мiндеттемелерiн орындауын тоқ тата тұ рғ ан кү ннен бастап бiр жыл iшiнде жинақ таушы сақ тандыру шартының қ олданылуын қ алпына келтiруге қ ұ қ ылы.
3. Сақ тандырушы жинақ таушы сақ тандыру шартының қ олданылуын қ алпына келтiрген кезде сақ тандырылғ ан адамның денсаулық жағ дайына медициналық сараптама жү ргiзуге қ ұ қ ылы.
Сақ тандырылғ ан адамның денсаулық жағ дайы нашарлағ ан жағ дайда сақ тандырушы сақ тандыру тө лемiнiң жә не (немесе) сақ тандыру сыйлық ақ ысының мө лшерiн қ айта есептеуге қ ұ қ ылы. Сақ танушы шарттың қ олданылуын жаң а талаптармен қ алпына келтiруден бас тартқ ан жағ дайда шартты қ алпына келтiруге болмайды.
4. Егер жинақ таушы сақ тандыру шартының қ олданылуы мерзімінен бұ рын тоқ татылса жә не сақ тандырушы сатып алу сомасын тө леген болса, сақ тандырушы мұ ндай шарттың қ олданылуын қ алпына келтіруден бас тартуғ а қ ұ қ ылы.
Ескерту. 826-2-баппен толық тырылды - Қ азақ стан Республикасының 2000.12.18. N 128, ө згерту енгізілді - 2006.02.20. N 128 (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз) Заң дарымен.

826-3-бап. Бас полистi ресiмдеу жолымен шарт бойынша
сақ тандыру

1. Сақ танушының сақ тандырушымен келiсiмi бойынша бiртектi мү лiктiң (тауарлардың, жү ктердiң жә не т.с.с.) ә р тү рлi топтамаларын ұ қ сас жағ дайларда белгiлi бiр мерзiм iшiнде жү йелi сақ тандыру сақ тандырудың бiр шарты - бас полис негiзiнде, оны сақ танушығ а беру жолымен жү зеге асырылуы мү мкiн.
2. Сақ танушы осы баптың 1-тармағ ында аталғ ан шарттың кү шi қ олданылатын мү лiктiң ә рбiр топтамасына қ атысты мұ ндай шартта кө зделген мә лiметтердi сақ тандырушығ а ол кө здеген мерзiмде хабарлауғ а, ал егер ол кө зделмесе, оны алғ аннан кейiн дереу хабарлауғ а мiндеттi. Сақ танушы, тiптi, мұ ндай мә лiметтердi алғ ан кезде сақ тандырушы ө теуге тиiстi шығ ынның болу мү мкiндiгi iске аспай қ алса да, бұ л мiндеттен босатылмайды.
3. Сақ танушының талап етуiмен сақ тандырушы осы баптың 1-тармағ ында аталғ ан шарттың кү шi қ олданылатын мү лiктiң жекелеген топтамалары бойынша сақ тандыру полистерiн беруге мiндеттi.
Сақ тандыру полисiнiң мазмұ ны бас полиске сә йкес келмеген жағ дайда сақ тандыру полисiне басымдық берiледi.
Ескерту. 826-3-баппен толық тырылды - Қ азақ стан Республикасының 2000.12.18. N 128 Заң ымен.

827-бап. Сақ тандыру шартының қ олданылуы

1. Сақ тандыру шарты сақ танушы сақ тандыру сыйлық ақ ысын тө леген кезден бастап, ал оны бө лiп-бө лiп тө леу кезiнде, егер шартта немесе мiндеттi сақ тандыру туралы заң актiлерiнде ө згеше кө зделмесе, бiрiншi сақ тандыру жарнасы тө ленген кезден бастап кү шiне енедi жә не тараптар ү шiн мiндеттi болады.
2. Сақ тандыру шарты, егер шартта немесе мiндеттi сақ тандыру туралы заң актiлерiнде ө згеше кө зделмесе, алғ ашқ ы басталғ ан сақ тандыру жағ дайы бойынша сақ тандыру тө лемі жү зеге асырылғ ан кезден бастап қ олданылуын тоқ татады.
3. Сақ тандырып қ орғ аудың қ олданылу мерзiмi, егер шартта немесе мiндеттi сақ тандыру туралы заң актiлерiнде ө згеше кө зделмесе, шарттың қ олданылу мерзiмiне дә л келедi.
Ескерту. 827-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2000.12.18. N 128 Заң ымен.

828-бап. Сақ тандырушының мiндеттерi

1. Сақ тандырушы:
1) сақ тандыру жағ дайы басталғ ан кезде сақ тандыру шартында немесе заң актiлерiнде белгiленген мө лшерде, тә ртiппен жә не мерзiмдерде сақ тандыру тө лемiн жү ргiзуге;
1-1) егер сақ тандыру шарты сақ танушығ а сақ тандырудың ерікті тү рлері бойынша сақ тандыру полисін бере отырып қ осылу шарты нысанында жасалғ ан болса, сақ танушыны сақ тандыру ережелерімен таныстыруғ а жә не ережелердің кө шірмесін беруге;
2) сақ танушығ а (сақ тандырылғ ан адам) сақ тандыру жағ дайы кезiнде олардың залалдарды азайту ү шiн жұ мсағ ан шығ ындарын ө теуге;
3) сақ тандыру қ ұ пиясын қ амтамасыз етуге;
4) сақ танушы (сақ тандырылушы) немесе жә бiрленушi (пайда алушы) не олардың ө кілі сақ тандыру тө лемін жү зеге асыру ү шін қ ажетті барлық қ ұ жаттарды бермеген жағ дайда, оларды сақ тандыру шартында белгіленген мерзімде жетіспейтін қ ұ жаттар туралы хабардар етуге міндетті.
2. Сақ тандыру жә не сақ тандыру қ ызметi туралы заң актiлерiнде, сондай-ақ сақ тандыру шартында сақ тандырушының басқ а да мiндеттерi кө зделуi мү мкiн.
Ескерту. 828-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ Р 2000.12.18 N 128, 2009.12.30 № 234-IV (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-б. қ араң ыз), 2010.07.15 № 338-IV (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-б. қ араң ыз) Заң дарымен.

829-бап. Сақ тандыру жағ дайынан туындайтын залалдарды
азайтуғ а бағ ытталғ ан шығ ындардың орнын толтыру

1. Мү лiктiк сақ тандыру шартында кө зделген сақ тандыру жағ дайы басталғ ан кезде, болуы мү мкiн залалдарды болдырмау немесе азайту ү шiн сақ танушы (сақ тандырылғ ан адам) қ алыптасқ ан жағ дайларда қ исынды жә не қ олдан келетiн шаралар, оның iшiнде сақ тандырылғ ан мү лікті қ ұ тқ ару жә не сақ тау шараларын қ олдануғ а мiндеттi.
Сақ танушы (сақ тандырылғ ан адам) осындай шаралар қ олдана отырып, егер олар сақ танушығ а (сақ тандырылғ ан адамғ а)хабарланғ ан болса, сақ тандырушының нұ сқ ауларын ұ стануғ а тиiс.
2. Залалдарды болдырмау немесе азайту мақ сатында сақ танушы (сақ тандырылғ ан адам) шеккен шығ ындар, егер мұ ндай шығ ындар қ ажет болса немесе сақ тандырушының нұ сқ ауларын орындау ү шiн жү ргiзiлген жағ дайда, тиiстi шаралар тiптi сә тсiз болса да, сақ тандырушының ө теуiне жатады.
Мұ ндай шығ ындар нақ ты мө лшерде ө теледi, алайда сақ тандыру тө лемiнiң жә не шығ ындар ө темiнiң жалпы сомасы сақ тандыру шартында кө зделген сақ тандыру сомасынан аспауы тиiс. Егер шығ ындар сақ танушының (сақ тандырылғ ан адамның) сақ тандырушы нұ сқ ауларын орындауы нә тижесiнде туындағ ан болса, олар сақ тандыру сомасына қ атыссыз толық мө лшерде ө теледi.
3. Болуы мү мкiн залалдарды азайту ү шiн сақ танушының (сақ тандырылғ ан адамның) қ исынды жә не қ олдан келетiн шараларды қ асақ ана қ олданбауы салдарынан туындағ ан залалдар бө лiгiнде сақ тандырушы сақ тандыру тө лемiн жү зеге асырудан босатылады.
Ескерту. 829-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2000.12.18. N 128, 2003.07.01. N 445 Заң дарымен.

830-бап. Сақ тандыру қ ұ пиясы

1. Сақ тандыру қ ұ пиясына сақ тандыру сомасының, сатып алу сомасының мө лшерлерi туралы жә не тө ленген сақ тандыру сыйлық ақ ылары, сақ тандыру (қ айта сақ тандыру) шартының сақ танушының, сақ тандырылғ ан адамның немесе пайда алушының жеке басына қ атысты ө зге де талаптары туралы мә лiметтер жатады. Таратылу процесiндегi сақ тандыру (қ айта сақ тандыру) ұ йымы жасағ ан сақ тандыру (қ айта сақ тандыру) шарты туралы мә лiметтер сақ тандыру қ ұ пиясына жатпайды.
1-1. Сақ тандыру ісі жә не сақ тандыру қ ызметі туралы заң намалық актілерде сақ тандыру қ ұ пиясын қ ұ райтын мә ліметтерді жария етудің ө зге де талаптары мен тә ртібі кө зделуі мү мкін.
2. Сақ тандыру рыногының кә сiби қ атысушыларының, сақ тандыру агентiнiң ө з кә сiби қ ызметiнiң нә тижесiнде алғ ан сақ тандыру қ ұ пиясын қ ұ райтын мә лiметтердi, кә сiби сақ тандыру рыногының басқ а қ атысушысына не сақ тандыру агентiне қ айта сақ тандыру шарттарын жасасуғ а немесе қ осарлас сақ тандыру жө нiндегi қ атынастарғ а байланысты ақ парат беру жағ дайларын, сондай-ақ осы баптың 4, 5 жә не 6-тармақ тарында кө зделген жағ дайларды қ оспағ анда, жария етуге қ ұ қ ығ ы жоқ.
3. Ө здерiнiң қ ызмет мiндеттерiн жү зеге асыруына байланысты сақ тандыру қ ұ пиясы бар мә лiметтердi алғ ан лауазымды адамдар, сақ тандыру (қ айта сақ тандыру) ұ йымының қ ызметкерлерi, сақ тандыру брокерлерi, сақ тандыру агенттерi жә не басқ а да адамдар оларды жария еткенi ү шiн Қ азақ стан Республикасының заң актiлерiнде кө зделген тә ртiппен жауап бередi.
4. Сақ тандыру қ ұ пиясын ү шiншi адамғ а сақ танушының (сақ тандырылғ ан адамның, пайда алушының) жазбаша келiсiмi негiзiнде ашуғ а болады.
5. Сақ тандыру қ ұ пиясы бар мә лiметтер:
1) сақ танушының (пайда алушының) ө кiлiне - нотариатта куә ландырылғ ан сенiмхат негiзiнде;
2) анық тау жә не алдын ала тергеу органына - оның ө ндiрiсiндегi қ ылмыстық iстер бойынша;
3) сотқ а - сот ұ йғ арымы немесе қ аулысы негiзiнде оның ө ндiрiсiндегi iстер бойынша;
4) прокурорғ а - оның қ ұ зыретi шегiнде ө зiнiң қ арауындағ ы материалдар бойынша тексеру жү ргiзу туралы қ аулы негiзiнде;
4-1) қ аржы мониторингі жө ніндегі уә кілетті органғ а - «Қ ылмыстық жолмен алынғ ан кірістерді заң дастыруғ а (жылыстатуғ а) жә не терроризмді қ аржыландыруғ а қ арсы іс-қ имыл туралы» Қ азақ стан Республикасының Заң ында кө зделген мақ сатта жә не тә ртіппен;
5) уә кiлеттi мемлекеттiк органғ а - сақ тандыру қ ызметiн қ адағ алауды жү зеге асыруғ а байланысты мә селелер бойынша;
6) Қ азақ стан Республикасының сақ тандыру ісі жә не сақ тандыру қ ызметі туралы заң актілеріне сә йкес ө зге де тұ лғ аларғ а беріледі.
6. Сақ тандыру қ ұ пиясы бар мә лiметтер сақ танушы, сақ тандырылғ ан адам, пайда алушы қ айтыс болғ ан соң:
1) мұ рагерлерге;
2) соттарғ а жә не нотариустарғ а - соттың ұ йғ арымы, қ аулысы немесе нотариустың мө рi басылғ ан жазбаша сауалы негiзiнде олардың ө ндiрiсiндегi мұ рагерлiк iстер бойынша берiледi. Нотариустың жазбаша сауалына сақ танушының қ айтыс болғ аны туралы куә лiктiң кө шiрмесi қ оса тiркелуге тиiс;
3) шетелдiк консулдық мекемелерге - олардың ө ндiрiсiндегi мұ рагерлiк iстер бойынша берiледi.
7. Сақ тандыру қ ызметiн жү зеге асырудың жалпы шарттары, ұ сынылатын сақ тандыру қ ызметтерiнiң тiзбесi, сақ тандыру тарифтерi, сақ тандыру мерзiмдерi, сондай-ақ сақ тандыру (қ айта сақ тандыру) шартының ө зге де негiзгi талаптары ашық ақ парат болып табылады жә не сақ тандыру қ ұ пиясы мен коммерциялық қ ұ пияның нысанасы бола алмайды.
8. Сақ тандырушы сақ тандыру қ ұ пиясы бар мә лiметтердi жария еткен жағ дайда сақ танушы (сақ тандырылғ ан адам, пайда алушы) келтiрiлген шығ ынды ө теудi, ал тиiстi жағ дайларда - моральдық нұ қ санның орнын толтыруды талап етуге қ ұ қ ылы.
Ескерту. 830-бап жаң а редакцияда - Қ Р 2000.12.18 N 128, ө згерту енгізілді - 2003.0710 N 483 (2004 жылғ ы 1 қ аң тардан бастап кү шіне енеді), 2004.02.27 N 527 (2004 жылғ ы 1 сә уірден бастап кү шіне енеді), 2006.02.20 N 128 (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз), 2009.08.28 N 192-IV (2010.03.08 бастап қ олданысқ а енгізіледі), 2010.07.15 № 338-IV (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-б. қ араң ыз), 2012.06.21 N 19-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ анынан кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі); 2014.06.10 № 206-V (алғ ашқ ы ресми жарияланғ ан кү нінен кейін кү нтізбелік он кү н ө ткен соң қ олданысқ а енгізіледі) Заң дарымен.

831-бап. Сақ танушының мiндеттерi

1. Сақ танушы:
1) сақ тандыру шарты белгiлеген мө лшерде, тә ртiппен жә не мерзiмдерде сақ тандыру сыйлық ақ ыларын тө леуге;
2) сақ тандыру тә уекелiнiң жай-кү йі туралы сақ тандырушыны хабардар етуге;
3) сақ тандырушығ а сақ тандыру жағ дайының басталғ андығ ы туралы хабарлауғ а;
4) сақ тандыру жағ дайынан туатын залалдарды азайту ү шiн шаралар қ олдануғ а (осы Кодекстiң 829-бабының 1-тармағ ы);
5) сақ тандыру жағ дайының басталғ андығ ы ү шiн жауапты адамнан талап ету қ ұ қ ығ ының сақ тандырушығ а ө туiн қ амтамасыз етуге мiндеттi (осы Кодекстiң 840-бабы).
2. Сақ тандыру шартында сақ танушының басқ а да мiндеттерi кө зделуі мү мкін.
Ескерту. 831-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2000.12.18. N 128 Заң ымен.

832-бап. Шарт жасасу кезiнде сақ танушы беретiн
мә лiметтер

1. Шарт жасасу кезінде сақ танушы сақ тандырушығ а сақ тандыру жағ дайының басталу ық тималдығ ын жә не оның басталуынан (сақ тандыру тә уекелінен) туындауы мү мкін залалдардың мө лшерiн айқ ындау ү шiн елеулi мә нi бар сақ танушының ө зiне белгiлi жағ дайларды, егер бұ л жағ дайлар сақ тандырушығ а белгiсiз болса жә не белгiсiз болуғ а тиiстi болса, хабарлауғ а мiндеттi.
Қ алай болғ анда да сақ тандырушы ә зірлеген сақ тандыру ережелерiнде немесе шарт жасасу кезең iнде сақ танушығ а жiберiлген сақ тандырушының жазбаша сауалына нақ ты айтылғ ан мә н-жайлар елеулi деп танылады.
2. Егер сақ тандыру шарты сақ тандырушының қ андай да бiр сұ рақ тарына сақ танушының берген жауаптарынсыз жасалғ ан болса, соң ғ ысы сақ танушының тиісті жағ дайларды хабарламағ андығ ын негiзге ала отырып, кейiннен шарттың бұ зылуын немесе оны жарамсыз деп тануды талап ете алмайды.
3. Егер шарт жасалып болғ ан соң сақ танушының сақ тандырушығ а осы баптың 1-тармағ ында кө рсетiлген жағ дайлар туралы кө рiнеу жалғ ан мә лiметтер бергендiгi анық талғ ан болса, сақ тандырушы шартты жарамсыз деп тануды жә не осы Кодекстiң 844-бабының 1-тармағ ының екiншi жә не ү шiншi бө лiктерiнде кө зделген салдарды қ олдануды талап етуге қ ұ қ ылы.
Егер сақ танушы жасырып қ алғ ан мә н-жай жоқ қ а шығ ып қ алғ ан болса, сақ тандырушы шартты жарамсыз деп тануды талап ете алмайды.
Ескерту. 832-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2000.12.18. N 128 Заң ымен.

833-бап. Сақ тандыру тә уекелiн жә не келтiрiлген зиянды
бағ алау

1. Мү лікті сақ тандыру шартын жасасқ ан кезде сақ тандырушы сақ тандырылатын мү лiктi қ арап тексеруге жә не бағ алауғ а, ал қ ажет болғ ан кезде оның шынайы қ ұ нын анық тау мақ сатында сараптама тағ айындауғ а қ ұ қ ылы.
Сақ тандырылатын мү лiкке жә не келтiрілген зиянғ а сақ тандырушы жү зеге асыратын бағ алау сақ тандырудың қ ұ рамдас бө лiгi болып табылады жә не қ осымша лицензиялауды талап етпейдi.
2. Жеке сақ тандыру шартын жасау кезiнде сақ тандырушы оның нақ ты денсаулық жағ дайына бағ а беру ү шiн сақ тандырылатын адамғ а тексеру жү ргiзуге қ ұ қ ылы.
3. Сақ тандырушының сақ тандыру тә уекелiне осы баптың негiзiнде берген бағ асы ө згеше дә лелдеуге қ ұ қ ығ ы бар сақ танушы ү шiн мiндеттi емес.
4. Сақ тандыру жағ дайының басталуы нә тижесiнде келтiрiлген зиянның мө лшерiн сақ танушының немесе оның ө кiлiнiң ө тiнiшi бойынша сақ тандырушы айқ ындайды. Қ ажет болғ ан жағ дайда келтiрiлген зиянның мө лшерiн бағ алауды бағ алаушы (тә уелсiз сарапшы) жү ргiзедi. Келтiрiлген зиянды бағ алау нә тижелерiмен келiспеген жағ дайда тараптар ө згеше дә лелдеуге қ ұ қ ылы.
5. Сақ тандырудың міндетті тү рлері кезінде сақ тандыру жағ дайының басталуы нә тижесінде келтірілген зиянның мө лшеріне бағ алау жү ргізудің тә ртібі мен шарттары Қ азақ стан Республикасының заң намалық актілерімен айқ ындалады.
Ескерту. 833-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2003.07.01. N 445, 2007.05.07. N 244 (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз) Заң дарымен.

834-бап. Шарттың қ олданылуы кезең iнде сақ тандыру
тә уекелiнiң ұ лғ аю салдары

1. Мү лiктiк сақ тандыру шартының қ олданылуы кезең iнде сақ танушы (сақ тандырылғ ан адам) шарт жасау кезінде сақ тандырушығ а хабарланғ ан мә н-жайлардағ ы ө зiне белгiлі болғ ан елеулi ө згерiстер туралы, егер бұ л ө згерiстер сақ тандыру тә уекелiн арттыруғ а елеулі ық пал жасайтындай болса, сақ тандырушығ а дереу хабарлауғ а мiндеттi.
Қ алай болғ анда да сақ тандыру шартында айтылғ ан ө згерiстер елеулi деп танылады.
2. Сақ тандыру тә уекелiн арттыруғ а ә кеп соғ атын мә н-жайлар туралы хабардар етілген сақ тандырушы, шарттың талаптарын ө згертудi немесе тә уекелдiң артуымен мө лшерлес қ осымша сақ тандыру сыйлық ақ ысын тө леудi талап етуге қ ұ қ ылы.
Егер сақ танушы немесе сақ тандырылғ ан адам сақ тандыру шартының талаптарын ө згертуге жә не сақ тандырудың қ осымша сыйлық ақ ысын тө леуге қ арсылық білдірсе, сақ тандырушы осы Кодекстің 24-тарауында кө зделген ережелерге сә йкес шартты бұ зуды талап етуге қ ұ қ ылы.
3. Сақ танушы немесе сақ тандырылғ ан адам осы баптың 1-тармағ ында кө зделген мiндеттердi орындамағ ан жағ дайда сақ тандырушы шартты бұ зуды жә не шартты бұ зудан болғ ан залалдардың орнын толтыруды талап етуге қ ұ қ ылы.
4. Егер сақ тандыру тә уекелiн арттыруғ а ә кеп соғ атын мә н-жайлар жоқ қ а шығ ып қ алғ ан болса, сақ тандырушының шартты бұ зуды талап етуге қ ұ қ ығ ы жоқ.
5. Жеке сақ тандыру кезiнде, осы баптың 2 жә не 3-тармақ тарында кө рсетiлген шарттың қ олданылуы кезең iнде сақ тандыру тә уекелiн ө згертудiң салдары, егер олар шартта тiкелей кө зделген болса, басталуы мү мкiн.
Ескерту. 834-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2000.12.18. N 128 Заң ымен.

835-бап. Сақ тандыру жағ дайының басталғ аны туралы
сақ тандырушыны хабардар ету

1. Сақ танушы сақ тандыру жағ дайының басталғ аны туралы ө зiне мә лiм болғ ан соң оның басталғ андығ ы жө нiнде сақ тандырушығ а немесе оның ө кiлiне дереу хабарлауғ а мiндеттi. Егер шартта немесе Қ азақ стан Республикасының мiндеттi сақ тандыру туралы заң актiсiнде хабардар ету мерзiмi жә не (немесе) тә сiлi кө зделсе, ол келiсiлген мерзiмде жә не шартта немесе Қ азақ стан Pecпубликасының заң актiсiнде кө рсетiлген тә сiлмен жасалуғ а тиiс.
Егер сақ танушы сақ тандырылғ ан адам болып табылмаса, мұ ндай мiндет сақ тандырылғ ан адамғ а жү ктеледi.
Егер жеке сақ тандыру кезiнде сақ тандырылғ ан адамның қ айтыс болуы сақ тандыру жағ дайы болып табылса, сақ тандыру жағ дайы туралы сақ тандырушығ а хабарлау мiндетi сақ танушығ а, ал егер оның ө зi бiр мезгiлде сақ тандырылғ ан адам болса - пайда алушығ а жү ктеледi. Бұ л ретте сақ тандырушығ а хабарлаудың шартта белгiленген мерзiмi отыз кү ннен кем болмауы тиiс.
2. Пайда алушының барлық жағ дайларда, мұ ны сақ танушының немесе сақ тандырылғ ан адамның жасағ ан-жасамағ анына қ арамастан, сақ тандырушығ а сақ тандыру жағ дайының басталғ аны туралы хабарлауғ а қ ұ қ ығ ы бар.
3. Егер сақ тандыру жағ дайының басталғ аны туралы сақ тандырушының дер кезiнде бiлгендiгi дә лелденбесе не бұ л жө нiндегi мә лiметтердiң сақ тандырушыда болмауы оның сақ тандыру тө лемi мiндеттерiне ық пал етпейтiн болса, сақ тандыру жағ дайының басталғ андығ ы туралы сақ тандырушығ а хабар бермеу оғ ан сақ тандыру тө лемiн жү зеге асырудан бас тарту қ ұ қ ығ ын бередi.
Ескерту. 835-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2000.12.18. N 128, 2003.07.01. N 445 Заң дарымен.

836-бап. Сақ танушыны ауыстыру

1. Мү лiктi сақ тандыру шартын жасасқ ан сақ танушы қ айтыс болғ ан жағ дайда сақ танушының қ ұ қ ық тары мен мiндеттерi мұ рагерлiк тә ртiбiмен осы мү лiктi қ абылдағ ан адамғ а ауысады. Меншiк қ ұ қ ық тары (немесе ө зге де заттық қ ұ қ ық тары) ауысуының басқ а жағ дайларында сақ танушының қ ұ қ ық тары мен мiндеттерi, егер шартта немесе заң актiлерiнде ө згеше белгiленбесе, сақ тандырушының келiсуiмен жаң а меншiк иесiне (немесе ө зге де заттық қ ұ қ ық тардың иесiне) ауысады.
2. Жеке сақ тандыру шартын сақ тандырылғ ан адамның пайдасына жасағ ан сақ танушы қ айтыс болғ ан жағ дайда, осы шартта айқ ындалғ ан қ ұ қ ық тар мен мiндеттер оның келiсімiмен сақ тандырылғ ан адамғ а ауысады. Сақ тандыру шарты бойынша міндеттерді сақ тандырылғ ан адамның орындауы мү мкін болмағ ан жағ дайда, оның қ ұ қ ық тары мен міндеттері заң актілеріне сә йкес оның қ ұ қ ық тарын жә не заң ды мү дделерiн қ орғ ау жө нiндегi мiндеттердi жү зеге асырушы тұ лғ аларғ а ауысуы мү мкiн.
3. Заң ды тұ лғ а болып табылатын сақ танушыны қ айта ұ йымдастырғ ан кезде, сақ тандыру шарты қ олданылу кезең iндегi оның осы шарт бойынша қ ұ қ ық тары мен мiндеттерi сақ тандырушының келiсуiмен, осы Кодексте айқ ындалғ ан тә ртiппен тиiстi қ ұ қ ық тық мирасқ орғ а ауысады.

837-бап. Сақ тандырылғ ан адамды ауыстыру

1. Зиян келтiргенi ү шiн жауаптылық ты сақ тандыру шарты бойынша (осы Кодекстiң 811-бабы) сақ танушының емес, ө зге тұ лғ аның жауаптылығ ы сақ тандырылғ ан жағ дайда, сақ танушы шартта ө згеше кө зделмегендiктен, бұ л туралы сақ тандырушығ а жазбаша хабарлап, сақ тандыру жағ дайы басталғ анғ а дейін кез келген уақ ытта бұ л тұ лғ аны басқ асымен ауыстыруғ а қ ұ қ ылы.
2. Жеке сақ тандыру, сондай-ақ мү лiктiк сақ тандыру шартында аталғ ан сақ танушы болып табылмайтын сақ тандырылғ ан адам тек ө зінің (топтастырылғ ан жеке сақ тандыруды қ оспағ анда,)жә не сақ тандырушының келісімі бойынша ғ ана басқ а тұ лғ амен ауыстырылуы мү мкiн.
3. Егер ү шiншi тұ лғ аны сақ тандыру мiндеттi сақ тандыру туралы заң актiлерiнiң талаптарынан туындайтын болса, сақ тандырылғ ан адамды ауыстыру заң актілерінде кө рсетілген тә ртiппен жә не соларғ а негiзделген шартпен жү зеге асырылады.
Ескерту. 837-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2000.12.18. N 128 Заң ымен.