Бап. Ломбардтан талап етiлмеген зат

1. Жү к берушi затты қ айтарып алудан жалтарғ ан жағ дайда ломбард оны ү ш ай бойына сақ тауғ а мiндеттi. Бұ л мерзiм ө ткен соң ломбард талап етiлмеген затты осы Кодекстiң 781-бабының 2-тармағ ында белгiленген тә ртiппен сатуы мү мкiн.
2. Затты сатудан тү скен сомадан сақ тағ аны ү шiн ақ ы жә не ломбардқ а тиесiлi ө зге де тө лемдер ө теледi. Қ алғ ан соманы ломбард сақ тау тү бiртегінiң иесiне оны кө рсетуі бойынша қ айтарады.

786-бап. Қ ұ ндылық тарды банкте сақ тау

1. Банк бағ алы қ ағ аздарды, қ ымбат металдарды, тастарды жә не ө зге де қ ұ ндылық тарды, сондай-ақ қ ұ жаттарды сақ тауғ а қ абылдай алады.
2. Қ ұ ндылық тарды банкте сақ тау шарты банктiң жү к берушiге атаулы сақ тау қ ұ жатын беруiмен ресiмделедi, оны кө рсету банктiң жү к берушiге немесе оның ө кiлiне сақ таудағ ы қ ұ ндылық тарды беруi ү шiн негiз болып табылады.
3. Жеке банк сейфiн (сейфтiң ұ ясын, сақ тауғ а арналғ ан бө лек ү й-жайды) пайдалану арқ ылы қ ұ ндылық тарды сақ тау шарты банктiң қ ұ ндылық тарды сақ тауғ а қ абылдау жө нiнде iс-ә рекет жасауы жә не жү к берушiге сейфтiң кiлтiн, жү к берушiнiң сә йкестендiрме карточкаларын, кө рсетушiнiң сейфтi ашу мен одан қ ұ ндылық тарды алу қ ұ қ ығ ын куә ландыратын ө зге де белгi немесе қ ұ жат беруi жолымен жасалады.
4. Егер шартта ө згеше кө зделмесе, жү к берушi кез келген уақ ытта сейфтен қ ұ ндылық тарды алуғ а, оларды қ айта қ оюғ а, сақ таулы жатқ ан қ ұ жаттармен жұ мыс iстеуге қ ұ қ ылы. Банктiң бұ л орайда жү к берушiнiң қ ұ ндылық тарды алғ андығ ын жә не қ айтарғ андығ ын есепке алуғ а қ ұ қ ығ ы бар.
5. Жү к берушi сейфтегi қ ұ ндылық тардың бiр бө лiгiн, оның ішінде уақ ытша алғ ан жағ дайда банк қ ұ ндылық тардың қ алғ ан бө лігінің сақ талуына жауапты болады.
6. Осы бапта белгiленген қ ұ ндылық тарды банк сейфiнде сақ тау ережелерi банк ө з сейфін (сейфтің ұ ясын, сақ тауғ а арналғ ан бө лек ү й-жайды) мү ліктік жалдау талабымен басқ а тұ лғ ағ а пайдалануғ а берген жағ дайда қ олданылмайды.

787-бап. Кө лiк ұ йымдарының сақ тау камераларында сақ тау

1. Кө лiк ұ йымдарының қ арамағ ындағ ы сақ тау камералары жол жү ру қ ұ жаттарының болуына қ арамастан жолаушылардың жә не ө зге де азаматтардың заттарын сақ тауғ а қ абылдауғ а мiндеттi. Кө лiк ұ йымдарының сақ тау камераларында сақ тау шарты жария шарт деп танылады (осы Кодекстiң 387-бабы).
2. Заттардың сақ тау камерасына (автоматты камерадан басқ а) қ абылдануын растап жү к берушiге тү бiртек немесе нө мiрлi жетон берiледi. Тү бiртек немесе жетон жоғ алғ ан жағ дайда сақ тау камерасына ө ткiзiлген заттар жү к берушiге бұ л заттардың оғ ан тиесiлi екендiгiне дә лелдер кө рсетуi бойынша берiледi.
3. Сақ тау камерасына ө ткiзiлген заттардың жоғ алуынан, кем шығ уынан немесе бү лiнуiнен жү к берушi шеккен залалдардың сомасы, егер заттарды сақ тауғ а ө ткiзу кезiнде оғ ан бағ алау жү ргiзiлген болса не егер тараптар ө телуге тиiстi залалдардың сомасына қ атысты келiсiмге келген болса, жү к берушiге тә улiктiк мерзiмде тө ленедi.
4. Заттар сақ тау камерасына арнайы ережелерде немесе тараптардың келiсiмiнде белгiленген шектердегi мерзiмге ө ткiзiледi. Кө рсетiлген мерзiмде талап етiлмеген заттарды сақ тау камерасы тағ ы да ү ш ай бойына сақ тауғ а мiндеттi. Бұ л мерзiм ө ткен соң талап етiлмеген заттар сатылуы, ал сатудан тү скен сомалар осы Кодекстiң 781-бабына сә йкес бө лiнуi мү мкiн.

788-бап. Ұ йымдардың киiмiлгiштерiнде сақ тау

1. Егер затты сақ тауғ а ө ткiзу кезiнде сақ тағ аны ү шiн сыйақ ы беру айтылмағ ан болса, ұ йымдардың киiмiлгiштерiнде сақ тау тегiн болады деп ұ йғ арылады.
2. Сақ таушы заттың киiмiлгiште сақ тауғ а қ абылданғ анын растап, жү к берушiге заттың сақ тауғ а қ абылданғ андығ ын растайтын нө мiрлi жетон немесе басқ а да таң ба бередi.
3. Киiмiлгiшке ө ткiзiлген зат жетонды кө рсеткен адамғ а берiледi. Бұ л ретте сақ таушы жетонды кө рсетушiнiң затты алуғ а ө кiлеттiгiн тексеруге мiндеттi емес. Алайда сақ таушы жетонның оны кө рсеткен адамғ а тиесiлi екендiгiне кү мә н келтiрсе, затты жетон кө рсетушiге қ айтаруды тоқ тата тұ руғ а қ ұ қ ылы.
4. Сақ таушы жү к берушi жетонды жоғ алтып алғ анда да киiмiлгiштен затты беруге қ ұ қ ылы, бiрақ оның киiмiлгiшке зат ө ткiзгендiгi фактiсi немесе оның жү к берушiнiкi екендiгi кү мә н тудырмауы немесе жү к ө ткiзушi оны дә лелдеуi керек.

789-бап. Қ онақ ү йде сақ тау

1. Қ онақ ү й сақ таушы ретiнде, онда тұ ратын адамның қ онақ ү йге енгізген ақ шасын, ө зге де валюталық қ ұ ндылық тары мен бағ алы қ ағ аздарын қ оспағ анда, жоғ алу мен бү лiну дү лей кү штiң, заттың ө з ерекшелiктерi салдарынан не тұ ратын адамның ө зiнiң, оның қ асында жү ргендердiң немесе оғ ан келушiлердiң кiнә сiнен болғ ан жағ дайлардан басқ а кезде, бұ л туралы ерекше келiсiм жасамай-ақ, заттың жоғ алғ аны немесе бү лiнгенi ү шiн жауап береді.
2. Қ онақ ү й ақ шаның, ө зге де валюталық қ ұ ндылық тар мен бағ алы қ ағ аздардың жоғ алғ аны ү шiн олар сақ тауғ а қ абылданғ ан жағ дайда ғ ана жауап бередi.
3. Қ онақ ү йде тұ ратын адам ө з затының жоғ алғ анын немесе бү лiнгенiн байқ ағ ан бойда бұ л туралы дереу қ онақ ү й ә кiмшiлiгiне мә лiмдеуге мiндеттi. Бұ лай жасамағ ан жағ дайда қ онақ ү й заттың сақ талмағ аны ү шiн жауапкершiлiктен босатылады.
4. Қ онақ ү й мұ ндай жауапкершiлiктi ө зiне алмайтындығ ы туралы хабарлама бергенмен, онда тұ ратындардың заттарын сақ тау жө нiндегi жауапкершiлiктен босатылмайды.
5. Осы баптың ережелерi мейманханаларғ а, демалыс ү йлерiне, санаторийлерге, жатақ ханаларғ а жә не осы сияқ ты ұ йымдарғ а, сондай-ақ ұ йымғ а келушi азаматтардың сыртқ ы киiмдерiн, бас киімдерiн жә не ө зге де заттарын сақ тау ү шiн арнайы орын бө лінген ұ йымдарғ а қ атыста да қ олданылады.

790-бап. Даулы заттарды сақ тау (секвестр)

1. Секвестр туралы шарт бойынша затқ а деген қ ұ қ ық жө нiнде араларында дау туғ ан екi немесе бiрнеше адам даулы затты даудың шешiлуi бойынша соттың шешiмi не дауласып жү рген барлық адамның келiсуi (шарттық секвестр) бойынша бұ л зат кiмге берiлсе, соғ ан қ айтаруды мiндетiне алатын ү шiншi адамғ а бередi.
2. Даулы зат соттың шешiмi бойынша секвестр тә ртiбiмен сақ тауғ а берiлуi мү мкiн (сот секвестрi).
Сот секвестрi бойынша сақ таушы сот тағ айындағ ан адам да, дауласушы жақ тардың ө зара келiсуi бойынша белгiленген адам да болуы мү мкiн. Екi жағ дайда да, егер заң актiлерiнде ө згеше кө зделмесе, сақ таушының келiсiмi талап етiледi.
3. Секвестр тә ртiбiмен сақ тауғ а қ озғ алатын да, қ озғ алмайтын да заттар берiлуi мү мкiн.

Параграф 3. Тауар қ оймасында сақ тау

791-бап. Тауар қ оймасы

Тауарлар сақ тауды жү зеге асыратын жә не кә сiпкерлiк қ ызмет ретiнде сақ тауғ а байланысты қ ызметтер кө рсететiн коммерциялық ұ йымдар тауар қ оймасы деп танылады.

792-бап. Ортақ пайдаланылатын тауар қ оймасы

1. Егер заң актiлерiне сә йкес шектеулi адамдар тобынан тауарлар қ абылдайтын қ оймалар қ атарына жатқ ызылмағ ан болса, тауар қ оймасы ортақ пайдаланылатын қ ойма деп танылады.
2. Ортақ пайдаланылатын тауар қ оймасымен жасалатын қ оймада сақ тау шарты жария шарт деп танылады (осы Кодекстiң 387-бабы).

793-бап. Тауар қ оймасының мiндеттерi

1. Тауар қ оймасы стандарттарда, техникалық талаптарда, технологиялық нұ сқ аулық тарда, сақ тау жө нiндегi нұ сқ аулық тарда, тауарлардың жекелеген тү рлерiн сақ тау ережелерiнде, қ ойма ү шiн мiндеттi ө зге де арнаулы нормативтiк қ ұ жаттарда белгiленген сақ тау талаптарын (режимiн) сақ тауғ а мiндеттi.
2. Тауар қ оймасы сақ тауғ а қ абылдау кезiнде ө з есебінен тауарларғ а тексеру жү ргiзуге мiндеттi.
3. Тауар қ оймасы, тауар иесiне тауарларды немесе олардың ү лгiлерiн тексеру, егер сақ тау иесiздендiре отырып жү зеге асырылатын болса, байқ ап кө ру жә не тауарлардың сақ талуын қ амтамасыз ету ү шiн қ ажеттi шаралар қ абылдауғ а мү мкiндiк беруге мiндеттi.
4. Тауарлардың сақ талуын қ амтамасыз ету ү шiн сақ тау жағ дайын дереу ө згерту қ ажет болғ ан жағ дайда тауар қ оймасы талап етiлген шұ ғ ыл шараларды ө з бетiнше қ абылдауғ а қ ұ қ ылы. Ол тауар иесiне қ абылданғ ан шаралар туралы хабарлауғ а мiндеттi.
5. Тауардың бү лiнуi байқ алғ ан жағ дайда қ ойма дереу акт жасауғ а жә не тауар иесiн оның тауар қ оймасына мә лiмдеген мекен-жайы бойынша хабардар етуге мiндеттi.

794-бап. Тауар иесiнiң тауар қ оймасына қ оятын талаптары

Егер шартта ө згеше кө зделмесе, тауар иесi қ оймадан тауар алу кезiнде дұ рыс сақ талмаудың салдарынан тауардың жоғ алғ аны, кем шық қ аны немесе бү лiнгенi туралы, ал кө зге байқ алмайтын бү лiнулер туралы - оларды табу ү шiн қ ажет ә деттегi мерзiм iшiнде тауар қ оймасына мә лiмдеуге мiндеттi. Егер тауардың бү лiнгенi жә не кем шық қ аны туралы тиiстi мерзiмде мә лiмденбеген болса, бұ л залалдар оның қ асақ ана пиғ ылынан немесе ө рескел абайсыздығ ынан келтiрiлген жағ дайларды қ оспағ анда, тауар қ оймасы залалдар ү шiн жауапты болмайды.

795-бап. Тауар қ оймасының сақ тау жө нiндегi шығ ындарының
орнын толтыру

Қ ойманың жү к берушiнiң мү дделерiнде жү зеге асырылғ ан (тауарларды сақ тандыру, тиеу-тү сiру жұ мыстары, кеден баждарын тө леу жә не т.б.) қ осымша операциялар бойынша, шартта кө зделген немесе заң актiлерiнде кө зделген шығ ындар ставкаларының орнын толтыруғ а қ ұ қ ығ ы бар. Бұ л қ ұ қ ық сақ талатын тауарды қ ойманың ұ стап қ алу қ ұ қ ығ ымен қ амтамасыз етiледi.

796-бап. Тауар қ оймасының сақ тау шартынан бас тартуы

Егер жү к берушi елеулi зиян келтiруге қ ауiп тө ндiретiн тауарлардың қ атерлi сипатын жасырса, тауар қ оймасы сақ тау шартын орындаудан бас тартуғ а қ ұ қ ылы.

797-бап. Қ ойма қ ұ жаттары

1. Тауар қ оймалары тауарлардың сақ тауғ а қ абылданғ андығ ын растап мынадай қ ойма қ ұ жаттарын:
1) жай қ ойма куә лiгiн;
2) қ ос қ ойма куә лiгiн беруi мү мкiн.
1-1. Қ азақ стан Республикасының заң намалық актiлерiнде кө зделген жағ дайларда тауар қ оймалары тауарлардың иесiздендiрiлiп сақ тауғ а қ абылданғ анын растайтын қ ос немесе жай қ ойма куә лiгiн беруге мiндеттi.
2. Қ ос қ ойма куә лiгi, оның ә р бө лiгi жә не жай қ ойма куә лiгi бағ алы қ ағ аздар болып табылады.
3. Қ ос жә не жай қ ойма куә лiгi кепiл нысанасы бола алады.
Ескерту. 797-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2007.01.12. N 225 Заң ымен.

798-бап. Жай қ ойма куә лiгi

1. Жай қ ойма куә лiгi ұ сынушының атына берiледi.
2. Жай қ ойма куә лiгiнде осы Кодекстiң 799-бабының 2-тармағ ының 2), 3), 5)-10) тармақ шаларында кө зделген мә лiметтер, сондай-ақ оның ұ сынушығ а берiлгендiгi кө рсетiлуге тиiс.

799-бап. Қ ос қ ойма куә лiгi

1. Қ ос қ ойма куә лiгi мазмұ ны бойынша бiрдей жә не қ ажет болғ ан жағ дайда бiреуiн басқ асынан айыруғ а болатын қ ойма куә лiгiнен жә не кепiлдiк куә лiктен (варранттан) тұ рады.
2. Қ ос қ ойма куә лiгiнiң ә р бө лiгiнде:
1) қ ос қ ойма куә лiгiнiң тиiстi бө лiгiнiң атауы;
2) тауарды сақ тауғ а қ абылдағ ан қ ойманың атауы мен мекен-жайы;
3) қ ойма тiзiлiмi бойынша қ ойма куә лiгiнiң ағ ымдағ ы нө мiрi;
4) сақ тауғ а тауар қ абылданғ ан ұ йымның атауы немесе азаматтың аты-жө нi, сондай-ақ тауар иесiнiң орналасқ ан жерi (тұ рғ ылық ты жерi);
5) тауардың атауы мен мө лшерi, тауарларғ а арналғ ан орындардың саны;
6) егер Қ азақ стан Республикасының заң намалық актiлерiнде ө згеше белгiленбесе, қ абылданғ ан тауардың сомасы;
7) сақ тауғ а алынғ ан тауардың, егер бұ лай белгiленетiн болса, сақ талу мерзiмi;
8) сақ тауғ а ақ ы тө леудiң тарифтерi мен тә ртiбі;
9) қ ойма куә лiгiнiң берiлген кү нi;
10) уә кiлеттi адамның қ олтаң басы жә не тауар қ оймасының мө рi
(ол болғ ан кезде) кө рсетiлуге тиiс.
Қ азақ стан Республикасының заң намалық актiлерiнде қ ос қ ойма куә лiгiнiң нысаны мен мазмұ нына қ ойылатын қ осымша талаптар белгiленуi мү мкiн.
Ескерту. 799-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ Р 2007.01.12 N 225; № 269-V (01.01.2015 бастап қ олданысқ а енгізіледі) Заң дарымен.

800-бап. Қ ос қ ойма куә лiгiн ұ стаушының тауарғ а қ ұ қ ық тары

1. Қ ос қ ойма куә лiгiн ұ стаушының қ оймада сақ таулы тауарғ а толық кө лемде билiк етуге қ ұ қ ығ ы бар.
2. Кепiл куә лiгiнен бө лiп алынғ ан қ ойма куә лiгiн ұ стаушы тауарғ а билiк етуге қ ұ қ ылы, бiрақ оны кепiл куә лiгi бойынша берiлген кредиттi ө тегенге дейiн қ оймадан ала алмайды. Қ ойма куә лiгiн ұ стаушы тапсыру жазбаларын (индоссамент) жасау жә не қ ұ жаттың ө зiн беру жолымен, бiрақ тауардың орнын ауыстырмай, қ оймағ а қ ойылғ ан тауарғ а меншiк қ ұ қ ығ ын басқ ағ а беруді жү зеге асыра алады.
3. Кепiл куә лiгi бө лiп алынбағ ан қ ойма куә лiгiн индоссамент бойынша алғ ан сатып алушы кепiлден бос қ ойма тауарының иесiне айналады. Кепiл куә лiгiнсiз қ ойма куә лiгін алу кезiнде тауарғ а меншiк қ ұ қ ығ ы кепiл қ ұ қ ығ ымен жү ктемеленген болып ұ йғ арылады. Кепiл талаптары туралы (тауарғ а кепiлдiк қ ұ қ ығ ын белгiлеудiң сомасы мен мерзiмi туралы) мә лiметтердi, мү дделi тұ лғ алар айқ ын кө ре алатын қ ойма тiзiлiмiнен алуғ а болады.
4. Кепiл куә лiгiн ұ стаушының осы куә лiк бойынша берiлген қ арыздың жә не сол бойынша сыйақ ының мө лшерiнде тауарғ а кепiл қ ұ қ ығ ы болады. Тауарғ а кепiл қ ұ қ ығ ын белгілеу кезiнде бұ л туралы қ ойма куә лiгiне белгi жасалады.
5. Сатып алушы немесе сатушы кепiлмен қ амтамасыз ететiн тиiстi соманы кепiл ұ стаушығ а (кредиторғ а) немесе тауар қ оймасына енгiзе отырып, тауарды кепiлден босата алады, оны тауар қ оймасы кепiл куә лiгiн заң ды ұ стаушығ а беруге мiндеттi.
6. Кепiл куә лiгiн ұ стаушы оның кепiлмен қ амтамасыз етiлген талаптарын мерзiмiнде қ анағ аттандырмағ ан жағ дайда заң актiлерiмен белгiленген тә ртiппен оғ ан кепiл куә лiгi бойынша берiлген тауарды сатуғ а жә не кепiл берушiнiң басқ а да кредит берушiлерi алдындағ ы ө з талаптарын артық шылық пен жабуғ а қ ұ қ ылы. Сатудан тү скен сома жетпеген жағ дайда кепiл куә лiгiн ұ стаушы оның алынбағ ан бө лiгiн кепiл куә лiгiмен қ амтамасыз етілген талаптарғ а ақ ы тө леу жө нінде бірге жауапты болатын барлық индоссанттардан ө ндiрiп алуы мү мкiн.
Ескерту. 800-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2007.01.12. N 225 Заң ымен.

801-бап. Қ ойма жә не кепiл куә лiктерiн беру

Қ ойма куә лiгi мен кепiл куә лiгi беру жазбасы (индоссаменттер) бойынша бiрге немесе бө лек берiлуi мү мкiн.

802-бап. Қ ос қ ойма куә лiгi бойынша тауар беру

1. Тауар қ оймасы қ ойма жә не кепiл куә лiктерiн (қ ос қ ойма куә лiгiн) ұ стаушығ а қ оса алғ андағ ы осы екi куә лiктiң орнына тауар бередi.
Кепiл куә лiгi жоқ, бiрақ ол бойынша қ арыз сомасын енгiзген қ ойма куә лiгiн ұ стаушығ а тек тауар қ ойма куә лiгiне айырбастап жә не кепiл куә лiк бойынша барлық қ арыз сомасының жарнасы талабымен берiледi.
2. Қ ойма жә не кепiл куә лiктерiн ұ стаушы тауарды бө лiп-бө лiп берудi талап етуге қ ұ қ ылы. Бұ л орайда бастапқ ы куә лiктердiң орнына оғ ан қ оймада қ алғ ан тауарларғ а жаң а куә лiктер берiледi.
3. Осы баптың талаптарына қ арамастан кепiл куә лiгi жоқ жә не ол бойынша қ арыз сомасын енгiзбеген қ ойма куә лiгiн ұ стаушығ а тауар берген тауар қ оймасы кепiл куә лiгiн ұ стаушының алдында ол бойынша барлық есептелетiн соманың тө ленуi ү шiн жауапты болады.

40-тарау. Сақ тандыру

803-бап. Сақ тандыру шарты

1. Сақ тандыру шарты бойынша бiр тарап (сақ танушы) сақ тандыру сыйлық ақ ысын тө леуге мiндеттенедi, ал екiншi тарап (сақ тандырушы) сақ тандыру жағ дайы басталғ ан кезде сақ танушығ а немесе шартта белгiленген сома (сақ тандыру сомасы) шегiнде ө зiнiң пайдасына шарт жасалғ ан ө зге тұ лғ ағ а (пайда алушығ а) сақ тандыру тө лемiн тө леуге мiндеттенедi.
Қ азақ стан Республикасының заң намалық актілерінде сақ тандыру шартында кө зделген тә ртіппен жә не жағ дайларда ө зге де тө лемдерді жү зеге асыру жағ дайлары кө зделуі мү мкін.
2. Сақ тандыру сақ тандыру шарты негiзiнде жү зеге асырылады.
Ескерту. 803-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2000.12.18 N 128, 2006.07.05 N 164, 2010.07.15 № 338-IV (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-б. қ араң ыз) Заң дарымен.

804-бап. Осы Кодекспен реттелетiн сақ тандыру қ атынастары

Сақ тандырушылар мен сақ танушылар арасындағ ы қ атынастар, сондай-ақ олардың сақ тандыру шартын жасау жә не оны орындау процесi кезiнде туындайтын сақ тандырылғ андармен жә не пайда алушылармен қ атынастары осы Кодекспен реттеледi.

805-бап. Сақ тандыру нысандары

1. Сақ тандыру нысандары:
1) мiндеттiлiк дә режесi бойынша - ерiктi жә не мiндеттi;
2) сақ тандыру объектiсi бойынша - жеке жә не мү лiктiк;
3) сақ тандыру тө лемiн жү зеге асыру негiздерi бойынша - жинақ таушы жә не жинақ таушы емес болып табылады.
2. Сақ тандыру қ ызметiн лицензиялау мақ сатында заң актiлерiнде ө згеше жiктеу кө зделуi мү мкiн.
Ескерту. 805-бап жаң а редакцияда - Қ азақ стан Республикасының 2000.12.18. N 128 Заң ымен.

806-бап. Мiндеттi жә не ерiктi сақ тандыру

1. Міндетті сақ тандыру - егер сақ тандырудың міндетті тү рлерін реттейтін заң намалық актілерде ө згеше белгіленбесе, талаптары тараптардың келісімімен айқ ындалатын, заң намалық актілердің талаптарына орай жү зеге асырылатын сақ тандыру.
2. Алып тасталды - Қ азақ стан Республикасының 2007.05.07. N 244 Заң ымен.
3. Ө з ө мiрiн немесе денсаулығ ын сақ тандыру мiндетiн азаматқ а заң актiлерiмен де, шартпен де жү ктеуге болмайды.
Мiндеттi сақ тандыру сақ танушының есебiнен жү зеге асырылады.
4. Мiндеттi сақ тандыру кезiнде сақ танушы, егер сақ тандырудың осы тү рін реттейтін заң намалық актілерде ө згеше белгіленбесе, тараптардың келісімімен айқ ындалғ ан талаптар бойынша сақ тандырушымен шарт жасауғ а мiндеттi.
5. Мiндеттi сақ тандыру шарты сақ тандырудың осы тү рiн жү зеге асыруғ а лицензиясы бар сақ тандырушымен ғ ана жасалады. Сақ тандырудың міндетті тү рін реттейтін заң намалық актілерде тә ртібі мен талаптары белгіленген міндетті сақ тандыру шартын жасасу, егер осы заң намалық актілерде ө згеше кө зделмесе, жоғ арыда аталғ ан сақ тандырушы ү шін міндетті болып табылады.
6. Ерiктi сақ тандыру - тараптардың еркiн бiлдiруiне орай жү зеге асырылатын сақ тандыру.
Ерiктi сақ тандырудың тү рлерi, шарттары мен тә ртiбi тараптардың келiсiмi бойынша белгiленедi.
Ескерту. 806-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2007.05.07. N 244 (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз) Заң ымен.

807-бап. Сақ тандыру объектiсi

1. Азаматтардың жә не заң ды тұ лғ алардың, соның ішінде:
1) азаматтардың белгілі бір жасқ а дейін немесе сақ тандыру шартында белгіленген мерзімге дейін ө мір сү руіне, ө ліміне, азаматтардың ө мірінде белгілі бір оқ иғ алардың басталуына;
2) жазатайым жағ дайлардың жә не ө зге де оқ иғ алардың, аурулардың салдарынан азаматтардың ө мірі мен денсаулығ ына зиян келтірілуіне;
3) мү лікті иеленуiне, пайдалануына жә не оғ ан билiк етуiне;
4) басқ а тұ лғ аларғ а, соның ішінде шартты (міндеттемелерді) бұ зу салдарынан келтірілген зиянды ө теу міндетіне байланысты кез келген мү ліктік мү дделері мү ліктік жә не жеке сақ тандыру объектілері бола алады.
Сақ тандырудың мiндеттi тү рлерi бойынша сақ тандыру объектiсi заң актiлерiмен айқ ындалады.
2. Сақ танушының қ ұ қ ық қ а қ айшы мү ліктік мү дделерi сақ тандыруғ а жатпайды.
3. Осы баптың 2-тармағ ында кө зделген мү ліктік мү дделер объектiсi болатын сақ тандыру шарттары жарамсыз болып табылады.
Ескерту. 807-бапқ а ө згертулер енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2006 жылғ ы 20 ақ пандағ ы N 128 (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз), 2007.05.07. N 244 (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз) Заң дарымен.

808-бап. Мiндеттi сақ тандыру туралы ережелердiң
бұ зылу зардабы

1. Заң актiлерiне сә йкес пайдасына мiндеттi сақ тандыру жү зеге асырылуы тиiс болғ ан адам, егер оның сақ тандырылмағ андығ ы белгiлi болса, осы мiндет жү ктелген тұ лғ адан оны сот тә ртiбiмен талап етуге қ ұ қ ылы.
2. Егер сақ тандыру мiндетi жү ктелген тұ лғ а оны жү зеге асырмаса немесе сақ тандыру шартын заң актiлерiнде кө зделгенмен салыстырғ анда сақ тандырылғ андардың жағ дайын нашарлататындай жағ дайда жасағ ан болса, бұ л тұ лғ а сақ тандыру жағ дайы басталғ ан кезде дұ рыс сақ тандыру кезiнде сақ тандыру тө лемi қ андай талаптарда жү зеге асырылатын болса, сақ тандырылғ андардың алдында сондай талаптарда жауапты болады.
3. Заң актiлерiмен сақ танушы болу мiндетi жү ктелген тұ лғ а осы Кодекстiң 806-бабының 5-тармағ ына сә йкес сақ тандыруды жү зеге асыруғ а мiндеттi, алайда одан жалтаратын сақ тандырушыны заң актiлерiнде кө зделген талаптарда сақ тандыру шартын жасауғ а мә жбү р етудi сот тә ртiбiмен талап етуге қ ұ қ ылы.
4. Сақ танушы ретiнде оны жү зеге асыруғ а мiндеттi тұ лғ алардың, сондай-ақ сақ тандырушы ретiнде iс-қ имыл жасауғ а мiндеттi сақ тандыру ұ йымының сақ тандырудан жалтаруы заң актiлерiнде кө зделген жауаптылық қ а ә кеп соқ тырады.
Ескерту. 808-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2000.12.18. N 128 Заң ымен.

809-бап. Жеке жә не мү лiктiк сақ тандыру

1. Азаматтың ө мiрiн, денсаулығ ын, ең бекке қ абiлеттiлiгiн жә не жеке басына байланысты ө зге де мү ліктік мү дделерiн сақ тандыру жеке сақ тандыруғ а жатады.
Жеке сақ тандыру шарты бойынша сақ танушының ө зi, сондай-ақ шартта аталғ ан басқ а (сақ тандырылғ ан) адам сақ тандырылғ ан болуы мү мкiн.
2. Мү лiктi жә не оғ ан байланысты мү ліктік мү дделердi сақ тандыру мү лiктiк сақ тандыруғ а жатады.
3. Мү лiктi сақ тандыру кезiнде мү лiктiң жоғ алуы (жойылуы) тә уекелi, жетiспеуi немесе бү лiнуi жә не осы Кодекстiң 115-бабында кө зделген ө зге де мү лiктiк игiлiктер мен қ ұ қ ық тар сақ тандырылады.
4. Сақ танушының немесе пайда алушының мү лiктердi сақ тандыруғ а мү ддесi болмағ ан жағ дайда жасалғ ан мү лiктiк сақ тандыру шарты жарамсыз болады.
5. Азаматтық -қ ұ қ ық тық жауаптылық ты сақ тандыру кезiнде, ү шiншi бiр адамдардың ө мiрiне, денсаулығ ына немесе мү лкiне зиян келтiрудiң салдарынан туындайтын мiндеттемелер бойынша жауапты болу, сондай-ақ шарттардан туындайтын мiндеттемелер бойынша жауапты болу тә уекелiн сақ тандырады.
Ескерту. 809-бапқ а ө згертулер енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2006.02.20. N 128 Заң ымен (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз).

809-1-бап. Жинақ таушы сақ тандыру

1. Сақ тандыру жағ дайы туғ ан кезде, соның ішінде сақ тандыру шартында белгіленген кезең не олардың қ айсысының бұ рын туындауына байланысты сақ тандыру шартында кө зделген ө зге оқ иғ а аяқ талғ анда сақ тандыру тө лемін жү зеге асыруды кө здейтін сақ тандыру жинақ таушы сақ тандыру болып табылады.
2. Туындауының ық тималдық жә не кездейсоқ белгілері бар Сақ тандыру жағ дайы туғ ан кезде ғ ана сақ тандыру тө лемiн жү зеге асыруды кө здейтiн сақ тандыру жинақ таушы емес сақ тандыру болып табылады.
3. Аннуитеттік сақ тандыру шарты - сақ тандырушыны шартта белгiленген мерзiм iшiнде пайда алушының пайдасына мерзiмдi тө лемдер тү рiнде сақ тандыру тө лемiн жү зеге асыруғ а мiндеттi ететiн сақ тандыру шарты.
4. Жинақ таушы сақ тандыру шарттары тек қ ана жеке сақ тандыру бойынша жасалуы мү мкiн.
5. Аннуитеттік сақ тандыру шарты жинақ таушы сақ тандыру шарттарына жатады.
Ескерту. 809-1 баппен толық тырылды - Қ азақ стан Республикасының 2000.12.18. N 128 Заң ымен, ө згерту енгізілді - 2006.02.20. N 128 Заң ымен (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз).

810-812. < *>
Ескерту. 810-812-баптар алып тасталынды - Қ азақ стан Республикасының 2006.02.20. N 128 Заң ымен (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз).

813-бап. Сақ танушы

1. Сақ танушы - сақ тандырушымен сақ тандыру шартын жасасқ ан тұ лғ а.
2. Заң ды тұ лғ алар мен азаматтар сақ танушылар бола алады.
3. Сақ танушы сақ тандырудың ерiктi де, мiндеттi де нысандары бойынша сақ тандырушыны таң дап алуғ а ерiктi.
Ескерту. 813-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2000.12.18. N 128 Заң ымен.

814-бап. Сақ тандырушы

Сақ тандырушы - сақ тандыруды жү зеге асыратын, яғ ни сақ тандыру жағ дайы пайда болғ ан кезде сақ танушығ а немесе пайдасына шарт жасалғ ан ө зге тұ лғ ағ а (пайда алушығ а) шартта айқ ындалғ ан соманың (сақ тандыру сомасының) шегiнде сақ тандыру тө лемін жү ргізуге мiндеттi тұ лғ а.
Сақ тандыру ұ йымы ретiнде тiркелген жә не сақ тандыру қ ызметiн жү зеге асыру қ ұ қ ығ ына лицензиясы бар заң ды тұ лғ а не Қ азақ стан Республикасының ө зара сақ тандыру туралы заң намалық актiсiне сә йкес ө зара сақ тандыру қ оғ амы ғ ана сақ тандырушы бола алады.
Ескерту. 814-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2000.12.18. N 128, 2006.07.05. N 164 Заң дарымен.

815-бап. Сақ тандырылғ ан адам

1. Сақ тандырылғ ан адам - ө зіне қ атысты сақ тандыру жү зеге асырылатын тұ лғ а.
Егер шартта ө згеше кө зделмесе, сақ танушы бiр мезгiлде сақ тандырылғ ан адам болып табылады.
2. Заң намалық актілермен сақ танушығ а ү шiншi тұ лғ аны сақ тандыруды жү зеге асыру мiндетi жү ктелуi мү мкiн. Ө з еркiмен сақ тандыру кезiнде сақ танушы ү шiншi тұ лғ аны сақ тандыру шартында сақ тандырылғ ан адам ретінде айқ ындай алады. Бұ л жағ дайларда сақ тандырылғ ан адамның жеке басы жә не соғ ан байланысты оның мү дделері (сақ тандырылғ ан адамды жеке сақ тандыру) не сақ тандырылғ ан адамның мү лкі жә не мү ліктік мү дделері (сақ тандырылғ ан адамның мү ліктік сақ тандырылуы) сақ тандыру объектiсi болады.
Мү лiктi сақ тандыру кезiнде сақ танушы болып табылмайтын сақ тандырылғ ан адам бұ л мү лiктiң сақ талуына мү дделi болуғ а тиiс.
3. Егер шарттың талаптары бойынша сақ танушы болып табылмайтын сақ тандырылғ ан адамғ а белгiлi бiр мiндеттер жү ктелген болса, сақ танушы осы шартты жасасуғ а сақ тандырылғ ан адамның келісімін алуы тиіс.
Мiндеттi сақ тандыру кезiнде, сондай-ақ топтастырылып иесіздендірілген сақ тандыру кезінде, шарт жасасу ү шін оның ө зі сақ тандырылғ ан адам ретiнде кө рiнетiн ү шiншi адамның келiсiмi талап етiлмейдi.
Ө з еркiмен сақ тандыру кезiнде адамдардың оның жеке басын немесе мү лкiн сақ тандыру жө нiндегi қ арсылығ ы шарт жасасудың мү мкiн еместiгiне, ал егер ол жасалып қ ойғ ан болса - шарттың бұ зылуына ә кеп соғ ады.
4. Сақ танушығ а ү шiншi тұ лғ аны сақ тандыру мiндетi жү ктелген жағ дайда, аталғ ан тұ лғ а сақ танушыдан бұ л мiндеттiң орындалуы туралы есеп талап етуге, ал заң актiлерiнде кө зделген жағ дайларда - оның сақ тандырылғ ан адам болып табылатындығ ын дә лелдейтiн қ ұ жатты алуғ а қ ұ қ ылы.
Сақ танушы ү шiншi адамды сақ тандыру жө нiндегi ө з мiндетiн орындамағ ан немесе дұ рыс орындамағ ан жағ дайда, соң ғ ысы осы Кодекстiң 808-бабының 1 жә не 2-тармақ тарында кө зделген шараларды қ олдануғ а қ ұ қ ылы.
5. Кә мелетке толмағ ан азамат сақ тандырылғ ан болып табылатын жағ дайда оның қ ұ қ ық тары осы Кодекстiң 22-24-баптарында кө зделген тә ртiппен iске асырылады.
6. Сақ тандырылғ ан адамның пайдасына шарт жасасу, сақ танушыны осы шарт бойынша мiндеттердi орындаудан босатпайды.
Ү шiншi адамды сақ тандыру сақ танушының есебiнен жү зеге асырылады.
7. Сақ тандырылғ ан адам шартқ а сә йкес ө зiне тиесiлi сақ тандыру тө лемiн алудан бас тартқ ан жағ дайда сақ тандыру тө лемiн алу қ ұ қ ығ ы сақ танушығ а кө шедi.
8. Сақ танушы болып табылмайтын, оғ ан қ атысты мұ ндай жағ дайды кө здемейтiн жеке басты сақ тандыру шарты жасалғ ан сақ тандырылғ ан адам қ айтыс болғ ан жағ дайда, егер заң актiлерiнде немесе шартта сақ тандырылғ ан адамды ауыстыру кө зделмесе, бұ л шарт тоқ татылуғ а жатады.
Егер сақ тандырылғ ан адамның қ айтыс болуы сақ тандыру шартында кө зделген сақ тандыру жағ дайы болса, бұ л шарт онда кө зделген талаптармен орындалады.
Сақ танушы болып табылмайтын, оғ ан қ атысты мү лiктiк сақ тандыру шарты жасалғ ан сақ тандырылғ ан адам қ айтыс болғ ан жағ дайда, сақ тандырылғ ан адамның қ ұ қ ық тары мен мiндеттерi сақ танушының келiсуiмен, егер заң актiлерiнде немесе шартта ө згеше кө зделмесе, сол мү лiктiң жә не сақ тандырылғ ан адамның мү лiктiк қ ұ қ ық тарының мұ рагерлерiне ауысады.
Егер сақ танушы қ айтыс болғ ан сақ тандырылғ ан адамды ауыстыруғ а келiспесе не мұ рагерлер оның сақ тандыру шартынан туындайтын қ ұ қ ық тары мен мiндеттерiн қ абылдауғ а келiспесе, бұ л шарт тоқ татылуғ а жатады.
9. Ү шiншi адамның (сақ тандырылғ ан адамның) пайдасына жасалғ ан сақ тандыру шартына осы Кодекстiң 391-бабының осы бап ережелерiне қ айшы келмейтiн бө лiгiндегi ережелерi қ олданылады.
Ескерту. 815-бапқ а ө згерту енгізілді - Қ азақ стан Республикасының 2000.12.18. N 128, 2007.05.07. N 244 (қ олданысқ а енгізілу тә ртібін 2-баптан қ араң ыз) Заң дарымен.