Тәртібі

Электрондық тахеометр - жер бетінде горизонталь бұ рышты, горизонталь арақ ашық тық ты жә не биікайырымды ө лшеуге арналғ ан топографиялық электрондық -оптикалық кө п функцианалды аспап.

Тахеометрмен бірге шағ ылдырғ ыштар, штативтер, қ оректендіру кө здері, зарядтау қ ұ рылғ ысы, аспапты жө ндеу жә не кү тіп-баптау жабдық тары колданылады. Тү нде жұ мыс істеуге арналғ ан жабдығ ы болады. Цифрлық таблоғ а берілетін жедел ақ параттың жә не жадыдағ ы ақ параттық жинағ ышқ а шығ арылуына мү мкіндік бар.

Ә лемдегі сериялы электронды тахеометрдің кө птеп қ олданылуы 20 ғ асырдың 80 жылдарының ортасына келеді. Жаң а аспаптардың сө зсіз жұ мыстарының арқ асында тахеометрлерді мамандар тез арада бағ алап, геодезиялық ө ндірісте тез қ олдана бастады. Қ азіргі кезде тахеометрлер бірден бір кө п қ олданылатын аспаптар. Электронды тахеометрде электронды теодолит жә не лазерлік қ ашық тық ө лшеуіш жинақ талғ ан, ө лшеу нә тижелерін сақ тау жады бар, басқ ару жә не тексеру жү йесімен кө п санды геодезиялық есепті шешуге арналғ ан бағ дарламалық жабдық пен қ амтылғ ан.

Бұ рыштар мен арақ ашық тық тарды жә не биіктік ө сімшелерін ө те жоғ арғ ы дә лдікпен ө лшей алатын, сонымен қ атар қ олданыс аясы ү лкен электрондық тахеметрлер геодезиялық жә не тү сіріс негіздемелерін қ ұ руды тікелей топографиялық тү сіріспен қ оса жү ргізе алады, ал кей кезде тү сіріс ө лшеулерді тү сіріс негіздемесінсіз-ақ жү ргізе береді.рЭлектрондық тахеометрлерді кө біне координаталық жү йеде жұ мыс жү ргізгенде қ олданылады. Онда координаталық басы ретінде тү сіріс жү ргізіліп жатқ ан станция алынады.

Электрондық тахеометрлердің қ олданыс аясының кең дігін жә не жоғ арғ ы ең бек ө німділігін ескере отыра, тү сіріс процесі кезінде рейкаларды тез жылжытып отыру ү шін бақ ылаушы мен рейка ұ стаушының қ имыл-ә рекеті де механизациялануда. Мысалы, кейде бақ ылаушы машинада орналасады.

Соң ғ ы кезде техника мен технологиялардың, оның ішінде тахеометрлердің жаң а серияларының жасалып шығ уына байланысты кө птеген ө згерістер болып жатыр. Электрондық тахеметрлердің екі тү рлі моделі шығ арылады, шығ ылыстырғ ышсыз жә не классикалық (шағ ылыстырғ ышқ а кө зделінетін).

Электрондық тахеметрде далада жү ргізілген ө лшеу жұ мыстарының барлығ ы автоматтандырылғ ан. Ол электрондық теодолит, электрондық дә лдігі жоғ арғ ы қ ашық тық ө лшеуіштен жә не далалық компъютерден тұ рады. Ол 2км дейін арақ ашық тық ты орташа квдраттық қ ателігі 2см-ден аспайтын дә лдікпен ө лшеуге арналғ ан (4-сурет).

Электрондық тахеометрлер жұ мыс ө німділігін ә жептеуір кө теру мен далалық мә ліметтерді алдын ала ө ң деу мен камералдық жұ мыстарды жү ргізу мерзімін қ ысқ артуғ а мү мкіндік береді. Оғ ан оның ө те жақ сы техникалық мінездемесі себепші болады.

Қ азіргі кезде геодезиялық техникағ а қ ойылатын талаптар ө те жоғ ары - ө зінің ішінде электрониканың, механиканың, оптиканың, басқ а ғ ылымдардың соң ғ ы жетістіктер біріктірілген болуы керек.Электрондық тахеометрдің жинағ ыштан есептеуледі дербес компьютерге тасымалдау мү мкіндігі уақ ытты ү немдейді

Ерекшеліктері:

- жең іл жә не тез мең геріледі;

- жадына бір жұ мыс кү ніне жеткілікті деген 10000 нү кте сияды;

- ө лшеу тү рін ө згерту;

- екі осьті компенсатор;

- навигациялық пернелер–бағ дарламаның басқ а бө ліміне ө туге ың ғ айлы;

- отражательсіз жә не инфрақ ызыл режимдері;

- ү лкен, жоғ ары контрасты дисплей;

- жіп торы подвескамен.