Жеке тұлғаның құндылықты-мағналық бағыт алуы.

· ө зінің ісіндегі ө з рө лін сезіну

· ө зін-ө зі кө рсетуге деген қ ажеттілік

· ө мірін жә не кә сіби қ ызметін қ ызығ ушылық пен қ ұ ру

Коммуникативтік компетенция:

· ә р тілде ауызша жә не жазбаша тү рде сө йлеудің технологиясын білу

· оның ішінде компьютерлік бағ дарламаны, Интернет арқ ылы сө йлесу жолдарын білу

Ақ параттық компитенция:

· ө з бетімен іздену, сараптау жә не қ ажетті ақ паратты таң дай білу;

· педагогикалық қ ызметті нормативті-қ ұ қ ық тық тү рде қ амтамасыз ету;

· ақ параттық технологияны мең геру

Жалпы мә дени компетенттік:

· ұ лттық, жалпы адамдық мә дениетті білу;

· ө зіндік жеке аксиологиялық жү йені рефлектирлей білу;

· ә р тү рлі этномә дениетке деген толеранттық.

Ө зіндік дамудың компетенциясы:

· ө зінің жеке даралық потенциалын жандандыруғ а деген қ ажеттілік;

· ө зін-ө зі дамытуғ а деген ептілік

Танымдылық -шығ армашылық тық компетенция:

· мақ сатты анық тай білу, жоспарлау, оқ у-танымдылық қ ызмет рефекциясын білу;

· шығ армашылық ептілігін дамыту;

· ө з бетімен жаң а білімдер алуғ а деген ептілік

Ә леуметтік-ең бек компетенттігі:

· ө зіне жауапкершілік ала білу;

· қ оғ амның талабы мен ө зінің қ ажеттілігін ұ штасуын кө рсету;

· кә сіби қ ызметті ө з бетімен орындауғ а деген дайындығ ы.

Педагогтың кә сіби компетенттігі:

· белсенді ө мір сү ру;

· кә сіби білім мен ептілік;

· кә сіби жекелік қ асиеттер;

· шығ армашылық тық ептіліктер.

Бұ л жерде жалпы мә дени коптетенттік жалпы негізде болады.

1. Педагогтың қ асиеті ретінде рефлексия. Рефлексия тү рлері.

Жалпы адамзаттық қ ұ ндылық тар негізінде педагог оқ ушыларды тани отырып, оларғ а ө здерін шығ армашылық ты жеке тұ лғ а ретінде тани отыруғ а шық ыра отырып олдармен қ арым-қ атынас жасау жү йесін қ ұ рады педагогикалық қ ызметті ә рбір оқ ушының жекелік негізін дамытуғ а қ арай бағ ыттайды жә не ө зін жеке тұ лғ а ретінде жә не кә сіби тұ лғ а ретінде дамытады. Бұ л ү рдіс педагог ө зіне-ө зі рефлексияны қ олданғ ан кезінде ғ ана мү мкін болады.

Рефлексия – ол ө зіне ө зі бағ ытталу, ө зін объекті ретінде басқ ара білу, ө зінің спецификалық білімін игеру - ө зін-ө зі тану ептілігі. Бұ л жерде педагогикалық қ ызметтің рефлексиясын педагогикалық қ ызметті атқ арып жү ргендердің барлығ ына тә н қ асиет ретінде қ арау керек. Рефлексия мен ептілігі жоғ ары болғ ан сайын, мә дени педагогикалық қ ызметтің де жалпы мә дениеті жоғ ары болады.

Педагогикалық рефлексияның келесі дең гейлерін ерекше атауғ а болады:

Репродуктивті– педагог ө зінің педагогикалық ә рекеттерінің нә тижесн қ арапайым тұ рмыстық тілде жеткізіп бере алады. Бұ л жерде педагог педагогикалық мә селенің актуалдығ ын жә не кү рделілігін бағ алай алмайды; қ андай болмасын педагогикалық міндет тез шешіледі деп санайды; оқ ушылардың ө здерін ұ стауы мен интеллектуалдығ ын субъективті тіү рде бағ алайды (ұ найды-ұ намайды);

Аналитикалық – педагог ө зінің педагогикалық қ ызметін осы мезетте игеріп алғ ан алгоритмдермен сә йкестендіріп шеше алады. Бұ л жерде неғ ұ рлым таныс психологиялық -педагоикалық ғ ылымды қ олданады, мақ сатты педагогикалық бақ ылау жү ргізеді, тә жірибесі бар жұ мыс ұ йымдастырады; оқ у-бағ дарламалық қ ұ жатты тү зете алады (жобалайды); оқ ушылардың ә рекетін нә тиже бойынша бағ алай алады;

Болжамды – педагог педагогикалық мә селені мұ ғ алім ө з бетімен қ ұ рып сараптай алады, оның ө зектілігі мен кү рделілігін бағ алай алады; ө зіне белгілі педагогикалық процестердің ішінен педагогикалық процесті сараптау ә дісін таң дап ала алады; педагогикалық жә не білім беру қ ызметін сараптау ү шін жалпы ғ ылыми ә дістерді жү йелі тү рде қ арап, таң дап ала алады.

Жү ргізлген сараптау негізінде педагогикалық ә сер ету жолдарын белгілейді. Ал жалпы ғ ылыми ә дістерді қ олдану осы ә сердің нә тижесін кө п немесе кем дә лдікпен ә сер еткенін болжауғ а мү мкіндік береді.

Философиялық -конструктивтік – педагог ө з қ ызметінің ә леуметтік, жалпы адамзаттық мағ ынасын анық тайды.

5. Педагогикалық ә рекеттің жекелік стилінің қ алыптасу дең гейі.

Педагогикалық қ ызмет ғ ылым мен ө нердің тоғ ысуы бола отырып ү немі шығ армашылық ты мең зейді, мә селені шешуге стандартты емес жағ дайда келуді мең зейд; жаң а ә дістер қ ұ руды, ә дістер мен қ ұ ралдар формаларын жә небірегей ү йлесімдіктер қ ұ руды мең зейді; қ олда бар тә жірибені тиімді қ олдануды; белгілі ә дістерді жаң а міндеттерге сә йкестендіре отырып модернизациялау мен жетілдіруді; нақ ты білім мен компетенттік есепті сә тті импровизациялауды; қ андай да бір мә селені шешуде «варианттардың бастысын» кө ре білуді; ә дістемелік ұ сыныстарды, нақ ты бір педагогикалық ә рекетке айналдыра білуді т.б. кө рсетеді. Сондық тан жеке дара стилдің негізгі кө рсеткіштік дең гейі– креативтік кө рсеткіш, белсенді тү рде атқ арушылық пен қ ате қ ұ рылғ ан ә рекетке технологиялық даярлылық.

Педагогикалық қ ызметтің жекелік стилі бірнеше қ алыптасу дең гейінде болады:

Адаптивті дең гей педагогтың педагогтық шынайылық қ қ а тұ рақ сыз тү рде қ арауы, нақ ты педагогтық қ ызметтің міндеті мен мақ саты олардың жалпы тү рімен анық талғ ан жағ дайда олар қ ызеттің бағ ытталуы мен критериі болады. Кә сіби-педагогикалық қ ызметті педагог алдын ала қ ұ рылғ ан алгоритмім болып кеткен кесте бойынша жасайды шығ армашылық оғ ан тә н емес.

Репродуктивті дең гейдегі педагог педагогикалқ шынайылық қ а қ ұ ндылық ты тү рде тұ рақ ты қ арауғ а бейім, педагогикалық процеске қ атысушылар арасында субъективті-субъективтлік қ арым-қ атынастар қ ұ рады, оғ ан педагогикалық қ ызметтің қ анағ аттанарлығ ының жоғ ары индексі тә н. Шығ армашылық тық белсенділік қ ызмет ету шектерімен шектелген, алайда жаң а шешімдер іздеу элементтері туындап отырады. Қ ажеттіліктің педагогикалық бағ ыттары, қ ызығ ушылығ ы, бейімділіктері қ алыптасады; ойша репродуктивтік формадан ізденіс фомасына ауысу байқ алады.

Креативтік дең гей – кө біне мақ сатты бағ ытпен сипатталғ ан, кә сіби қ ызметтің тұ рақ тылығ ы мен жолдары жә не ә дістері арқ ылы сипатталады. Педагогтың оқ ушылармен, ә ріптестермен, айналасындағ ы адамдармен ө зара қ арым-қ атынасыкө рініп тұ рғ ан гуманитаклық бағ ыт арқ ылы ерекшеленеді. Педагогикалық ойлаудың қ ұ рылымында педагогикалық рефлексия, эмпатия маң ызды орынғ а ие ол тә рбиеленушінің жеке даралығ ын толық тү сінуді қ амтамасыз етеді, оның ә рекеттері мен қ ылық тарын толық тү сінуді қ амтамасыз етеді.

Креативтік дең гей педагогикалық қ ызметтің жоғ ары дең геймен, психологиялық -педагогикалық біліммен, қ ызметтестік қ арым-қ атынасқ а деген жә не оқ ушылар мен ә ріптестеріне деген қ арым-қ атынастарын бекітумен ерекшеленеді.

Сонымен Жеке тұ лғ аның қ ұ рылымында ғ ылыми жә не педагогикалық қ ызығ ушылық тар жә не қ ажеттіліктер ү йлесмді тү рде беректерелген; дамығ ан педагогатық рефлексия мен шығ армашылық тық ө зінділік жеке-психологиялық тиімді тү рде ө зін-ө зі кө рсетуге жағ дай жасайды жеке тұ лғ аның интеллектуалдық мү мкіндіктерін кө рсетеді.

Негізгі ә дебиет: 1, 3, 4, 8, 9.

Қ осымша ә дебиет: 3, 4, 5, 7, 9.

Сұ рақ тар:

1. Қ азіргі заманғ ы қ оғ амның мұ ғ алімге қ ойылатын талаптары қ андай?

2 Бастауыш сынып мұ ғ алімінің педагогикалық қ ызметінің жеке даралық стилі қ андай?

3. Рефлексия дегеніміз не?

№21-дә ріс