DATARUN методологиясы

Дү ние жү зінде электрондық методологиялардың ішіндегі кең таралғ ан тү рлерінің бірі DATARUN методологиясы болып табылады. DATARUN методологиясына сә йкес БҚ Ө Ц ISO 12207 стандартымен анық талатын негізгі процестерді орындау нә тижелерімен байланысатын кезең дерге бө лінеді. Ә рбір кезең келесі кезең нің жұ мыс жоспарымен аяқ талуы керек.

Талаптарды қ ұ ру мен жоспарлау кезең і жобаның қ ұ ны мен бастапқ ы бағ алар кө лемін анық тайтын ә рекеттерді қ амтиды. АЖ – ні қ ұ руғ а арналғ ан талаптар мен экономикалық негіздеуді қ ұ ру қ ажет (сформулировать). Сонымен қ атар, жобаның іске асырылуының техникалық бағ алануына негіз болатын мә ліметтердің бастапқ ы концептуалды моделі мен функционалдық модельдерді (мекеменің бизнес - процестер модельдерін) қ ұ ру керек. Осы кезең нің негізгі нә тижелері ретінде мекеме қ ызметінің (процестер мен мекеме мә ліметтерінің бастапқ ы модельдері), жү йеге қ ойылатын талаптардың модельдері мен бастапқ ы бизнес – жоспар болуы керек.

Жобалаудың концептуалды кезең і бастапқ ы мә ліметтердің детальді талдануы мен мә ліметтердің концептуалды моделін анық таудан басталады. Содан кейін жү йенің архитектурасы жобаланады. Жү йе архитектурасы концептуалды моделдің кө з жетерлік ішкі модельдерге бө лінуін қ амтиды. АЖ – ді пайдаланудың мү мкіндігі бағ аланады жә не оларды тү рлендрудің сә йкес ә дісі таң далады. Жоба қ ұ рылғ аннан кейін бастапқ ы бизнес – жоспар анық талады. Осы кезең нің қ орытынды компоненттері болып мә ліметтердің концептуалды моделі, жү йе архитектурасының моделі жә не анық талғ ан бизнес – жоспар табылады.

Қ осымшаларды спецификациялау кезең інде жобаны қ ұ ру мен детализациялау процесі жалғ асады. Мә ліметтердің концептуалды моделі мә ліметтердің реляциялық моделіне тү рленеді. Қ осымшаның қ ұ рылымы мен экрандар, есептер(отчет) мен пакеттік процестер тү рінде кө рсетілетін қ ажетті интерфейстері анық талады. Мә ліметтердің моделі ә р кесте ү шін бизнес – ережелермен жә не ә дістермен анық талады. Осы кезең аяқ талғ ан кезде қ осымшаларды жү зеге асыру ә дісі туралы тиянақ ты шешім қ абылданады. Кезең нің нә тижелері бойынша АЖ архитектурасының, мә ліметтердің, функциялардың, интерфейстердің (сыртқ ы жү йелер мен пайдаланушылармен бірге), ө ң делетін қ осымшаларғ а арналғ ан талаптардың, қ осымшаларды интеграциялау талаптарының моделдерін қ амтитын АЖ жобасы қ ұ рылуы керек. АЖ – ні қ ұ рудың ақ ырғ ы жоспары жасалуы қ ажет.

Ә зірлеу, интеграциялау жә не тестілеу кезең інде мә ліметтердің жеке жә не комплекстік тесттері, тестілік қ оры жасалуы керек. Жобағ а сә йкес МҚ мен қ осымшалардың ә зірленуі, тестіленуі мен прототиптелінуі ө ткізіледі. БҚ – дың ағ ымдағ ы нұ сқ асының конфигурациясы сипатталады. Тестілеу нә тижесі негізінде МҚ мен қ осымшалардың оң тайландырылуы ө ткізіледі. Қ осымшалар жү йеге интеграцияланғ аннан кейін қ осымшалардың тестіленуі ө ткізіледі. Кезең нің негізгі нә тижелері ретінде жү йедегі комплекстік тестілеуден ө ткен дайын қ осымшалар, БҚ конфигурациясының ағ ымдағ ы сипатталуы, сынау нә тижелері бойынша тү зетілген жү йенің нұ сқ асы мен жү йені эсплуатациондық қ ұ жаттау болып табылады.

Енгізу кезең іне МҚ мен қ осымшаларды енгізу мен орнату ә рекеттері кіреді. Кезең нің нә тижелері ретінде эксплуатацияғ а дайын жә не тапсырыс берушінің бағ дарламалық – аппараттық платформасына ауыстырылғ ан жү йенің нұ сқ асы, сү йемелдеу қ ұ жатталуы (документациясы) мен эксплуатация нә тижелері бойынша қ абылдау сынақ тарының акті болуы қ ажет.

Сү йемелдеу мен даму кезең дерінде қ ателерді тіркеуге, табу мен жоюғ а, ө згертулерді енгізу мен тестілеуге, БҚ – дың жаң а нұ сқ аларын тираждау мен таратуғ а, қ осымшаларды жаң а платформағ а ауыстыру жә не жү йені масштабтауғ а байланысты процестер мен операцияларды ұ йымдастырады. Даму кезең і ә зірлеу кезең інің қ айталау итерациясы болып табылады.

DATARUN методологиясы 2 модельге негізделген:

· Мекеме моделі;

· АЖ моделі.

DATARUN методологиясы мекеме қ ызметін сипаттауды жү йелі тү рде кө рсетуге негізделген. Модельдерді жасау процестерді сипаттаудан басталады. Процестерден бастапқ ы мә ліметтер алынады. Бастапқ ы мә ліметтер мекеменің ө німдерін немесе қ ызметтерін, орындалатын операциялар(транзакциялар) мен пайдаланатын ресурстарын сипаттайды. Бастапқ ы мә ліметтерге сыртқ ы жә не ішкі мә ндер, яғ ни, клиенттер немесе агенттіктер жатады. Сонымен қ атар, бастапқ ы мә ліметтер ретінде шешімдерді қ абылдау нә тижесінде алынғ ан мә ліметтер алынады. Мысалы, жұ мыс графигі, тауарлар бағ асы.

DATARUN методологиясының негізгі принципі - бастапқ ы мә ліметтердің АЖ архитектурасын жобалау ү шін негіз болуы. АЖ архитектурасы тұ рақ ты болады, егер ол бизнестің кө рінісін анық тайтын негізгі операциялармен тығ ыз байланысқ ан бастапқ ы мә ліметтерге негізделген болса.

Кез келген АЖ (3.1 сурет) процессорлармен орындалатын жә не МҚ – мен ө зара ә рекеттесетін модульдер жиынын кө рсетеді. МҚ мен процессорлар орталық тандырылғ ан немесе ү лестірілген болуы мү мкін. Барлық транзакциялар бір немесе бірнеше МҚ – мен ө зара ә рекеттесетін интерфейстер модулі немесе объектілер арқ ылы жү зеге асады.