Тақырып. Ақпараттық жүйелерді жобалаудың әдістемелік принциптері.

АЖ-ді жобалаудың ә діснамасы мен технологиялары.

АЖ-дің жобасының негізін қ ұ раушылар:

- жобалаудың ә дістері.

- Жобалаудың технологиялары.

- Жобалаудың аспаптық қ ұ ралдары(CASE қ ұ ралдары)

АЖ-ді жобалаудың ә дістері жә не технологиялары.

Жобалау ә дістері мен инструменталды қ ұ ралдары (CASE-қ ұ ралдары) АЖ-нің жобасын орындаудың формальданғ ан пә нінің орталық бө лігін қ ұ райды.

АЖ-ді жобалаудың ә дісі дегеніміз нақ ты анық талғ ан нотацияларды қ олданып ә зірленетін жү йенің ә ртү рлі аспектілерін сипаттайтын модельдерді жасаудың процестерінің жиынтығ ы.

Ә діс мынандай қ ұ раушылардың жиынтығ ы ретінде анық талады.

1)Концепциялар жә не теориялық негіздер.Бұ ндай негіздер ретінде қ ұ рылымды немесе объектіге бағ ытталғ ан тә сіл қ арастырылады;

2)Жобаланатын жү йенің тә ртібінің динамикасының жә не статикалық қ ұ рылымының модельдерін тұ рғ ызуда қ алданылатын нотациялар; ә детте нотациялар ретінде графиктік диаграммалар қ олданылады, себебі олар неғ ырлым кө рнекті жә не қ абылдауғ а қ арапайым.

(Мысалы: мә ліметтер орнының диаграммалары, “мә н-байланыс” диаграммасы-қ ұ рылымдық тә сілде, ал 0-ге бағ ытталғ ан тә сілде қ олдану қ олдану нұ сқ аларының диаграммалары, кластар диаграммасы).

3) Ә дістің практикалық қ олданысын анық тайтын процедуралар: модельдерді тұ рғ ызу тізбектілігі жә не ережелері, нә тижелерді бағ алауда қ олданылатын критерийлер.

Жобалаудың ә діснамасы ОЦ-дің процестерң н орындауды қ амтамасыз ететін нақ ты технологиялар жә не олардың қ олданылатын стандартты ә дістемесі жә не аспаптық қ ұ ралдары арқ ылы жү зеге асырылады.

Жобалаудың технологиясы тө мендегі қ ұ раушылардың жиынтығ ы ретінде анық талады:

- Жобалаудың технологиялық амалдарының тізбегін анық тайтын қ адамдық процедуралар;

- технологиялық амалдарыдың орындалу нә тижесін бағ алауда қ олданылатын критерийлер мен ережелер;

- Жобаланатын жү йені сипаттау ү шін қ олданылатын графикалық жә не мә тіндік қ ұ ралдар;

Жобалаудың технологиялық амалдарының кө рсетілімі.

Ә дістемелік материалдар,

Нұ сқ аулар, нормативтер,

нә тижелерді бағ алау критерийлері.

Стандартты кө рсе- Технологиялық Стандартты кө рсе-

тілімдегі бастап- амалдар тілімдегі нә тижелер

қ ы мә ліметтер

(қ ұ жаттар, жұ мыс

материалдары, ал- Орындаушылар,

дың ғ ы амалдар программалық жә не

нә тижелері) техникалық қ ұ ралдар.

Технологияның негізгі мазмұ нын қ ұ райтын технологиялық нұ сқ аулар орындалатын амалдарғ а байланысты технологиялық амалдардың тізбегінің, шарттарың ың жә не амалдарының ө здерінің сипаттамасынан тұ рады.

АЖ-ді жобалау, ә зірлеу жә не сү йемелдеу технологиясы мынадай талаптарды қ анағ аттандыру керек:

1)технология АЖ-нің ОЦ-ін толық қ олдау керек;

2)технология АЖ-ді ә зірлеудің мақ саттарына жетуді берілген сапағ а жә не уақ ытқ а сә йкес қ амтамасыз етуі қ ажет;

3)технология ірі жобаларды ішкі жү йелер ретінде орындау керек, яғ ни жобаның декомпозиция мү мкіндігін қ амтамасыз етеді.

4)технология жеке ішкі жү йелерді жобалау б/ша ү лкен емес топтармен (3-7 адам) жү ргізуді қ амтамасыз ету;

5)технология жұ мысқ а қ абілетті АЖ-ні қ ысқ а уақ ытта алуды қ амтамасыз ету керек;

6)технология жобаның конфигурациясын басқ аруын қ амтамасыз ету керек, жоба қ ұ жаттарын автоматты тү рде шығ аруын жә не оның версияларын жоба версияларымен синхрондығ ының мү мкіндігін қ амтамасыз ету керек;

7)технология орындалатын жобалық шешімдердің АЖ-ді жү зеге асыру қ ұ ралдарынан тә уелсіздігін қ амтамасыз ету керек;

8)технология ОЦ-дің барлық кезең деріне орындалатын процестерді автоматтандыруды қ амтамасыз ететін келісілген CASE – қ ұ ралдарының кешендерімен атқ арылуы керек.

АЖ-ді жобалау, ә зірлеу жә не сү йемелдеу технологиясы мынандай стандарттарды сақ тауы тиіс:

1)Жобалау стандарты;

2)Жобалық қ ұ жаттарды безендіру стандарты;

3)Пайдаланушы интерфейсі стандарты.